چکیده مقدمه واهداف: بیماری های قلبی- عروقی یکی از دلایل مرگ و میر در جهان است. یکی از عوامل شایع منجر به بیماری های قلبی- عروقی آترو اسکلروز شریان ها است. امروزه ارزیابی غیر تهاجمی پارامترهای بیومکانیکی به دلیل افزایش اتساع پذیری شریان با استفاده از روش های فراصوتی و در شرایط هیپرمی مورد توجه محققین است. در مطالعه حاضر پس از استخراج پروتوکل اجرایی اعمال هیپرمی در افراد سالم، رفتار الاستیک شریان بازویی افراد سالم و مبتلا به آترواسکلروز در دو راستای شعاعی و طولی در شرایط اعمال هیپرمی غیرفعال و بدون آن برآورد می شود. در ادامه تأثیر هیپرمی غیرفعال در پیش بینی تمایز گروه های سالم و مبتلا به آترواسکلروز مقایسه خواهد شد. مواد و روش ها: در مطالعه حاضربرای استخراج پروتوکل اجرایی اعمال هیپرمی با حداکثر استرین شعاعی و حداکثر تغییرات سرعت جریان خون، 10 مرد سالم با میانگین سنی 2±40 سال مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از تأثیر معنی دار هیپرمی در رفتار بیومکانیکی شریان بازویی در شرایط انسداد 150 میلی متر جیوه به مدت 5 دقیقه ناحیه فوقانی شریان بازویی است. در این مطالعه زمان بهینه بررسی رفتار شریان 45 تا 60 ثانیه پس از رهایی از انسداد پیشنهاد شد. ابتدا تصاویر b-mode و داپلر شریان بازویی با 30 فریم در ثانیه و در طول سه سیکل قلبی و در شرایط اعمال هیپرمی و بدون آن، ذخیره و برای اندازه گیری off line به کامپیوتر شخصی منتقل شد. سپس برای استخراج پارامترهای فیزیکی پایه در راستای شعاعی شریان بازویی از تصاویر متوالی فراصوتی، نرم افزار تخمین حرکت برای اندازه گیری تغییرات شعاعی دیواره شریان و تغییرات ضخامت دیواره بر اساس الگوریتم ماکزیمم گرادیان طراحی و کالیبره شد. در ادامه برای تخمین حرکت طولی دیواره شریان، نرم افزار تخمین حرکت بر اساس الگوریتم تطبیق بلوک طراحی و کالیبره شد. در این مطالعه پارامترهای بیومکانیکی در دو راستای شعاعی و طولی شریان بازویی 90 مرد با میانگین سنی12±55 سال در سه گروه شریان کاروتید سالم، شریان کاروتید مبتلا به تنگی کمتر از 50 درصد و شریان کاروتید مبتلا به تنگی بیش از 50 درصد در شرایط اعمال هیپرمی و بدون آن برآورد شد. برای بررسی تمایز میان گروه ها از آزمون آماری آنالیز واریانس استفاده شد. پس از بررسی گروه ها با آزمون تحلیلی آنالیز تشخیص، حساسیت و ویژگی روش بر اساس پارامترهای فیزیکی و بیومکانیکی برآورد شد. نتایج: در بررسی شریان بازویی چپ پارامترهای استرین شعاعی، fmd، استرس های محیطی ماکزیمم، مینیمم و میانگین، مدول الاستیک محیطی، فلوی ماکزیمم، مینیمم و میانگین، استرس های برشی ماکزیمم، مینیمم و میانگین، استرین برشی و مدول برشی تخمین زده شد. آنالیز آماری با استفاده از آنالیز واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری از نظر پارامترهای فیزیکی و مکانیکی در حضور هیپرمی نسبت به عدم حضور آن میان سه گروه مردان سالم، مبتلا به تنگی آترواسکلروتیک کم تر از 50 درصد و بیش از 50 درصد وجود دارد. توابع تشخیص حاصل از آنالیز تشخیص براساس پارامترهای فیزیکی و مکانیکی نشان داد که با بررسی مدول برشی می توان با صحت تشخیصی 90 درصد گروه های مورد بررسی را متمایز نمود. نتیجه گیری: با استخراج پارامترهای بیومکانیکی در شرایط اعمال هیپرمی امکان تمایز گروه های مبتلا به آترواسکلروز و سالم با حساسیت و ویژگی بالاتری وجود دارد. کلمات کلیدی: امواج فراصوتی، خواص بیومکانیکی، رفتار الاستیک، هیپرمی، شریان بازویی، آترواسکلروز