مرثیه های مذهبی یکی از مهمترین شاخه های رثا در ادبیات غنایی فارسی به شمار می آیندکه در طول تاریخ شعر و ادب فارسی دچار دگرگونی های مفهومی فراوان شده اند. از آغاز شعر فارسی تا کنون تحولاتی که در ادبیات فارسی صورت پذیرفته است؛در ادبیات عاشورایی هم نمود پیدا کرده است. این تحقیق نشان میدهد در دوره ی اولشعرهای عاشورایی یعنی پیش از سلسله ی صفوی نگاه به مفاهیم و موتیفها کلی بوده و به جزئیات اشاره ی کمتری می شود. در دوره های صفوی و قاجارنگاه به وقایع شخصیت ها و موتیف های عاشورایی جزیی تر بوده و همراه با اغراق بیشتری به مسایل نگریسته می شده است و این اتفاق موجب داستان پردازی ها و رواج منظومه های عاشورایی فراوان در این عصر شده است.اما در دوره ی سوم مورد بررسی در این جتسار یعنی دورهی معاصر به نمادها و درسهای عاشورا توجه شده است و این امر خصوصاً پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران شتاب و توجه بیشتری یافته است.