نام پژوهشگر: علیرضا توسلی
تورج قره ملکی میرحسین رسولی صدقیانی
فلزات سنگین آلاینده های خطرناکی برای محیط زیست و سلامت انسان به شمار می آیند. یکی از راهکارهای مدیریتی کنترل آلایندگی ناشی از فلزات سنگین استفاده از رابطه همزیستی بین میکروارگانیسم های محّرک رشد گیاه و گیاهان بیش اندوز و افزایش فعّالیت میکروبی در خاک های آلوده می باشد. بدین منظور آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار با دو فاکتور فلز سنگین (کادمیوم در 4 سطح: صفر، 10، 20 و 30 میلی گرم در کیلوگرم خاک و فلز روی در 4 سطح: صفر، 100، 200 و 300 میلی گرم در کیلوگرم خاک) و تیمارهای میکروبی (4 تیمار: بدون تلقیح، تلقیح باکتریهای محرک رشد، تلقیح میکوریزی و تلقیح توأم باکتریهای محرک رشد و میکوریزی) در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم خاک دانشگاه اورمیه بر روی گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704 در آبان ماه سال 1387 آغاز گردید. پس از گذشت 12 هفته از زمان کاشت، گیاهان از محل طوقه برداشت، شستشو، خشک و توزین گردیدند. ارتفاع گیاه، وزن خشک اندام های هوایی، غلظت و جذب کل کادمیوم، روی و سایر عناصر غذایی در اندام های هوایی و ریشه به عنوان پاسخ های گیاهی اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده بوسیله برنامه نرم افزاری 9.1 sas با آزمون چند دامنه ای دانکن انجام و نمودارهای مربوطه با برنامه excel رسم گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد تأثیر سطوح روی، سطوح کادمیوم و تیمارهای میکروبی بر صفات اندازه گیری شده در سطح یک درصد معنی دار بود (به جز تأثیر کادمیم بر غلظت فسفر که در سطح 5% معنی دار شد). بیشترین غلظت کادمیوم اندام های هوایی(52/23 میلی گرم در کیلوگرم) از سطح ppm30 کادمیوم و بیشترین افزایش جذب کادمیوم (39/269 میکروگرم در گلدان) نیز از سطح ppm20 کادمیوم حاصل شد. با اعمال تیمارهای میکروبی از غلظت کادمیوم کاسته و بر جذب آن نسبت به شاهد افزوده شد. کمترین غلظت کادمیوم از تیمار میکوریزی و همچنین بیشترین جذب کل آن از تیمار باکتری های pgpr حاصل شد. افزایش سطوح روی موجب افزایش غلظت و جذب روی در اندام های هوایی نسبت به شاهد گردید. بیشترین غلظت (27/140 میلی گرم در کیلوگرم) و جذب کل روی (5700 میکرو گرم در گلدان) به ترتیب در تیمارهای استریل (بدون تلقیح) و تلقیح باکتری های pgpr حاصل شدند. تلقیح میکروارگانیسم ها به محیط رشد گیاه از غلظت روی نسبت به شاهد کاسته و بر جذب آن افزود. بیشترین کاهش غلظت روی از تیمار باکتری های pgpr و بیشترین افزایش جذب روی نیز از تیمار میکوریزی حاصل شد. در مجموع افزایش تیمارهای میکروبی به محیط رشد گیاه سبب افزایش جذب روی به میزان 79/175% نسبت به شاهد شد. نتایج نشان داد با توجه به پتانسیل باکتری های محرک رشد و میکوریزا در گلدان های آلوده به روی، بیشتر روی جذب شده در بخش هوایی انباشته شد، در حالیکه در مورد کادمیم وضعیت برعکس بود و نزدیک 70% کادمیم جذب شده در ریشه تجمع یافت. از این مکانیسم می توان در مطالعات گیاه پالایی استفاده نمود. به طوریکه در مورد گیاه پالایی روی از تلقیح pgpr ها و در مورد گیاه پالایی کادمیم از تلقیح توأم باکتری های محرک رشد با میکوریزا بهره جست.
مهناز افشارنیا رقیه حاجی بلند
در این پژوهش تأثیر کمبود روی در گیاه ذرت میکوریزی تلقیح شده با قارچ glomus intraradices تحت دو شدت نوری ضعیف و شدید به ترتیب 300 µmol m-2 s-1 و 700 µmol m-2 s-1 بر روی رشد و فتوسنتز این گیاه با بستر کشت پرلیت و شرایط اتاق رشد بررسی گردید. فعالیت برخی آنزیمهای آنتی اکسیدانتی و مقدار جذب روی و فسفر نیز سنجش شدند. در آزمایشی دیگر تأثیر قارچ میکوریزی بر جذب روی از یک منبع تقریباً نامحلول (اکسید روی) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کمبود روی تحت شرایط نور ضعیف تواما علاوه بر کاهش چشمگیر در رشد گیاه موجب کاهش فتوسنتز و تعرق که ناشی از کاهش هدایت روزنه ای و افزایش مقاومت روزنه ای می باشد، گردید. کمبود روی همچنین عامل کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز و افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. در هر دو تیمار کمبود و کفایت روی، در سطوح بالای نور افزایش رشد گیاهان بدلیل شدت بالای فتوسنتز در این گیاهان و نیز بدلیل فعالیت بالای آنزیمهای آنتی اکسیدانتی از جمله sod و cat می تواند باشد که موجب حفاظت از گیاهان در شدتهای بالای نور می شود. کمبود روی همچنین سبب انباشتگی پراکسید هیدروژن که یکی از گونه های اکسیژن فعال است؛ شد. در تیمارهای با کمبود روی، میکوریزی شدن باعث کاهش مقدار h2o2 در سطوح بالای نور شد؛ در صورتیکه در گیاهان غیر میکوریزی با کمبود روی، سطوح بالای نور موجب افزایش مقدار h2o2 اندام هوائی گردید. در آزمایش دوم، افزایش میزان رشد، غلظت و مقدار روی و فسفر در گیاهان میکوریزی نشان می دهد که گیاهان میکوریزی قادر به جذب روی از منابع تقریباً نامحلول آن هستند، بنابراین استفاده از این قارچها برای مقابله با کمبود روی گیاهان در خاکهایی که دارای منابع نامحلول روی هستند، میسر است.
سمانه احمدی قشلاقی ناصر علی اصغرزاد
گلومالین یک گلیکوپروتئین تولید شده توسط هیف های قارچ میکوریز آربوسکولاراست، که علاوه بر خاکدانه سازی و بهبود شرایط فیزیکی خاک، یک منبع مهم کربن و نیتروژن در خاک به شمار می رود.شوری خاک که از عوامل محدودکننده رشد گیاهان و کاهش توان بیولوژیکی خاک می باشد، منجر به کاهش پوشش گیاهی و توسعه ی بیابان می شود. این تنش محیطی می تواند بر توسعه ی قارچ میکوریز و تولید گلومالین نیز تاثیرگذار باشد.هدف این مطالعه بررسی تاثیر نمک nacl بر تولید گلومالین توسط قارچ های گلومرال همزیست با گیاه ذرت (رقم سینگل کراس704) بود. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل، در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با چهار تکرار انجام شد که فاکتورها شامل شوری کلرید سدیم در سه سطح (34/1:s0، 4 :s1 و 8 :s2 دسی-زیمنس بر متر) و چهار سطح قارچ میکوریز (بدون قارچ، glomus versiforme،g. intraradices وg. etunicatum) بودند. در این آزمایش وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، نسبت وزن تر و خشک ریشه به بخش هوایی (r/s)،غلظت پرولین برگ، درصد کلونیزاسیون ریشه، غلظت گلومالین ساده استخراج (eeg) و کل (tg) خاک، غلظت و مقدار فسفر، پتاسیم، سدیم، کلسیم، منیزیم، کلر، نسبت k/na و ca/naگیاه اندازه گیری شدو رابطه ی بین تولید گلومالین و درصد کلونیزاسیون و تولید گلومالین در واحد درصد کلونیزاسیون بررسی شد. تاثیر شوری و قارچ بر وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، نسبت وزن خشک r/s، غلظت پرولین برگ، tg، eeg، درصد کلونیزاسیون، مقدار فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه و بخش هوایی معنی دار شد. تاثیر شوری بر مقدار کلر بخش هوایی، نسبت وزن تر r/s معنی دار و تاثیر قارچ غیرمعنی دار بود. نتایج آنالیز آماری افزایش معنی دار وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، نسبت وزن خشک r/s، پرولین،eeg، tg، مقدار فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه و بخش هوایی را در گیاهان میکوریزی نسبت به گیاهان غیرمیکوریزی نشان داد. غلظت عناصر سدیم و کلر نیز در حضور قارچ میکوریز در بخش هوایی کاهش و در ریشه افزایش یافته بود. در غلظت عناصر پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر اثر رقت مشاهده شد. به صورتی که با کاهش ماده خشک غلظت عناصر افزایش یافته بود. از نظر وزن تر و خشک گیاه، مقدارو غلظت عناصر،بین سه گونه قارچی اختلاف معنی داری وجود نداشت. آزمایش نشان داد که غلظت پرولین و درصد کلونیزاسیون در دو قارچ g. versiforme و g. etunicatum بیش از g. intraradicesبود. این در صورتی است که بیشترین غلظت eeg و tg مربوط به قارچ g. intraradices می باشد.نتایج نشان داد که با افزایش شوری مقدار تولید گلومالین توسط قارچ های میکوریزی افزایش می یابد و بین درصد کلونیزاسیون و گلومالین (eeg و tg) رابطه منفی وجود دارد. همچنین مشاهده شد که با کاهش درصد کلونیزاسیون مقدار تولید گلومالین در واحد درصد کلونیزاسیون افزایش می یابد. به طوری که در سطح شوری s2 با کاهش معنی دار درصد کلونیزاسیون مقدار تولید eeg در واحد درصد کلونیزاسیون برای سه قارچ g. versiforme، g. intraradices و g. etunicatum به ترتیب 05/80، 37/89 و 03/91 درصد نسبت به تیمار بدون شوری افزایش یافته بود.
لیلا علی پورآبدار ناصر علی اصغرزاد
چکیده ندارد.
علیرضا توسلی منیژه خلیلی
بی شک هنر یک طبیب حاذق استفاده از اندوخته های عملی، تجربیات گذشتگان، شم بالینی در جهت رسیدن به تشخیص صحیح مشکل بیمار و در نهایت درمان وی می باشد. بر طبق تئوری آقای laurance weed که در طول چند دهه اخیر در علم طب نوین مورد توجه قرار گرفته است باید برنامه ای مدون در جهت آموزش دانشجوی طب در دانشکده های پزشکی مدنظر قرار گیرد. که اساس آنرا problem. orinted. medical. edjucation و یا آموزش پزشکی براساس مشکل بیمار و نه بیماری بیمار تشکیل می دهد. این برنامه خود شامل چند جزء مهم شرح حال و معاینه فیزیکی یادداشت های پیگیر روزانه، آزمایشات پاراکلینیک و در نهایت برخورد الگوریتمی برای نیل به تشخیص صحیح است . در این پایان نامه سعی بر آن شده تا کیفیت چگونگی انجام یکی از اجزای برنامه فوق یعنی (بررسی کیفیت ثبت نت روزانه اینترنها در پرونده بیماران) در بیمارستان های آموزشی زاهدان و در چهار بخش اصلی اطفال، داخلی، زنان و جراحی مورد ارزیابی قرار گیرد. این ارزیابی براساس یک سیستم نمره بندی که در آن نمره حداکثر 5 برای یک نت روزانه با کیفیت علمی مناسب و نمره حداقل صفر برای یک نت روزانه با کیفیت علمی مناسب و نمره حداقل صفر برای یک نت روزانه با کیفیت علمی نامناسب در نظر گرفته شده، صورت گرفته است و به همین ترتیب سایز نتها بر حسب میزان علمی بودن آنها نمره ای بین صفر تا پنج دریافت نموده اند. تعدد نمونه مورد مطالعه 400 پرونده یعنی صد پرونده از هر یک از بخش های اصلی فوق الذکر و زمان مطالعه هم فصل پائیز سال 1377 بوده است . در نهایت نتایج بدست آمده تاییدکننده فرضیه مطرح شده در پایان نامه و آن (کیفیت نامطلوب ثبت نت روزانه در پرونده بیماران) بوده که این پدیده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و البته علل احتمالی، در این پایان نامه مورد بررسی قرار نگرفته است شاید بتوان با ارائه نتایج بدست آمده به مسئولین محترم آموزشی دانشگاه قدمی کوچک در راه بهبود کیفیت برنامه های آموزشی و اجرای شیوه های نوین آموزش علم طب در سطح بیمارستانهای دانشگاه برداشت .