نام پژوهشگر: میمنت حسینی چاوشی
فاطمه سخایی محمدجلال عباسی شوازی
شرایط اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی دو دهه اخیر در ایران رفتار باروری را به میزان بالایی با محدودیت مواجه ساخته و مطلوبیت تعداد محدود فرزندان را افزایش داده است. همچنین آگاهی عمومی از روش های پیشگیری و نیز کارآمدی قطعی آن با اختلال مواجه است. نتیجه آن آمار بالای بارداری های ناخواسته است. از طرف دیگر محدودیت های فقهی و ممنوعیت های قانونی موجود و عدم ارائه سرویس های بهداشتی، منجر به انجام آن به صورت پنهانی گشته است. هدف از این مطالعه، شناخت عوامل روی آوردن زنان به سقط جنین در شهر قم به عنوان شهری مذهبی و نیز موانع و محدودیت های دینی و قانونی که منجر به آسیب های جسمی و بهداشتی زنان می گردد. همچنین مقایسه دیدگاه های نگرشی میان زنان و عالمان دینی از اهداف این مطالعه است. این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از مصاحبه عمیق با 25 نفر از زنان در شهر قم، به انجام رسیده است. سپس بر اساس نتایج به دست آمده به منظور آگاهی از دیدگاه عالمان دینی دارای درجه اجتهاد با 10 نفر از آن ها مصاحبه شده است. نتایج نشان می دهد که دو دلیل عمده سقط جنین در این بررسی مسائل و مشکلات اجتماعی و فشارهای اقتصادی که عمدتاً بیان گر افزایش رفاه طلبی و آرزوی زندگی بهتر هستند، می باشند. همچنین عمده ترین دلایل مخالفت عالمان دینی با سقط جنین، روایات وارده از امامان معصوم و ارزش والای حفظ حیات انسان از دیدگاه اسلام است. بر اساس یافته های این تحقیق می توان گفت هیچ یک از زنان مورد مصاحبه از نظر قانونی مجاز به سقط نبوده اند ولی در بیش از نیمی از موارد از قبیل خطر سلامتی یا جانی برای مادر و مواردی مانند بارداری حاصل از ازدواج موقت یا پنهانی، بارداری در دوران عقد، سن پایین یا سن بالا، به طوری که حیثیت فرد در خطر باشد نظراتی مبنی بر جواز در دیدگاه های عالمان دینی وجود دارد.