کفایت دو واکسن تجاری 120h و 91/4 در برابر 32irfib در برنامه های مختلف واکسیناسیون جوجه های گوشتی بررسی شدند. بدین منظور 180 قطعه جوجه یکروزه نژاد کاب 500 به صورت تصادفی به 6 گروه 30 قطعه ای تقسیم شدند. تقسیم بندی گروه ها به شرح ذیل بوده است: گروه 1: در یک روزگی واکسن 120 h و مجددا در چهارده روزگی واکسن 120 h دریافت کردند.(کنترل منفی) گروه 2: دریک روزگی واکسن 91/4 و مجددا در چهارده روزگی واکسن 91/4دریافت کرده اند . در بیست و نه روزگی با ویروس مزرعه (سروتیپ 91/4 واریته شیراز 32 ) مورد چالش قرار گرفتند. گروه 3: هیچ گونه واکسنی استفاده نگردید. در بیست و نه روزگی با ویروس مزرعه ( سروتیپ 91/4 واریته شیراز 32 ) مورد چالش قرار گرفتند.(کنترل مثبت) گروه 4: در یک روزگی واکسن120h و چهارده روزگی واکسن91/4 را دریافت کردند و در نهایت بیست و نه روزگی با ویروس مزرعه ( سروتیپ 91/4 واریته شیراز 32 ) مورد چالش قرار گرفتند. گروه 5: در یک روزگی واکسن 120 h و مجددا در چهارده روزگی واکسن 120 h دریافت کردند. در نهایت در سن بیست و نه روزگی با ویروس مزرعه (سروتیپ 91/4 واریته شیراز 32) مورد چالش قرار گرفتند. گروه 6: دریک روزگی واکسن 91/4 و مجددا در چهارده روزگی واکسن 91/4دریافت کرده اند.(کنترل منفی) در سن 29 روزگی گروه های 2، 3، 4 و 5 با ویروس 32irfib چالش شدند. گروه های 1 و 6 به عنوان کنترل منفی در نظر گرفته شدند. چهار پرنده از هر گروه به صورت تصادفی در روزهای 2، 4، 6 و 10 بعد از چالش به منظور بررسی علائم کالبدگشائی ارزیابی فعالیت مژه نای، ردیابی ویروس چالش در اندام های نای، ریه، کلیه، اویداکت یا بیضه مورد مطالعه قرار گرفتند. تمام گروه ها در هفته های مختلف پرورش وزن کشی می شدند. علائم کلینیکی در تمام دوره برای دو بار در روز مورد بررسی قرار گرفته و ثبت می شد. علائم تنفسی ملایم و تورم ملتحمه گذرا در گروه های چالش مشاهده شد. از نظر وزن تفاوت معنی داری بین گروه های مختلف دیده نشد. درصد محافظت مژه های نای در گروه 2، 4 و 5 به ترتیب 85%، 76% و 58 % درصد بوده است. محافظت در تمام گروه های واکسینه – چالش دیده شد ولی در گروه دریافت کننده واکسن هومولوگ کفایت بهتری دیده شد (5 0/0 >p). عیار آنتی بادی در گروه دریافت کننده واکسن 120h کمتر از گروه دریافت کننده واکسن 91/4 بوده است. در تست بررسی سرمی گروه 4 و 5 بیشترین عیار آنتی بادی را در انتهای دوره پرورش نشان دادند. ویروس چالش در مدفوع و اویداکت یا بیضه پرندگان تا 10 روز پس از چالش دیده شد. درحالی که در نای حداکثر زمان قابل ردیابی ویروس 4 روزه بوده است. بر مبنای ارزیابی مولکولی محافظت در گروه های 2، 4 و 5 به طور چشم گیری بهتر از گروه کنترل مثبت بوده است که به ترتیب 75/88%، 5/92% و 85% بوده است. در این بررسی محافظت در برابر تمام برنامه های واکسیناسیون دیده شد. هرچند که پرندگان چالش شده با سویه هومولوگ محافظت بهتری را نشان دادند.