عصر مفرغ بلوچستان یک از ناشناخته ترین دوره های باستان شناسی ایران است . در حقیقت هدف از ارائه چنین موضوعی به عنوان موضوع پایان نامه بررسی ویژگی استقرارهای محوطه های عصر مفرغ بلوچستان در سه حوزه رودخانه ای مهم یعنی ماشکید در شرق شهرستان سراوان، سرباز در شهرستان سرباز و بمپور در شهرستان ایرانشهر است که از دیدگاه شیوه معیشت، روابط فرهنگی و ... مورد بررسی قرار می گیرند. بررسی و مقایسه شیوه های معیشت در هر کدام از سه حوزه آبی مذکور با توجه به یافته های سطحی و مشاهدات محیطی یکی از اهداف عمده این پژوهش می باشد . با توجه به مقایسه های انجام شده می توان گفت که در سرتاسر سه حوزه آبریز بلوچستان به جز حوزه بمپور شیوه استقراری و زندگی تابع یک الگوی مشخص است و همه این استقرارها به یک شکل بوده اند یعنی اینکه در هر کدام طیف مواد فرهنگی دیده شده چندان متنوع نیست و البته محوطه ها به صورت سطحی و تحت الارضی شکل گرفته یا گسترش یافته اند و ضخامت بقایای باستانی زیاد نیست. بررسی های اخیر و تجزیه و تحلیل داده ها بیان می کند که محیط جغرافیایی بلوچستان به ویژه دو عامل کمبود خاک حاصلخیز و کمبود منابع دائمی آب تاثیری زیاد بر شکل گیری استقرار های عصرمفرغ داشته است و گونه استقراری با توجه به مواد سطحی به دست آمده از هرکدام از این محوطه ها دارای ویژگی هایی است که در ارتباط مستقیم با محیط جغرافیایی پیرامون آنها بوده است. همچنین تحلیل سفالهای به دست آمده نشان می دهد که عامل سوم یعنی روابط بازرگانی بین منطقه ای نیز در شکل گیری محوطه های عصر مفرغ بلوچستان موثر بوده است. در نتیجه سه عامل اساسی را می توان در شکل گیری محوطه های عصر مفرغ بلوچستان در سه حوزه رودخانه مذکور بر شمرد.الف) فقدان منابع مطمئن آبی ب) فقدان خاک مناسب برای کشاورزی پ) مبادلات بین منطقه ای

ارزیابی اثرات زیست محیطی (eia) شامل حجم زیادی از اطلاعات کمی و کیفی ناهمگن بوده که روش های معمول ارزیابی قادر به پردازش آنها به طور کامل نمی باشند. در روشهای معمول eia در ایران و خصوصا ارزیابی به روش ماتریس لئوپولد فقط به دو بعد شدت و دامنه اثر پرداخته می شود و دیگر ابعاد اثر در ارزیابی دخالت داده نمی شود و همچنین وزنی برای عوامل در نظر گرفته نمی شود. از این رو در تحقیق حاضر روشی بر مبنای منطق فازی و تشکیل ماتریس اهمیت اثرات برمبنای ده فاکتور پیاده گردید. روش فازی و روش ارزیابی ایرانی در منطقه مورد مطالعه(معدن سنگان خواف) مورد مقایسه قرار گرفت و نتایج نشان داد که روش ماتریس فازی با واقعیات تطابق بیشتری داشته و با احتیاط بیشتری به محیط زیست توجه می نماید.

سیل عظیم صادرات نظریات علوم انسانی غرب به حوزه های علمی و فرهنگی دیگر مناطق دنیا از جمله ممالک شرقی و اسلامی باعث شده است که نوعی واکنش منفعلانه در پذیرش و به کارگیری علوم انسانی را شاهد باشیم. به طوری که در حال حاضر اکثر این نظریات خاصه در حوزه ی علوم اجتماعی و بویژه در مدیریت و سازمان، مرزها و چهارچوب های علمی قضاوت و تصمیم سازی را مشخص و تبیین می نماید. این در حالیست که در مقام ثبوت و وقوع، نوعی ناکارآمدی ناشی از بیگانگی این نظریات با حوزه های فرهنگی و معرفتی بومی مشاهده می شود و وقتی در مقام اثبات و واکاوی این ناهمسازی و ناکارآمدی قرار می گیریم، مبادی و غایات این نظریات مورد سوال و ابهام واقع می شود. با این توصیف ضروری است برای یافتن تفسیری درست از ماهیت انسانی و شناختی جامع از ویژگی های انسان، به مبادی و مبانی انسان شناسی و هستی شناسی توحیدی مراجعه نمود. در این جهت، رجوع به قرآن کریم به عنوان مهم ترین محمل گفت و گوی مولوی و ارشادی حضرت حق با انسان طالب، زمینه ای بکر و الگو را برای طراحی مسیر رشد و تعالی فراهم می آورد. این پژوهش در صدد است تا با بهره گیری از روش "تفسیر موضوعی قرآن کریم" که روشی نسبتاً جدید در انجام پژوهش های قرآنی در عرصه علوم انسانی محسوب می گردد، به بررسی رفتارها و ویژگی های قوم بنی اسراییل و متقابلاً نحوه رهبری و شیوه های تعامل حضرت موسی علیه السلام در مواجهه با این قوم بپردازد. پژوهشگر با بررسی 1130 آیه از قرآن کریم، علاوه بر شناسایی رفتارها و ویژگی های این قوم، الگوی رهبری حضرت موسی علیه السلام در مواجهه با این قوم را که در بیان مبین قرآن آمده تبیین نموده است.

جاده ها به عنوان زیرساخت های جوامع بشری به طور وسیعی در همه مناطق گسترده شده اند. وظیفه نخستین راه ها، آسان سازی حمل و نقل در مناطق مختلف است. اما همین ابزار ایجاد ارتباط هم اکنون به چهره ای مخرب برای محیط زیست تبدیل شده است .بالاخص ساخت جاده ها در زیستگاه ها و اکوسیستم های حساس، مناطق حفاظت شده و پارک های ملی، فاجعه ای است که متأسفانه در کشور ما رو به گسترش است در راستای حفاظت از تنوع زیستی و کاهش اثرات تخریبی پروژه های انسان ساخت و دستیابی به توسعه پایدار، لازم است که اثرات ناشی از پروژه ها بر اکوسیستم های طبیعی، به طور کمّی ارزیابی شود.از طرفی در روش های معمول ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه ها در ایران تا حد زیادی اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی، اثرات منفی اکولوژیک را تعدیل می کند ، در صورتی که در مورد جاده هایی که از درون مناطق تحت حفاظت می گذرند، بحث اثرات اکولوژیکی جاده ها دارای اهمیت بسیار بیشتری است که کمتر به آن پرداخته شده است. در این مطالعه، به منظور تمرکز بیشتر بر اثرات اکولوژیکی در فرآیند ارزیابی اثرات محیط زیستی (eia)، ارزیابی اثرات اکولوژیکیecia کنارگذر غرب اصفهان بر پناهگاه حیات وحش قمیشلوبا استفاده از روش(hep) ورویکرد اکولوژی سیمای سرزمین مورد استفاده قرار گرفت. دراین راستا دو گونه جانوری کلیدی منطقه (آهوی ایرانی و قوچ ومیش اصفهانی) انتخاب شد. در روش hep شش متغیر موثر بر مطلوبیت زیستگاهی برای این دو گونه، شامل پوشش گیاهی، شیب، ارتفاع، فاصله تا آب و فاصله تا جاده در نظر گرفته شد و بر اساس مرور منابع و مشاهدات میدانی، شاخص مطلوبیت مربوط به هر متغیر(si) بدست آمد. در ادامه نقشه مطلوبیت هر متغیر ایجاد شد. به منظور تهیه نقشه مطلوبیت نهایی زیستگاه برای دو گونه مذکور، در دو حالت قبل و بعد ازاحداث جاده، فرمول تعیین شاخص مطلوبیت نهایی(hsi) برای تلفیق نقشه ها مدنظر قرار گرفت. در نهایت واحدهای زیستگاهی مربوط به هر کدام از گونه های مورد نظر در دو حالت قبل و بعد از جاده، بدست آمد. نتایج حاصل نشان داد که در اثر حضور آزادراه، به میزان 7710 واحد زیستگاهی برای گونه آهو و به میزان 6288 واحد زیستگاهی برای گونه قوچ ومیش از دست رفته است. همچنین به منظور بررسی اثر جاده بر منطقه در مقیاس سیمای سرزمین، برخی از متریک های سیمای سرزمین به منظور ارزیابی اثرات آزادراه غرب اصفهان در نظر گرفته شد. هر کدام از تیپ های پوشش گیاهی به عنوان یک لکه در نظر گرفته شد و متریک هایpland، ca، np، ed، mps و lpi، در شرایط بدون آزادراه و در شرایط عبور آزادراه محاسبه شدند. برای پلی گون های پراکنش گونه ها نیز، در دو وضعیت قبل و بعد از جاده، متریک هایndist، np و contag، استخراج شدند. عبور آزادراه از داخل زیستگاه آهو و قوچ ومیش باعث تکه تکه شدن کریدورهای عبور آهو و قوچ ومیش شده است و به دنبال آن قطع کریدورهای حرکتی و مسیر مهاجرتی این حیوانات در این منطقه صورت گرفته است. اندازه گیری اثرات جاده ها و فقدان زیستگاه به کمک متریک های سیمای سرزمین در کنار روش hep، کمک می کند که ارزیابی اثرات اکولوژیکی جاده ها را بتوان به صورت کاملی انجام داد.

عوامل مختلفی از قبیل زمان برداشت، جابه جایی محصول، دما و طول مدت انبارداری بر خواص مختلف میوه مرکبات تاثیر می گذارند و پیامدهای اقتصادی قابل توجهی را به دنبال دارد. لذا آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار برای ارزیابی اثرات دما (8، 15 و 22 درجه سانتی گراد)، رقم (تاراکو و مورو) و مدت انبارداری (0، 45 و 85 روز) بر میزان مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، ph، ویتامین ث، مقدار فنول کل، فلاونوئید، ظرفیت آنتی اکسیدانی، آنزیم فنیل آلانین آمولیانیاز (pal)، پروتئین کل و آنتوسیانین در پوست و گوشت میوه پرتقال های خونی اجرا شد. نتایج نشان داد که درجه حرارت، مدت انبارمانی و رقم بر روی صفات اندازه گیری شده تاثیر معنی داری داشتند. به گونه ای که بیش ترین میزان فلاونوئید، پروتئین کل، فعالیت آنزیم pal و آنتوسیانین در پوست و گوشت میوه بعد از 85 روز انبارمانی در دمای 8 درجه سانی گراد در رقم مورو و کم ترین میزان آن در دمای 22 درجه سانتی گراد بعد از 85 روز انبارمانی در رقم تاراکو مشاهده شد. بیش ترین محتوای ویتامین ث، اسیدیته قابل تیتراسیون و مواد جامد محلول قبل از نگهداری میوه در انبار بود که در پایان 85 روز انبارمانی این مقدار به حداقل رسید. در مجموع نتایج نشان داد، افزایش درجه حرارت و مدت انبارمانی در هر دو رقم موجب کاهش چشم گیری در تمامی صفات مورد ارزیابی شده است.

آلودگی صوتی یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی درکلان شهرها است که در ابعاد مختلف روانی و جسمی، سلامتی انسان را به مخاطره می اندازد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی آلودگی صوتی در منطقه مرکزی شهر اصفهان وتهیه نقشه پهنه بندی آلودگی صوتی در این مناطق می باشد. در این مطالعه، 10 ایستگاه با کاربری های مسکونی، تجاری، مسکونی - تجاری و تاریخی - تفریحی انتخاب و پارامترهای صوتی آنها در دو نوبت از شبانه روز (10صبح و 17 بعدازظهر)در طی سه فصل زمستان، بهار و تابستان به وسیله دستگاه صوت سنج بروئل و کجایر مدل 2230 اندازه گیری شد. بیشترین آلودگی صوتی متعلق به ایستگاه واقع در خیابان عبدالرزاق به میزان 5/76 دسی بل و کمترین آن متعلق به پارک هشت بهشت به میزان 5/54 دسی بل بود. در این تحقیق بطور میانگین بیشترین آلودگی صوتی متعلق به کاربری مسکونی - تجاری(مخلوط) با تراز معادل صوت6/71 دسی بل بود. در اکثر ایستگاه ها نیز ترازمعادل صدای بعدازظهر فراتر از صبح بود.در کاربری تجاری و مسکونی- تجاری اختلاف معنادار بین تراز معادل صدا در صبح و بعدازظهر فصل زمستان و در کاربری تاریخی- تفریحی اختلاف معناداری بین صبح و بعدازظهر تابستان دیده شد همچنین در کاربری تاریخی- تفریحی اختلاف معناداری بین میانگین تراز معادل صدا در صبح همه فصل ها و همچنین بعدازظهر زمستان و تابستان و در کاربری تجاری اختلاف معنادار بین صبح زمستان و تابستان دیده شد. آزمون همبستگی نیز نشان دهنده تاثیر اتوبوس ها و موتور سیکلت ها در ایجاد آلودگی صوتی در مناطق مسکونی و وسایل نقلیه سواری درمناطق تجاری و مسکونی- تجاری است. آزمون همبستگی دیگر نیز نشان دهنده تاثیر پوشش گیاهی خوب در کاهش آ لودگی صوتی بود. برای این ایستگاه ها در هریک از فصل های اندازه گیری، نقشه پهنه بندی آلودگی صوتی تهیه شد که این نقشه ها بیانگر کمتربودن آلودگی صوتی در فصل زمستان نسبت به فصل بهار و تابستان بود. هم چنین در سه ایستگاه (فلکه احمدآباد، میدان نقش جهان و خیابان عبدالرزاق) اندازه گیری ها در طی سه روز از هفته (شنبه، سه شنبه و جمعه) در ساعات متفاوت روز و در طی همین فصول انجام گردید. نتایج نشان دهنده وجود تفاوت معنادار بین تراز معادل صدا در روزهای مختلف هفته در ایستگاه های واقع در فلکه احمدآباد و خیابان عبدالرزاق در هر سه فصل و در میدان نقش جهان تنها در فصل زمستان بود. همچنین در پارک هشت بهشت تغییرات آلودگی صوتی در مکان های متفاوت این پارک مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد مکان های مختلف این پارک که در فاصله متفاوتی از خیابان های اصلی قرار دارند و از پوشش های گیاهی متفاوتی برخوردارند دارای مقادیرآلودگی صوتی متفاوتی هستند بیشترین تراز معادل صدای ثبت شده مربوط به نقطه ای در مجاورت خیابان چهارباغ به میزان 8/68 دسی بل و کمترین آن مربوط به نقطه ای در وسط پارک به میزان 3/61 دسی بل بود .در کل نتایج این تحقیق نشان داد که تقریباً در تمام ایستگاه ها تراز معادل صدا از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان محیط زیست کشور بیشتر است و آلودگی صوتی یکی از آلودگی های زیست محیطی در بخش مرکزی شهر اصفهان است

در همه کشورهای جهان سدها با اهداف مختلفی مانند ذخیره آب، تولید برق، آبیاری، کاهش سیلاب و غیره ساخته می شوند. تقریباً 60% رودخانه های بزرگ جهان توسط سدها قطع شده و اثرات قابل توجهی بر روی هیدرولوژی، مورفولوژی رودخانه و زیستگاه وارد می کنند. نتیجه این تغییرات، اختلال در تنوع زیستی، تخریب و زوال اکوسیستم ها می باشد. در این مطالعه، اثرات محیط زیستی پروژه سد رودبار لرستان با استفاده از روش ماتریس سریع ارزیابی اثرات توسعه یافته و شبکه های بیزین مورد ارزیابی قرار گرفته است. ماتریس سریع ارزیابی اثرات توسعه یافته با شناسایی اثرات و تعیین معنی دار بودن آن ها و نیز با تعیین معیارهای مختلف اثرات محیط زیستی پروژه را ارزیابی می کند. در این روش با تعیین معیارهای کمی در فرآیند ارزیابی، کار پیش بینی و ارزیابی اثرات برای ارزیابان آسان تر و سریع تر شده است. از مزایای این روش در مقایسه با روش ماتریس سریع، لحاظ و برآورد "حساسیت زیستی منطقه تحت تاثیر پروژه" می باشد که در نتیجه آن به یک روش کارآمد تبدیل شده است. همچنین، اثرات این پروژه توسط شبکه های بیزین نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. شبکه های بیزین بر اساس تئوری احتمال baeys (1763) به انتشار اطلاعات بین گره ها می پردازد و به راحتی می توانند به یک ابزار تصمیم گیری در جهت کمک به مدیریت منابع طبیعی تبدیل شود. این شبکه ها قادرند داده های ناهمگن را در یک شبکه گرد آورده و همچنین ارتباطات میان آن ها را برقرار کنند. مهم تر از همه این که می توانند جمع بندی کرده و ما را به یک تصمیم نهایی برسانند. نتایج حاصل از دو روش نشان داد که اثرات حاصل از این پروژه بر محیط زیست منطقه مورد مطالعه به طور قابل ملاحظه ای منفی می باشد. در روش ماتریس سریع ارزیابی اثرات توسعه یافته، در مرحله ساخت و ساز و بهره برداری به ترتیب 81.32 و 65.59 درصد از اثرات منفی و حدود 18.68 و 34.41 درصد از اثرات مثبت می باشند. همچنین، نتایج حاصل از مدل های بیوفیزیکی بالادست و پایین دست سد به ترتیب نشان داد که 72.6 و 69.1 درصد از اثرات در دامنه شدید اتفاق می افتند. این یافته ها می تواند بدین دلیل باشد که اکثر اثرات منفی در پروژه های سدسازی دائمی، طولانی مدت و در یک گستره وسیع به وقوع می پیوندند. در مطالعه مذکور با روش ماتریس سریع توسعه یافته راحت تر و در زمان کمتری می توان به یک جمع بندی کلی از اثرات دست یافت و نیز می توان تمام اثرات را به تنهایی مورد ارزیابی قرار داد. ولی در مدل شبکه بیزین نمی توان تمام اثرات را در مدل گنجاند و همچنین شناسایی اثرات و روابط بین آن ها کاری مشکل و زمان بر می باشد و در این روش به اطلاعات دقیق تری از محیط زیست منطقه نیاز است. از طرفی این روش پویایی خاصی به اثرات می بخشد به طوری که با معرفی سناریوهای مختلف، می توان اثرات مختلفی را مشاهده کرده و با نمایش روابط علت و معلولی، می توان اثرات اولیه و ثانویه را به صورت گرافیکی نمایش داد. به طور کلی، این دو روش می توانند همدیگر را تکمیل کرده، چنانچه ماتریس سریع به شناسایی اثرات و شدت آن ها کمک کرده و مدل شبکه بیزین روابط بین اثرات را به طور دقیق تری مورد بررسی قرار می دهد.

جنگل های مانگرو در زمره غنی ترین و حاصلخیزترین اکوسیستم های دنیا به حساب می آیند که در مقایسه با سایر مناطق تالابی، به میزان وسیع تری مورد استفاده مستقیم انسان قرار گرفته اند. در این پژوهش، شاخص فلزات سنگین نفتی در جنگل های حرا با نمونه برداری از گیاهان و رسوب در دو منطقه خلیج نایبند) عسلویه) و جزیره قشم در سال 1389مورد برسی قرار گرفته است. در مجموع دو منطقه 16 ایستگاه نمونه برداری با تکرار سه تایی از رسوب، ریشه و برگ از هر درخت مشخص شد که سهم هر کدام از مناطق مذکور24 قطعه نمونه برای برداشت رسوب، ریشه و برگ بود. در این مطالعه غلظت فلزات سنگین نیکل و وانادیوم در رسوبات سطحی (صفر تا 10 سانتی متر) رویشگاه حرا (نزدیک دهانه تنگه هرمز) بالاتر از رویشگاه نایبند بدست آمد. همچنین از رسوبات برداشت شده در دو منطقه نایبند و قشم، به بررسی خصوصیات خاک آن مناطق پرداخته شد که از میان پارامترهای اندازه گیری شده رسوب (ph، مواد آلی، ec و بافت خاک(، دو رویشگاه فقط از نظر دانه بندی خاک اختلاف معنی داری دیده شد. همچنین به منظور بررسی میزان تجمع فلزات سنگین در گونه حرا، جنگل های مانگرو استان بوشهر و جزیره قشم تحت شرایط میدانی مورد بررسی قرار گرفت. دامنه غلظت فلزات وانادیوم و نیکل بافت ریشه در منطقه خلیج نایبند به ترتیب 36/8 و 15/6 پی پی ام و برای جزیره قشم نیز به ترتیب 15/20 و 74/15 پی پی ام اندازه گیری شد. همانند رسوب، در ریشه نیز غلظت فلزات مذکور رویشگاه حرا بالاتر از رویشگاه نایبند بدست آمد ولی در بررسی میزان انتقال فلزات به برگ مشاهده شد که هم نیکل و هم وانادیوم در برگ درختان حرا در منطقه ی نایبند بیشتر از رویشگاه حرا در جزیره قشم است. در تحلیل روابط بین پارامترهای مورد اندازه گیری، میزان همبستگی بین نیکل و وانادیوم در رسوبات سطحی، نیکل و وانادیوم در ریشه و نیز نیکل و وانادیوم موجود در برگ درختان رویشگاه حرا همبستگی های خوبی در سطح 1 درصد وجود دارد ولی در رویشگاه نایبند هیچگونه همبستگی بین این دو فلز در بافت ریشه و یا برگ درختان مشاهده نشده است که می تواند بیانگر وجود مداخلات شدید انسانی در منطقه ی نایبند باشد. چنین نتیجه گیری شد که در رویشگاه حرای جزیره قشم غلظت فلزات سنگین بالاتر است. همچنین مشاهدات میدانی آشکار کرد که رویشگاه های مانگرو استان بوشهر مقادیر بالایی از اختلالات مانند ورود فاضلاب های صنعتی، رواناب های آلوده و طیفی از آلودگی هوا ناشی از فعالیت های نفت و گاز در منطقه را دریافت نموده است لازم به ذکر است که میزان فلزات سنگین نیکل و وانادیوم در بافت ریشه بیشتر از بافت برگ و در رسوبات سطحی بیشتر از بافت ریشه ی درختان بوده است. بر این اساس می توان گفت که فلزات نیکل و وانادیوم با وجود انتقال از رسوبات به ریشه و از ریشه به برگ، توانایی تجمع زیستی را ندارند و از افزایش غلظت نسبت به مقدار اولیه ناتوان هستند و این مسئله یک مزیت محسوب شده و می تواند از نگرانی خطرات محیط زیستی و سلامتی مرتبط با این مسئله بکاهد. واژه های کلیدی: آلودگی فلزات سنگین، جنگل های مانگرو ، رسوب ، تجمع، میزان انتقال، تجمع زیستی، رویشگاه نایبند، رویشگاه حرا، avicennia marina

گلسنگ ها اجتماعی از قارچ ها همراه با جلبک ها یا سیانوباکترها هستند. استفاده از گلسنگ ها در طب سنتی از روزگاران قدیم در بسیاری از کشورها مرسوم بوده و در درمان بیماری هایی مثل تب زرد، صرع، تشنج، نقرس و عفونت های میکروبی کاربرد داشته اند. اشرشیاکلی، استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا از جمله مهم ترین عوامل مسبب عفونت بیمارستانی هستند. با توجه به مقاومت روز افزون میکروارگانیسم ها و گرایش عمومی به ترکیبات طبیعی و همچنین مصرف گلسنگ ها در طب سنتی در نواحی متعددی از دنیا، شناسایی گلسنگ های بومی و بررسی اثرات ضدمیکروبی آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. گونه های گلسنگ از قسمت های مختلف استان ایلام جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه شناسایی گردید. از بخش های مختلف بیمارستان باکتری های اشرشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس و سودوموناس آئروژینوزا به ترتیب با فراوانی 5، 4 و2 گونه جداسازی و شناسایی گردیدند. عصاره های متانولی و استونی 10 گونه از این گلسنگ ها بوسیله سوکسله تهیه شد. پس از تهیه غلظت های مختلف از این عصاره ها، به روش انتشار دیسک بر روی باکتری ها و قارچ های بیماری زا تاثیر داده شد. از 16 نوع آنتی بیوتیک برای تعیین مقاومت دارویی باکتری ها، از نیستاتین به عنوان شاهد مثبت قارچ-ها و از دی متیل سولفوکساید 10 درصد به عنوان شاهد منفی استفاده شد.mic و mbc نیز برای آنها تعیین گردید. نتایج نشان داد که از بین 10 گونه گلسنگ مورد بررسی عصاره متانولی چهار گونه خواص ضدباکتریایی و 5 گونه از آنها فعالیت ضدقارچی داشتند. عصاره این گلسنگ ها به طور معنی داری بر روی باکتری های گرم مثبت بیشتر از باکتری های گرم منفی تاثیر داشتند. از بین باکتری های گرم مثبت و منفی به ترتیب استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیا کلی حساسترین باکتری ها به عصاره ها شناخته شدند. مقاومترین باکتری ها سالمونلا تیفی و پروتئوس میرابیلیس بودند که تنها عصاره placidium semaforonense بر آنها تاثیر داشت. بیشترین فعالیت ضدباکتریایی را گلسنگ protoparmeliopsis muralis و بیشترین فعالیت ضدقارچی را گونه fulgensia fulgens نشان دادند. عصاره این دو گلسنگ از اکثر آنتی بیوتیک ها و برخی مواد ضدعفونی کننده بر روی باکتری ها و همچنین از نیستاتین بر روی قارچ ها موثرتر بودند. بنابراین عصاره ی متانولی گلسنگ های p. muralis و f. fulgens می-توانند به عنوان یک فراورده ی ضدمیکروبی طبیعی، بر علیه این میکروارگانیسم ها جایگزین داروهای شیمیایی گردند.

پسماند از تولیدات غیر قابل اجتناب هر جامعه و مدیریت پسماند یکی از نیازهای اصلی آن جامعه است. از این رو، استقرار سامانه مدیریت پسماند ضروری است. در سیستم مدیریت مواد زاید جامد، با توجه به میزان تولید و ترکیب پسماند، روشهای مختلفی برای مدیریت آن وجود دارد که علاوه بر هزینه های اقتصادی، بار محیط زیستی مختلفی در بر دارند. ابزارهای زیادی برای ارزیابی اثرات زیست محیطی روشهای مختلف مدیریت پسماند وجود دارد، اما یکی از رایج ترین روشهای مورد استفاده، ارزیابی چرخه حیات (lca) است. از روش ارزیابی اثرات چرخه حیات و مدلهای مختلفی که برای انجام این ارزیابی وجود دارد میتوان برای انتخاب و مقایسه گزینه های مختلف مدیریت پسماند استفاده کرد و بهترین و موثرترین گزینه را برای اجرا، هم از لحاظ زیست محیطی و هم اقتصادی، انتخاب کرد. در مطالعه حاضر، از این رویکرد به منظور بررسی وضعیت حاضر سامانه مدیریت پسماند شهر اصفهان استفاده گردید. به این منظور، 5 سناریو شامل (1) جمع آوری، تفکیک و مرتب کردن(mrf)، کمپوست کردن، دفن غیر بهداشتی (ذخیره موقت rdf) (2) جمع آوری زباله، mrf، کمپوست و هاضم بیهوازی، نیروگاه زباله سوز، دفن باقی مانده ها و خاکستر در لندفیل بهداشت (3) جمع آوری زباله، mrf، نیروگاه زباله سوز، دفن باقی مانده ها و خاکستر در لندفیل بهداشتی همراه با جمع آوری گازمتان و استحصال انرژی (4) جمع آوری زباله، تفکیک در مبدأ با 10% افزایش ظرفیت، کمپوست کردن، دفن در لندفیل بهداشتی همراه با جمع آوری گازمتان و استحصال انرژی (5) جمع آوری زباله،mrf، دفن مستقیم در لندفیل بهداشتی همراه با جمع آوری گازمتان و استحصال انرژی. داده های مورد نیاز سیاهه نویسی چرخه حیات با بررسی منابع و طرحهای پژوهشی پایان یافته، تهیه پرسش نامه و تکمیل آن به وسیله پرسنل و نیز کار صحرایی جمع آوری شد. سیاهه نویسی چرخه حیات به کمک مدل iwm-2 صورت پذیرفت. سپس نتایج به دست آمده از مرحله سیاهه نویسی چرخه حیات به 5 طبقه اثر شامل مصرف انرژی، گازهای گلخانه ای، گازهای اسیدی، مه دود فتوشیمیایی و خروجی های سمی تخصیص داده شد. مقادیر سیاهه شده در فاکتورهای ویژگی سازی ضرب گردید و در نهایت نمایه بوم شناختی برای هر یک از سناریوها به دست آمد. از نقطه نظر محیط زیستی و اقتصادی نتایج این مطالعه نشان داد که سناریوی (4) جمع آوری و تفکیک در مبدأ با 10% افزایش ظرفیت، کمپوست کردن و دفن زباله باقی مانده ها در لندفیل بصورت بهداشتی، به عنوان گزینه مناسب مدیریتی، علاوه بر صرفه جویی اقتصادی، نقش مهمی در کاهش بار آلاینده ها و نیز مصرف انرژی ناشی از سامانه مدیریت پسماند دارد. واژه های کلیدی: ارزیابی چرخه حیات، مدیریت پسماند شهری، شهر اصفهان

یکی از مباحث عمده پیرامون صنعتی شدن، آثار و پیامدهای محیط زیستی گسترش آن می باشد. در طی فرآیند ساخت و ساز، پردازش، حمل و نقل، عرضه و مصرف مواد اولیه و محصولات همواره اشکال مختلفی از آلودگی و مواد زاید به صورت جامد، مایع، گاز، صدا، اشعه، ذرات معلق و ... پدید می آید، که این آلودگی ها به طرق مختلف در محیط پراکنده می شود. جهت نیل به این هدف که تجمع های صنعتی درست به کار گرفته شوند و نیز جلو گیری از مشکلات محیط زیستی آن ها، ارزیابی اثرات محیط زیستی پروژه های صنعتی قبل از احداث آن ها کاملاً ضروری خواهد بود. ارزیابی اثرات محیط زیستی (eia) شامل حجم زیادی از اطلاعات کمی و کیفی ناهمگن بوده که روش های معمول ارزیابی قادر به پردازش آن ها به طور کامل نمی باشند. از این رو می توان ماتریس ریاضی را به عنوان یکی از روش های نوین ارزیابی اثرات توسعه به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis) جهت ارزیابی اثرات منفی استقرار شهرک های صنعتی به کاربرد. در روش ماتریس ریاضی ابتدا معیارهای مهم جهت مکان یابی پروژه ها بررسی می شوند سپس تمامی اثرات در محیط gis به صورت کمی در آمده و در گام بعدی اقدام به بررسی معنی داری اثرات می شود. با بررسی معنی داری اثرات، مکان مناسب جهت احداث انتخاب می گردد. تحقیق حاضر در شهر بیرجند صورت گرفته که در آن سه گزینه مکانی پیشنهاد شده جهت بررسی و اولویت بندی برای احداث شهرک صنعتی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده گزینه اول به عنوان مکان مناسب انتخاب گردید.

امروزه، آلودگی هوا از مهم ترین نگرانی های بهداشتی و محیط زیستی محسوب می شود. همچنین، در سال های اخیر اهمیت کنترل آلودگی هوا باشناخت بیشتر از منابع آلاینده و میزان آلایندگی آن ها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. مدل سازی پراکنش آلاینده های از جمله راه های کنترل آلودگی هوا محسوب می شود. اثرات بهداشتی و محیط زیستی ناشی از فعالیت های نفتی به خصوص در مناطق پرتراکم صنعتی مانند عسلویه باعث نگرانی شدید است. در این پژوهش، پراکنش گازهای اکسیدهای نیتروژن و دی اکسید گوگرد ناشی از دودکش ها و مشعل های موجود در فازهای 9 و 10 پارس جنوبی شبیه سازی شده است. این شبیه سازی با استفاده از نرم افزار aermod viewtm در منطقه ای به مساحت تقریبی 410 کیلومتر مربع در دو حالت نرمال و اضطراری انجام شد. برای شبیه سازی و برآورد بیشینه غلظت های بالقوه ی این آلاینده ها از میانگین های 1، 3، 8 و 24 ساعته، ماهانه و سالانه استفاده شد. همچنین، غلظتهای شبیه سازی شده با استاندارد سازمان محیط زیست در رابطه با هوای پاک مقایسه شدند. بدین منظور برای حالت نرمال از استانداردهای موجود برای دو بازه ی زمانی24 ساعته و سالانه و برای حالت اضطراری از استاندارد موجود برای بازه زمانی 8 ساعته استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشینه غلظت شبیه سازی شده ی دی اکسید گوگرد در هر دو بازه بالاتر از حد استاندارد، و غلظت پیش بینی شده برای اکسیدهای نیتروژن در بازه ی سالانه پایین تر از حد استاندارد بود. در حالت اضطراری نیز غلظت های پیش بینی شده هر دو آلاینده بالاتر از حد استاندارد پیش بینی شد. همچنین، موقعیت زیستگاه های حساس منطقه همچون پارک ملی ساحلی- دریایی نایبند و آبسنگ های مرجانی از نقطه نظر تاثیر پذیری از آلودگی هوای منطقه بررسی شد و مشاهده شد که این مناطق تحت تاثیرغلظت های پایین تر از حد مجازهستند. با این حال، مطالعات مختلف نشان داده است که در مواجهه با غلظت های پایین تر از حد استاندارد از منابع چندگانه نیز اثرات جبران ناپذیری بر این مناطق وارد می شود.

کشور ایران با میانگین بارش سالانه 250 میلی متر(کمتر از یک سوم میانگین جهانی) و نا مناسب بودن پراکنش زمانی و مکانی آن، در زمره کشورهای خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد. از سوی دیگر با رشد جمعیت، گسترش شهر نشینی و توسعه بخش های اقتصادی، تقاضا برای آب روز به روز افزایش می یابد. حفظ و ذخیره سازی این منابع آب با اثرات مثبت و منفی مستقیم و غیر مستقیم بر محیط زیست همراه است که انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی روشی جهت شناخت اثرات مثبت و منفی ناشی از طرح، ارزشیابی اثرات و ارائه راهکارهایی جهت کاهش اثرات منفی و تقویت آثار مثبت می باشد. در این مطالعه به منظور تعیین کیفیت گزارش های ارزیابی اثرات زیست محیطی سدها و پروژه های انتقال آب موجود در سازمان حفاظت محیط زیست، با توجه به آخرین نظرات و پیشنهادات سازمان ها و کشورهای مختلف، چک لیست های بازنگری گزارش های ارزیابی سازمان محیط زیست آمریکا و اتحادیه اروپا، مطالعه چندگزارش نمونه و در نهایت با نگاهی جامع به شرح خدمات ارزیابی زیست محیطی سدها، فهرستی از معیارهایی که می بایست در بخش های گوناگون گزارش های ارزیابی لحاظ گردند، تهیه شده و بر مبنای وجود و یا عدم وجود این معیارها و کیفیت توصیف و تشریح آن ها در 86 گزارش انتخاب شده، امتیازدهی بر مبنای اعداد 4-1 صورت گرفت که نتایج نشان می دهد، حداکثر امتیاز مربوط به بخش توصیف پروژه پیشنهادی و گزینه های فنی و مکانی و حداقل امتیاز مربوط به پیش بینی اثرات پروژه بر محیط زیست بیولوژیک می باشد. میانگین کیفیت بخش های گوناگون مجموع گزارش ها که در واقع نمایانگر کیفیت کلی گزارش های بازنگری شده است، برابر با 3/2 به دست آمد، این میانگین بدین معنا است که به طور متوسط در گزارش های ارزیابی موجود در سازمان محیط زیست تنها 57% معیارهایی که به صورت تئوری می بایست در بخشهای گوناگون گزارش ها مد نظر قرار گیرند، مورد توجه قرار گرفته است. لازم به ذکر است اگر گزارش ها تک به تک مورد بررسی قرار گیرند، 44 گزارش کیفیتی پایین تر از میانگین، 36 گزارش کیفیتی بالاتر از میانگین و 6 گزارش کیفیتی برابر با میانگین دارند. از سوی دیگر بررسی گزارش ها در بازه زمانی 11 ساله (از سال 1380 تا 1390) حاکی از عدم تغییر قابل ملاحظه در کیفیت گزارش های ارزیابی با گذشت زمان می باشد. در بخش عمده ی گزارش های بازنگری شده نقاط ضعف فنی و تکنیکی مشاهده گردید، از سوی دیگر محدودیت های مالی و زمانی و محدودیت دسترسی پذیری به اطلاعات و آمارهای به هنگام، علمی و مستند و فقدان الگو و چهارچوب تدوین شده برای تهیه گزارش های ارزیابی صحت نتایج نهایی ارزیابی و تصمیم گیری های مبتنی بر آن ها را در هاله ای از ابهام فرو می برد. بنابراین می توان اذعان نمود مجریان طرح ها بیشتر از دیدگاه اقتصادی به پروژه ها نگاه کرده و لحاظ فاکتورهای زیست محیطی برای آن ها چندان قابل توجه نمی باشد. لذا تدوین الگو و دستورالعملی واحد برای تهیه گزارش های ارزیابی و سخت گیری بیشتر کمیته ارزیابی در تأیید گزارش ها الزامی است. کلمات کلیدی: مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی سدها و پروژه های انتقال آب ایران، کیفیت گزارش های ارزیابی، چک لیست های بازنگری گزارش های ارزیابی ، امتیازدهی گزارش های ارزیابی

امروزه مشکل مواد مخدر و جرائم مرتبط با آن معضل اساسی بسیاری از کشورهای جهان است. ویژگی سازمان یافته و فراملی این جرائم موجب شده هیچ کشوری نتواند خود را مصون از تبعات آنها بداند. مقابله با آن از ضروریات همه کشورهاست. این مبارزه نیازمند قوانین کارآمد می باشد. قوانین می بایستی براساس اصول و اهداف درستی تصویب گردد. مبانی و اهداف قانون گذاران در سیستم ها و حکومتهای مختلف، متفاوت است. در جوامع دینی و غیردینی و یا مبتنی برعرف تفاوت چشمگیری مشاهده می شود. در جوامع دینی و بالاخص اسلامی مبنا و هدف منطبق با احکام الهی و اسلامی است. در ایران تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی قوانین بیشتر در راستای اهداف قانونگذاران و دولتمردان تدوین و تصویب می شد. آنچه اهمیت داشت رسیدن به منافع اقتصادی، سیاسی و... بود. اما بعد از انقلاب اسلامی به تبعیت از احکام نورانی اسلام که اهمیت فراوانی برای کرامت انسانی و رشد فضائل اخلاقی قائل است قوانین نیز در همین راستا تصویب گردید. نمونه بارز این موضوع ممنوع کردن کشت مواد مخدر بعنوان دشمن جان و مال و حیثیت انسانهاست. ریشه دار بودن مواد مخدر در ایران و کارشکنی های استعمارگران و تحمیل جنگ هشت ساله از عوامل موثر در نرسیدن قانونگذار ایران به اهداف خود به حساب می آید. به نظر می رسد بعد از جنگ نیز سیاست تک بعدی یعنی اهمیت دادن زیاد به بحث مجازاتها و عدم توجه کافی به کارهای فرهنگی در این رابطه تأثیر گذار بوده است. گرچه به حق اقدامات صورت گرفته قابل تحسین بوده ولی کافی به نظر نمی آید.

امروزه، صنایع نفت و گاز از نقطه نظر اقتصادی در جایگاه والایی در مقیاس جهانی قرار دارد. از سویی دیگر، صنعتی است که تاثیرات مختلفی بر انسان و محیط زیست دارد. از این رو، توجه به بخش hse در این صنعت یکی از ارکان مهم به شمار آمده و ارزیابی ریسک محیط زیست به یکی از ابزارهای مهم مدیریتی آن صنعت بدل شده است. کشور ایران با داشتن منابع عظیم نفت و گاز در مقام دومین تولیدکننده اوپک قرار دارد و کلیه مراحل اکتشاف، استخراج، تولید و بهره برداری از نفت و گاز دارای اثرات وسیع محیط زیستی و نهایتاً اثرات سوء بر انسان می باشد، بنابراین یکی از ارکان مدیریتی اینگونه پروژه ها بالا بردن ضریب ایمنی وکاهش حوادث و آسیب های محیط زیستی در جهت افزایش رفاه نیروی انسانی با در نظر گرفتن برخورداری از محیطی ایمن و محیط زیستی سالم می باشد. در این بررسی برای شناسایی وارزیابی ریسک منطقه ی نفتی لاوان، کلیه ی خطرات ایمنی، سلامت و محیط زیست در سال های 1389 و 1390 بررسی و روابط علی و معلولی بین این خطرات تعیین شد. برای تشکیل شبکه بیزین از نرم افزار نتیکا، استفاده گردید. خطرات محیط زیست، ایمنی و سلامت جزیره ی لاوان با استفاده از شبکه های بیزین ارزیابی و عوامل موثر و میزان تاثیر هر کدام از آنها در ریسک نهایی منطقه، توسط این مدل نمایش داده شد. خطرات منطقه در سه دسته ی فوق بحرانی، بحرانی و کم خطر طبقه بندی می-شوند، نتایج بیانگر این بود که بیشتر خطرات در این منطقه در طبقه ی فوق بحرانی جای دارند، و در نهایت نتایج آنالیز حساسیت برای ریسک نهایی منطقه نشان دهنده ی این موضوع بود که خطرات سلامت بیشترین تاثیر، و پس از آن خطرات محیط زیست و در سطح بعدی ایمنی اثر قابل توجهی روی ریسک نهایی منطقه دارند.

بسیای از داده های جمع آوری شده در زمینه علوم انسانی، علوم اجتماعی و بیولوژی دارای ساختار سلسله مراتبی هستن. بعنوان مثالی از این نوع می توان به ترکیب تعداد فرزندان در بین خانواده ها اشاره کرد که به صورت سلسله مراتبی است، به این ترتیب که فرزندان در سطح 1 و خانواده ها در سطح 2 قرار می گیرند. در نتیجه چون بین اعضای هر خانواده همبستگی وجود دارد تحلیل داده ها بدون در نظر گرفتن این همبستگی به نتایج نادرستی منجر می شود.روشهای قابل استفاده شامل ماکسیمم درستنمایی، توان دوم تعمیم یافته و روشهای بوت استرپ پارامتری و بوت استرپ ناپارامتری است که در این پایان نامه مورد بررسی قرار می گیرند.

به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد جاسمونیک اسید و پوترسین بر برخی خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی دو رقم کَم پَر و پُرپَر همیشه بهار (l. calendula officinalis)، آزمایشی بصورت طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل با 15 تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل غلظت های 0، 75، 150 و 225 میکرومولار جاسمونیک اسید و غلظت های 0، 50، 150 و 250 پی پی ام پوترسین بودند که بطور جداگانه در سه نوبت بر روی گیاهان هورمون پاشی شدند. صفات مورد مطالعه شامل قطر گل، تعداد گل، وزن خشک گل، وزن تر گل، ارتفاع ساقه، وزن هزار دانه بذر، طول ریشه، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، کارتنوئید برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید گل، شاخص کف کنندگی، فنول کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی بودند. مقایسه میانگین داده ها که توسط آزمون دانکن صورت گرفت حاکی از اینست که صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی از قبیل وزن هزار دانه بذر، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، کاروتنوئید گل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی تحت تاثیر سطح 150 میکرومولار جاسمونیک اسید در رقم کَم پَر و پُرپَر نسبت به شاهد افزایش معنی داری یافتند. همچنین جاسمونیک اسید در سطح 225 میکرومولار همچنین بطور معنی داری طول ریشه در هر دو رقم کَم پَر و پُرپَر را بالا برد. وزن هزار دانه بذر، کاروتنوئید گل، شاخص کف کنندگی، فعالیت آنتی اکسیدانی در سطح 150 پی پی ام پوترسین در رقم کَم پَر و پُرپَر بطور معنی داری افزایش یافتند. صفاتی نظیر طول ریشه، وزن تر ساقه و وزن خشک ساقه در سطح 250 پی پی ام پوترسین در رقم کَم پَر و پُرپَر بطور معنی داری بالا رفت. به نظر می رسد غلظت های 150 و 225 میکرومولار جاسمونیک اسید و 150 و 250 پی پی ام پوترسین در شرایط مورد بررسی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی نتایج مطلوبتری داشتند. بدیهی است که این فاکتورها هم به عنوان صفات مطلوب، منبعی جهت استحصال مواد موثره دارویی و هم در طراحی فضای سبز به عنوان یک گیاه زینتی حائز اهمیت می-باشند. بنابراین آزمایشات بعدی می تواند در محدوده این تیمارها برای ارزیابی برخی دیگر از صفات ارزشمند این گیاه و یا گیاهان مشابه مورد استفاده قرار گیرند.

تخریب زیستگاه و تکه تکه شدن آن در نواحی طبیعی تهدید بزرگ جهانی برای حفاظت از تنوع زیستی محسوب می شود. این تهدید می تواند آثار منفی چشمگیری بر محیط زیست، به ویژه حیات وحش جانوری داشته باشد. مطالعاتی که طی دهه های اخیر بر روی اکوسیستم های طبیعی صورت گرفته احداث جاده ها توسط انسان را به عنوان عاملی موثر در تشدید عوامل تهدیدکننده حیات وحش، تقطیع و نابودی زیستگاه ها و همچنین ایجاد آلودگی معرفی کرده است. اکولوژیست ها معتقدند، موثرترین روش در جلوگیری از این ناهنجاری، استفاده از اصل جبران در مناطق آسیب دیده می باشد. جبران زیست محیطی باید هماهنگ با محیط طبیعی باشد و در مکان هایی اجرا شود که حیوانات از آنها استفاده کنند. اساسا، جبران زیست محیطی با بازسازی زیست محیطی یا ایجاد زیستگاه فرقی ندارد به جز اینکه جبران زیست محیطی مرتبط با اثرات ناسازگار بر روی محیط به واسطه توسعه بزرگراه می باشد.در این مطالعه، به منظور کاهش و یا حذف اثرات زیست محیطی کنار گذر غرب اصفهان بر پناهگاه حیات وحش قمیشلو، از اصل جبران زیست محیطی استفاده شده است.در این راستا دو گونه جانوری کلیدی منطقه( آهوی ایرانی و قوچ و میش اصفهانی) انتخاب شد. به منظور جایگزین کردن زیستگاه جدید درشمال پناهگاه حیات وحش قمیشلو به ازای زیستگاه آسیب دیده وبه منظور تعیین کیفیت زیستگاه جدید، پنج متغییر موثر بر مطلوبیت زیستگاهی این دو گونه، شامل پوشش گیاهی، شیب، ارتفاع، فاصله تا منابع آب و فاصله تا جاده در نظر گرفته شد و بر اساس مرور منابع شاخص مطلوبیت مربوط به هر متغییر(si) بدست آمد. در ادامه نقشه مطلوبیت هر متغییرایجاد شد. به منظور تهیه نقشه مطلوبیت نهایی زیستگاه برای دو گونه مذکور، فرمول تعیین شاخص مطلوبیت نهایی(hsi) برای تلفیق نقشه ها مد نظر قرار گرفت. در نهایت واحدهای زیستگاهی مربوط به هر کدام از گونه های مورد نظر بدست آمد. نتایج حاصل نشان داد 12565 واحد زیستگاهی برای گونه آهو و16486 واحد زیستگاهی برای گونه قوچ و میش در منطقه جدید وجود دارد که نسیت به تعداد واحدهای زیستگاهی از دست رفته در پناهگاه حیات وحش قمیشلو، تعداد قابل ملاحظه ای می باشند و می توان این منطقه را به عنوان زیستگاه جدید برای گونه های مذکور در نظر گرفت. همچنین به منظور تعیین ارزش زیستگاهی دو گونه مذکور در پناهگاه حیات وحش قمیشلو و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد برای منافع حفاظتی این منطقه از روش ارزشگذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دو گانه دو بعدی استفاده شد. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد از مدل رگرسیونی logit استفاده شده و بر اساس روش حداکثر درستنمایی، پارامترهای این مدل برآورد شدند. نتایج نشان می دهد 78 درصد افراد تحت بررسی در این مطالعه، حاضر به پرداخت مبلغی جهت حفاظت زیستگاه های پناهگاه حیات وحش هستند. متوسط تمایل به پرداخت سالانه هر فرد مورد بررسی در این مطالعه برای ارزش زیستگاهی پناهگاه حیات وحش قمیشلو، 400000ریال و برای هر خانوار 1465600ریال برآورد شده است. نتایج حاکی از آن است که زیستگاه های پناهگاه حیات وحش قمیشلو ارزش حفاظتی قابل توجهی داشته که این ارزش برای سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان توجیهی فراهم می کند تا از این زیستگاه ها حمایت نمایند.

بادام، prunus dulcis mill، از قدیمی ترین محصولات خشکبار بوده که امروزه بیشترین سهم از تولید خشکبار جهان را در بر می گیرد. بادام مصارف خوراکی، صنعتی و آرایشی دارد و در داروسازی از روغن آن استفاده می شود. از زمان های قدیم در منطقه های خشک افزایش بادام تنها از راه بذر صورت می گرفت. پس از مرسوم شدن پیوند نیز از دانهال ها به عنوان پایه استفاده می شد. امروزه اصلاح پایه های درختان میوه همگام با اصلاح ارقام میوه مورد توجه محققین قرار گرفته و باغداران در هنگام تهیه نهال مورد نیاز خود، به انتخاب پایه مناسب با شرایط اقلیمی و خاکی منطقه مورد نظر توجه خاصی دارند. تکنیک کشت بافت امکان تکثیر تعداد زیادی گیاه که از لحاظ ژنتیکی شبیه هم هستند را فراهم می کند. این تحقیق به منظور مقایسه و بررسی ریزازدیادی دو هیبرید بومی شوراب (1) و (2) در مقابل هیبرید gf677 صورت گرفت. باززایی غیر مستقیم از طریق برگ هیبرید gf677، با وجود کالوس زایی مناسب آنها موفقیت آمیز نبود. جوانه های جانبی و انتهایی هیبریدهای gf677، شوراب (1) و شوراب (2) به منظور بدست آوردن ترکیب مناسب هورمون ها جهت ریزازدیادی آنها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق تاثیر مثبت استفاده از بنزیل آمینو پورین و دو ترکیب هورمون ایندول بوتیریک اسید را ثابت کرد. در این تحقیق دو نوع قند سوربیتول و سوکروز جهت ریشه زایی استفاده شد و نتایج نشان داد که سوربیتول به همراه هورمون ایندول بوتیریک اسید بیشترین تاثیر را بر ریشه زایی دارد. نتایج حاصل، نشان از پرآوری مشابه و مطلوب هیبریدهای شوراب (1) و (2) در مقایسه با gf677 و مهمتر از آن قدرت ریشه زایی بالای شوراب (2) و شوراب (1) نسبت به هیبرید gf677 بود. این نتیجه می تواند زمینه ساز توجه به هیبرید های بومی باشد. وجود تنوع در گیاهان باززا شده از کشت بافت، از ارزش اقتصادی آنها می کاهد، بنابراین تشخیص این تنوع در مراحل اولیه رشد لازم بنظر می رسد. جهت ارزیابی ثبات ژنتیکی از یک گیاه مادری و 16 گیاه باززا شده از کشت بافت هیبرید های هلو× بادام استفاده شد. بررسی تنوع سوماکلونی توسط 10 جفت آغازگر srap صورت گرفت. متوسط میزان نوارهای تولید شده هر آغازگر از تعداد 10 (آغازگرهای e2m5 و e1m5) تا 25 نوار (آغازگر e6m6) متغییر بود. آغازگرهای e2m5 و e2m4 نوارهای یک شکل در همه جمعیت های مورد بررسی ایجاد کردند. بیشترین میزان تنوع در آغازگر e4m4 دیده شد که بطور متوسط 5/10% چند شکلی نشان داد. طبق این تحقیق وجود تنوع سوماکلون درگیاهان باززا شده وابسته به ژنوتیپ گیاه مادری است و همچنین تفاوت در میزان تنوع می تواند ناشی از منبع ریزنمونه و تعداد واکشت باشد.

امروزه آلودگی هوا یک معضل جهانی است که با پیشرفت تکنولوژی، افزایش جمعیت و توسعه صنعتی رشد چشم گیری داشته است. با شناخت منابع آلاینده و میزان آلاینده تولیدی، می توان برای رفع و یا کاهش آلاینده های تولیدی تدابیری اندیشید. توسعه صنعتی از طریق مصرف منابع طبیعی، منجر به تولید محصول و برخی از آلاینده های زیست محیطی می شود. در صورتی که کنترل آلاینده ها صورت نگیرد، حیات انسان و سایر موجودات با مخاطره مواجه می شوند. انتشار آلاینده هایی مانند دی اکسیدگوگرد و اکسیدهای نیتروژن از طریق دودکش نیروگاه ها، لزوم کنترل آلاینده های خروجی را روشن می نماید. برای پاسخگویی به اهداف قانونی و به حداقل رساندن اثرات منفی سلامتی، درک چگونگی پراکنش آلاینده در جو مهم است. نرم افزار viewtm aermod، یکی از نرم افزارهای مورد تایید آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا می باشد که در دسته مدل های ارجح و توصیه شده ی این سازمان قرار دارد؛ به این معنا که استفاده از این نرم افزار، نسبت به بقیه نرم افزار های مدل سازی پراکنش آلاینده های هوا، در ارجحیت قرار دارد. در این پژوهش، پراکنش گازهای اکسیدهای نیتروژن و دی اکسید گوگرد ناشی از دودکش های نیروگاه شهید منتظری اصفهان با استفاده از نرم افزار aermod viewtm در منطقه ای به مساحت تقریبی 2500 کیلومترمربع شبیه سازی شده است. در این مطالعه شبیه سازی برای بازه های زمانی 1ساعته، 3 ساعته، 8 ساعته، 24 ساعته، ماهانه، فصلی و سالانه انجام شده است و غلظت های شبیه سازی شده با استانداردهای سازمان محیط زیست مقایسه شد. نتایج نشان داد که بیشینه غلظت شبیه سازی شده برای دی اکسید گوگرد، در تمام بازه ها بیشتر از حد استاندارد و غلظت های شبیه سازی شده برای اکسیدهای نیتروژن در حد استانداردهای موجود است. غلظت شبیه سازی شده سالانه دی اکسیدگوگرد، 135 میکروگرم بر مترمکعب ودر بازه 24 ساعته، 1006 میکروگرم بر مترمکعب است که در هر دو بازه زمانی بالاتر از استاندارد است. غلظت شبیه سازی شده سالانه اکسیدهای نیتروژن، 20/6 میکروگرم بر متر مکعب است که از حد استاندارد کمتر است. نقشه تلفیقی کاربری اراضی و پراکنش سالانه آلاینده دی اکسیدگوگرد، با استفاده از نرم افزار gis تهیه شد. در این نقشه مناطق با غلظت های مختلف آلاینده و کاربری های متفاوت مشخص شدند. در نقشه تلفیقی غلظت های بالای 80 میکروگرم بر متر مربع که بالاتر از حد استاندارد است، کاربری های شهری، مرتع فقیر و صخره را در بر می گیرد که 3375727 مترمربع از اراضی منطقه مورد مطالعه است.

تهدید های بسیار زیادی از جمله گرمایش جهانی، تغییرات اقلیمی، از دست رفتن تنوع زیستی، تخریب زیستگاه ها و غیره دامن گیر محیط زیست ما چه در سطح ملی و چه در سطح جهانی است. اگر چه انسان امروز هرچند با تاخیر اقدام به جبران این خسارت ها کرده اما تا رفع کامل این معضلات راهی بس طولانی در پیش است. پس این وظیفه همگی ماست که با این تهدیدات آشنا شویم و گامی موثر در جهت کاهش یا محو کامل این تهدید ها برداریم. از مقدمات رفع این مشکلات به طور قطع افزایش آگاهی های عمومی و ایجاد حساسیت ها در میان کلیه اقشار جامعه است، که در گام اول نیازمند آموزش محیط زیست در تمام سطوح اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی میباشد. در این میان باید توجه داشت که آشنا کردن کودکان با محیط زیست با انگیزه شروع آموزش های زود هنگام به پایه گذاران و تصمیم گیران آتی سیاست های جامعه، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و میتواند افقی تازه در ارتقای وضعیت محیط زیست کشور برای ما به ارمغان آورد. لازم به ذکر است که این آموزش ها صرفاً شناساندن مخاطرات زیست محیطی را طلب نمیکند، آنچه لازمه پیشرفت است ایجاد مسئولیت در کودکان به عنوان حامیان آگاه تفکرات زیست محیطی ست. برای رسیدن به این هدف در درجه اول لازم است میزان آگاهی و علاقه کودکان نسبت به محیط زیست و میزان تاثیر عوامل مختلف بر این آگاهی و علاقه ارزیابی شود، و سپس این برآورد به عنوان پایه ای برای برنامه ریزی های آموزشی آینده در سطوح مختلف قرار گیرد. بدیهی است که این امر می تواند ارتقا سطح آگاهی های آینده محیط زیست و منابع طبیعی کشور را تضمین نماید. در واقع ما نیاز داریم به نوعی به سوالات زیر پاسخ دهیم: آموزش ها در چه سطح، به چه میزان و در چه مکان هایی باید انجام بگیرد، آیا کودکان با موضوع محیط زیست آشنا هستند یا خیر؟ آیا اطلاعات پایه در این زمینه به آنها داده شده است ؟ این اطلاعات به چه صورت و از چه منابعی دریافت گردیده؟ برای آموزش از چه مقطعی باید شروع کرد؟ بدین منظور برای برآورد این شناخت لازم بود که در گام اول پرسشنامه ای اصولی و مطابق با معیارهای علمی طراحی شود، در نهایت پرسشنامه ای با سوالات بسته و در قالب طیف لیکرت مشتمل بر 34 گویه در چهار زیر بخش(شناخت اجزا محیط زیست، شناخت آلودگی های محیط زیست، رویکرد نسبت به محیط زیست، نگرش نسبت به محیط زیست) طراحی شد. پرسشنامه شامل دو بخش دیگر نیز بود، یکی از این بخش ها به ما کمک میکرد تا بدانیم کودک، والدین و مربیان آنها اطلاعات خود در زمینه محیط زیست را از چه منبعی کسب کرده اند، و بخش دیگر بخشی بود که ما را در دستیابی به اطلاعات شخصی دانش آموزان یاری میکرد. همچنین آزمون های لازم به منظور بررسی پایایی و روایی بودن پرسشنامه نیز با استفاده از انجام پیش مطالعه بر روی پرسشنامه انجام گرفت و پس از اطمینان از استاندارد بودن آن، برای سنجش میزان شناخت دانش آموزان، والدین و معلمان آنها مورد استفاده واقع شد. جامعه آماری در این مطالعه شامل دانش آموزان مقطع راهنمایی پنج ناحیه آموزشی اصفهان به اضافه معلمان و والدین آنها بود. با بهره گیری از جدول مورگان و با توجه به جامعه آماری، حجم نمونه 381 تخمین زده شد. در این پژوهش در نهایت از 390 دانش آموز به روش طبقه بندی شده با تخصیص نسبتی نمونه گیری انجام گرفت. بعد از جمع آوری پرسشنامه ها و وارد کردن پاسخ افراد به نرم افزار های آماری و انجام تصحیحات مورد نیاز در نهایت آنالیزهای زیر مورد استفاده قرار گرفت: من ویتنی، کروسکال والیس، ویلکاکسون، همبستگی و رگرسیون. به طور کلی نتایج حاکی از آن است که در زمینه شناخت کلی از محیط زیست(میانگین 34 گویه پرسشنامه) نشان میدهد که میزان شناخت دانش آموزان با جنسیت آنها، سن پدران و میزان تحصیلات والدین آنها در ارتباط بوده اما با سن دانش آموز، سن مادر و ناحیه آموزشی در ارتباط نیست. همچنین میزان این شناخت در ارتباط با شناخت والدین و معلمان بوده و با افزایش آگاهی در معلمان و والدین این شناخت در دانش آموزان هم افزایش میابد. همچنین مهمترین منبع آموزشی از نظر کودکان تلوزیون و مدارس بودند.

بنفشه دارای کاربرد فراوان در فضای سبز و طب گیاهی می باشد. هورمون اسید سالیسیلیک و کود نانوفسفر بعنوان ترکیبات موثر در تنظیم فرآیندهای فیزیولوژیکی و متابولیت های ثانویه گیاهان بشمار می روند. بدین منظور آزمایشی بر پایه ی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 2 عامل اسید سالیسیلیک و کود نانوفسفر در 3 تکرار اجرا گردید. محلول پاشی با چهار سطح 0، 1/0، 7/0، 5/1 میلی مولار هورمون اسید سالیسیلیک و کود نانوفسفر در چهار سطح 0، 5/0، 5/1 و 3 گرم در لیتر در سه مرحله بر روی بنفشه ها اعمال گردید. پارامترهای مورد بررسی شامل قطر و تعداد گل، طول و قطر ساقه گلدهنده، طول مهمیز گل، مدت ماندگاری گل روی بوته، وزن ترگل، برگ و ریشه، محتوای آب نسبی برگ، رنگیزه های فتوسنتزی، ظرفیت آنتی اکسیدانی، محتوای فنل و فلاونوئیدی سه اندام گل، برگ و ریشه، آنتوسیانین گل و همچنین مقادیر روتین و کوئرستین که با استفاده از دستگاه hplc مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج حاکی از آنست صفات مورفولوژیک از قبیل تعداد و قطر گل، طول و قطر ساقه گلدهنده، وزن تر اندام هوایی و طول مهمیز گل بطور معنی داری تحت تاثیر غلظت های بالاتر نانو فسفر همراه با غلظت های متوسط اسید سالیسیلیک قرار گرفتند. رنگیزه های فتوسنتزی در غلظت های بالاتر هر دو تیمار آزمایشی نانو فسفر و اسید سالیسیلیک بطور معنی داری به حداکثر میزان خود رسیدند. بیشترین غلظت هر دو تیمار سبب سنتز بیشترین میزان آنتوسیانین گردیده و مقادیر روتین و کوئرستین و نیز محتوای فلاونوئید، در غلظت های بالای اسید سالیسیلیک و پایین نانو فسفر افزایش یافتند. بنابراین جهت دستیابی به بیشترین میزان بیوماس گیاهی و ماده موثره بهینه، مطالعات و کاربرد غلظت های متفاوت این تنظیم کننده شبه هورمونی و نانوفسفر در راستای افزایش خصوصیات با ارزش زینتی و دارویی، مورد نیاز است.

تکه تکه شدن و از دست دادن زیستگاه به واسطه فعالیت های انسانی در حال حاضر به عنوان تهدید اصلی تنوع زیستی مطرح شده است. مطالعه تغییرات کیفیت زیستگاه توجه زیادی را در مجلات حفاظت و اکولوژی به خود جلب کرده است. اغلب مطالعات بر روی اثراتی است که تغییرات زیستگاه روی گونه هدف یا شاخص های تنوع زیستی دارد. اگر چه آن ها به ندرت با توسعه مکانی چنین فرایندهایی مقابله می کنند. مطالعه اثر کاربری اراضی بر زیستگاه عملکرد مناسبی برای حفاظت از گونه ها است، از آنجایی که در واقع تغییرات مربوط به انسان و تغییرات کیفیت زیستگاه اعمال شده توسط عوامل طبیعی را ارزیابی می کند. مدل سازی پیش بینی زیستگاه ممکن است یک ابزار مناسب برای این هدف باشد. در واقع فن های مختلف مدل سازی طی دهه های گذشته به مطالعه پاسخ گونه ها به محیط زیست، پرداخته شده است. الگوریتم مکسنت بر اساس نظریه حداکثر آنتروپی در شرایطی که اندازه نمونه کوچک است بهتر از مدل هایی فقط با داده های حضور دیگر است. ما از مکنست برای مدل سازی زیستگاه بالقوه خرس قهوه ای و اثر کاربری اراضی بر این زیستگاه در مقیاس البرزمرکزی استفاده کردیم که به منزله یک چارچوب نظری مناسب برای کشف چگونگی تغییرات مربوط به انسان و تغییر کیفیت زیستگاه های اعمال شده توسط عوامل طبیعی و انسانی است و تولید نقشه های نمایش مکانی این تغییرات است. با استفاده از تصاویر ماهواره ای دریافتی بررسی و آماده سازی اطلاعات مربوط به قدرت تفکیک مکانی، طیفی، تصحیح هندسی تصاویر صورت گرفته و طبقه بندی اولیه تصاویر ماهواره ای، با توجه به اطلاعات در دسترس شروع می شود و با پردازش اطلاعات، نقشه کاربری اراضی مربوط به منطقه مورد مطالعاتی به دست آمد. سپس بعد از انجام مراحل فوق، روی هم گذاری نقشه های کاربری اراضی روی سایر متغیرهای زیست محیطی و نقاط حضور ثبت شده گونه در زمینه تشخیص اثر آن بر مطلوبیت زیستگاه خرس قهوه ای صورت گرفت. برای درک این اثر از مدل مکسنت استفاده کردیم. ما متغیرهای کاربری اراضی را برای به دست آوردن یک مدل توزیع واقعی به کار بردیم و مقادیر احتمال حضور این گونه برای کاربری اراضی مختلف بین مدل بالقوه و مدل واقعی محاسبه کردیم. مساحت مطلوبیت در مدل بالفعل 67/20700 هکتار و در مدل بالقوه 26744 هکتار می باشد و میزان مطلوبیت در مدل بافعل محدودتر شده است. میزان مطلوبیت در اراضی جنگلی 17735 هکتارمی باشد که بیشترین میزان مطلوبیت را به خود اختصاص می دهد و در نهایت کمترین مطلوبیت به کاربری انسان ساخت مربوط است در تقریبا 343360 هکتار از مساحت محدوده بالقوه خرس قهوه ای بعد از گنجاندن متغیر کاربری اراضی کیفیت زیستگاه افزایش یافته است. اولین تابع تفکیک نشان داده که آن دسته از سلول ها که در آن کیفیت زیستگاه افزایش یافنه است به چشم انداز جنگل و در رتبه دوم به چشم انداز مرتع مرتبط است که نشان می دهد کیفیت زیستگاه در مناطق طبیعی افزایش یافته است. نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که خرس قهوه ای مناطق جنگلی متراکم و زمین های ناهموار را ترجیح می دهد و تحت تأثیر منفی مناطق انسان ساخت هست. مدل زیستگاه توسعه یافته ما، می تواند برای پیش بینی حضور خرس، برای شناسایی مناطق بحرانی برای استراتژی حفاظت خرس و برای ارتقا شبکه مناطق حفاظت شده برای حفظ این گونه مفید باشد.

بیماری کبد چرب غیر الکلیک طیف وسیعی از بیماری مزمن کبدی در سطح جهان است که شیوع آن با زندگی شهری و بی تحرکی و در نهایت چاقی افراد در حال افزایش است هدف از این تحقیق مقایسه اثر تمرینات هوازی با ویتامین eبر روی کبد چرب غیر الکلیک دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان شاهرود بود بدین منظور 1bmi(شاخص توده بدنی ) و whr2(نسبت دور کمر به باسن )تعداد 2028 نفر از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اندازه گیری شد.تعداد 107 نفر bmiبالای 30و whrبیش از 0/9 داشتند که از این تعداد 44 نفر حاضربه همکاری و وارد مطالعه جهت بررسی احتمال داشتن کبد چرب با استفاده از سونوگرافی و اندازه گیری آزمایشات خونی و آنزیمهای کبدی (altوast )شدند. سونوگرافی توسط متخصص رادیولوژیست واحدی انجام و در صورت وجود نمای کبد چرب درجه بندی (grading)طبق تعاریف بین المللی و استاندارد صورت گرفت پس از آن افراد جهت اندازه گیری آزمایشات خونیast/alt/hdl/ldl/chol/tg/fbs)به آزمایشگاه واحدی فرستاده شدند میانگین سنی افراد 7/15 سال بود از این تعداد همگی دارای کبد چرب بودند سپس بطور تصادفی به 4 گروه 11 نفری تقسیم شدند 1- گروه تمرین هوازی با کنترل رژیم غذایی2- گروه ویتامین e باکنترل رژیم غذایی 3- گروه تمرین هوازی+ ویتامین eباکنترل رژیم غذایی 4- گروه رژیم غذایی. پروتکل هشت هفته مداخله برای هر گروه تعریف شد . 1-گروه تمرین هوازیباکنترل رژیم غذایی: 3جلسه در هفته و هر جلسه بمدت 30 تا 45 دقیقه با شدت فعالیت 60 تا 75 % حداکثر ضربان قلب بر روی تریدمیل و رژیم غذایی برابر با متابولیسم پایه 1800 تا 2400 کالری در روز بصورت خود اظهاری به فعالیت پرداخته 2-گروه ویتامین eبا کنترل رژیم غذایی :روزانه 400میلی گرم ویتامین eخوراکی مصرف و رژیم غذایی مانند گروه اول3-گروه تمرینات هوازی و ویتامین e ورژیم غذایی : تمرین هوازی و رژیم غذایی مشابه گروه اول و مصرف ویتامین e با دوز روزانه 400 میلی گرم 4- گروه رژیم غذایی: رعایت رژیم غذایی برابر با متابولیسم پایه بین 1800 تا 2400 کالری در روز بصورت خود اظهاری . شاخصهای تن سنجی و آزمایشگاهی بصورت پیش و پس از هشت هفته مداخله اندازه گیری شد و داده ها با استفاده از روشهای آماری آزمون t جفتی در مقایسه درون گروهی و واریانس یک طرفه برای مقایسه بین گروهی در سطح معنی داری 0/05>p آزمایش شدند نتایج این پژوهش نشان داد در مقایسه درون گروهی در گروه یک اختلاف متغیرهای وزن،bmi،whr،tg،chol و تجمع چربی کبدی معنی دار و در متغیرهای fbs، ldl،hdl، alt و ast اختلاف معنی دار نبود. در گروه دوم متغیرهای tg، alt و تجمع چربی کبدی کاهش معنی دار بود و در متغیرهای وزن ،bmi، fbs ، ldl ،hdl ،ast،whrوcholکاهش معنی دار نبود و در گروه سوم اختلاف پیش آزمون و پس آزمون در متغیرهای وزن ،bmi ، whr و تجمع چربی کبدی معنی دار و در متغیرهای fbs ،tg ، chol ، ldl، hdl،ast وalt معنی دار نبود و در گروه چهارم اختلاف و کاهش در متغیرهای وزن ، bmi، chol ،ldl و میزان تجمع چربی در کبد دیده شد و در متغیرهای fbs ، whr ، tg ، hdl ، alt و ast اختلاف و کاهش دیده نشد و در مقایسه بین گروهی در بین متغیر های گروها بجز chol و hdlاختلاف معنی دار نبود. نتایج این مطالعهنشان داد پس از 8 هفته تمرین هوازی و مصرف روزانه ویتامین e با دوز 400mg همراه با کنترل رژیم غذایی کاهش وزن با بهبود سطوح آنزیمهای کبدی ، سطوح چربیهای خون ، bmi ،whr، و تجمع چربی کبد در تمامی گروها اتفاق می افتد اما تا رسیدن به یک استراتژی و ارزیابی عوامل درمانی و بهترین روش تاثیر بر بیماری کبد چرب غیر الکلیک نیاز به تحقیقات بیشتر و راههای جلوگیری از چاقی در سنین پایین و مداخله در شیوه وسبک زندگی شهری را دارد

سنتز مواد موثره و عملکرد درگیاهان دارویی تحت تاثیر عوامل محیطی از جمله کمبود یا فزونی عناصر مختلف در خاک و نوع بستر کشت می باشد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 16 تیمار و در 3 تکرار اثرات ورمی کمپوست و نانو کود پتاسیم بر صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه آلوئه ورا مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل 4 سطح ورمی کمپوست (0،15،30 و 45) به صورت درصد حجمی خاک گلدان و نانو کود پتاسیم در 3 سطح 2، 4 ،6 گرم در لیتر و 0 به عنوان شاهد بودند. صفات مورد بررسی شامل وزن تر برگ، وزن تر و خشک ژل، نسبت وزن ژل به برگ، فعالیت آنتی اکسیدانی ژل و بافت پوششی، گلوکومانان ژل، فنل و فلاونوئید ژل و بافت پوششی ژل و همچنین آنتوسیانین بافت پوششی ژل بود. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن تر ژل، درصد رطوبت ژل، گلوکومانان و آنتوسیانین بخش بافت پوششی ژل در تیمار ورمی کمپوست 30 درصد و 4 گرم در لیترنانو پتاسیم بدست آمد. ورمی کمپوست و نانو کود پتاسیم بر میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی و درصد رطوبت ژل معنی دار بود. بطوریکه تیمار 30 درصد ورمی کمپوست و 2 گرم در لیترنانو پتاسیم بیشترین مقدار این دو صفت را نشان داد. وزن برگ بیشترین مقدار را در تیمار ورمی کمپوست 30 درصد و 6 گرم در لیترنانو پتاسیم و فلاونوئید ژل بیشترین مقدار را در تیمار 15 درصد ورمی کمپوست و 4 گرم در لیترنانو پتاسیم نشان داد. در حالی که بیشترین مقدار فنل ژل در تیمار 15 درصد ورمی کمپوست و سطح صفر نانو پتاسیم مشاهده گردید. بنابراین استفاده از بستر ترکیبی ورمی کمپوست و محلول پاشی نانو کود پتاسیم در پرورش گیاه آلوئه ورا نقش موثری در تولید برگ و ژل با کیفیت, مطلوب دارد. نحوه اثر گذاری بسته به نوع صفت تابعی از درصد ترکیبی ورمی کمپوست در بستر و غلظت کود نانو پتاسیم می باشد. همچنین برای بدست آوردن حداکثرخصوصیات زینتی، خواص آنتی اکسیدانی و ماده موثره، مطالعات بیشتری در محدوده این تیمارها برای ارزیابی برخی دیگر از صفات ارزشمند این گیاه و یا گیاهان مشابه مورد استفاده قرار گیرند.

به منظور تعیین ارتباط بین رنگ پوست، در مراحل مختلف رشد و نمو با صفت های فیزیکی و شیمیایی میوه انار و استفاده از این ارتباط در جهت تعیین زمان مناسب برداشت انار، آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در زمان، در مراحل گرد شدن میوه، تغییر رنگ اولیه میوه، تغییر رنگ پیشرفته میوه و مرحله برداشت میوه، بر روی پنج رقم انار با شش تکرار در کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی استان یزد انجام گردید. پس از عکس برداری از میوه ها و تبدیل صفت کیفی رنگ میوه به صفت کمی ، مدل های خطی موجود بین رنگ میوه و برخی صفت های فیزیکی و شیمیایی میوه انار به دست آمد. نتایج بدست آمده از مدل ها نشان دهنده وجود ضریب همبستگی و تعیین معنی دار بین تغییرات رنگ و برخی صفتهای فیزیکی و شیمیایی موجود در 4 رقم انار می باشد. در رقم پوست سیاه، میوه به دلیل نداشتن تغییر رنگ در طول مراحل آزمایش هیچ مدلی با ضریب همبستگی و تعیین معنی دار استخراج نگردید. با استفاده از مدل های به دست آمده بین رنگ و صفت های مورد بررسی می توان به سادگی و به صورت غیر تخریبی زمان مناسب برداشت انار را تعیین و صفت های فیزیکی و شیمیایی میوه انار را در مرحله ی بلوغ پیش بینی نمود.

nowadays, air pollution is a global problem that has had significant growth by technology development, population growth andindustrial development. industrial development brought natural resources deterioration, more manufacturing products, and more environmental pollutants. if pollutant won’t be controlled, human-being and wildlife will face the critical risks. significant release and critical situation is resulted having higher pressure on managers planning pollutants reduction. as today the consequences of so2 and nox have been proved enough, the dispersion of these pollutants will be useful to plan for minimizing the release and meeting the legislative requirements. aermod viewtm is software which has been confirmed by united states environmental protection agency (usepa), and it sets in class of preferred and recommended models. in this study, we simulated the dispersion of emission of co, so2, and (nox) from 8 stacks of esfahan petrochemical plant. the aermod view (version 8.2.0) were used to do the simulations for 1hour, 8 hours, 24 hours, monthly and annual scales. in addition, we compared the standards of iranian department of environment. the results showed that the highest concentration simulated in study area was higher than the standards (10 µg/m3) for most of the months of the year; but the same concentration for so2 and nox were marginal and lower than the standards. the simulated maps indicated that the studied air pollutants dispersed along the south, south-west and west. as the maps shows the effects of wind directions is strong and topography affected significantly. we conclude that although the residential area of cities (isfahan,shahin shahr, khoeini shahr, and najafabad) exposed to not high concentration of the studied gases but a huge area of these cities are affecting regularly. therefore, the longterm social and health impacts of the exposure to the gases will be significant.

با صنعتی شدن جوامع، در بسیاری از کشورهای در حال توسعه غلظت آلاینده های اولیه و ثانویه در اتمسفر افزایش یافته و این امر مساله آلودگی هوا را تبدیل به معضل روبه رشد کرده است. امروزه توسعه فعالیتهای صنعتی و انتشار آلاینده های حاصل از آنها به دغدغه مهمی برای مردم و محیط زیست مبدل شده است. علاوه بر آلودگی هایی که از طریق احتراق سوخت به منظور تهیه انرژی برای گردانیدن چرخ صنایع به هوا وارد می شود، مواد زائد و احیانا سمی تخلیه شده به هوا بوسیله صنایع مختلف بنوبه خود سهم بزرگی در افزایش آلودگی هوای اجتماعات بخصوص در مراکز صنعتی دارد. از جمله مهمترین ضرورت انجام این پروژه نزدیکی مناطق مسکونی و جمعیتهای انسانی به این کارخانه می باشد و اثراتی که آلاینده های حاصل از فعالیتهای کارخانه روی جوامع انسانی منطقه میگذارد. همچنین وجود باغات کشاورزی، جنگلهای پسته کوهی و بادام کوهی موجود در منطقه ضرورت مطالعات زیست محیطی را افزایش میدهد. نرم افزار aermod، یکی از نرم افزارهای مورد تایید epa می¬باشد که در دسته مدل¬های ارحج قرار دارد.در این پژوهش، پراکنش گازهای اکسیدهای نیتروژن، دی اکسید گوگرد و ذرات معلق ناشی از دودکش های کارخانه ذوب مس خاتون آباد با استفاده از نرم افزار aermod viewtm در منطقه ای به شعاع 25 کیلومتر شبیه سازی شده است. در این مطالعه شبیه سازی برای بازه های زمانی 1ساعته، 3 ساعته، 8 ساعته، 24 ساعته، ماهانه و سالیانه انجام شده است. غلظت های شبیه سازی شده با استانداردهای سازمان محیط زیست مقایسه شده است. نتایج نشان داد که بیشینه غلظت شبیه سازی شده برای دی اکسید گوگرد و ذرات معلق(pm10) در تمام بازه ها بیشتر از حد استاندارد موجود است و غلظت های پیش بینی شده برای اکسیدهای نیتروژن در حد استانداردهای موجود است.

مفهوم توسعه پایدار به عنوان هدفی بزرگ برای سیاست گذاری های ملی، مرتبه¬ی مهمی را در راهبردها به خود اختصاص داده است. دستیابی به توسعه پایدار نیازمند هدفمند کردن سیاست¬ها و قوانین و درک صحیح از وضعیت فعلی جامعه است. برای شکل گیری این مهم و هدفمند کردن سیاست¬ها، انسان هزاره¬ی سوماز یک سو نیازمند کمی سازی وضعیت فعلی جامعه و از جهت دیگر نیازمندکمی سازی سیاست¬ها و راهبردها است. از این رو دسترسی به شاخص های توسعه پایدار، به عنوان اصلی مهم برای تبدیل مدل توسعه پایدار به سیاست اهمیت دارد. در این میان انرژی به عنوان شالوده¬ی توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع بشری مورد توجه خاص قرار دارد.در سال¬های اخیر شاخص¬های انرژی برای توسعه پایدار (eisd) به عنوان راهکاری علمی و نوین از سوی پژوهشگران مورد توجه زیادی قرار گرفته است. شاخص¬ها پایداری انرژی بهوسیلهساده سازی، روشن¬تر کردن و جمع بندی اطلاعات در دسترس برای سیاست گذاران می¬توانند آن¬ها را به سمت تصمیم گیری بهتر و فعالیت¬های تأثیرگذارتر هدایت و بهکالیبر کردن راهبردها متناسب با اهداف توسعه پایدار کمک کند. شاخص¬های پایداری انرژی می¬توانند برای جلوگیری از شکست¬های اقتصادی، اجتماعی و محیط¬زیستی هشداردهنده باشند. آن¬ها به عنوان گزینه¬ای مناسب جهت دستیابی به اهداف علوم سه¬گانه¬ی ارزیابی اثرات توسعه، ارزیابی راهبردی محیط¬زیست و علوم توسعه پایدار، عمل کرده و این امکان را فراهم می¬آورد تا با صرف حداقل زمان و هزینه برآورد دقیقی از روند توسعه و اثرات ناشی از آن در اختیار سیاست¬گذاران و برنامه¬ریزان قرار گیرد. این نوشتار به هدف ارزیابی پایداری فرآیند انرژی در شهر تهران در دوره زمانی پنج ساله از سال 1387 تا 1391، با بهره¬گیری از شاخص¬های انرژی برای توسعه پایدار در سه رکن اقتصادی، اجتماعی و محیط¬زیستی صورت پذیرفته است. در این تحقیق از 14 شاخص اقتصادی، 3 شاخص اجتماعی و 3 شاخص محیط زیستی استفاده شده است. نتایج نشان می¬دهد که فرآیند توسعه انرژی در شهر تهران در سال¬های اخیر روند رو به رشدی را تجربه کرده است. اما تغییرات سالانه در برخی از شاخص¬های انرژی جهت¬دار نیست که این امر می¬تواند بر عدم هماهنگی سیاست¬ها مختلف در بخش انرژی دلالت داشته باشد. در پایان این تحقیق با بهره¬گیری از دو روش ارکان برابر و شاخص برابر و همچنین دو روش جبران مازاد پایداری (ssc) و سینوس جبران مازاد پایداری (sssc) به محاسبه نمایه جامع برای محاسبه مرتبه¬ی پایداری بخش انرژی در شهر تهران پرداخته شده است. مقدار نمایه جامع پایداری انرژی برای شهر تهران در دوره پنج ساله حدود 10 درصد رشد را نسبت به ابتدای دوره مورد مطالعه نشان می¬دهد و در سال 1391 بر اساس روش¬های مختلف بین 46% تا 52% برآورد شده است که این امر نشان می¬دهد فرآیند توسعه انرژی در شهر تهران در نیمه راه قرار دارد. از این روی برای دستیابی به پایداری در بخش انرژی نیازمند باز تدوین سیاست¬ها و تدوین خط و مشی¬های اجرایی جدید در بخش انرژی در کلان¬شهر تهران هستیم.

نگرانی در مورد فلزات سنگین به عنوان آلاینده¬های زیست محیطی و همچنین به خاطر پایداریشان در اکوسیستم، وجود دارد. پایش زیستی می¬تواند روشی مناسب برای سنجش غلظت این فلزات و در دسترس بودن زیستی آنها باشد. پرندگان به دلیل قرار داشتن در سطوح بالای زنجیره¬های غذایی در یک اکوسیستم و همچنین حساسیت آنها به مواد سمی، شاخص¬های مفیدی برای سنجش آلودگی فلزات سنگین می¬باشند. در تحقیق حاضر غلظت فلزات سنگین روی، سرب و کادمیوم در سطح وسیعی از ذخیره¬گاه زیست-کره دنا اندازه¬گیری شد و غلظت این فلزات در رسوبات، جلبک اسپیروژیرا، سیاه ماهی و پرندگان خشکی و آبزی اندازه گیری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین روند بزرگنمایی زیستی فلزات سنگین در سه زنجیره¬ی غذایی گونه¬های ماهی خورک ابلق، حواصیل ارغوانی و عقاب دریایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از اندازه¬گیری غلظت فلزات سنگین در رسوبات رودخانه¬ی بشار نشان داد که غلظت سرب پاینتر از سطح استاندارد رسوبات آب شیرین است و با توجه به این استاندارد آلودگی به سرب در رسوبات وجود ندارد اما سطح روی و کادمیوم بالاتر از این استاندارد است و آلودگی به این دو فلز وجود دارد. نتایج حاصل از بررسی غلظت فلزات سنگین در جلبک اسپیروژیرا، سطح بالای از تجمع فلزات سنگین در این گونه را نشان داد. بر اساس نتایج بدست آمده از بررسی غلظت فلزات سنگین در رسوبات و جلبک اسپیروژیرا در ایستگاه¬های مختلف در رودخانه بشار، بیشترین سطح غلظت فلزات در ایستگاه2 (بعد از ورود فاضلاب شهر یاسوج به رودخانه بشار) است که ناشی از تاثیر فاضلاب وردی بر ورود فلزات سنگین به رودخانه بشار است و کمترین غلظت فلزات سنگین در ایستگاه5 (مرز خروجی استان) بدست آمد. بررسی غلظت فلزات سنگین در سیاه ماهی نشان داد که بین طول و وزن این گونه و تجمع زیستی فلزات سنگین همبستگی منفی وجود دارد. میزان تجمع زیستی فلزات سنگین در بدن سیاه ماهی، در سنین پایین بیشتر از سنین بالا است. بر اساس مقایسه سطح غلظت فلزات سنگین در سیاه ماهی با استانداردهای مختلف، غلظت سرب، کادمیوم و روی نسبت به اکثر استانداردهای جهانی بالاتر است و این می¬تواند نشان دهنده¬ی آلودگی سیاه ماهی به فلزات سنگین باشد. سنجش تجمع زیستی فلزات سنگین در پرندگان در چهار بافت (کبد، کلیه، عضله¬ی سینه و پر) در شش گونه¬ از پرندگان (کبک، کلاغ ابلق، پاشلک معمولی، ماهی¬خورک ابلق، عقاب ماهی¬گیر و حواصیل ارغوانی) صورت گرفت، بر اساس نتایج اختلاف معنی¬داری در تجمع زیستی فلزات مورد بررسی در بافت¬ها وجود دارد و بیشترین تجمع زیستی در پر و کمترین در عضله¬ی سینه مشاهده شد. بین چهار بافت مورد بررسی بهترین بافت برای پایش سرب و روی، پر و برای کادمیوم، کلیه می¬باشد. همچنین بر اساس نتایج، میزان تجمع زیستی کادمیوم و سرب در پرندگان آبزی بیشتر از پرندگان خشکی¬زی است اما سطح غلظت روی در پرندگان خشکی و آبزی تفاوت چندانی نسبت به هم ندارد. بر اساس مقایسه میانگین غلظت روی، سرب و کادمیوم در پرندگان با استانداردهای ارائه شده توسط محققین، غلظت کادمیوم در اکثر بافت¬ها پاینتر از حد استاندارد¬های ارائه شده است اگرچه در برخی بافت¬ها مانند کلیه پاشلک آلودگی به کادمیوم وجود دارد اما به طور کلی در بقیه¬ی گونه¬ها آلودگی به کادمیوم وجود ندارد. اما از طرفی غلظت سرب در تمام بافت¬های مورد بررسی پرندگان و همچنین غلظت روی در تمام بافت¬ها به جزء عضله سینه¬ی کبک، پاشلک معمولی و ماهی¬خورک ابلق بالاتر از حد استاندارد است و می¬تواند نشان دهنده¬ی آلودگی به سرب و روی در این گونه¬ها باشد. در بررسی روند بزرگنمایی زیستی فلزات سنگین در زنجیره¬های غذایی پرندگان، اگرچه در بین بعضی از سطوح غذایی فلزات سرب، روی و کادمیوم در طول زنجیره غذایی بزرگنمایی زیستی را نشان می¬دهند اما در طول کل زنجیره غذایی این ویژگی را از خود نشان نمی¬دهند.

میزان محصول مرکبات وابسته به تعداد و اندازه میوه می باشد که آن نیز با تعداد گل موجود و ریزش میوه ارتباط مستقیم دارد. عدم تعادل عناصر غذایی درخت از دلایل عمده کاهش تولید گل و میوه کافی و افزایش ریزش در درختان میوه می باشد. به منظور بررسی اثر محلول پاشی نیتروژن، بور و روی بر میزان اکسین و تشکیل میوه در پرتقال تامسون ناول، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل اوره با سطوح (0، 3و6 در هزار) ، اسید بوریک با دو سطح (0و5/0در هزار) و سولفات روی در دو سطح (0و3در هزار) بودند. تعداد گل، میوه اولیه، میوه بعد از ریزش خردادی و میوه نهایی شمارش شد. کلروفیل a و b و محتوی کارتنوئیدی درختان مورد آزمایش اندازه گیری شدند. مواد جامد قابل حل(tss)، اسیدیته قابل تیتراسیون(ta)، شاخص طعم، ph آب میوه، طول و قطر میوه و میزان اکسین ناحیه ریزش نیز مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج نشان داد محلول پاشی ازت، روی و بور بر صفات اندازه گیری شده تاثیر معنی داری داشتند. بیشترین میزان میوه اولیه و نهایی در تیمار مصرف توام اوره با غلظت 6 در هزار و سولفات روی با غلظت 3 در هزار به دست آمد. بالاترین درصد تشکیل میوه بعد از ریزش خردادی در تیمار سولفات روی با غلظت 3 درهزار و اسید بوریک با غلظت 5/0 در هزار حاصل شد. بیشترین میزان اکسین نیز در همین تیمار دیده شد. بالاترین میزان رنگدانه های برگ و ph آب میوه در تیمار اسید بوریک با غلظت 5/0 در هزار حاصل شد. همچنین بیشترین میزان مواد جامد قابل حل و شاخص طعم در تیمار شاهد و بالاترین میزان اسیدیته قابل تیتراسیون در تیمار اوره با غلظت 6 در هزار، اسید بوریک 5/0 در هزار و سولفات روی 3 در هزار مشاهده گردید. نتایج این آزمایش نشان داد محلول پاشی برگی عناصر غذایی موجب بهبود صفات کمی و کیفی پرتقال تامسون ناول می گردد.

ارزیابی ریسک به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست، تکنیکی برای شناسایی و ارزیابی مولفه ها و عواملی است که ممکن است موفقیت یک پروژه یا دستیابی به یک هدف را به مخاطره بیندازند. این فرایند، روشی برای تعیین اندازه کمّی و کیفی خطرات و بررسی پیامدهای بالقوه ناشی از حوادث احتمالی بر روی افراد، مواد، تجهیزات و محیط زیست است. روش های مختلفی برای ارزیابی ریسک مورد استفاده قرار می گیرد که روش های hazop، fmea، pha، fta و eta از جمله مهم ترین این روش ها به شمار می آیند. با توجه به این که اکثر روش های مدل سازی، استدلال و محاسبات سیستم های معمول به صورت مشخص، قطعی و صریح است، توانایی ما برای بررسی صریح، دقیق و همه جانبه سیستم ها بسیار پرهزینه و زمان بر خواهد بود. در چنین شرایطی نتایج روش های معمول ارزیابی ریسک با توجه به پیوسته بودن دامنه تغییرات مولفه های شاخص جهت استفاده در مدل های ارزیابی جهت تسهیل در فرایند تصمیم گیری نمی تواند نتایج باارزشی را به همراه داشته باشد. با توجه به این که کاربرد اساسی منطق فازی تشخیص حوزه-ی متغیرهای پیوسته است، هدف اصلی این مطالعه توسعه یک روش جدید برای ارزیابی ریسک های hse با تأکید بر پتانسیل آسیب رسانی بر کارکنان، محیط زیست شغلی و تجهیزات فرایندی با استفاده از دانش نوظهور منطق فازی است. در این مطالعه اهمیت ریسک خطای hse با توجه به سه شاخص شدت اثر، احتمال وقوع و احتمال کشف به وسیله¬ی تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان و کارشناسان پالایشگاه اول پارس جنوبی تعیین گردید. سپس مقادیر سه مولفه اصلی توسط فاکتوری به نام ضریب مشارکت پردازش و پس از فازی سازی و تبیین قواعد فازی، شاخص سطح ریسک به عنوان خروجی مدل محاسبه گردید و جهت اولویت دهی گزینه های مدیریتی و تسهیل در فرایند تصمیم گیری در چهار طبقه (غیرقابل تحمل، شدید، قابل تحمل، خفیف) دسته بندی و راهکارهایی جهت کاهش سطح ریسک به صورت جزءبه جزء پیشنهاد گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که حدود 0.4 درصد ریسکهای پالایشگاه اول در سطح "غیرقابل تحمل"، 79 درصد در سطح "شدید"، 20 درصد در سطح "قابل تحمل" و حدود 0.7 درصدر در سطح "خفیف" قرار دارند. این نتایج نشان¬دهنده¬ی آن است که اکثر غالب ریسکها (حدود 99 درصد) بالاتر از سطح "شدید" بوده و بنابراین بایستی در برنامه های مدیریت محیط زیست پالایشگاه اول نسبت به کنترل و کاهش سطح آنها به حد قابل قبول اقدام نمود. این مطالعه نشان داد که منطق فازی به عنوان دانش تجزیه و تحلیل عدم قطعیت ها می تواند به عنوان ابزاری ارزشمند برای بیان انتقال تدریجی درجه وابستگی عناصر از عضویت به عدم عضویت به کار رود و باعث افزایش کارایی و قابلیت استفاده از سیستم های مورد ارزیابی گردد وکمک های ارزشمندی را به سطوح کارشناسی و مدیریتی در شناسایی و کنترل ریسک ارائه دهد.

تاکنون روند رو به رشد توسعه به گونه ای بوده که حفاظت محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده است.صنعت سیمان یکی از صنایعی است که در سال های اخیر افزایش پیدا کرده است. صنعت سیمان به دلیل انواع آلودگی های مخرب محیط زیست، مطابق با مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست نیاز به تهیه گزارش ارزیابی اثرات دارد. قرارگرفتن کارخانه سیمان سبزوار در منطقه حفاظت شده پروند نیاز به انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی را بیش از پیش ضرورت بخشیده است. هدف ارزیابی اثرات زیست محیطی کمینه کردن مقدار معنی داری اثرات طرح توسعه می باشد. معنی داری یک متغیر غیر قابل اندازه گیری است که به راحتی نمی توان آن را در سمت راست یک معادله قرار داد. از این رو لازم است تا آن را به متغیر های قابل اندازه گیری یا معیار های اثر شکسته و با محاسبه آنها مقدار معنی داری اثرات محاسبه شود. به دلیل ذهنی بودن متغیر معنی داری اندازه گیری آن با روش هایی که دارای آستانه های صریح هستند، باعث می شود که مقادیر اندازه گیری شده دارای عدم قطعیت باشند. بنابراین در این پژوهش از منطق و مجموعه های فازی که در آن ها مرز بین مجموعه ها نامشخص و پیوسته است، استفاده شد. در این پژوهش ابتدا برای ساده کردن فرایند ارزیابی سطوح مختلف محیط زیست به صورت مدل سلسله مراتبی مشخص شد. سپس با استفاده از ماتریس لئوپولد اثرات در سطح زیرمجموعه های محیط زیست شناسایی شد. در مرحله بعد متغیر های زبانشناختی ورودی در سامانه فازی بر اساس فاکتور های محیط زیست و فعالیت های طرح توسعه برای هر اثر معرفی شد. پس از اجرای سامانه فازی، مقدار معیار های مربوط به هر اثرشامل بزرگی، جهت، احتمال وقوع، مدت زمان و گستره مکانی محاسبه شد. به منظور تعیین میزان معنی داری هر اثر، معیار ها و مقادیر محاسبه شده مربوط به هر معیار در سامانه فازی مرحله اول، به عنوان متغیر ورودی و مقادیر ورودی در سامانه فازی مرحله دوم معرفی و پس از اجرای سامانه فازی، مقدار معنی داری مربوط به هر اثردر سطح زیر مجموعه محیط زیست محاسبه شد. در نهایت مقادیر معنی داری محاسبه شده در سطح زیر مجموعه محیط زیست به عنوان مقادیر ورودی در سطح مجموعه محیط زیست و معنی داری در سطح مجموعه محیط زیست برای هر اثر محاسبه شد. با توجه به نتایج سیستم های فازی، مقدار معنی داری اثرات احداث کارخانه سیمان بر مجموعه های فیزیکی، بیولوژیکی، زیبایی شناسی و اقتصادی- اجتماعی به ترتیب برابر با 50، 3/54، 9/49 و 50 درصد می باشد. بنابراین احداث کارخانه بیشترین اثر منفی را برمجموعه بیولوژیکی درمرحله بعدی، فیزیکی و زیبایی شناسی منطقه و اثرات مثبت در بخش اقتصادی – اجتماعی می باشد.

امروزه دسترسی به آب با کیفیت مناسب، یکی از مهم ترین نگرانی های مردم در سراسردنیا می باشد. آب خروجی از مخازن سدها نسبت به آب ورودی به آن، به دلیل افزایش زمان ماند، تغییر کیفیت می دهد. لایه بندی حرارتی و یوتریفیکاسیون، از مهم ترین پدیده هایی هستند که می توانند بر کیفیت آب تأثیر گذارند. در دو دهه گذشته، استفاده از مدل های ریاضی برای شبیه سازی پارامترهای کیفی و تغییرات حرارتی آب های سطحی، بسیار رواج یافته است. هدف از مدل سازی، پیش بینی تحولات، تحت تأثیر تغییرات مختلف در آینده می باشد تا در صورت پیش بینی مشکلات زیست محیطی، اقدامات لازم در زمان مناسب صورت گیرد. به منظور شبیه سازی لایه بندی حرارتی و پارامترهای کیفی آب از جمله نیترات و نیتریت، فسفات، آمونیاک،tds و do، در مخزن سد مارون از مدل دوبعدی ce-qual-w2 استفاده گردید. داده های ورودی به سیستم شامل هندسه مخزن، داده های هواشناسی، دبی ورودی و خروجی و غلظت پارامترهای کیفی آب بود. کالیبراسیون مدل براساس پروفیل قائم دما و حجم مخزن صورت گرفت. پس از ترسیم تصویر کلی از شرایط لایه بندی حرارتی، مشاهده گردید که در ماه های مرداد، شهریور و مهر، لایه بندی حرارتی در مخزن اتفاق می افتد و مخزن سد مارون از لحاظ لایه بندی حرارتی، جزء دسته مونومیکتیک گرم می باشد. بررسی پدیده یوتریفیکاسیون حاکی از آن است که یوتریفیکاسیون در شهریورماه در مخزن سد اتفاق می افتد که در این ماه وضعیت مخزن در مرحله مزوتروفیک قرار دارد.

به منظور تولید بنفشه های آفریقایی با ویژگی های مطلوب، آزمایشی بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل 4 سطح سالیسیلیک اسید (0001/0، 001/0، 01/0 و 1/0 میکرومول برلیتر) و 3 سطح پوترسین (50، 75 و 100 میلی گرم درلیتر) بودند که 2 هفته پس از انتقال به آزمایشگاه بر روی گیاهان محلول پاشی شدند. در این آزمایش صفاتی نظیر قطر روزت، تعداد برگ، طول دمبرگ، تعداد ساقه گلدهنده، تعداد گلچه، قطر شاه گل، وزن تر و وزن خشک، کربوهیدرات دمبرگ، شاخص روزنه، کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سطح برگ اندازه گیری شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین تعداد ساقه گلدهنده (2/7) و تعداد گلچه (2/25) مربوط به غلظت 001/0 میکرومول برلیتر سالیسیلیک اسید می باشد و بیشترین تعداد برگ (27)، قطر شاه گل (30میلی متر)، وزن تر و خشک (7/53 و 6/2 گرم)، سطح برگ (4/520 سانتی مترمربع) و شاخص روزنه (6/8) به غلظت 75 میلی گرم درلیتر پوترسین تعلق دارد. بیشترین مقدار کربوهیدرات دمبرگ به میزان 43/4% در تیمار 01/0 میکرومول برلیتر سالیسیلیک اسید و به میزان 1/1% در تیمار 100میلی گرم درلیتر پوترسین مشاهده شد. علاوه بر این، در تیمار 1/0 میکرومول برلیتر سالیسیلیک اسید، بیشترین میزان کلروفیل کل (15/44 spad) و کلروفیل a (13/6 میکروگرم برمیلی لیتر) و در غلظت 50 میلی گرم درلیتر پوترسین، بیشترین میزان کلروفیل کل (05/41spad )، a و b (85/5 و 92/2 میکروگرم برمیلی لیتر) تولید شد. نتایج نشان دادند که تأثیر پوترسین و سالیسیلیک اسید بر روی بنفشه آفریقایی می تواند با توجه به غلظت تنظیم کننده ی رشد گیاهی و نوع صفت مورد مطالعه متفاوت باشد.

موضوع مورد تحقیق در این رساله «نقد و بررسی شخصیت عثمان بن عفان» می باشد. ما در این تحقیق درباره عملکرد وی و کارگزارانش را مورد نقد و بررسی قرار داده، و تلاش کرده ایم تا بنگریم نظریه ها در این باره تا چه حدی قابل پذیرش می باشد. این نوشتار پس از بیان کلیات در سه بخش، تنظیم شده است بخش اول در سه فصل و بخش دوم در دو فصل و بخش سوم در شش فصل شخصیت و عملکرد عثمان را مورد نقد و بررسی قرار داده است. بخش اول در سه فصل سامان یافته; در فصل اول نسب عثمان، در فصل دوم نقش او در عصر جاهلی و در فصل سوم نیز نقش وی در دوران نبوت حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) مورد ارزیابی علمی قرار داده است، در بخش دوم، نقش عثمان در دوران شیخین مورد بررسی قرار گرفته است در دو فصل به ترتیب نقش عثمان در دوران شیخین و احادیث مربوط به فضائل وی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در بخش پایانی نیز آراء و نظریات دانشمندان معاصر عامه را در شش فصل به ترتیب; چگونگی به خلافت سیدن عثمان، عملکرد خلیفه و کارگزاران او، تعامل صحابه با وی و موضع گیری امیر المومنین(علیه السلام)با وی و بررسی علل و عوامل شورش علیه خلیفه و بالاخره پیامدهای عملکرد دستگاه خلافت عثمان از نظر سیاسی، اجتماعی و... با تکیه بر ادله و نصوص تاریخی مورد نقد و بررسی دقیق علمی قرار گرفته است و در خاتمه نتایج بحث را مطرح کرده و نوشتار را به پایان برده ایم.

منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس چنوبی(pseez) در سال 1377 جهت بهره برداری از منابع نفت و گاز منطقه پارس جنوبی تاسیس شد. تخمین زده می شود که حجم ذخیره گاز این منطفه حدود 9 درصد کل ذخایر جهان باشد. از سال 1381 فعالیتهای نفت، گاز و پتروشیمی در این منطقه عملا شروع شد. بطورکلی، توسعه کامل منطقه برای حدود 28 فاز پالایشگاه های گاز و کارخانجات پتروشیمی برنامه ریزی شده است. قبل از ورود این گونه فعالیت ها، این منطقه دارای اکوسیستم های طبیعی تخریب نیافته شامل جنگل های مانگرو، سواحل گلی، تالابها، مراتع، زمینهای کشاورزی و غیره بود. اگرچه در حال حاضر تمامی فازهای پیش بینی شده فعال نیستند، با این حال تغییرات بنیادینی به سیمای سرزمین منطقه وارد شده است، بعنوان نمونه پهنه های وسیعی از تالاب ها، رودخانه ها و سواحل تخریب یافته اند. بطورکلی، فعالیت های صنعتی گسترده چه به طور مستقیم (مانند فلرها)، یا بطور غیرمستقیم (تغییر کاربری و پوشش زمین) موجب افزایش دمای محیط می شوند. بنابراین، در این تحقیق تغییرات کاربری و پوشش زمین، و همچنین تغییرات دمایی منطقه ویژه پارس جنوبی (عسلویه) را در بازه زمانی بین سال های 1377 تا 1392 بررسی شده است. بدین منظور، ابتدا نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصاویرمربوط به 30/02/1377 سنجنده ی tm و 08/03/1392سنجنده ی oli در 13 طبقه تهیه گردید. برای محاسبه ی نقشه دمای سطح زمین از داده های مادون قرمز حرارتی (باند 6 tm و باند 10 oli)و روش آرتیس استفاده شد. نتایج حاصل از آشکارسازی، افزایش 100% مناطق صنعتی و فلر ها در بازه ی زمانی مورد مطالعه نشان می دهد. کاهش 11/34 هکتاری جنگل های مانگرو و 12864 هکتاری مراتع از دیگر تغییرات مهم می باشند. بررسی ها نشان داد که بیشترین کاهش جنگل های مانگرو در خور بساتین و بیشترین کاهش مراتع در شیب های منتهی به مناطق صنعتی اتفاق افتاده است. از دلایل اصلی تخریب مانگروها می توان به ورود پساب پالایشگاه گاز فاز 9 و10 پارس جنوبی اشاره کرد. پهنه های آبی بخش وسیعی(حدود 30%) از محدوده ی مورد مطالعه را در بر می گیرد. این طبقه در طول دوره ی مطالعه کاهش 7/1761 هکتاری داشته است. تبدیل 1509هکتار به اراضی بایر و119 هکتارآن به مناطق صنعتی از دلایل عمده این کاهش می باشد. بخش وسیعی از تبدیل آن به اراضی بایر مربوط به پر کردن سواحل خلیج فارس و خشک شدن رودخانه مهر می باشد. همچنین، مساحت اراضی مرطوب در سال1377، 6683 هکتار بوده که در سال 1392 کاهش چشمگیری داشته و مساحت آن به 418 هکتار رسیده است .تلفیق نقشه ی کاربری اراضی و نقشه ی دمایی بیانگر رابطه ی مستقیم بین نوع کاربری ها و دمای سطح زمین می باشد. نتایج نشان دهنده ی افزایش متوسط دمای سطح زمین از سال1377 تا 1392به میزان 86/2 درجه سانتی گراد می باشد. با توجه به تغییرات حرارتی حاصله در نتیجه فالیتهای صنعتی، نتایج این تحقیق نشان داد طبقات دمایی در سال 1377 بین 24تا 55 و در سال 1392 بین 25 تا 61 درجه سانتی گراد می باشد. بنابراین، برای سال 1377 بیش ترین مساحت مربوط به طبقه دمایی 26 درجه سانتی گراد، با 34224 هکتار می باشد و این در حالی است که در سال 1392 مساحت این طبقه دمایی به 24416 هکتار کاهش یافته است. در سال 1377 در مجموع7400 هکتار، دمای پایین تر از 26 درجه سانتی گراد داشته اند که در سال 1392 فقط 5 هکتار از منطقه، دارای دمای کمتر از 26 درجه سانتی گراد بودند. مساحت طبقات دمایی 37 تا 44 درجه سانتی گراد از 58366 هکتار به 18852 هکتار در بازه زمانی 1377 تا 1392 کاهش داشته است. مجموع مساحت طبقات دمایی 45 تا 49 در جه سانتی گراد در سال 1377 و 1392 تقریباً یکسان و برابر با 60000 هکتار می باشد. بیش ترین تغییرات مساحتی در طبقات دمایی 50 تا 55 درجه سانتی گراد اتفاق افتاده است که در سال 1377 تا 1392 از 10569 به 56760 هکتار رسیده است. در سال 1377 آخرین طبقه دمایی، 55 درجه سانتی گراد با 25 هکتار می باشد. این در حالی است که در سال 1392، دمای 3824 هکتار از مساحت منطقه، 55 تا 61 درجه سانتی گراد می باشد. با نگاهی نزدیک تر به تغییرات موجوددر نقشه ها می توان دریافت که استحصال زمین از آب های خلیج فارس به دلیل کمبود زمین برای احداث صنایع موجب افزایش 17درجه سانتی گراد، آماده-سازی اراضی مرطوب خلیج نایبند برای احداث صنایع وخشک شدن آن ها موجب افزایش 5 الی 6 درجه سانتی گراد، و خشک شدن بستر رودخانه مهر موجب افزایش 14 درجه سانتی گراد در متوسط دمای سطح این محدوده ها شده است. بنابراین، می توان نتیجه گیری کرد اگرچه توسعه و فعالیتهای صنعتی بطور مستقیم اثر عمده ای بر گرمایش محلی دارند با اینحال بطور غیر مستقیم و از طریق تغییرات کاربری و پوشش زمین نیز باعث افزایش دمای محیط می شوند.

گردو به عنوان یکی از محصولات مهم اقتصادی و با ارزش غذایی بالا محسوب می شود که دارای خواص دارویی نیز می باشد. همچنین برای تولید چوب و هم به عنوان گونه ای با ارزش در اکولوژی دارای اهمیت ویژه ای است. ازدیاد گردو در شرایط طبیعی از طریق بذر صورت می گیرد. روش های تکثیر غیر جنسی گردو نیز به علت وجود مواد فنولی که موجب کاهش تقسیم سلولی می شود نتوانسته است به تولید انبوه دانهال های گردو مبدل شود. عدم ریشه دهی مطلوب در روش قلمه، از موانع تکثیر غیر جنسی گردو می باشد. یکی از روش های مورد توجه کنونی تکثیر، برای گیاهانی که روش های معمول ازدیاد در آنها کارایی و بازده لازم را ندارد، کشت in vitro می باشد. از مهمترین مراحل این روش، مرحله ی ضدعفونی، مرحله ی استقرار و رشد ریزنمونه می باشد. بافت های گردو غنی از ترکیبات پلی فنولی می باشند که پس از جدا شدن از پایه مادری به عنوان ریز نمونه، به لحاظ اکسیداسیون ترکیبات مذکور به رنگ تیره درآمده و ضمن انتشار به محیط کشت، ریزنمونه و استقرار آن را به شدت تحت تأثیر قرار می دهند. برای غلبه بر این مشکل از روش های گوناگونی استفاده شده است که از مهمترین آنها استفاده از آنتی اکسیدان ها می باشد. سلنیوم یک آنتی اکسیدان قوی است و نقش مهمی در واکنشهای اکسیداسیون و احیای داخل سلولی دارد. سلنیوم بخش مهمی در ساختمان آنزیم آنتی اکسیدان گلوتاتیون پراکسیداز می باشد. سیر سطوح سرمی دو آنزیم آنتی اکسیدانی کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز را افزایش می دهد و با خنثی نمودن رادیکال های آزاد اکسیژن که برای سلول ها مضر هستند، موجب محافظت از آن ها می شود. آلیسین یکی از ترکیبات اصلی سیر تازه و خرد شده می باشد و دارای طیف وسیعی از خواص ضد ژنوتوکسیک، ضد آپوپتوز، ضد میکروبی، ضد ویروسی و ضد انگلی می باشد. بدین منظور اثر آنتی اکسیدانی عصاره سیر و نانوذره سلنیوم بر میزان ریزنمونه های گردوی ایرانی در محیط کشت بافت مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس آزمایشی با 4 سطح غلظت عصاره سیر (%0.562، %0.375، %0.25، 0) و 4 سطح غلظت نانوذره سلنیوم (mg/l 4.5، 1.5، 0.5، 0) در دماهای مختلف (دمای یخچال و دمای محیط) در آزمایشگاه پژوهشی گروه علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری صورت گرفت. میزان فنول کل ریزنمونه و محیط کشت به روش رنگ سنجی فولین- سیوکالتیو و برحسب اسیدگالیک در دو زمان مختلف (هفته اول و هفته سوم پس از کشت) اندازه گیری شدند و در پایان هفته ششم پس از یکبار واکشت، درصد استقرار محاسبه شد. نتایج تجزیه واریانس نشان می دهد که در بین سطوح مختلف عصاره سیر و همچنین دماهای مختلف اختلاف معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. چنانچه بهترین نتیجه در میزان فنول ریزنمونه و محیط کشت، تیمار %375 /0 در دمای محیط به ترتیب با 1413.15 میکروگرم اسیدگالیک در یک گرم کالوس تر و 11.6 میکروگرم اسیدگالیک در یک میلی لیتر محیط کشت بدست آمد. نتیجه حاصل از اندازه گیری میزان فنول محیط کشت تیمار نانوذره سلنیوم با غلظت mg/l 1.5 در دمای یخچال و همچنین میزان فنول ریزنمونه ها، تیمار نانوذره سلنیوم با غلظتmg/l 0.5 در دمای محیط بهترین تیمار شدند. نتایج مقایسه میانگین نشان می دهد که عصاره سیر بر روی درصد استقرار ریزنمونه های گردو نیز موثر بوده به طوری که بهترین نتیجه در تیمار 0.375 درصد عصاره سیر در دمای محیط با 100 درصد استقرار بدست آمد، که می تواند به دلیل وجود آلیسین موجود در عصاره سیر و خاصیت آنتی اکسیدانی قوی آن باشد. اما تیمار نانوذره سلنیوم تأثیری بر درصد استقرار ریزنمونه های گردو نداشته است.

استخراج، فرآوری فلزات و مراحل دفع زباله در استخراج سنگ معدن، می توانند باعث افزایش فلزات سنگین در زهاب های اسیدی معادن(amd )گردد و موجب آلودگی رسوبات، خاک، آب های زیرزمینی و آب و سطوح پایین دست شود. ارزیابی و مدیریت ریسک در رابطه با مدیریت حوادث ناخواسته می باشند. حوادث ناخواسته که در یک سایت معدن و یا در محیط و جامعه رخ می دهد، تأثیر بالقوه ای بر حیات معدن و جامعه دارند. هدف فرآیند ارزیابی و مدیریت این ریسک ها کاهش احتمال وقوع رخدادهای منفی و افزایش احتمال تحقق رخدادهای مثبت است. سه رکن پایداری یعنی جامعه، اقتصاد و محیط زیست ریسک های متعدد و در نتیجه ترکیب پیچیده ای از آن ها را مطرح کرده و فرصت های مورد نیاز برای شرکت های استخراج معدن را فراهم می آورند. این تحقیق با هدف بررسی خطرات بهداشت، ایمنی و محیط زیست فرآیند لیچینگ مجتمع مس شهربابک انجام شد. داده ها بر اساس پرسشنامه که توسط 30 نفر از پرسنل در چهار واحد مختلف سنگ شکن، هیپ ، استخراج با حلال و الکترووینینگ جمع آوری شد. برای انجام این مطالعه، ابتدا تمامی ریسک های قابل توجه بر اساس بررسی های میدانی و همچنین ساعت ها مصاحبه با کارشناسان hse ، کارگران و مدیران کارخانه لیچینگ مجتمع مس شهربابک شناسایی شدند. سپس ریسک های hse کارخانه با استفاده از دو روش fmea (تجزیه و تحلیل عوامل شکست و آثار آن ) و شبکه های بیزین (با استفاده از نرم افزار نتیکا) ارزیابی شدند. نتایج به دست آمده از روش fmea نشان داد که تمام ریسک های شناسایی شده در چهار واحد مورد مطالعه به عنوان کم خطر، بحرانی و فوق بحرانی ارزیابی شدند. ما نتایج مشابهی از شبکه های بیزین به دست آوردیم و همچنین اکثر ریسک ها در سطح بحرانی و فوق بحرانی قرار دارند. نتایج حاصل از آنالیز حساسیت شبکه های بیزین نشان داد که در واحدهای سنگ شکن و هیپ گره مربوط به محیط زیست بیشترین تأثیر را روی ریسک نهایی دارد در حالی که در واحدهای استخراج با حلال و الکترووینینگ گره سلامت بیشترین تأثیر را بر ریسک نهایی این واحدها می گذارد. ما نتیجه می گیریم که فرآیند لیچینگ مجتمع مس شهربابک دارای فعالیت های مخاطره آمیزی می باشد که به طور قابل توجهی محیط زیست، سلامت موجودات زنده و ایمنی را تهدید می کند. بنابراین برای حرکت به سوی توسعه پایدار نظارت و کنترل ریسک ها ضروری است.

معدن کاری یکی از پایه های اصلی توسعه بشری محسوب می شود. کار در معادن یکی از دشوارترین و پرحادثه ترین مشاغل بوده و هرساله شاهد حوادث بسیاری در آن هستیم. مدیریت بهینه معدن، تنها به استخراج و تولید حداکثری نیست بلکه عواملی چون ایمنی کارگران و حفظ محیط از هرگونه آلودگی نیز حائز اهمیت است. مدیریت معدن همواره باید در جهت تعدیل بین ایمنی و تولید حداکثری باشد. یکی از روش های نوین مدیریت استفاده از تکنیک ارزیابی و مدیریت ریسک می باشد. ارزیابی ریسک موثرترین روش برای شناسایی دقیق و کامل خطرات می باشد که بر اساس آن هر شغل به تفکیک ریز فعالیت هایش موردبررسی قرار می گیرد. با شناسایی دقیق و کامل خطرات موجود در محیط کار می توان راهکار کنترلی صحیح و مناسب را برای حذف یا کاهش حوادث ناشی از کار و افزایش ایمنی و بهره وری انتخاب کرد. در این پژوهش که با هدف ارزیابی ریسک ایمنی، سلامت و محیط زیست کارخانه گندله سازی گل گهر با استفاده از روش fmea و شبکه های بیزین انجام گردید تعداد 65 ریسک ایمنی، سلامت و محیط زیست در بخش های مختلف کارخانه شناسایی شدند. نتایج حاصل از روش fmea مشخص کرد، حدود 22 درصد ریسک ها در طبقه ی فوق بحرانی، 49 درصد ریسک ها در طبقه ی بحرانی و 29 درصد خطرات در طبقه ی کم خطر دسته بندی می شوند. بیشترین حالت های فوق بحرانی در بخش آسیاب و دیسک و بیشترین حالت های کم خطر نیز در بخش کوره قرار داشتند. ریسک های حریق ناشی از مشعل های گازی در ورودی آسیاب با عدد rpn 270و انتشار گردوغبار و بخارات so2,naoh با عدد rpn 256 دارای بالاترین عدد rpn و ریسک های پر شدن بیش ازحد pan و سوراخ شدن ایراسلاید بگ فیلتر بخش سرند و انتشار گردوغبار هر دو با عدد rpn 50 دارای کمترین عدد rpn هستند. نتایج حاصل از روش شبکه بیزین نشان می داد که بیشترین حالت های فوق بحرانی در واحد میکسر و بیشترین حالت های کم خطر نیز در واحد سرند قرار دارند. نتایج حاصل از روش fmea و شبکه های بیزین نشان داد که میزان ریسک منطقه موردمطالعه بسیار زیاد بوده که لزوم اجرای اقدامات پیشگیرانه به منظور کاهش سطح ریسک را نمایان می سازد. اجرای اقدامات اصلاحی در بخش ایمنی و کاهش ریسک بالقوه ی ایمنی ، توانایی بیشتری از اجرای اقدامات اصلاحی درزمینه ی محیط زیست و سلامت برای کاهش سطح ریسک منطقه دارد

ترتیزک آبی ‏‎(nasturtium officinale r. br.)‎، گیاهی چند ساله و آبزی و از تیره شب بو است. این گیاه منبع ‏غنی 2-فنتیل ایزوتیوسیانات می باشد که در درمان سرطان کاربرد دارد. این پژوهش به منظور بررسی اثر هورمون های ضد ‏تنشی پوترسین و اسید سالیسیلیک روی برخی صفات ریختی و فیتوشیمیایی ترتیزک آبی به صورت طرح کاملا تصادفی با 4 ‏تیمار و 3 تکرار اجرا شد. تیمار پوترسین شامل غلظت های 0، 01/0، 1/0 و 5/0 میلی مول در لیتر و تیمار اسیدسالیسیلیک ‏شامل سطوح 0، 75، 100 و 125 میلی گرم در لیتر بود. ‏‏. قلمه گیاهان بعد از ریشه دهی در 5 نوبت با فاصله یک هفته از یکدیگر محلول پاشی شدند. صفات از قبیل طول ریشه و ‏ساقه، وزن تر و خشک ریشه و ساقه، شاخص روزنه، کلروفیل ‏a‏ و ‏b، کلروفیل کل، کارتنوئید، پرولین و قطر بزرگترین سلول ‏بافت چوب، قطر پوست و ساقه مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که در تیمار اسیدسالیسیلیک، صفات ریختی مثل شاخص روززنه و قطر پوست در سطح ‏‏100 میلی گرم در لیتر افزایش معنی دار داشت که نسبت به کمترین میزان غلظت (75 میلی گرم در لیتر) اختلاف معنی دار ‏مشاهده گردید. قطر بزرگترین سلول بافت چوب در غلظت 125 میلی گرم در لیتر افزایش نشان داد که نسبت به 75 میلی ‏گرم در لیتر و شاهد اختلاف معنی دار داشت. تفاوت معنی داری در میزان پرولین بین شاهد و تیمار های 75 و 100 میلی گرم ‏در لیتر اسید سالیسیلیک وجود داشت. کمترین غلظت پوترسین (01/0میلی مول در لیتر) باعث افزایش بزرگترین قطر سلول ‏بافت چوب گردید. کلروفیل ‏a‏ در سطح 5/0 میلی مول در لیتر کاهش داشت. کارتنوئید در سطح 5/0 میلی مول در لیتر ‏پوترسین نسبت به سطوح دیگر کاهش معنی دار نشان داد. تفاوت معنی داری در میزان پرولین بین تمام غلظت های پوترسین ‏مشاهده گردید.‏

گیاهان داروئی در دنیا جهت تغذیه و درمان بیماری ها بسیار موثر و از اهمیت خاصی برخوردار می باشند، لذا شناسایی ترکیبات موجود در آنها، به خصوص گونه های بومی کشور، مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. از گونه های اسانس دار و ارزشمند که عمدتا در ارتفاعات کوهستانی رویش دارند، گیاهان رزماری و اسطوخودوس از خانواده نعناعیان می باشند. این دو گونه با داشتن مواد موثره فراوان دارای خاصیت آرام بخشی، درمان موضعی درد، ضد میکروبی و ... می باشند. هدف از این تحقیق ارزیابی فیتوشیمیایی گیاهان داروئی رزماری کاشته شده در دو منطقه رویشی هزار جریب بهشهر- بلده نور و گیاه اسطوخودوس کاشته شده در مناطق مذکور و بررسی اثر عوامل محیطی بر روی میزان و تنوع متابولیت های داروئی این دو گیاه می باشد.. نتایج این تحقیق منجر به شناسایی ترکیبات شیمیایی متنوعی شد که به ترتیب در اسانس گیاه اسطوخودوس مناطق بهشهر و نور 24 و22 ترکیب و در اسانس گیاه رزماری مناطق بهشهر و نور 34و39 ترکیب شناسایی شد.

? میوه شلیل نوعی هلوی جهش یافته با عمر انبارمانی کوتاهی است. به طوری که هر ساله بخش زیادی از میوه های تولید شده به صورت ضایعات از بین می روند. جهت بهبود عمر انبارمانی میوه های شلیل آزمایشی در سال 92-1391 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و سه تکرار که هر تکرار حاوی چهار میوه بود، طراحی گردید؛ تا اثرات پوشش های خوراکی با منشاء طبیعی بر روی برخی صفات پس از برداشت این میوه بررسی گردد. تیمار ها شامل: ارقام 1- سیبی (prunus persica var.nectarine.sibi) 2- شبرنگ(prunus persica var.nectarine.red gold) و مدت انبارمانی (0، 30، 45 و60 روز پس از برداشت) و پوشش دهی با مواد خوراکی بودند، این پوشش های خوراکی شامل اسانس های نعناع، زیره و لیمو با غلظت 250 ppm، چیتوسان با غلظت 5/0درصد، ژل آلوئه ورا با غلظت 100 درصد، آب مقطر و شاهد بود. میوه ها پس از غوطه وری (به مدت 3 دقیقه) در پوشش های تهیه شده به سردخانه با دمای 5/0 ± 1 درجه سانتی گراد منتقل شدند. صفات مواد جامد محلول (tss)، اسیدیته قابل تیتراسیون (ta)، نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته قابل تیتراسیون (tss/ta)، سفتی بافت، درجه اسیدی (ph)، ظرفیت آنتی-اکسیدانی، ویتامین ث، درصد کاهش وزن، درصد پوسیدگی، آنالیز حسی (رنگ، طعم، بافت و پذیرش کلی) اندازه گیری شدند.نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که درجه اسیدی (ph)، مواد جامد محلول(tss)، شاخص طعمtss/ta ، میزان سفتی، ویتامین ث، ظرفیت آنتی اکسیدانی و نمرات آزمون حسی (کیفیت میوه)، در هر دو رقم، در پوشش با ژل آلوئه ورا و اسانس نعناع نسبت به سایر پوشش ها بیشتر حفظ شد، همچنین کمترین درصد کاهش وزن با میانگین41/11 و37/13 درصد به ترتیب در تیمار پوششی اسانس نعناع و ژل آلوئه ورا و کمترین درصد پوسیدگی در تیمار های پوششی ژل آلوئه ورا و اسانس نعناع با میانگین صفر درصد در طی دو ماه نگهداری در سردخانه مشاهده گردید. در بین دو رقم سیبی و شبرنگ اختلاف معنی داری از لحاظ مدت انبارمانی مشاهده نشد. به طور کلی تمامی تیمارهای پوششی اثرات قابل توجهی بر انبارمانی میوه شلیل داشتند ولی پوشش ژل آلوئه ورا و اسانس نعناع تاثیر بیشتری نسبت به دیگر تیمارها در حفظ خصوصیات کمی و کیفی میوه ها در طول انبار داری داشتند.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

در این رساله، با استفاده از تقریب بستگی قوی تک نواری و رهیافت تابع گرین، اثر ناهمواری بر مقاومت مغناطیسی تونل زنی (tmr) در پیوندگاه های fe/mgo/fe محاسبه شد. پدیده ی tmr در اثر تونل زنی اسپین الکترون در پیوندگاه های مغناطیسی تونل زنی مشاهده می شود. این پیوندگاه ها از لایه های فرومغناطیسی که توسط لایه ی نازک عایق از هم جدا شده اند، تشکیل شده است. به دلیل مشاهده ی مقادیر زیاد tmr برای سد بلوری mgo در دمای اتاق، این پدیده در حافظه های با دسترسی تصادفی مغناطیسی (mram) ، حسگرها، هد خواندن داده ها در حافظه های جانبی کامپیوتر و ضبط مغناطیسی کاربرد دارد. در پیوندگاه های حقیقی، فصل مشترک صاف نیست بلکه اتم های fe و mgo درهم تنیده هستند. این موضوع را به دو روش بررسی می کنیم. در روش اول به دلیل افت و خیزهای موجود در فصل مشترک، میدان های الکتریکی کاتوره ای در جایگاه های فصل مشترک فرض می شود. در روش دوم، بی نظمی در فصل مشترک با جایگذاری اتم های fe با mgo با احتمال 5/0n> منظور می شود. tmr و چگالی های جریان برای پیکربندی های موازی و پادموازی و برای هر دو نوع اسپین اکثریت و اقلیت محاسبه شد. در هر دو روش نتایج نشان می دهد که ناهمواری سبب کاهش tmr و نیز چگالی جریان در پیکربندی موازی می شود، در حالی که چگالی جریان در پیکربندی پادموازی افزایش می یابد.

با استفاده از تئوری ساده موج اسپینی، مغناطش و پارامتر سختی موج اسپینی (b) در حضور جفت شدگی تبادلی بین لایه ای و میدان مغناطیسی کاتوره ای برای چندلایه ای fe(110)/ag(111) به دست آمده است. ساختارهای مغناطیسی فوق نازک کاربردهای فراوانی در نانوتکنولوژی به عنوان مثال اسپینترونیک دارند، که از آن جمله می توان به حسگرهای مغناطیسی، ضبط مغناطیسی داده ها با چگالی بالا، mram و غیره اشاره کرد. همچنین می توان گفت که سرعت خواندن داده ها (cpu) نیز به پارامتر سختی موج اسپینی وابسته است. از رایج ترین راه ها برای مطالعه خواص مغناطیسی لایه های نازک مغناطیسی، مطالعه مغناطش و پارامتر سختی موج اسپین می باشد. از این رو تئوری موج اسپینی را جهت محاسبه این کمیت ها به کار گرفته ایم. جفت شدگی تبادلی بین لایه ای با ضخامت لایه میانی نوسان می کند، که این خاصیت برای تعداد زیادی از سیستم های فلزی فرومغناطیس/غیرمغناطیس در ابتدای کشف پدیده مقاومت مغناطیسی غول آسا به دست آمد. در فصل مشترک چندلایه ای های واقعی ناهمواری وجود دارد که می تواند جفت شدگی تبادلی بین لایه ای را تحت تاثیر قرار دهد. اثر ناهمواری را به صورت میدان مغناطیسی کاتوره ای در نظر گرفته ایم، که ناشی از وجود نوسانات کاتوره ای در ضخامت لایه میانی می باشد. با استفاده از تئوری rkky می توان جفت شدگی تبادلی بین لایه ای را به میدان مغناطیسی کاتوره ای مربوط کرد. در این رساله، حالت های جفت شدگی تبادلی بین لایه ای فرومغناطیسی و پادفرومغناطیسی در حضور میدان مغناطیسی کاتوره ای جهت یافتن مغناطش و پارامتر موج اسپینی، در دماهای پایین، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که حضور این میدان کاتوره ای می تواند به شدت خواص مغناطیسی بنیادی چندلایه ای فوق نازک، مانند مغناطش و پارامتر b، را تحت تاثیر قرار دهد. نتایج ما نشان می دهد که هر دوی این کمیت ها با ضخامت لایه میانی نوسان می کنند، و دوره تناوب نوسانات در حضور میدان کاتوره ای دو برابر دوره تناوب در عدم حضور آن است. بیشترین اثر میدان کاتوره ای بر روی مغناطش و پارامتر b هنگامی است که مقدار جفت شدگی تبادلی در حین نوسانات صفر می شود.

این تحقیق با هدف آشنایی با روشهای مناسب جهت تهیه گزارش و نیز آشنایی با اثرات ناشی از این توسعه انجام شد. نتایج این پژوهش ، نشان از وجود آلودگی در ایستگاه 6 (2کیلومتری محل تخلیه اب تولیدی) و ایستگاه 5(5کیلومتری اسکله بارگیری نفت خام) دارد.برای شناسایی اثرات حاصل از فعالیتهای مربوط به توسعه مناطق نفتی بر محیط زیست اکولوژیکی، اقدام به تشکیل دو ماتریس برای دو فعالیت عمده اکتشاف و حفاری و بهره برداری شد. که براساس نتایج این ماتریسها تاثیر گل حفاری، دیگر سیالات حفاری، زهکش سکوهای حفاری ، مایعات تست هیدروستاتیک ، آب تولیدی و گازهای خروجی مشعلها ، جزو اثرات با اهمیت تلقی می شوند.