نام پژوهشگر: فرشته آقابراری
فرشته آقابراری فریبا قطره
زبانی که ما هر روز برای رفع نیازمندی های خود در جامعه و کسب علم به کار می بریم یک گونه ی واحد و متحدالشکل نیست، بلکه از مجموعه ای از گونه ها و سبک های مختلف تشکیل شده است و پر از اصطلاح ها، عبارت های کنایی و استعاری است. غیرفارسی زبانانی که به یادگیری زبان فارسی علاقه مند هستند و می خواهند با گویشوران فارسی زبان ارتباط برقرار کنند دو دسته اند آنان که برای یادگیری زبان فارسی به ایران می آیند و در دانشگاه های این کشور به تحصیل می پردازند و گروهی که در خارج از ایران در رشته های زبان فارسی، ایران شناسی و دیگر علوم مرتبط با زبان فارسی درس می خوانند. واضح است که به صرف دانستن دستور زبان و واژگان پایه ی یک زبان نمی توان با گویشوران آن زبان ارتباط کامل برقرار نمود، بلکه دانستن اصطلاح ها، عبارت های کنایی و نیز آشنایی با موقعیت کاربرد آن ها نیز ضروری است. زبان فارسی امروز نیز پر از اصطلاح ها و عبارت های کنایی است که بدون دانستن بسیاری از آن ها برقراری ارتباط صحیح مختل می شود، و فارسی آموزان باید با آن اصطلاح ها آشنایی داشته باشند تا بتوانند ارتباط بهتری با فارسی زبانان برقرار کنند. این پژوهش به بررسی آموزش اصطلاح ها در کتاب های آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان اختصاص دارد. برای این منظور، دو کتاب که در داخل ایران تدوین شده است با دو کتاب که در خارج از ایران تدوین شده است مقایسه می شوند تا مشخص شود در هر کدام از آن ها تا چه اندازه به آموزش اصطلاح های فارسی توجه شده است. منظور از اصطلاح در این پایان نامه عبارت یا جمله ای است که معنای آن را از مجموع معانی اجزای سازنده اش نمی توان دریافت، مثل «دندان روی جگر گذاشتن» که به معنای درد و رنج خود را با شکیبایی تحمل کردن است، و یا «خود را به کوچه علی چپ زدن» که به معنای تظاهر به بی اطلاعی یا تجاهل کردن برای جلب نفعی یا احتراز از زیانی است. به بیانی دیگر، اصطلاح عبارت یا جمله ای است که ترکیب پذیری معنایی ندارد و معنای سازه های آن به دریافت معنی کل عبارت کمک نمی کند (نانبرگ و دیگران1994: 496). این پژوهش در پنج فصل تهیه و گردآوری شده است. فصل اول این پژوهش به معرفی کلیات پژوهش و طرح مسئله و چگونگی گردآوری داده ها پرداخته شد و در فصل دو خلاصه ای از مهم ترین آثار پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی که موضوعاتی بسیار نزدیک به پژوهش حاضر داشته اند، ارائه شده است. در فصل سوم چارچوب نظری این پژوهش معرفی شده که در آن نظر پژوهشگران مطرح در حوزه ی اصطلاحات زبان مطرح گردیده است. در فصل چهارم نیز به بررسی و تحلیل داده ها پرداخته شده است و اصطلاح های استخراج شده از کتاب ها در قالب جدول و نمودار و تحلیل های مربوط به هر کدام به طور جداگانه آورده شده است. فصل پنجم نیز به نتیجه گیری، ارائه ی یافته ها و دستاوردهای پژوهش اختصاص دارد.