نام پژوهشگر: فرید فرخی
احسان خداپسند سید مسعود هوشمند
ژن های bax و bcl-2 از جمله ژن های مهم دخیل در مسیر میتوکندریایی آپاپتوز به شمار می روند. از آن جا که در سلول های سرطانی تعادل بین تکثیر و آپاپتوز به هم خورده و سلول ها برای رشد و تکثیر بی رویه خود نیاز به مهار آپاپتوز دارند، ارتباط مستقیمی میان بیان این ژن ها و فرایند سرطانی شدن وجود دارد. بنابراین بررسی تغییرات بیانی این ژن ها می تواند از جمله هدف های درمانی و یا تشخیصی در مطالعات سرطان به شمار رود. از این رو در این مطالعه تغییرات بیانی ژن های bax و bcl-2 و نسبت bax/bcl-2 در سلول های تومورال کولورکتال و همچنین وجود ارتباط معنی دار میان این تغییرات و پارامترهای مختلف بیماری از جمله سن و جنس بیماران، مرحله بیماری، وضعیت تمایز یافتگی، اندازه و مکان تومور اولیه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 44 بافت نرمال و تومورال از بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال جمع آوری شد. total rna تمامی بافت ها استخراج و سنتز cdna با استفاده از rna های استخراج شده صورت گرفت. سپس با استفاده از تکنیک real-time pcr تغییرات بیانی ژن های bax و bcl-2 در سطح rna در سلول های تومورال کولورکتال مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز آماری نشان دهنده عدم وجود ارتباط معنی دار میان تفاوت بیان ژن های bax و bcl-2 بین سلول های تومورال و نرمال و پارامترهای مورد بررسی بود. اما در آنالیز نسبت bax/bcl-2، میان مقادیر به دست آمده برای این نسبت و سن بیماران و مکان تومور اولیه ارتباط معنی دار مشاهده گردید. با توجه به این نتایج نسبت bax/bcl-2 با بالا رفتن سن افزایش یافته و در تومورهای ناحیه کولون بیشتر از سایر قسمت هاست. بنابراین سن بیمار و مکان تومور اولیه کولورکتال می توانند در مطالعات مربوط به یافتن مارکرهای موثر سرطانی بسیار حائز اهمیت باشند.