هدف از انجام این مطالعه، تأثیر پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی به همراه نانو ذرات آهن بر شاخص های رشد، برخی از پاسخ های ایمنی، تعداد باکتری های لاکتوباسیلوس روده و ترکیب شیمیایی عضله ماهیان قزل-آلای رنگین کمان بود. برای این منظور، تعداد 720 قطعه ماهی با وزن متوسط 34/2 ± 12 به مدت 10 روز با شرایط آزمایشگاهی سازگار شدند. سپس، به شش تیمار (با سه تکرار) تقسیم شدند: تیمار 1- (گروه شاهد، تغذیه با غذای تجاری)، تیمار2- (تغذیه با غذای حاوی 108cfuپروبیوتیک)، تیمارهای 3 و 4- (تغذیه با غذای به ترتیب حاوی 50 و 100 میکروگرم نانوذرات آهن در هر کیلوگرم غذا)، تیمارهای 5 و -6 (تغذیه با غذای به ترتیب حاوی 50 و 100 میکروگرم نانوذرات آهن به همراه 108 cfuپروبیوتیک در هر کیلوگرم غذا). ماهیان به مدت 45 روز با تیمارهای فوق تغذیه و سپس به مدت 15 روز دیگر، فقط غذای تجاری (شاهد) دریافت کردند. طبق نتایج، شاخص های رشد در تیمار 5 نسبت به گروه شاهد، بیشتر و دارای اختلاف معنی داری بود (05/0>p) ولی با تیمار 6 اختلاف معنی دار مشاهده نگردید. نتایج میزان فعالیت لیزوزیم سرم در روز 45، در تیمارهای 2، 5 و 6 نسبت به تیمار شاهد معنی داری بود (05/0>p)، ولی در روز 60 دارای اختلاف معنی دار نبودند. از لحاظ میزان فعالیت راه جایگزین کمپلمان و آنتی بادی کل سرم در روزهای 30 و 45 به ترتیب تیمارهای 2، 5 و 6 به طور معنی داری (05/0>p) بالاتر از تیمار شاهد بودند. شمارش تعداد پروبیوتیک در محتویات روده ماهیان نشان داد که همراه کردن نانوذرات آهن با پروبیوتیک سبب افزایش تراکم باکتری در روده ماهیان می گردد. بر اساس نتایج ماهیان تغذیه شده با 100 میکرو گرم نانوذرات آهن و پروبیوتیک دارای بیشترین تعداد باکتری بودند (106×6/7). نتیجه گیری می شود استفاده از 50 میکروگرم نانوذرات آهن به همراهcfu 108پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کازئی در کیلوگرم غذا موجب بهبود بهبود پاسخ های ایمنی و افزایش رشد در ماهیان قزل آلای رنگین کمان می گردد. واژه های کلیدی: پاسخ های ایمنی، شاخص های رشد، فلور میکروبی، قزل آلای رنگین کمان، نانوذرات اهن