این پژوهش ارائه توصیفی است از نظام آوایی گویش طیبی از ترکی قشقایی، واقع در فیروز آباد فارس،چهارچوب نظری این پژوهش، انگاره خطی واجشناسی زایشی(انگاره خطی spe) و انگاره پسازایشی جزءمستقل می باشد. گرد آوری داده های تلفظی به روش میدانی و حاصل مصاحبه با بیست گویشور ترکی قشقایی گویش طیبی و ضبط گفتار آنها می باشد. این پایان نامه شامل موارد زیر می باشد: - توصیف آواهای این گویش به صورت سنتی و در قالب مختصه های ممیز، همراه با آوانویسی تفصیلی؛ - معرفی و تبیین فرایند های واجی از جمله همگونی واکه ای ،همگونی همخوان و واکه ،همگونی همخوانی،در این پایان نامه مورد بررسی قرار گرفته است. -تبیین فرایند های فوق از طریق کشف تناوب ها، استخراج جزءهای سطح بازنمایی زیرین و صورت بندی قاعده های واجی مربوط به هر فرایند و در نهایت کشف و ارائه روابط سلسله مراتبی مرتبط با عملکرد قواعد و بر همکنش های بالقوه میان آن ها؛ - توصیف نظام آوایی گویش طیبی و قواعد واجی آن در چهارچوب انگاره پسازایشی جزءمستقل و معرفی بر همکنش های بالقوه مربوطه

پایان نامه حاضر، پژوهشی در زمینه نحو زبان علمی فارسی است که با استفاده از مبانی دستور نظام-مند نقش گرای هلیدی به بررسی قابلیت های زبان فارسی در ه:تعبیر معنادار تجربیات بشر در زمینه علم شیمی، در دو پیکره گفتاری و نوشتاری می پردازد. این پژوهش با توجه به اندک بودن مطالعات موجود پیرامون نحو زبان علم با مفهوم مورد نظر در این پایان نامه، یعنی بررسی نقش زبان در انتقال معانی علمی به صورت سازگار و استعاری، انجام گرفته است. هدف از انجام این پژوهش در درجه اول رسیدن به پاسخی مناسب برای این پرسش است که، پیکره های گفتاری و نوشتاری زبان علمی فارسی چگونه واقعیات جهان را در قالب شش فرایند مطرح شده در فرانقش اندیشگانی هلیدی طبقه بندی کرده و به دو صورت سازگار و استعاری ارائه می-دهند، و در درجه بعد، آیا تفاوتی نیز میان دو پیکره مورد بررسی در میزان استفاده از بیان استعاری، که به-وسیله به کارگیری ساخت استعاره دستوری محقق می شود وجود دارد و یا خیر؟ به منظور بررسی جنبه های مذکور ابتدا هجده مبحث از سه کتاب شیمی سال های دوم و سوم دبیرستان و دوره پیش دانشگاهی انتخاب شده و چگونگی بیان این مباحث توسط مولفان کتاب های شیمی و دبیران در کلاس های درسی شیمی، به عنوان داده های پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بررسی داده ها، نتایج حاصل، در سه بخش "پرکاربردترین فرایند در هر دو پیکره"، "پرکاربردترین فرایند در ساخت استعاره دستوری" و "میزان کاربرد استعاره دستوری در دو پیکره گفتاری و نوشتاری" تنظیم شدند. در پایان با استناد به این بخش ها مشخص گردید که، فرایند مادی پرکاربردترین فرایند در زبان علمی شیمی است و پیکره نوشتاری نیز تمایل بیشتری در استفاده از پدیده استعاره دستوری نسبت به پیکره مادی از خود نشان می دهد.

حرکت فعل یکی از پدیده هایی است که در زبانشناسی زایشی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.اما نکته ای که تقریبا بیشتر زبانشناسان از آن غافل بوده اند این است که برای تببین این پدیده نمی توان تنها به اطلاعات نحوی دلخوش کرد و باید از اطلاعات دیگر بخش های زبانی نیز از جمله بخش معنایی و بخش واجی نیز بهره برد. این یکی از کاستی های برنامه کمینه گرا می باشد. در راستای برطرف کردن این کاستی نگارنده بخش تازه ای به نام "بخش کنشی" را به دستور زبانی افزوده است که تمامی اطلاعات واجی و معنایی لازم برای کارکرد بهینه بخش نحو را در خود دارد. البته اطلاعات بخش های فرازبانی (جامعه شناختی و روانشناختی و ...)نیز می توانندد به این داده هادافزوده شوند که این خود نیازمند پژوهش بیشتر می باشد.

رسانه های هر کشور نقش زیادی در معرفی برخی هویت ها به عنوان غیرخودی یا دشمن به مخاطبان خود دارند. یکی از قلمروهای مناسب برای بررسی غیریت سازی، زبانِ رسانه ها است. در این تحقیق از طریق بررسی متن سرمقاله های کیهان، روزنامه متعلق به جناح اصول گرا، به مطالعه غیریت سازی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است. چارچوب نظری تحقیق زبان شناسی سازگانی نقش گرا و به طور خاص مبتنی بر فرانقش اندیشگانی است. بر پایه این چارچوب، تلاش شده است ایدئولوژی های رمزگذاری شده درمتن سرمقاله های روزنامه کیهان طی ریاست جمهوری خاتمی با تحلیل واژه ها و عبارت ها و نیز حوزه های معنایی مختلف مورد تحلیل قرار گیرد. به این ترتیب با بررسی چگونگی بازنمایی گروه های خودی و غیرخودی در متن ها، مواردی مانند ویژگی های کلی این دو قطب، برجسته سازی ها و همچنین نقطه عطف جداسازی قطب ها از یک دیگر مشخص شده است. در نتیجه گیری حاصل از این تحقیق موارد منسوب به گروه خودی مشخص شده که عبارت است از مفاهیمی چون فقر و سختی، هوشمندی و ذکاوت، قدرت و توانایی و غیره. نکات برجسته گروه غیرخودی نیز شامل ثروت، نافهمی و توهم، ضعف و ناتوانی و غیره است. برجسته سازی عبارت ها و واژه ها نیز به گونه ای است که نکات مثبت مربوط به گروه خودی و نکات منفی گروه غیرخودی برجسته می شود و نقاط ضعف مربوط به خودی ها و موارد مثبت مربوط به غیرخودی ها و همچنین روی دادهای غیردلخواه به حاشیه برده شده یا انکار می گردد. ضمن تعیین نقطه عطفِ غیریت سازی این نتیجه به دست آمد که اقتضای شرایط مختلف و هدف هایی که با توجه به هر موقعیت دنبال می شود، در جابه جایی مرزهای قلمرو خودی، موثر است.

چکیده عنوان پایان نامه ی حاضر، ریخت شناسی طوطی نامه است. طوطی-نامه یکی از آثار قابل توجه ادبیات داستانی ماست که متأسفانه به ابعاد و ویژگی های هنری آن توجه کافی نشده است. ضرورت شناخت بهتر ساختار روایت این داستان های کهن، نگارنده را بر آن داشت تا با هدف ارزیابی کار آیی و قابلیت الگوی ریخت شناسانه ی ولادیمیر پراپ، محقق روسی، قصه-های طوطی نامه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. این پژوهش شامل چهار فصل است که در آن ابتدا به تبیین مفهوم قصه (یا داستان) های عامیانه، انواع و خاستگاه آن ها و نیز معرفی قصه های طوطی نامه، ویژگی ها و شیوه ی روایت داستان ها و سپس در فصل دوم به معرفی مکتب های صورت گرایی و ساخت-گرایی، شیوه ی پراپ و ارتباط آن با رویکرد روایت شناسی پرداخته شده است. در فصل سوم، ساختار قصه ها به طور دقیق مورد تجزیه و تحلیل ریخت شناسی قرار گرفته اند و در آخر این فصل، جدول ها و نمودارهایی نیزارایه شده است. نتایج مهم این پژوهش عبارتند از: 1- دستیابی به ساختاری مشابه در قصه های طوطی نامه علیرغم ظاهر متفاوتشان 2- وجود چهار نوع وضعیت آغازین 3- قابلیت کاهش کارکردهای پیشنهادی پراپ و نیز افزودن کارکردهای جدید 4- دستیابی به الگوهای ساختاری و روایی جدید در مورد داستان های با موضوع محوری خیانت. این نوع داستان ها به دلیل داشتن برخی کارکردها و شخصیت های خاص و نیز موقعیت پایانی متفاوت، الگوهای خاص خود را دارند که بر اساس آن-ها می توان الگوهایی غیر از الگوهای پیشنهادی پراپ به دست آورد. کلید واژه ها: قصه، طوطی نامه، پراپ، ریخت شناسی

گفتمان هسته ای ایران در چند سال اخیر یکی از چالش برانگیزترین گفتمان های مطرح شده در عرصه ی بین المللی بوده است، به گونه ای که کم تر محفل سیاسی بوده است که در آن سخنی از فعالیت های هسته ای ایران به میان نیامده باشد. نظر به این که گفتمان هسته ای ایران به لحاظ سیاسی از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، جای خالی پژوهش هایی که این گفتمان را با رویکردی کاملاً زبانی مورد بررسی قرار دهند محسوس است. این پژوهش بر آن است تا با مقایسه ی گفتمان هسته ای ایران به روایت رئیس جمهورهای ایران و ایالات متحده دریابد که مرزبندی بین خود و دیگری در گفتمان ایشان چگونه بروز می یابد و نیز بازنمایی ایشان از فعالیت های هسته ای ایران چگونه است. بدین منظور چارچوب به کارگرفته شده در پژوهش حاضر تلفیقی از نظام گذرایی هلیدی و مربع ایدئولوژیک ون دایک است. در این پژوهش متن مصاحبه های مربوط به دوره ی اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و جورج دبلیو بوش در چارچوب فوق مورد تحلیل گفتمانی قرار داده شد و پس از تعیین دایره ی خود و دیگری در گفتمان ایشان مشخص شد که در بازنمایی مسئله ی هسته ای ایران به روایت این دو رئیس-جمهور، در گفتمان رئیس جمهوری ایران بیش تر بر نکات مثبت خود و در گفتمان رئیس-جمهوری امریکا بیش تر بر نکات منفی دیگری تأکید شده است. هم چنین در گفتمان رئیس-جمهوری ایران بیش تر فرآیندهای رابطه ای و در گفتمان رئیس جمهوری امریکا بیش تر فرآیندهای مادی به کار برده شده است.

پایان نامه حاضر پژوهشی است که به منظور بررسی خطاهای دستوری در نوشتار شماری از غیرفارسی زبانان انجام گرفته است. با توجه به ناکافی بودن پژوهش های موجود بر روی افراد غیرفارسی زبان در این زمینه و با توجه به اهمیت پرداختن به این مساله به منظور تدوین راهکارهای مناسب جهت آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، این تحقیق انجام گرفت. روش تحقیق در این پژوهش میدانی بود و نوشتار فارسی 28 نفر ز غیرفارسی زبانانی که بر حسب ملیت به 6 گروه چینی، روسی، عرب، پاکستانی، آذربایجانی و اندونزیایی تقسیم شده بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی خطاهای مربوط به این افراد مشخص شد که در میان مقوله های دستوری، خطاهای مربوط به حروف بیشترین سهم را به خود اختصاص می دهد. زبان آموزان روسی بیشترین خطا و زبان آموزان آذربایجانی کمترین خطا را مرتکب شدند. همچنین مشخص شد که بیشتر خطاهای دستوری، نحوی می باشد و همچنین نوع خطاهای دستوری زبان آموزان ارتباط چندانی با زبان مادری آنها ندارد. به علاوه معلوم گردید که در بعضی زمینه ها و به صورت نسبی می توان بین نتایج مربوط به خطاهای زبانی زبان آموزان و ویژگی های رده شناختی زبان مادری آنها ارتباط برقرار کرد.

این پژوهش گفته های متهمان پرونده های دادگاه های جنایی شهر تهران را بررسی می کند. این بررسی بر اساس رویکرد زبان شناسی قضایی و نظریه ی اولسون (2004) در مورد مقوله های روایت صادقانه ی متهمان به انجام رسیده است. به این منظور گفته های 6 متهم پرونده های 3 قتل که دو پرونده مختومه و یک پرونده در جریان می باشد انتخاب شد. ارزش گذاری جمله ها بر اساس گفته های دیگر شاهدان پرونده، گواه پزشکی قانونی، گزارش صحنه ی جرم انجام شد. نتیجه ها نشان داد که بسیاری ازمعیارهای اولسون در بررسی گفته های متهمان فارسی زبان کاربرد دارد. اما رأی نهایی دادگاه با میزان تناقض گویی های متهم رابطه ای ندارد. نگارنده در این پژوهش به معیارهای جدید در بررسی گفته های متهمان فارسی زبان دست یافت. این معیارها عبارت است از: 1- تأکید 2- بی ثباتی ساختار تجربی بند و 3- سوگند.

در پژوهش حاضر صفت مرکب فعلی حاوی عضو بدن با معنی استعاری ، در چارچوب نظریه طرحواره های تصوری و با معرفی و استفاده از فرآیند لانه گیری مورد تحلیل و بررسی معناشناختی قرار گرفته است . این تحقیق در پنج فصل گردآوری شده است . در فصل اول کلیات پژوهش از جمله علت انتخاب موضوع مربوطه ، یعنی اثبات وجود هسته معنایی در ترکیباتی با معنی استعاری که در حوزه صرف به عنوان استثنائات مطرح شده اند ، پرسش های پژوهش و ساختار کلی تحقیق ارائه شده است . در فصل دوم به پیشینه تحقیق پرداخته شده است ؛ این بخش شامل دو حوزه صرف و دیدگاه شناختی است که در حوزه صرف مفاهیم زیربنایی این پژوهش از جمله ترکیب و دسته بندی کلمات مرکب اهمیت هسته معنایی و رابطه هسته و وابسته ارائه شده است و در حوزه شناختی مقوله طرحواره های تصوری و نحوه عملکرد آن ها مرور شده است . در فصل بحث های نظری چارچوب اصلی پژوهش حاضر یعنی حوزه تعامل صرف و شناخت و تحقیقات انجام شده در این زمینه بررسی شده است . در فصل چهارم 82 صفت مرکب فعلی با در نظر گرفتن 9 عضو بدن ، بر اساس نظریه طرحواره های تصوری تحلیل شده است و در فصل نتیجه گیری تأیید شده است که هسته معنایی در صفت مرکب فعلی حاوی عضو بدن ، جزء فعلی است و در جریان تحلیل معنایی صفت مرکب فعلی با کمک ژرف ساخت ذهنی ایجاد شده، تعامل طرحواره ها صورت می پذیرد که این تعامل به شکل لانه گیری طرحواره پردازش گر درون طرحواره پایه انجام می پذیرد . نکته آخر این که در جریان تلاش برای طبقه بندی طرحواره ها دو ملاک در قالب طرحواره های کلیدی و طرحواره های تقابلی عرضه شده است .

در این پایان نامه به کشف و بررسی شبکه فرایندهای واژ- واجی گویش اصفهانی در چارچوب واج شناسی زایشی پرداختیم. در این راستا ابتدا مروری داشتیم بر پژوهش های پیشین بر گویش اصفهانی و پژوهش های هم سو با آن که در زمینه واج شناسی زایشی انجام و سپس مبانی نظری واج شناسی زایشی و جایگاه واج شناسی در زبان شناسی و قواعد واژ- واجی مطرح شده است. در بخش عملی پایان نامه، دست یابی به ماده خام پیکره های زبانی از طریق تهیه پرسش نامه های هدایت شده به صورت فهرستی از افعال و جمله هایی که این فعل ها در آن ها به کار رفته بود انجام شد و از گویشوران واجد شرایط مصاحبه به عمل آمد و گفتار آن ها ضبط گردید. در مرحله بعد پیاده سازی داده های گردآوری شده با استفاده از الفبای آوانگار بین المللی انجام شد و پس از بررسی پیکره های زبانی به دست آمده، فرایندهای واجی دخیل در شکل گیری ساختارهای تصریفی فعلی از میان آوانوشته های تفصیلی به شیوه ipa استخراج گردید. در مرحله بعد کشف تناوب های موجود، بازنمایی های زیرین، بازنمایی های آوایی و تعیین برهم کنش های میان قواعد انجام شد و قاعده ها و اشتقاق های مربوط به شیوه های خطی نمایش داده شد. در بخش پایانی هم به توصیف ساختمان هجا و تکیه در گویش اصفهانی پرداختیم. نتایج حاصل از این تحقیق این بود که در شکل گیری ساختارهای تصریفی فعلی گویش مورد نظر بیشتر فرایندهای همگونی و حذف ایفای نقش می کنند و تغییرات تلفظی، هم در ستاک و هم در وندها شکل می گیرند. از بررسی ساختمان هجا و تکیه نیز دریافتیم که تغییر جایگاه تکیه در این گویش دو صیغه اول شخص مفرد و سوم شخص جمع را در دو زمان گذشته ساده و نقلی از یکدیگر متمایز می گرداند. در جمع بندی دستاوردهای تحقیق در چارچوب واجشناسی زایشی معیار دریافتیم که انگاره خطی spe قادر به تبیین تغییرات تلفظی ساختارهای تصریفی فعلی در گویش مورد نظر می باشد.

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهدکودک بر گسترش واژگان کودکان پیش دبستانی شهرستان رشت پرداخته می شود. برای بررسی موضوع پژوهش از روش میدانی استفاده می شود. در این پژوهش مهدکودک به عنوان یک عامل اجتماعی مهم در گسترش واژگان کودکان پیش دبستانی مطرح می شود. جامعه نمونه از 40 کودک 5 تا 6 ساله تشکیل می شود. این پژوهش شامل چهار فرضیه و چهار پرسش است. برای انجام پژوهش کودکان به دو گروه تقسیم می شوند کودکانی که از سه سالگی یا زودتر وارد محیط مهدکودک شدند گروه آزمایش و کودکانی که از پنج سالگی وارد این محیط شدند گروه گواه نامیده می شوند. هر گروه شامل بیست نفر است که ده نفر دختر و ده نفر پسرند. برای بررسی فرضیه ها با استفاده از کارت های آموزشی از کودکان آزمون گرفته می شود این کارت ها شامل تصاویر و کلمات می باشند و تشخیص هر کلمه یا تصویر 1 نمره دارد.آزمون به دو صورت تصویری و غیرتصویری اجرا می شود و در هریک از این آزمونها عامل جنسیت نیز مورد بررسی قرار می گیرد. که در آزمون تصویری با استفاده از کارت های تصویری بدون واژگان و در آزمون غیرتصویری با استفاده از کارتهای واژگان بدون تصویر از کودکان آزمون گرفته می شود. نمرات آزمون بااستفاده از نرم افزار spss و روش t مستقل محاسبه می شود. باتوجه به آزمون اجرا شده گروه آزمایش نسبت به گروه گواه از ذخیره واژگانی غنی تری برخوردارند. براساس نتایج به دست آمده تمام فرضیه ها تایید میشود در نتیجه مهدکودک تاثیر زیادی بر گسترش واژگان کودک دارد به نحوی که کودکانی که از سه سالگی یا زودتر به مهدکودک می روند نسبت به کودکانی که از پنج سالگی وارد این محیط می شوند ذخیره واژگانی غنی تری دارند.

هدف از انجام این تحقیق بررسی ساختار و جایگاه صورت های جانشین در زبان فارسی بر اساس برنامه کمینه گرا می باشد. نگارنده در راستای تحقق این هدف بر آن است تا به بررسی انواع صورت های جانشین در زبان فارسی و طبقه بندی آنها و نیز دسته بندی مقولات اولیه ای که این صورت ها جانشین آنها می گردند، بپردازد. در این پژوهش، قبل از پرداختن به مبحث اصلی و تحلیل داده ها، ابتدا مقدمه ای در مورد کلیات تحقیق در فصل اول ارائه شده است. سپس در فصل دوم پژوهش های پیشین ارائه شده اند. برنامه کمینه گرا به عنوان چارچوب نظری پژوهش حاضر در فصل سوم ارائه گردیده است، همچنین در این فصل انواع مقولات دستوری به همراه انواع صورت های جانشین در زبان انگلیسی بررسی شده اند. در فصل چهارم با تجزیه و تحلیل داده های مختلف در زبان فارسی، مقولات دستوری مختلف در این زبان به همراه صورت های جانشین مربوط به هر یک از این مقولات در چارچوب نظریه مذکور ارائه شده اند. فصل پنجم شامل نتایج حاصل از انجام این پژوهش، بازنگری فرضیه ها و پاسخ به سوالات مطرح شده در این پژوهش می باشد؛ در پایان نیز موضوعاتی برای انجام پژوهش های بعدی مطرح شده است. در این پژوهش بررسی نحوه عملکرد فرایند جانشینی در زبان فارسی نشان می دهد که صورت های جانشین از مقولاتی گوناگون می باشند و می توانند جایگزین سازه های هم مقوله یا سازه هایی متفاوت از مقوله خود و حتی جانشین چندین مقوله مختلف شوند. صورت های جانشین فرافکن-های بیشینه هستند که گرایش دارند جانشین فرافکن های بیشینه یا حداکثر سازه های ممکن از مقوله مرجع گردند.

چکیده پژوهش حاضر مطالعه ای است که در چارچوب دو رویکرد نظری? نقش گرایی هلیدی و برنام? کمینه گرای چامسکی صورت گرفته است و در آن سعی شده است که ویژگی های دستوری و اطلاعی سه مفهوم نقشی آغازگر، مبتدا و کانون و ابزارهای واژگانی که برای نشان دادن این مفاهیم در زبان فارسی استفاده می شود، مورد مطالعه قرار بگیرد. در واقع، تحقق این پژوهش تا حدی می¬تواند این مفاهیم ، نقاط اشتراک و افتراق و تطابق یا عدم تطابق آنها را روشن سازد. فصل اول این پژوهش به معرفی و بیان مسئل? اصلی می پردازد. فصل دوم شامل پیشین? پژوهش می باشد. در فصل سوم به بررسی نظریاتی خواهیم پرداخت که چارچوب اصلی این پژوهش را تشکیل می دهند. فصل چهارم پیکره اصلی پژوهش به شمار می رود. و فصل پنجم به بحث پیرامون یافته ها و نتایج به دست آمده اختصاص دارد. واژگان کلیدی: مبتدا، کانون، آغازگر، ساخت اطلاعی، گروه مبتدا، گروه کانون.

هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت سه پارامتر بنیادی جابه جایی پرسش واژه، جایگاه هسته و ضمیراندازی در نحو اولیه سه کودک فارسی زبان می باشد. در راستای تحقّق این هدف، گفتار سه کودک فارسی زبان زیر 30 ماه و در رده سنّی مشابه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا مقدمه ای در مورد کلیّات تحقیق در فصل اول ارائه شده است. در فصل دوم پیشینه پژوهش های انجام شده در زمینه فراگیری زبان و هر یک از سه پارامتر مذکور ارائه شده است. نظریه اصول و پارامترها به عنوان چارچوب نظری پژوهش حاضر در فصل سوم ارائه گردیده است. ترسیم انگاره زایشی فراگیری زبان و معرفی اصول و مبانی نظریه زبان شناسی زایشی از بخش های دیگر این فصل می باشد. مثال های متعدد از جمله های پرسشی دسته بندی شده بر اساس هر پرسش واژه، به همراه جایگاه های ممکن هسته در سه گروه حرف-تعریف، فعلی و حرف اضافه ای و همچنین مثال هایی از جملات ضمیرانداز و غیرضمیرانداز فصل چهارم را تشکیل می دهد. در فصل پنجم، فرضیه ها و پرسش های پایان نامه مجدداً مطرح شده و با توجه به نتایج حاصل از فصل پیشین به آن ها پاسخ داده می شود. بر اساس یافته های این پژوهش، کودک در مورد پارامتر پرسش واژه، از دو امکان [± جا به جایی پرسش واژه] به [- جا به جایی پرسش واژه] تمایل نشان می دهد. در مورد پارامتر جایگاه هسته نسبت به متمم ها، آرایش بی نشان کلمات در گفتار بزرگسال فارسی زبان در گفتار کودک به کار می رود. در مورد پارامتر ضمیراندازی، کودک ابتدا جملات فاقد ضمیر تولید می کند اما به تدریج کمتر در جملات خود به ضمیراندازی دست می زند.

با گسترش مطالعات میان رشته ای، زبان شناسی به عنوان دانشی که کاربرد های مختلفی در علوم انسانی دارد، در حوزه پژوهش های قرآنی نیز، جایگاه ویژه ای یافت. یکی از رویکرد های زبان شناختی مطالعات قرآنی، ساخت گرایی است. ساختار به معنای چارچوب تعیین کننده مناسبات درونی اجزای یک اثر است. فهم ساختار، جهت فهم عمیق متن، دارای اهمیت است. از آنجا که سوره های قرآن، دارای ساختار هندسی هستند؛ هر سوره دارای یک هدف اصلی است و محتوای سوره، با محور های فرعی، قابل تفکیک است. هر دسته از آیات سوره، به لحاظ ارتباطی که با هم دارند، ذیل یک محور فرعی قرار می گیرند. این محورها در یک نکته اساسی که همان هدف سوره است، مشترک هستند. ساخت گرایی نقش هر یک از سه رویه زبانی (سطح آوایی- سطح واژگانی-سطح نحوی)، در رساندن پیام سوره، بررسی می کند. با تحلیل سطوح آوایی، واژگانی و نحوی، نتایجی حاصل می شود که جنبه دیگری از اعجاز قرآن را بر پایه اصول نقد، نمایان می سازد. در این پژوهش با روشی توصیفی-تحلیلی، ساختارهای آوایی، واژگانی و نحوی سوره حاقه، به عنوان سوره ای با موضوع اصلی قیامت، بررسی شده و با ترسیم نمودارهای متعدد و تحلیلهای آماری، لایه های پنهانی از ساخت ها نمایان شد. نتایج بررسی های انجام شده نشان می دهد، وجود شباهت های آوایی، واژگانی و نحوی، می توانند دلیلی برای وجود ارتباط معنایی میان آیات باشند. به علاوه، میان صفات و مخارج حروف و معنی آیات ارتباط مستقیمی وجود دارد. از طرفی، با عبور از مفاهیم گذار به سمت قیامت، از نقش فعل کاسته شده و جملات بیشتر به صورت اسمیه بروز می نماید. با محور بودن زمین، برخی آثار قیامت به گونه ای بیان شده است که گویا زمین اولین نشانه های قیامت را تجربه نموده و به دنبال آن بقیه آثار مشاهده می شود. در این موارد نوع فعل استفاده شده و باب استفاده از فعل، تفاوت قابل ملاحظه ای خواهد داشت. در نهایت مشخص گردید که برخی ساختارها، قابلیت تعمیم به سوره هایی با موضوع قیامت و بعضی دیگر، قابلیت تعمیم به کل قرآن را دارند.

اهمیت مطالعه و آشنایی با تفکرات عرفانی و معنوی مولانا بر هیچ خواننده ای پوشیده نیست. مثنوی معنوی، یکی از آثار پر مغز مولانا، با زیبایی چشم گیری تفکرات عمیق وی را منعکس می کند و از این حیث بسیار مورد توجه است. این اثر، در طول زمان از نظرگاه های مختلفی واکاوی و برداشت ها و دریافت های گاه متفاوت و مختلفی از آن آشکار شده است. اما از آن رو که این گنجینه ی معنوی، گاه از عالم هشیاری و گاه از دریای متلاطم ناخودآگاه مولانا سرچشمه گرفته است، لایه های مختلفی به خود گرفته و خوانش های متفاوت و به ظاهر متضادی را می نمایاند. در این میان آنچه اهمیت می یابد، رسیدن به معنای صحیح ابیات و الفاظی است که مولانا برای به تصویر کشیدن دنیای متلاطم درونش از آن ها بهره گرفته است. برای دستیابی به این مهم و رسیدن به درک درست از مقصود مولف و متن توسط خواننده، آنچه می تواند راه گشا باشد، دیدگاه های نظریه پردازان علم هرمنوتیک است. این پژوهش برآن است تا با به کارگیری دو نظریه ی مولف محورِ شلایرماخر و خواننده محورِ گادامر، خوانش های متفاوتی را که از دفتر اول مثنوی صورت می گیرد، مورد بررسی قرار دهد. در پایان، آن چه به عنوان دستاورد پژوهش ارائه می گردد این است که برای رسیدن به معنایی درست از متن، هیچکدام از سه مولفه ی اساسیِ فهم متن، یعنی خواننده، نویسنده و متن نباید نادیده گرفته شوند.

‏ پژوهش حاضر با هدف بررسی، شناخت و تبیین ویژگی های آکوستیک (صوت شناختی) ‏واکه های ساده گویش گیلکی رشت سازمان دهی شده است. در این پژوهش ویژگی های ‏آکوستیک این واکه ها شامل فرکانس پایه، فرکانس فورمنت های اول، دوم و سوم، کشش و ‏شدت در دو گروه زن و مرد مورد اندازه گیری قرار گرفته و نتایج به دست آمده با یافته های ‏آکوستیک واکه های فارسی معیار و انگلیسی آمریکایی مقایسه شده است. بدین منظور، ده ‏شرکت کننده (پنج زن و پنج مرد) شش واکه ساده گونه رشتی ‏‎/i,e,?,?,o,u/‎‏ را در بافت ‏تک هجایی تکیه بر ‏cvc‏ تولید کرده اند و صدای آنها پس از ضبط، از طریق نرم افزار تحلیل ‏صوت شناختی پرت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از ‏آنست که ترتیب واکه ها بر اساس سیر صعودی فرکانس پایه به صورت ‏‎/? < i < e = o < ? ‎‎< u/‎، فرکانس فورمنت اول به صورت‎/i < u < o < e < ? < ?/ ‎، فرکانس فورمنت دوم به ‏صورت ‏‎/u < o < ? < ? < e < i/‎‏ و فرکانس فورمنت سوم به صورت ‏‎/o < u < ? < e < ? ‎‎< i/‎‏ می باشد. میانگین مقادیر به دست آمده از اندازه گیری آکوستیک کشش واکه ها نیز نشان ‏دهنده آن است که واکه های ‏‎/e,?,o/‎‏ به عنوان واکه های کوتاه و واکه های ‏‎/i,?,u/‎‏ به عنوان ‏واکه های کشیده شناخته می شوند.‏‎ ‎هم چنین نتایج حاصل از بررسی شدت واکه ها حاکی از ‏آنست که واکه های ‏‎/e,?,u/‎‏ دارای شدت بیشتر و واکه های ‏‎/i,?,o/‎‏ دارای شدت کمتری ‏هستند. البته تفاوت واکه ها به لحاظ شدت، بسیار اندک است. ‏

پایان نامه حاضر با عنوان "بررسی معنا شناختی واژه های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه حمل و نقل درون شهری از دیدگاه فلبر" از پنج فصل تشکیل شده است. فصل اول به معرفی و بیان موضوع، طرح هدف و اهمیت موضوع پژوهش، پرسش ها و فرضیه ها و توصیف ساختار پژوهش اختصاص دارد. در فصل دوم با عنوان پیشینه، مهم ترین پژوهش های انجام شده در زمینه اصطلاح شناسی ارائه می شود که در سه بخش اصطلاح شناسان غربی، اصطلاح شناسان ایرانی و سازمان های اصطلاح شناسی معرفی می شود. در فصل سوم به چهارچوب نظری کار پرداخته می شود که در آن مفاهیمی هم چون اصطلاح شناسی، واژه و اصطلاح، زبان عام و خاص، واژه سازی، گزینش واژه، ثبت واژه ها، واژه نگاری، ضوابط واژه گزینی، اصطلاح سازی، اصول ساخت اصطلاحات، استاندارد سازی ، مفهوم شناسی، مفهوم و معنا و طبقه بندی مفاهیم معرفی می شوند. فصل چهارم که بدنه اصلی پژوهش را تشکیل می دهد با عنوان تجزیه و تحلیل داده ها، به طبقه بندی 224 اصطلاح اختصاص دارد. استخراج این اصطلاحات از فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان ( دفتر های پنجم، ششم و هفتم) صورت گرفته وتمامی واژه های مصوب فرهنگستان در حوزه حمل و نقل درون شهری و جاده ای بر اساس ویژگی های ارائه شده طبقه بندی می شوند. پس از بررسی تمامی واژه های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه حمل و نقل درون شهری و جاده ای ( دفترهای پنجم ، ششم و هفتم )در قالب طبقه بندی های مطرح شده و ارائه جدول آماری مشخص گردید که نزدیک به یک چهارم واژه های فرهنگستان با توجه به ویژگی کاری (%15/24) ساخته شده اند و کم کاربردترین، ویژگی درونی (%9/4) بوده است. باید گفت که ویژگی های مطرح شده توسط فلبر قادر به طبقه بندی تمامی واژه ها نیست و نیاز به افزودن ویژگی هایی دیگر به این مجموعه است .

تلاش برای شناخت ماهیت و منشأ زبان، این توانایی ذاتی انسان، در طول تاریخ امری رایج و مورد توجه دانشمندان بوده است، چرا که موهبت زبان به گونه ای که ما آن را مورد استفاده قرار می دهیم تنها مختص انسان است که او را به لحاظ ژنتیکی مشخص و از سایر موجودات زنده متمایز می سازد. گوناگونی آراء دانشمندان در این زمینه گواهی است بر پیچیدگی بیش از حد زبان چه در عرصه ی ماهیت و چه منشأ، تا آن جا که زبان شناسان و فیلسوفان و عرفا همگی بر آن شده اند تا پاسخ این پرسش همیشگی بشر را دریابند. از سوی دیگر، قرآن کلام خداوند و کتاب هدایت بشر دارای جایگاهی ویژه نزد مسلمانان است. لذا بر آن شدیم تا پاسخ پرسش های خود را در قرآن این کتاب مقدس جستجو کنیم. در این پژوهش، از یک سو به مطالعه ی آراء گوناگون بسیاری از برجسته ترین زبان شناسان و فیلسوفان راجع به منشأ و ماهیت زبان در طول تاریخ پرداختیم. از سوی دیگر، آراء برخی دانشمندان اسلامی در این باره را مورد مطالعه قراردادیم و در نهایت آن چه را که از قرآن و آراء دانشمندان اسلامی به دست آوردیم با آراء دانشمندان غیر مسلمان مقایسه کرده و به نتایجی دست یافتیم. لازم به ذکر است که علاوه بر دو موضوع مطالعه شده در این پژوهش، لایه لایه بودن زبان و نیز برخی تئوری های معنایی از دیدگاه زبان شناسان بررسی شدند. در اصل، هدف از این بررسی مطالعه ی برخی مباحث زبان شناختی از منظر قرآن کریم بوده است. آنچه در نهایت بدان دست یافتیم تأییدی بود بر استقلال استعداد ذاتی زبان از نمود آن که به صورت گفتار متجلی می شود و بنابراین، لایه لایه بودن زبان نیز به همین ترتیب اثبات گردید. به علاوه دریافتیم که قرآن، زبان را ابزار اندیشه و تفکر معرفی می کند و تجلی اندیشه را در زبان می داند و بدین وسیله بر ارتباط تنگاتنگ این دو عنصر حیاتی برای زندگی رو به رشد بشر، صحه می گذارد.

گویش «راجی» از گویشهای مرکزی ایران از دسته شمال غربی است که در حال حاضر تعداد زیادی از ساکنین شهرهای کاشان، نطنز، دلیجان و روستاهای مجاور این شهرها بدان سخن می گویند. این گویش مانند بسیاری از گویشهای مرکزی مورد مطالعه زبان شناختی قرار نگرفته است. این در حالی است که جنبه های مختلف آن همچون ساختِ صرفی، ساختِ نحوی و نظامِ آوایی، دارای ویژگی های منحصر به فرد و قابل مطالعه ای است که با زبان فارسی معیار تفاوتهای چشمگیری دارد. این پژوهش تحت عنوان «بررسی فرایندهای اشتقاق و ترکیب در گویش راجی هنجن» به بررسی عمده ترین فرایندهای واژه سازی در این گویش، می پردازد، به این صورت که پس از بیان اهداف، پرسشها و فرضیه های پژوهش در فصل اول، بررسی مطالعات پیشین در حوزه ی گویش شناسی و نیز صرف زبان فارسی معیار در فصل دوم به تعریف برخی مفاهیم بنیادی پیرامون موضوع پژوهش در فصل سوم پرداخته میشود؛ و در فصل چهارم نیز داده های گردآوری شده از این گویش مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهند گرفت. با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها در فصل چهارم، نتایج به دست آمده حاکی از آن است که فرایند ترکیب به همراه فرایند اشتقاق، از جمله فعال ترین فرایندهای واژه سازی در این گویش هستند. فرایندهای تکرار و اتباع نیز از دیگر فرایندهای پرکاربرد در واژه سازی گویش راجی هنجن به شمار می روند.

پژوهش حاضر با عنوان بررسی فرایندهای واژه سازی در گونه? گفتاری زبان فارسی، به بررسی و تحلیل صرفی واژه هایی اختصاص دارد که غالبا در گونه? گفتاری زبان فارسی کاربرد دارند. این پژوهش در پنج فصل تدوین شده است. فصل اول به کلیات پژوهش، بیان مسئله، طرح پرسش ها و فرضیه ها، و ساختار کلی پژوهش اختصاص یافته است. در فصل دوم به پیشینه? تحقیق در حوزه? صرف پرداخته شده است که در آن آراء و نظریه های برخی از زبان شناسان و محققان ایرانی و غیرایرانی در این خصوص معرفی شده اند. در فصل سوم مبانی نظری مربوط به پژوهش در چارچوب آراء بوییج (2007) مطرح شده و مفاهیم اصلی و زیربنایی پژوهش از قبیل صرف، واژگان، واژه سازی، واژه آفرینی (خلق واژه) و زایایی به طور اجمالی بررسی و توصیف شده اند. در فصل چهارم داده های تحقیق شامل 332 واژه، به لحاظ صرفی و نوع فرایند واژه سازی به کار رفته در ساخت آنها بررسی و طبقه بندی شده اند. فصل پنج نیز به نتایج حاصل از این پژوهش اختصاص یافته است که نشان می دهد فرایندهای ترکیب، اشتقاق، اشتقاق- ترکیب، تبدیل، تکرار، کوتاه سازی، آمیزش، ابداع، قیاس و قرض-گیری در ساخت واژه های جدید در گفتار دخیل هستند که از این میان دو فرایند ترکیب و تبدیل از بسامد بالاتری نسبت به سایر موارد برخوردار هستند.

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ساختار صرفی گویش دری زرتشتی - لهجه خرمشاهی است ، این پژوهش شامل 5 فصل می باشد . فصل اوّل به کلیّات پژوهش اختصاص دارد ، در فصل دوم پیشینه پژوهش در دو بخش ارائه شده است ؛ در بخش نخست به پژوهش های مربوط به گویش دری زرتشتی در داخل و خارج از کشور پرداخته شده است و بخش دوم مربوط به پایان نامه هایی است که گویش های خویشاوند و نزدیک با گویش زرتشتیان را مورد مطالعه قرار داده اند . در فصل سوم ابتدا ضمن ارائه دیدگاه های مختلف در مورد مبحث های بحث برانگیز « زبان » ،«گونه » ، « گویش » ، « لهجه » و نقد و بررسی آن ها وضعیت گونه زبانی دری زرتشتی تشریح شده است؛ سپس مفاهیم بنیادی مورد نظر پژوهش مطرح گردیده اند . در فصل چهارم ساختار صرفی گویش دری زرتشتی - لهجه خرمشاهی مورد مطالعه قرار گرفته است . در این فصل ابتدا مقوله های دستوری سپس وندهای تصریفی و اشتقاقی و واژه بست در این گویش بررسی و ارائه شده اند . به فرآیندهای ترکیب و تکرار نیز در مبحث مربوط به ساختمان اسم ، صفت ، قید ، نقش نما و فعل پرداخته شده است . در فصل پنجم پس از بررسی پرسش ها و فرضیه های پژوهش ، دستاوردهای پژوهش و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی عنوان شده اند.

پژوهش حاضر مطالعه ای است که در چهارچوب برنامه کمینه گرا صورت گرفته و در آن با نگاهی تازه به بررسی گره های نقشی در زبان فارسی پرداخته شده است و بر این اساس است که می توان گره های نقشی در زبان فارسی را که تا به حال به صورت یک تک گره در نمودار ها نشان داده می شدند، شکست و به گره های نقشی دیگر تفکیک کرد. پس از معرفی این مفهوم که اصطلاحاً فرضیه مقوله های چند جزئی نامیده می شود و مشخص ساختن گره هایی از زبان فارسی که تأکید این پایان نامه بر روی آنهاست، در فصل دو به ذکر پیشینه های موجود در این رابطه پرداخته شده و در فصل سوم به بررسی نظریاتی خواهیم پرداخت که چارچوب اصلی این پژوهش را شکیل می دهند. فصل چهارم پیکره اصلی پژوهش به شمار می رود و فصل پنجم به بحث پیرامون یافته ها و نتایج به دست آمده اختصاص دارد. واژگان کلیدی:مقوله های چند جزئی، فرضیه گروه فعلی چند جزئی، فرضیه گروه متمم ساز چند جزئی، فرضیه گروه تصریف چند جزئی، فرضیه گروه حرف تعریف چند جزئی.

ین پژوهش میزان طبیعی بودن نظام های اشتقاقی و تصریفی زبان فارسی را بر اساس نظریه ی صرف طبیعی مورد بررسی قرار می-دهد و به همین منظور داده های(وند های) اشتقاقی و تصریفی زبان ترکی بر مبنای ملاک های طبیعی بودن مطرح شده در این نظریه، بررسی می شوند. داده های مورد نظر از طریق فرهنگ لغت، کتاب و مجله های زبان ترکی گردآوری شده اند. زبان ترکی مورد نظر در این پژوهش، زبان ترکی شهرستان ارومیه است. هدف از انجام این پژوهش ارائه ی توصیف جامع و منسجم از وند های اشتقاقی و تصریفی زبان ترکی و بررسی رفتار آن ها در چارچوب نظریه ی صرف طبیعی است. در این پژوهش ضمن ارائه ی ویژگی-های وند های تصریفی و تحلیل آن ها طبق ملاک های طبیعی بودن، طبقات اسم، فعل، صفت و عدد در یک پیوستار قرار داده شده-اند که در این بین صفت در بالاترین میزان طبیعی بودن قرار دارد و بعد از آن اسم در ردیف دوم قرار گرفته است. فعل در جایگاه سوم است و عدد در پایین ترین میزان طبیعی بودن قرار گرفته است. در تحلیل نظام اشتقاقی، فرآیند وند افزایی که در زبان ترکی به صورت پسوند افزایی است طبق نظریه ی صرف طبیعی بررسی شده است. پسوند ها بر اساس این که به پایه ی فعلی متصل شوند یا غیر فعلی، به دو گروه پسوند های اشتقاقی فعلی و غیر فعلی تقسیم شده اند. میزان طبیعی بودن وند های اشتقاقی غیر فعلی با توجه به معیار های مورد نظر از وند های غیر فعلی بیشتر است و به طور کلی نظام تصریفی زبان ترکی نسبت به نظام اشتقاقی در میزان بالاتری از طبیعی بودن قرار دارد. از نتایج این پژوهش می توان در بررسی مقابله ای زبان ترکی با سایر زبان ها، فرهنگ نویسی و غیره استفاده کرد.

این پژوهش به بررسی و تحلیل ویژگی های نحوی پنج اثر منثور مربوط به دوره صفویه می پردازد. داده های این پژوهش از کتاب های الف- از شیخ صفی تا شاه صفی، ب- کشکول، ج- خلاصه السیر، د- تاریخ عالم آرای امینی و ه- تاریخ عالم آرای عباسی انتخاب شده است. آرایش سازه ها بر اساس دیدگاه درایر مشخص شده و از این رهگذر نشان داده می شود که با توجه به نظریه هسته- وابسته که توسط درایر مطرح گردیده، توالی سازه ها در زبان فارسی در دوره صفویه به چه صورت بوده است. سپس انواع جمله (ساده، هم پایه و مرکب)، بند (اسمی، صفتی و قیدی)، گروه (صفت، قید، حرف اضافه، اسم و فعل) و موارد نحوی دیگر از جمله هم پایگی، برجسته سازی، انواع ضمیر و غیره، با توجه به دستور زبان ارائه شده توسط ماهوتیان بررسی می گردد. بر اساس همین ملاک ها می توان دریافت که چه شباهت هایی میان زبان فارسی دوره صفویه و دوره معاصر وجود دارد و چه تغییراتی در طول تاریخ در دستور زبان فارسی حاصل شده است که آن را از زبان فارسی امروز متفاوت ساخته است. نتایج و یافته های این پژوهش نشان می دهد که نثر این دوره، به دلیل داشتن جمله های مرکب و طولانی بسیار، دارای پیچیدگی و تکلف است. آرایش سازه ها در جمله های ساده، هم پایه و اکثر جمله های مرکب به صورت sov و در سازه های تشکیل دهنده جمله، در بیش از نیمی از موارد به صورت vo می باشد. موارد نحوی دیگر، تفاوت چندانی با دوره معاصر ندارند و فقط گاهی در برخی موارد تفاوت های کوچکی مشاهده می شود.

موضوع این کار تحقیقی تحلیل محتوای دستوری و متنی کتاب های زبان فارسی و علوم زیستی پایه اول دبیرستان می باشد که هدف آن تعیین میزان تبعیت این کتاب ها از قواعد نگارشی به لحاظ متنی و دستوری است و هم چنین نشان دادن این مطلب که هر یک از این کتاب ها از قواعد نگارشی بیشتر تبعیت کرده باشد از متن رساتر و فهم پذیرتری نیز برخوردار خواهد بود. برای این کار از دو دسته داده استفاده گردید، دسته اول داده هایی است که از دو کتاب مورد پژوهش جمع آوری شد و دسته دوم پرسش هایی که از دانش آموزان به عمل آمد تا روشن شود که کدام یک از دو متن توانسته ارتباط بهتری را با دانش آموزان برقرار کند. با توجه به داده های دسته اول معلوم شد که کتاب زبان فارسی از جمله های مرکب، مجهول و استعاره دستوری کمتر، و هم چنین به لحاظ واژگانی، معنایی از مثال ها و کلمه های مترادف بیشتری نسبت به کتاب علوم زیستی، استفاده کرده است. کتاب زبان فارسی از لحاظ عوامل متنی و انسجام نیز از ابزارهای انسجامی بیشتری استفاده کرده است. با استناد به داده های دسته دوم این نتیجه به دست آمد که علاقه دانش آموزان به مطالعه علوم زیستی بیشتر از زبان فارسی است و کتاب علوم زیستی توانسته ارتباط بهتری را با دانش آموزان ایجاد کند. برای پاسخ به این پرسش که چرا با وجود تبعیت بیشتر کتاب زبان فارسی از قواعد نگارشی دستوری و متنی، دانش آموزان اشتیاق کمتری به مطالعه آن نشان می دهند، به سراغ موضوع این دو کتاب رفتیم و به این نتیجه رسیدیم که موضوع کتاب علوم زیستی علمی دیدنی و ملموس، و موضوع کتاب زبان فارسی یعنی دستور زبان، عینی نیست و برای دانش آموزان درک مسائل انتزاعی همیشه سخت بوده است. به نظر می رسد همین مسئله باعث بی علاقگی دانش آموزان به درس زبان فارسی گردیده است.

پژوهش حاضر ارائه توصیفی از نظام آوایی گویش سرخه ای، واقع در جنوب غربی استان سمنان، بر اساس چهارچوب نظری انگاره پسازایشی جزءمستقل می باشد. این پایان نامه شامل موارد ذیل است : - توصیف آواهای گویش سرخه ای به صورت آواشناسی سنتی و در قالب مختصه های زایشی ممیز همراه با آواشناسی تفصیلی. - توصیف نظام آوایی گویش سرخه ای و قواعد واجی آن در چهارچوب انگاره پسازایشی جزءمستقل و معرفی برهم کنش های بالقوه مربوطه. - پیشنهاداتی برای مطالعات آتی در ارتباط با گویش سرخه ای.

پژوهش حاضر به بررسی نظام واکه ای زبان فارسی معیار از منظر آواشناسی صوت شناختی می پردازد. هدف تعیین بسامد پایه، بسامد سه سازه نخست، شدت و میزان دیرش هر یک از شش واکه ساده زبان فارسی معیار است. همچنین تاثیر واج پیشین بر تمامی متغیرهای نامبرده شده مورد بررسی قرار گرفت. ده (زن) گویشور زبان فارسی معیار هر شش واکه زبان فارسی را در بافت cvb در اتاق آکوستیک تلفظ کردند. به منظور این که تاثیر واج پیشین بر کیفیت واکه مشخص گردد، 18 همخوان از 23 همخوان زبان فارسی در جایگاه همخوان اول این بافت قرار گرفتند. در مجموع 1140 داده جمع آوری شد که با نرم افزار تحلیل صوت پرات مورد بررسی صوت شناختی قرار گرفتند. نتایج حاصل از این بررسی توسط نرم افزار آماری اس پی اس اس مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد، جایگاه و شیوه تولید همخوان می تواند بر بسامد سازه دوم واکه ها تاثیرگذار باشد. همچنین وضعیت واکداری همخوان پیشین نیز می تواند بسامد سازه اول و مقدار دیرش واکه را دستخوش تغییر سازد. بسامد سازه سوم، شدت و بسامد پایه هیچ یک از واکه ها از همخوان پیشین تاثیری نپذیرفت. این آزمایش هم چنین نشان داد، واکه /i/ پیشین ترین واکه و /u/ پسین ترین واکه زبان فارسی هستند. از نظر افراشتگی نیز واکه /i/ بالاترین جایگاه و واکه /a/ پائین ترین آن را داراست

هرچیزی که گفته می شود یا نوشته می شود، با یک نگاه ایدئولوژیک تولید شده است. در واقع زبان دائما انعکاس دهنده ی ایدئولوژی و تفکر گوینده یا نویسنده است و تمام چیزهایی که می-گوییم یا می نویسیم درون ساختار زبانی خود دربردارنده ی باورها و نوعی نگاه ایدئولوژیک خاص است. رسانه ها و بخصوص مطبوعات از این خاصیت زبان برای تولید و القای ایدئولوژی مورد نظر خود روی افراد جامعه استفاده می نمایند. اما این انتقال و القای ایدئولوژی در لایه های زیرین زبان و به صورت پنهان صورت می گیرد. از همین روی بررسی ساختار زبانی متن هایی که در مطبوعات چاپ می شوند می تواند ایدئولوژی هایی که در پس جملات خوش ساخت زبان مطبوعات قرار دارد را برای خوانندگان آشکار سازد. در این پژوهش با استفاده از فرانقش متنی نظریه ی نقش گرای هلیدی و مدل بازنمایی کنش گران اجتماعی ون لیوون به بررسی آغازگر بندهای متون اجتماعی روزنامه های شرق و همشهری پرداخته شد. نتایج به دست آمده از بررسی ها نشان گر آن است که در متون اجتماعی روزنامه ها بند های مرکب بیش از بند های ساده کاربرد دارند و ترکیب آغازگرهای متنی+ تجربی بیش از سایر امکانات ترکیب آغازگرهاست. از دیگر دست آوردهای پژوهش این است که از میان مولفه های گفتمان مدار مدل بازنمایی کنش گران اجتماعی ون لیوون، مولفه طبقه بندی و نام دهی بیش ترین بسامد را دارا هستند. واژه های کلیدی: فرانقش متنی، مولفه های گفتمان مدار، بازنمایی کنش گران اجتماعی، شرق، همشهری

چکیده واکداری از جمله مشخصه های واجی است که در میان مباحث گوناگون آواشناسی بیشترین بحث ها را به خود اختصاص داده است. مطالعات پیشین نشان داده است که در جایگاه میان واکه ای دو سرنخ اصلی مربوط به منطقه گیرش عبارتند از طول گیرش و طول واک در محدوده گیرش. در پژوهش حاضر با بهره گیری از روش شناسی آواشناسی صوت شناختی به بررسی واک داری در همخوانهای گرفته پرداخته شد. بدین منظور با طراحی آزمون تولیدی دو سرنخ طول واک و طول گیرش در جایگاه میان واکه ای مطالعه شد. تأثیر تکیه نیز به عنوان یکی از عوامل زبرزنجیری بر طول گیرش نیز بررسی گردید. به این منظور ?? کلمه، هر کدام ? بار توسط ?? شرکت کننده تولید شد. پس از تجزیه و تحلیل صوت شناختی و آماری داده ها مشخص شد که طول گیرش در تمام همخوان های گرفته و طول واک تنها در همخوان های سایشی و انسایشی واکدار و بیواک تفاوت معناداری داشته و به عنوان یکی از عوامل صوت شناختی تمایز واکداری در این همخوانها در نظر گرفته میشوند. این در حالی است که تکیه بر طول گیرش همخوانهای واکدار و بیواک تفاوت معناداری ایجاد نکرد. کلید واژه ها: طول گیرش، طول واک، طول بست، واکداری و بیواکی، صوت شناسی (آکوستیک)، همخوانهای گرفته.

چکیده پژوهش حاضر با عنوان بررسی گفتمان سیاسی امام خمینی(ره) درباره ی "بیگانگان"، به بررسی گفتمان و اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) درباره "بیگانگان" یا "غیرخودی ها" می پردازد و هم چنین ایدئولوژی غالب و مسلط ایشان را به عنوان رهبر سیاسی در برهه ای از تاریخ ایران مورد بررسی قرار می دهد. فصل اول به بیان مسأله، طرح پرسش ها و فرضیه ها اختصاص یافته است. در فصل دوم به پیشینه تحقیق در حوزه گفتمان و خط مشی سیاست خارجی امام خمینی(ره) پرداخته شده است که در آن آرا و نظریه های برخی از پژوهشگران غیر ایرانی و ایرانی در این خصوص معرفی شده اند. در فصل سوم، مبانی نظری مربوط به پژوهش در چارچوب تحلیل انتقادی گفتمان و با توجه به آرا فرکلاف (2001) مطرح شده و مفاهیم اصلی و زیر بنایی پژوهش از قبیل بیگانه سازی، ایدئولوژی، انتخاب واژگانی و روابط معنایی به طور اجمالی بررسی و توصیف شده اند. در فصل چهارم داده های تحقیق که شامل متن 14 سخنرانی امام خمینی(ره) موجود در صحیفه نور (1386) است، به لحاظ قطبیت حوزه های معنایی واژگان و عبارت ها، طبقه بندی شده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. فصل پنجم نیز به نتیجه های حاصل از این پژوهش اختصاص یافته است که ایدئولوژی مسلط و غالب در گفتمان سیاسی امام خمینی(ره) درباره بیگانگان را نشان می دهد. نتیجه نشان می دهد که پیش از انقلاب رژیم پهلوی و غرب و پس از انقلاب غرب به ویژه آمریکا نقطه ی عطف بیگانه سازی در گفتمان سیاسی امام هستند. در مقابل، نقطه ی عطف خودی پیش از انقلاب اسلام و ملت ایران و پس از آن به شکل بارز اسلام است. به طورکلی، تغییری دراین گفتمان پیش و پس از انقلاب دیده نشد به این معنی که قطب های خودی و بیگانه هیچ گاه جابجا نشدند.

در این پژوهش ما کاربرد مقوله های معنایی فعل مرکّب را در گفتار کودکان پیش دبستانی استان تهران، بررسی کردیم. این پژوهش شامل پنج فصل می باش.لازم به ذکر است داده های این پژوهش از طریق آزمون تصویری جمع آوری شده است. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، در مجموع 420 فعل مرکّب از میان مکالمات و گفتگوهای کودکان پیش دبستانی جمع آوری شده است. که از این تعداد 242 فعل مرکّب کودکان دختر و 178 فعل باقی مانده کودکان پسر اختصاص دارد. همان طور که از ارقام عنوان شده پیداست، کودکان دختر بیشتر از کودکان پسر هم سن خود از فعل مرکّب استفاده می کنند. پس از قرار دادن هر کدام از فعل های مرکّب در مقوله معنایی مربوطه نتایج زیر حاصل شد: 1-بسامد کاربرد فعل مرکّب در گفتار کودکان دختر بسیار بیشتر از بسامد کاربرد فعل مرکبّ در گفتار کودکان پسر می باشد. 2از مجموع 420 فعل مرکّبی که کودکان دختر و پسر بیان کردند، 80 مورد آن به مقوله معنایی فعل های تغییر مربوط است که از این 80 فعل مرکّب نیز کودکان دختر بهره بیشتری بردند. 3-از بین 23 مقوله معنایی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند، تنها در پنج مقوله معنایی تعداد فعل های مرکّب کودکان پسر از تعداد فعل های مرکّب کودکان دختر پیشی گرفته است و این مقوله ها عبارتند از: مقوله های معنایی مربوط به فعل های اصطلاحی مقوله های معنایی مربوط به فعل های مذهبی مقوله های معنایی مربوط به فعل های مصرف مقوله های معنایی مربوط به فعل های تولید و خلق مقوله های معنایی مربوط به فعل های اعضاء بدن 4-مقوله معنایی فعل های مرکب پدیده های طبیعی در گفتار هر دو جنس دختر و پسر به عنوان کم بسامد ترین مقوله های معنایی شناخته شده اند. 5-سلسله مراتب دسترسی به مقوله های معنایی در گفتار کودکان به شرح زیر است: دختران: فعل های حرکتی< فعل های تعامل اجتماعی< فعل های ارتباط < فعل های تغییر پسران: فعل های مذهبی = فعل های تغییر < فعل های ارتباط < فعل های تولید و خلق نتایج این پژوهش نشان می دهد که: 1)کاربرد مقوله های معنایی فعل مرکّب در گفتار کودکان دختر بیشتر از کودکان پسر می باشد. 2)مقوله معنایی فعل های تغییر بیشترین بسامد را در گفتار کودکان دختر دارا هستند. 3)مقوله معنایی فعل های تولید و خلق بیشترین بسامد را در گفتار کودکان پسر دارا هستند. 4)تفاوت معنی داری در کاربرد مقوله های معنایی فعل های رقابت و مالکیت در گفتار دختران و پسران وجود ندارد.

این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است. در فصل اول این پژوهش شمای کلی پایان نامه و مسائل مورد نظر این جستار به تفصیل بیان می شود، آنگاه پرسش ها و فرضیه هایی که این پژوهش بر مبنای آنها استوار است، عنوان می شود. اهداف و ضرورت پژوهش نیز در این فصل تبیین شده است. فصل دوم( پیشینه ی پژوهش) خود به دو بخش پژوهش های ایرانیان و پژوهش های غیر ایرانیان تقسیم شده است. در فصل سوم چارچوب نظری پایان نامه به تفصیل توضیح داده شده است. بخش اول در این فصل به معرفی برنامه ی کمینه گرا که چارچوب نظری اتخاذ شده در این پژوهش است، اختصاص دارد. در بخش دوم به معرفی و تعریف انواع افعال با توجه به روابط حالت در زبان انگلیسی پرداخته ایم. در فصل چهارم روابط حالت در زبان فارسی بر اساس برنامه ی کمینه گرا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. در این بخش فعل هایی که ساخت کنترلی و ارتقایی را می سازند به صورت فهرستی آورده شده است. همچنین در این بخش با ارائه دلایل و شواهدی به این نتیجه رسیدیم که در زبان فارسی ساخت بند ناقص و خرده جمله وجود ندارد. فصل پنجم که فصل پایانی است، شامل بخش های مقدمه، مروری بر فصل های پیشین، پرسش ها و فرضیه های مطرح شده در پایان نامه و پیشنهاداتی برای پژوهش های آینده است. در بخش مقدمه، خلاصه ای از هدف پایان نامه و نگاهی اجمالی به فصل حاضر ارائه می شود. در قسمت مروری بر فصل های پیشین به خلاصه ای از کلیه فصل های این پایان نامه به همراه سر فصل هر بخش ارائه می شود. در بخش بعد پرسش ها وفرضیه هایی که این پایان نامه بر اساس آنها شکل گرفته، مجددا مطرح وبر اساس نتایج به دست آمده بررسی خواهد شد

دو زبان فارسی و ترکی آذربایجانی همیشه باهم در ارتباطی تنگاتنگ بودند و از جنبه های مختلف زبانی روی هم تاثیر گذاشته اند. این ارتباط و تاثیرپذیری منجر به تغییرات و ایجاد تداخل زبانی در میان این دو زبان شده که تاثیرات مثبت یا منفی می تواند داشته باشد. در این پژوهش به منظور آشنایی بیشتر با چگونگی ارتباط این دو زبان به بررسی یکی از عناصر مهم زبانی، یعنی فعل، از لحاظ ظرفیت نحوی آن برمبنای دستور وابستگی پرداخته شد. برای انجام این کار فعل هایی از کتاب «عزاداران بیل» نوشته ی غلامحسین ساعدی و معادل ترکی آن ها انتخاب و به طور تطبیقی بررسی شده است. بدین ترتیب که متمم های اجباری و اختیاری هر کدام از فعل های انتخاب شده به همراه جمله ای که فعل مورد نظر به کار رفته است مشخص شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان دهنده ی وجود شباهت در رفتار بیشتر فعل های هم معنی (85 درصد فعل ها) بود، از طرف دیگر این شباهت های نحوی منجر به ترجمه ی تحت الفظی فعل ها و ایجاد تداخل منفی در یادگیری و آموزش هر یک از این دو زبان به زبانوران زبان دیگر می شود. متعلق بودن این دو زبان به خانواده های زبانی مختلف و متفاوت بودن گروه زبانی آنها نیز از دلایل وجود دشواری های موجود در آموزش و یادگیری این دو زبان برای زبانوران همدیگر می باشد.

هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت مقوله های بی آوا موجود در گفتار ناخودآگاه کودک فارسی زبان می باشد. در راستای این تحقیق گفتار نُه کودک فارسی زبان در رده سنی 5/2-5/3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابتدا مقدمه ای در مورد کلیات تحقیق در فصل اول ارائه شده است. در فصل دوم پیشینه پژوهش های انجام شده در زمینه فراگیری زبان و مقولات تهی در چارچوب برنامه کمینه گرا ارائه می گردد. رویکرد کمینه گرا و مقولات تهی به دست آمده بر اساس این نظریه در فصل سوم ارائه گردیده است. گفتار ناخودآگاه کودکان و دسته بندی آن ها بر اساس مقوله تهی به دست آمده فصل چهارم را تشکیل می دهد. در فصل پنجم فرضیه ها و پرسش های پایان نامه مجددا" مطرح شده و با توجه به نتایج حاصل از فصل چهارم به آن ها پاسخ داده می شود. بر اساس یافته های این پژوهش مقولات بی آوای واژگانی و نقشی اسم، فعل، حرف تعریف، حرف اضافه و زمان در گفتار کودک وجود دارد. از آنجا که زبان فارسی زبانی ضمیرانداز است مقوله فاعل بی آوا هم در بندهای اصلی و هم در بندهای درونه نیز یافت می شود که از طریق مشخصه دستوری مطابقه فاعلی و یا از طریق ارجاع دلبخواهی قابل بازیابی است. مقوله زمان نیز در مواردی که فعل به صورت آینده و امری به کار می رود پنهان می باشد. مقوله واژگانی اسم در جایگاه مفعول نیز تنها توسط مطابقه مفعولی قابل بازیابی است. متمم نما که حامل ویژگی نیروی جمله است می تواند به صورت بی آوا پردازش شود. حروف تعریف که حامل ویژگی معرفگی یا نکرگی می باشند نیز می توانند به صورت بی آوا پردازش شوند، به ویژه در گروه های اسمی که بیانگر یک گروه یا طبقه باشند. در زبان کودک همچون بزرگسالان عنصری که بیانگر حالت باشد همواره نمود آوایی ندارد و تنها از طریق ترتیب واژگانی و برخی علائم حالت نما می توان به نوع حالت پی برد. سرانجام مقوله بی آوای مطابقه فاعلی از طریق شناسه های دستوری شخص و شمار و مقوله بی آوای حالت از طریق ترتیب واژگانی یا علائم حالت نما پردازش می شود.

عنوان: بررسی سیر دگرگونی بازنمایی زبانی مذهب در آثار محسن مخملباف نام و نام خانوادگی: فاطمه فولادی رشته ی تحصیلی: زبان شناسی همگانی استاد راهنما: دکتر فرهاد ساسانی استاد مشاور: دکتر فریده حق بین تاریخ دفاع: 27/6/1391 چکیده: هر متن می تواند بیان گر افکار و نگرش نویسنده اش باشد؛ نویسنده ای که برخواسته از جامعه است، پس متن ها می توانند افکار و عقاید موجود در جامعه را بازنمایی کنند. مذهب اهمیت ویژه ای در زندگی و فرهنگ ایرانیان دارد، پس بدون شک بازتاب آن را می توان در آثار نویسندگان و هنرمندان جامعه مشاهده کرد. با تحولات سیاسی-اجتماعی جامعه ی ایران در سال های بعد از انقلاب اسلامی، شاهد تغییراتی در باورها و عقاید قشرهای مختلف جامعه هستیم که انعکاس آن را می توان در آثار نویسندگان و هنرمندان به عنوان عضوی از این اجتماع ملاحظه کرد. به نظر می رسد دگرگونی های یادشده در آثار محسن مخملباف بروز آشکارتری دارد. پس در این پژوهش به بررسی سیر دگرگونی بازنمایی زبانی مذهب در 41 نمایش نامه و فیلم نامه از آثار او می پردازیم تا تغییر نگرش مذهبی نویسنده به عنوان عضوی فرهنگی از جامعه ی ایران در طول سال های بعد از انقلاب مشخص شود. فرانقش اندیشگانی و نام گذاری هلیدی، غیریت سازی، مربع ایدئولوژیک ون دایک، چندصدایی و بینامتنیت باختین و ارزش های واژگانی فرکلاف، نظریه ها و ابزارهای تحلیلی ای هستند که ما را در رسیدن به این منظور یاری رساندند. با توجه به تغییر نگرش نویسنده، موضوع آثار و قطب های موجود در آن ها، نمایش نامه ها و فیلم نامه ها را در 9 دوره جای دادیم و سپس به تحلیل آن ها پرداختیم. مخملباف در دوره های ابتدایی، به تبیین مبانی دینی و بویژه اسلام می پردازد و به اسلام در برابر کمونیسم و غرب برتری می بخشد. سپس به مسئله ی فقر و نابسامانی های سیاسی-اجتماعی ایران بعد از انقلاب می رسد. اولین بار در سال 1368 است که عشق وارد آثار مخملباف می شود و درست از همین دوره است که او به تدریج از جانب داری از قطبی خاص فاصله می گیرد و به سمت چندصدایی می رود. کم کم مذهب جنبه ی فرعی پیدا می کند تا جایی که او دیگر هیچ تأکیدی بر دین داری و دین اسلام ندارد و به امور اخلاقی اشاره می کند. بعد از آن، مخملباف با کمی فاصله گرفتن از دین، یک جنبه ی انحرافی آن یعنی تعصب را نکوهش می کند. در پایان، او به فلسفه ی عشق و زندگی می رسد. شخصیت های این دوره، در وجود خدا شک دارند و شاید از دریچه ی تجربه های معنوی جدید در جست وجوی حقیقت اند. واژگان کلیدی: مذهب، باور، نام گذاری، فرانقش اندیشگانی، مربع ایدئولوزیک، چندصدایی، محسن مخملباف

در این پژوهش ویژگی های صوت شناختی-آواشناختیِ همخوان های روانِ زبان فارسی معیار -/r/ و /l/- بر اساس 19 سخنگوی زن و مرد، که هر کدام 204 نمون? آوایی حاویِ این دو واج را در کلمه و در بافت هایِ آواییِ آغازین، میانی و پایانی تولید کرده اند، مورد مطالعه قرار گرفته است. ماهیت این دو همخوان و به خصوص ر-آواها در زبان های مختلف به گونه ای است که در بافت های آوایی متفاوت بسیار تغییرپذیرند و تحت تأثیر عوامل متعددی ممکن است دچار تغییر شوند. در سنت آواشناسی زبان فارسی، همخوان [r] از آغاز دارای شیو? تولید لرزشی قلمداد شده است و بررسی این همخوان در بافت-های مختلف در اکثر موارد محدود به موقعیتی است که این همخوان در جایگاه بین دو واکه ، یا یک غلت و یک واکه قرار می گیرد، که آنرا زنشی می دانند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که شیو? تولید [r] در زبان فارسی نه تنها لرزشی نیست بلکه ناسوده است و در حقیقت گون? لرزشیِ این همخوان تنها محدود به یک جایگاه خاص و از فراوانی بسیار کمی نیز برخوردار است. در این پژوهش همچنین شیو? تولید [l] در بافت های آوایی متفاوت و جایگاه این واج در پیوستار زبان های دارای [l] روشن بر اساس مقدار f2 بررسی شده است و پارامترهای صوت شناختی همچون فرکانس سازه ها، فرکانس پایه، شدت و دیرش دو همخوان روان اندازه گیری شده اند. عامل جنسیت در تحلیل صوت-شناختی همخوان های روان در نظر گرفته شده است و تأثیر محیط واکه ای و همخوانی نیز بر هر دو این همخوان ها بررسی شده است.

توهم درکی مک گرک، پدیده ای است که طی آن فرد به منظور درک بهتر گفتار، اطلاعات هر دو حوزه شنوایی و بینایی را با یکدیگر تلفیق می کند. بارزترین نمونه ای که در توضیح این پدیده ارائه می گردد تلفیق هجای دیداری /??/ با هجای شنیداری /b?/ بوده که منجر به درک هجایی مابین این دو هجا گردیده و افراد هجای /d?/ را به عنوان پاسخ برمی گزینند. این پژوهش به منظور تحقیق در مورد رخداد و نحوه عمل این پدیده در زبان فارسی صورت گرفته است. پژوهش حاضر با انجام 3 آزمون مختلف تأثیر این پدیده را در مورد همخوان های زبان فارسی و همچنین تأثیر محیط های واکه ای متجانس و غیرمتجانس بر درک شنیداری- دیداری این همخوان ها مورد بررسی قرار داد. درآزمون نخست، تلفیقی شنیداری-دیداری از 11 هجای زبان فارسی در قالب 121 (11×11) محرک به دو گروه 30 نفری از آزمودنی های زن و مرد 20-40 ساله فارسی زبان تهرانی، که تاکنون سابقه هیچگونه اختلال شنوایی و بینایی نداشته اند، ارائه شد. نتایج تجزیه تحلیل های آماری، نشان می دهد که گویشوران زبان فارسی نیز همانند گویشوران دیگر زبان ها، به منظور درک بهتر گفتار، اطلاعات هر دو حوزه شنیداری و دیداری را با یکدیگر تلفیق می کنند. با این تفاوت که در زبان فارسی این تأثیر معنی دار نمی باشد. همچنین نتایج پژوهش مورد نظر عدم وجود تفاوت جنسیتی میان زنان و مردان را در خصوص بروز این پدیده نشان داد. با این وجود در صورت بروز این رخداد، بالاترین میزان رخداد پدیده مک گرک زمانی گزارش شده، که فرد ارائه کننده زن باشد. آزمون دوم میزان رخداد این پدیده را در شش محیط واکه ای مورد بررسی قرار داد. نتایج به دست آمده میزان تأثیر محیط واکه ای بر این پدیده را معنی دار ندانست، اما در صورت بروز این پدیده، محیط واکه ای /i/ دارای بالاترین میزان رخداد و محیط واکه ای /e/ کم ترین میزان را دارا می باشد. همچنین در این آزمون تمایز جنسیتی بین زنان و مردان معنی دار بود و زنان بیش تر تحت تأثیر این پدیده قرار گرفتند. در آزمون سوم، محرک ها در شرایط واکه ای نامتجانس به گویشوران ارائه گردیدند. در این آزمون نیز تمایز معنی داری میان محیط واکه ای و میزان رخداد پدیده مک گرک مشاهده نشد. به علاوه همانند آزمون پیشین تمایز جنسیتی در خصوص بروز این پدیده میان زنان و مردان معنی دار بود و درک شنیداری- دیداری زنان بیش تر از مردان تحت تأثیر این پدیده قرار گرفت.

این پایان نامه به برسی بازنمود استعاره مفهومی عشق در زبان ناشنوایان و بررسی تفاوت های آن با فارسی زبانان شنوا صورت پذیرفت. به این منظور با 28 ناشنوا حول محور احساسات و روابط عاشقانه مصاحبه انجام شد که نتایج 10 مورد به طور کامل علاوه بر مصاحبه، ضبط و ثبت تصویری نیز قرار گرفت. به منظور دستیابی به یک جامعه آماری گسترده که در برگیرنده محدوده وسیعی از پراکندگی سنی، فرهنگی، اعتقادی و سایر موارد مشابه جامعه ناشنوایان کشور باشد، مصاحبه شنودگان از طرق مختلف از جمله کانون زبان ناشنوایان تهران، سایت های اینترنتی متعلق به جامعه ناشنوایان و معرفی از طریق مراکز بهزیستی شناسایی و پس از کسب اجازه مصاحبه شدند. در انتها چگونگی ساخت و دامنه استفاده از استعاره های مفهومی عشق، بین فارسی زبانان شنوا و زبان اشاره طبیعی ایرانی بر مبنای قلمرو های متعارف مبدا کووچش (2002) در فرآیند استعاره سازی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج این پایان نامه وجود استعاره در زبان اشاره طبیعی ناشنوایان را مورد تایید قرار داده و نشان می دهد که اگر چه به طور کلی دامنه ساخت و استفاده از استعاره نزد ناشنوایان نسبت به فارسی زبانان شنوا محدودتر است، اما در برخی قلمرو ها از جمله مواردی که از ظرفیت های زیستی بدن انسان و تجربه های جسمانی نشات گرفته اند، استعاره مفهومی عشق در اشاره های زبان اشاره طبیعی به طور گسترده توسط ناشنوایان مورد استفاده قرار می گیرد. البته این استعاره ها غالبا مرتبط با تجربه های فیزیکی آنان از جهان واقع به وجود آمده اند و لزوما منطبق بر زبان گفتاری فارسی زبانان نیستند.

چکیده پژوهش حاضر به بررسی خطاهای نحوی در نوشتار دانش آموزان کرد زبان پایه ی چهارم و پنجم ابتدایی می پردازد. با توجه به ناکافی بودن پژوهش های موجود در این زمینه و با توجه به اهمیت پرداختن به این مسئله، به منظور تدوین راهکارهای مناسب جهت آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان این پژوهش انجام گرفت. داده های تحقیق شامل هشتاد انشای نوشته شده توسط فارسی آموزان کرد زبان است. به طور کلی خطاهای نحوی در نوشتار فارسی آنان در چهار دسته طبقه بندی شده است: 1-خطاهای بین زبانی 2- خطاهای درون زبانی 3- خطاهای ناشی از راهبردهای یادگیری 3-خطاهای ناشی از روش ها و مواد آموزشی پس از تحلیل داده ها، نتایج پژوهش نشان داد که منبع اصلی خطاهای زبان آموزان، تأثیر زبان مادری آنهاست. بالاترین درصد خطاها، خطاهای مربوط به تصریف فعل است .همچنین خطاهای زبان آموزان پایه ی چهارم در مقایسه با زبان آموزان پایه ی پنجم بیشتر بوده است. واژه های کلیدی: تحلیل خطاها، خطاهای دستوری، زبان کردی، زبان فارسی، زبان دوم

براساس الگوهای واژگانی شدگی تالمی (2000) زبان ها بسته به آن که مولفه های معنایی حرکت (به طور خاص، مسیر و شیوه ی حرکت) را در کدام صورت زبانی (ستاک فعل یا قمرهای آن) رمزگذاری می‎کنند، به دو رده ی زبان های فعل محور و قمرمحور تقسیم می شوند. فرض تالمی بر آن است که زبان های هندواروپایی به‎استثنای زبان های رومی و پسایونانی، در رده‎ی زبان های قمرمحور جای می گیرند، چراکه شیوه‎ی حرکت را در ستاک فعل ادغام می کنند و مولفه ی مسیر را درقالب قمر به‎همراه فعل بیان می‎کنند. این پایان نامه با استفاده از کلیپ های انیمیشن که در آن شخصیتی شبیه گوجه فرنگی مسیرهای عمودی و افقی مختلف را به شیوه های گوناگون می پیماید، چگونگی رمزگذاری دو مولفه‎ی مسیر و شیوه‎ی حرکت را در گفتار روایی کودکان پیش‎دبستانی فارسی زبان مورد بررسی قرار می دهد. گفتار کودکان به منظور آشکار شدن نحوه‎ی نگاشت مولفه‎های معنایی در صورت‎های زبانی، با گفتار بزرگسالان فارسی زبان مقایسه شده است و در پایان، این پرسش به بحث گذاشته می شود که زبان فارسی، به عنوان یکی از زبان های هندواروپایی، در این رده شناسی دوگانه می گنجد یا خیر. تحلیل داده‎های این پژوهش نشان می‎دهد کودکان فارسی زبان هنگام بازگویی شفاهی رویدادهای حرکتی، از همان الگویی بهره می‎گیرند که بزرگسالان برای رمزگذاری آن ها استفاده می کنند: مسیر حرکت را در ستاک فعل‎های مسیرنما ادغام می‎کنند و آن ها را با یا بدون قمرهای مسیر (برای مسیرهای عمودی) و گروه حرف اضافه (برای مسیرهای افقی) به کار می گیرند. تنها تفاوت گفتار روایی کودکان با بزرگسالان آن است که کودکان تمایل کمتری به رمزگذاری واژگانی شیوه‎ی حرکت نشان می دهند به این ترتیب زبان فارسی ویژگی‎هایی که تالمی برای زبان‎های قمرمحور برشمرده را ندارد و تا آن جا که رمزگذاری مسیر در ستاک فعل یا قمر مدنظر است، زبان فارسی در رده ی زبان های قمرمحور جای می‎گیرد.

چکیده صفت های گروهی در زبان فارسی دارای ساختار متنوع و گوناگونی هستند و از اجزای متعددی ساخته می شوند. این ویژگی این دسته از صفت ها، شناخت و کاربرد آنها را دشوار ساخته است. ولی با وجود این، هنوز صفت گروهی در هیچ پژوهش یا کتاب دستور زبان فارسی آن گونه که باید، مورد بحث و تشریح قرار نگرفته، و صرفا به اشاره های مختصر و نارسایی درباره آنها اکتفا شده است. از آنجایی که این صفت ها در زبان فارسی کاربرد زیادی دارند و اغلب در میان اصطلاحات نیز مشاهده می شوند، نیاز به بررسی بیشتر و جامع آنها ضروری به نظر می رسد. پیکره این پژوهش را سه کتاب سووشون، بوف کور، هزارویک شب و وبلاگ های فارسی و ترجمه انگلیسی آنها، تشکیل می دهند. هدف های این پژوهش، ابتدا بررسی ساختار صفت های گروهی در زبان فارسی و ارائه الگوهای ساختاری کلی برای توصیف کامل تر آنها، سپس ارائه ترجمه آنها و هم چنین الگوهای ساختاری این صفت ها در زبان انگلیسی، برای یادگیری بهتر و سریع تر آنها است. یافتن شباهت ها و تفاوت های موجود در ساختار این صفت ها و ترجمه آنها که بر یادگیری و هم چنین ترجمه زبان تأثیر می گذارند، یکی دیگر از هدف های این پژوهش است؛ بررسی مقابله ای می تواند به این هدف کمک کند، به این صورت که با بررسی و مقایسه این صفت ها در دو زبان فارسی و انگلیسی مشخص شد که 54 درصد از این صفت ها در زبان انگلیسی به صورت واژه، مانند صفت(ساده، مشتق و مرکب)، اسم و قید ترجمه شده اند، و 45 درصد به صورت واژه ترجمه نشده اند (مانند گروه حرف اضافه ای، گروه صفتی، گروه اسمی و مانند آن). مترجمان و مدرسان زبان می توانند برپایه دستاوردهای این پژوهش به راهکارهای بهتری برای ترجمه و تدریس این صفت ها دست یابند. کلید واژه ها: صفت گروهی، بررسی مقابله ای، آموزش صفت های گروهی، یادگیری.

چکیده پایان نامه حاضر به بررسی مقابله ای انواع حذف در زبان گفتاری فارسی و انگلیسی به روش توصیفی می پردازد. این پژوهش با توجه به اهمیت زبان گفتاری برای برقراری ارتباط میان افراد جامعه زبانی این گونه زبان را مد نظر قرار داده است، لیکن به دلیل عدم دسترسی به سخنگوی انگلیسی زبان نمونه های آماری از فیلم هایی انتخاب شده اندکه دارای متن گفتاری مناسب بوده اند.هدف این پایان نامه، بررسی انواع حذف در گروه اسمی، فعلی و بند می باشد که به صورت مقابله ای در هر دو زبان فارسی و انگلیسی گفتاری انجام پذیرفته است. بدین منظور فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» به زبان فارسی و «i am sam» به زبان انگلیسی مورد بررسی قرار گرفت. تمام موارد حذف در گفتگوهای موجود در این دو فیلم در جدول های مربوط قرار گرفت و پس از تحلیل و ارائه آمار، این موارد در دو زبان با هم مقایسه گردید.نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از این بود که در زبان فارسی گفتاری بیشترین حذف در بند رخ می دهد. حذف در گروه اسمی در مرتبه دوم قرار دارد و حذف در گروه فعلی دارای کمترین تعداد می باشد و نیز بیشترین حذف در گروه فعلی مربوط به حذف فعل واژگانی است.در مقایسه، در زبان انگلیسی گفتاری نیز حذف بند دارای بیشترین بسامد وقوع می باشد ولی حذف در گروه فعلی بیشتر از حذف در گروه اسمی رخ می دهد. علاوه بر این در گروه فعلی بیشترین مورد حذف مربوط به حذف فعل کمکی است.

آنچه در بیشتر موارد به هنگام تدریس زبان مورد توجه قرار می گیرد تقویت چهار مهارت کلان گوش دادن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن است. جهت تقویت این مهارت ها نیاز داریم که پایه و مبنای تمام این مهارت ها یعنی واژه را یاد بگیریم. در این پژوهش برآنیم تا وجوه مختلف آموزش واژه را بررسی کنیم و آن را از منظر تکرار مورد مطالعه قرار بدهیم. نوع تکراری که در این پژوهش مدنظر قرارگرفته است، تکراری نیست که رفتارگرایان بر آن تاکید داشتند و تکرار طوطی وار نیز نیست، بلکه تکراری است که زبان شناسان شناختی بر آن تاکید داشتند و پژوهشگران زبانی نیز به مفید بودن آن معتقدند، چرا که باعث تثبیت واژه ها در ذهن می گردد. از بررسی پژوهش هایی که در گذشته انجام شده، چنین نتیجه می گیریم که تکرار از منظر فوق مغفول واقع شده، در حالی که می توانست بسیار سودمند باشد. به همین دلیل بر آن شدیم تا به انجام این پژوهش بپردازیم و شیوه های آموزش واژه که تا کنون در کتاب های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان مورد استفاده قرارنگرفته اند را بررسی کنیم.

چکیده پایان نامه حاضر به بررسی تغییرات نحوی در ترجمه قرآن کریم از زبان عربی به زبان فارسی در چارچوب نظریه ایکس- تیره می پردازد. هدف این پژوهش بررسی نوع و میزان تغییرات نحوی است که در هر یک از گروه های ip ، cp ، vp ، dp و np در فرآیند ترجمه رخ می دهد. نمونه آماری این پایان نامه متشکل از 20 آیه اول سوره مریم و نیز ترجمه آیات مورد نظر توسط علی بهرام پور و ناصر مکارم شیرازی است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مترجمان تا حد ممکن با وفاداری به ساختار اصلی به ترجمه می پردازند. از سوی دیگر در ساختارهای گروهی، بیش ترین تغییرات در گروه های ip و vp و کم ترین تغییرات در np مشاهده شده است. با توجه به این یافته ها و نیز با درنظرگرفتن این نکته که میزان بالای تغییرات نحوی در گروه های فعلی، بیش از آن که به پیچیدگی این گروه ها مربوط باشد با بسامد تکرار آن ها مرتبط بوده و تغییرات در این گروه ها بیش تر به جابجایی هسته آن ها در ترجمه مربوط می شوند، به نظر می رسد که مترجمان بیش تر به انتقال معنا توجه دارند. لذا تغییرات دستوری تحت الشعاع انتقال معنا قرار می گیرند و به همین دلیل گروه های واژگانی (vp و np) کم ترین و گروه های نقشی (ip ،cp و dp) بیش ترین میزان تغییر را شامل می شوند. به طور کلی سلسله مراتب تغییر در مقولات مختلف به صورت vp>ip>dp>cp>np است. کلیدواژه ها: ترجمه قرآن کریم، نظریه ایکس- تیره، تغییر ساخت های نحوی، گروه های نقشی، گروه های محتوایی/ معنادار

استعاره نقش محوری در اندیشه دینی دارد بدین معنا که برای بیان حقایق مجرد از واژه های ملموس و مادی بهره می گیرد. مهمترین کارکرد شناختی استعاره نیز فراهم ساختن درک یک مفهوم انتزاعی از طریق مفهومی ملموس تر است. با این نگاه پایان نامه حاضر به بررسی استعاره های به کار رفته در توصیف «بهشت و جهنم» در قرآن، انجیل و تورات می پردازد تا ضمن معرفی این استعاره ها، انواع استعاره های مفهومی به کار رفته در آنها (ساختاری، هستی شناختی، جهتی) معین شود و مشخص شود در توصیف هر کدام از بهشت و جهنم چه نوع استعاره ای کاربرد بیشتری دارد و نیز بسامد به کارگیری این استعاره ها در قرآن، انجیل و تورات به چه شکل است. تمام آیاتی که در توصیف بهشت و جهنم ساختار استعاری داشتند به عنوان نمونه آماری درنظر گرفته شدند، برخی آیات نماینده چند «نگاشت استعاری» بودند. به این شکل 852 مورد عبارت استعاری از آیات قرآن و 140 مورد عبارت استعاری از آیات انجیل مورد بررسی قرار گرفتند. و در مورد تورات تنها به معرفی استعاره ها پرداخته شد. روش تحلیل داده ها به صورت توصیفی در قالب شناختی بر اساس رویکرد لیکاف و جانسون (1980) به استعاره و نیز به صورت کمی و در قالب نمودار بوده است. نمودارها برحسب تعداد استعاره های ساختاری، هستی شناختی و جهتی که در توصیف بهشت و جهنم در قرآن و انجیل به کار رفته اند، ترسیم شد. بررسی نتایج نشان داد در کاربرد هر سه نوع این استعاره ها، قرآن بسامد بالاتری دارد. هم قرآن و هم انجیل در ترسیم فضای بهشت بیشتر از استعاره ساختاری بهره برده اند. ولی در استفاده از استعاره هستی شناختی و استعاره جهتی شاهد این اتفاق نیستیم. در قرآن استعاره های هستی شناختی بیشتر در ترسیم فضای دوزخ مورد استفاده قرار گرفته اند تا در ترسیم فضای بهشت، در حالی که در انجیل استفاده از استعاره هستی شناختی در ترسیم فضای دوزخ ملاحظه نشد. در قرآن استعاره جهتی به طور یکسان هم درمورد بهشت و هم درمورد جهنم به کار رفته است، در حالی که در انجیل تنها در ترسیم فضای دوزخ، کاربرد این استعاره مشاهده شد. در مورد برخی عبارات استعاری، هم در قرآن و هم در انجیل برای توضیح مطلب از نظریه «آمیختگی مفهومی» بهره برده شده است.

پژوهش حاضر به بررسی نظام واجی گون? زبانی رابُری در چارچوب واج شناسی خطّی می پردازد. برای این منظور، ابتدا واج های این گویش با استفاده از مشخصه های ممیز دو ارزشی توصیف شدند و از طریق جفت های کمینه هویت واجی آنها اثبات شد. همچنین برای بررسی ویژگی های صوت شناختی واکه ها از نرم افزار پرت استفاده شد. این گویش دارای 24 همخوان است. واکه هایی که در این گویش دارای ارزش واجی هستند، شش واک? ساده می باشند. واجگونه های همخوان ها و واکه ها نیز با ارائ? پاره گفتارهای نمونه از گویش معرفی شدند. سپس به معرفی فرایندهای واجی دخیل در ایجاد واجگونه های همخوانی و واکه ای پرداختیم و در این میان، قواعد مربوط به هر فرایند نیز ذکر شدند. در پایان با بررسی ساختار هجایی گویش مورد نظر، به معرفی الگوی هجایی و قواعد واج آرایی در این گویش پرداختیم. الگوی هجایی شناسایی شده در این گویش به صورت (c)cv((c)(c)) معرفی شد.

چکیده پژوهش حاضر به بررسی ویژگی¬ها و کارکرد مواد کمک¬آموزشی برای آموزش مهارت¬ خواندن زبان فارسی به کودکان اختصاص دارد تا یادگیری مهارت خواندن و اندکی نوشتن را برای کودکان دورة سنی پیش¬دبستانی و اول دبستان آسان¬تر سازد، به این دلیل که فراگیری در این دورة سنی عمیق، پایدار و شخصیت¬ساز است. برای این منظور، ابتدا بر اساس مبانی نظری به¬دست¬آمده در پژوهش¬های پیشین، سیاهه¬ای از ویژگی¬های ساختاری، کاربردی، روان-شناختی، محتوایی، آموزشی و ظاهری مواد کمک¬آموزشی مختص کودکان تهیه شد و پرسش¬نامه¬ای بر این مبنا طراحی گردید. شش وسیله کمک¬آموزشی مربوط به آموزش مهارت خواندن و نوشتن به کودکان انتخاب شد که عبارتند از: بَن بن بُن، بالا بالا، بازآموز 1، بازی¬تا الفبا، آموزش الفبای فارسی غزال و مجله رشد کودک. پرسش¬نامه بین 128 نفر ازمربیان پیش-دبستانی، معلمان اول دبستان و والدینی که با کارکرد این محصولات آشنایی داشتند، توزیع گردید. پس از جمع¬آوری داده¬ها از طریق پرسش¬نامه و تجزیه و تحلیل آن¬ها توسط نرم¬افزار spss، میزان برخورداری هر یک از محصولات کمک¬آموزشی منتخب از ویژگی¬های استخراج شده، مورد سنجش قرارگرفت. مقایسة محصولات نام¬برده با توجه به میانگین هرکدام از ویژگی¬ها نشان می¬دهد که ویژگی¬های ساختاری بالابالا نسبت به سایرین بهتر و بَن بن بُن کم¬تر است. ویژگی¬های کاربردی بازآموز1 برتر و ¬آموزش الفبای فارسی غزال کم¬تر از بقیه است. مجله رشد کودک از نظر ویژگی¬های روان¬شناختی بهترین و بَن بن بُن کم¬ترین امتیاز را دارد. آموزش الفبای فارسی غزال از نظر ویژگی¬های محتوایی کم¬ترین و مجله رشد کودک بالاترین نمره را دارد. ویژگی¬های آموزشی بالابالا از همه بهتر و آموزش الفبای فارسی غزال کم¬تر است. و بالاخره از لحاظ ویژگی¬های ظاهری بازآموز 1 دارای بالاترین و بَن بن بُن دارای پایین¬ترین امتیاز است. کلیدواژه¬ها: وسایل کمک¬آموزشی، مهارت خواندن، کودکان پیش¬دبستانی، زبان فارسی.

این پژوهش درصدد آن است تا میزان تاثیر هوش هیجانی را بر رفتار کلامی انسان ها بسنجد. بدین منظور برای سنجش هوش هیجانی از پرسش نامه هوش هیجانی استفاده شده و برای سنجش رفتار کلامی کاربرد شش فرایندهای مادی، رفتاری، کلامی، رابطه ای، ذهنی و وجودی که در فرانقش اندیشگانی دستور نقش گرای نظام مند که توسط هلیدی پیشنهاد شده، محاسبه گردیده است. در این پژوهش تعداد 65 دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته های مختلف علوم انسانی شرکت کرده اند. از شرکت کنندگان خواسته شد پس از تکمیل پرسش نامه هوش هیجانی، متنی را که توصیف کننده یک موقعیت هیجانی است بنویسند. نتایج به دست آمده توسط نرم افزار spss مورد بررسی قرار گرفت.

در این پژوهش سه متن از هر دو روزنامه ایران نو و حبل المتین که مربوط به سال های 1327-1329 ه.ق می باشد انتخاب شده است و دو مدل فرانقش های اندیشگانی هلیدی و مولفه های گفتمان مدار ون لیوون بر روی این متون پیاده سازی شده است. در ارتباط با فرانقش های اندیشگانی گروه های فعلی مورد بررسی قرار گرفته اند و در ارتباط با مدل ون لیوون گروه های اسمی مطالعه شده اند و در پایان نیز براساس اطلاعات به دست آمده گفتمان دو روزنامه تحلیل شده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

پژوهش حاضر ارائه ی توصیفی است از نظام آوایی گویش لری شهر اندیمشک، واقع در شمال غربی استان خوزستان. چهارچوب نظری این پژوهش، انگاره ی پسازایشی جزءمستقل می باشد. این پایان نامه شامل موارد زیر است: -توصیف آواهای این گویش به صورت آواشناسی سنتی و در قالب مختصه های زایشی ممیز، همراه با آوانوشته ی تفصیلی؛ -توصیف نظام آوایی گویش لری و قواعد واجی آن در چهارچوب انگاره ی پسازایشی جزءمستقل و معرفی برهم کنش های بالقوه ی مربوطه؛ -پیشنهاداتی برای مطالعات آتی در ارتباط با گویش لری.