چکیده: کیهان شناسی بر نظم و ترتیب مقررشده الهی بر عالم و جایگاه انسان در آن اطلاق شده است و با در نظر گرفتن اینکه عالم به کل آسمان ها و زمین و مابین آنها و کرات و سیارات و ستارگان گفته می شود و نیز با توجه به اینکه خلقت شش روزه آسمان ها و زمین (کیهان)، خلقت انسان و سکونت گاهش در طبیعت و نیز اراده الهی درباره روز جزا نقش هایی مهم در قرآن ایفا می کنند، مولف با اشاره به اینکه ارزش اشارات کیهان شناسی و گزارش های کیهان زایی تنها با مشاهده کارکرد ساختاری آن در چهارچوب زمینه خاص کلام یعنی سوره آشکار می شود و نیز این مطلب که اظهارت کیهان شناختی قرآنی دارای اهداف الهی و شناخت آفریدگار و انگیزه ای برای شکر و سپاس انسان هستند، در مجموع می توان گفت: خلقت آسمان ها و زمین فرآیندی خارق العاده است که در شش دوران انجام یافته است؛ هم چنین با توجه به آیات و روایات، تعداد هر کدام از آسمان ها و زمین به عدد هفت بالغ می شود که ما فقط به صورت حسی آسمان زینت یافته با ستارگان و مصابیح و زمین مسکونی را درک کرده و روی آن زندگی می کنیم؛ و نیز تفاوت مهم پژوهش های مستشرقان و اندیشمندان مسلمان به ویژه شیعه در آن است که تشیع برای تفسیر آیات مربوط به کیهان شناسی و خلقت آسمان ها و زمین و مواد و محتوای آنان از احادیث نورانی اهل بیت (ع) کمک می طلبد تا هم به حقایق نهفته شده در آنها پی ببرد و هم با درک و تلقی عاقلانه در ورطه خیالات و گمراهی ها و گمانه زنی های نادرست و سلیقه ای گرفتار نشود.