نام پژوهشگر: رضا قربانی نصر آبادی
افشین بهروز محسن علمائی
افزایش رو به رشد جمعیت جهان نیاز به مواد غذایی را افزایش داده است. تلاش برای افزایش تولید در واحد سطح پیامدهای ناخوشایندی مانند افزایش آلودگی نیتروژنی و تخریب محیط زیست را درپی داشته است. یکی از شیوه های بیولوژیکی برای افزایش تولید، استفاده بالقوه از میکرارگانیسم-های خاک زی مفید که توانایی تثبیت بیولوژیکی نیتروژن ملکولی یا تولید مواد محرک رشد را داشته باشند، می باشد. از جمله این میکرارگانیسم ها باکتری های جنس azotobacer و rhizobium می-باشند که به دلیل دارا بودن خصوصیات مهمی چون توانایی تثبیت نیتروژن، افزایش تحرک و قابلیت جذب عناصر غذایی و خصوصاً تولید هورمون های رشد گیاهی موجب بهبود شرایط تغذیه و رشد گیاه می شوند. در این تحقیق از 15 نمونه خاک مزارع و باغات سطح استان گلستان، 43 جدایه ازتوباکتر جداسازی شد و آزمون های توانایی تثبیت نیتروژن ملکولی، توانایی تولید اکسین ، توانایی تولید سیدروفور، توانایی انحلال فسفات و پتاسیم معدنی نامحلول و توانایی تولید هیدروژن سیانید انجام پذیرفت. باکتری ازتوباکتر و رایزوبیوم در کشت مزرعه ای به گیاه لوبیا چیتی تلقیح شد. اثر تیمارهای باکتریایی در مقایسه با تیمار شاهد (فاقد باکتری) و تیمار های کودی بر روی فاکتور های رشد از جمله عملکرد دانه، وزن تر و خشک اندام هوایی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه و همچنین عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تیمارهای باکتریایی اثر مثبت و معنی داری روی صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد در گیاه لوبیا چیتی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده استفاده از کودهای زیستی در کشت دیم در منطقه مورد مطالعه سبب افزایش ?? تا ?? درصدی عملکرد گیاه لوبیا چیتی شده و کاربرد همزمان کود زیستی با کود دامی سبب اثر بخشی بهتر آن شده است. با توجه به تحقیق انجام شده می توان نتیجه گرفت که کودهای زیستی جایگزین یا مکمل خوبی برای کودهای شیمیایی به خصوص کودهای نیتروژنه می باشند.