لوبیا چیتی گیاهی حساس به تنش خشکی است، در عین حال در این گیاه از لحاظ مقاومت به خشکی تنوع ژنتیکی مشاهده می شود. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ارقام لوبیا چیتی کشت شده در استان زنجان،آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان انجام شد. سطوح آبیاری( شاهد و تنش خشکی) در کرت های اصلی و ارقام لوبیا چیتی ( تلاش،cos16، محلی خمین و g14088)، در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج به دست آمده از این آزمایش نشان داد که رقم cos16 از بیشترین میزان فتوسنتز(069/4 میکرو مول دی اکسید کربن بر متر مربع بر ثانیه)، پایداری غشای سلولی(77/21 درصد) و محتوی نسبی آب(34/69 درصد) در شرایط تنش خشکی برخوردار بود. در ضمن میزان کاهش فتوسنتز و محتوی نسبی آب در رقم cos16 نسبت به سایر ارقام در شرایط تنش خشکی نسبت به شاهد کمتر بود. همین رقم حداکثر عملکرد دانه را در شرایط تنش داشت(1346 کیلوگرم در هکتار) و میزان کاهش عملکرد دانه آن در شرایط تنش نسبت به شاهد کمتر از سایر ارقام بود. بنابراین به نظر می رسد ارقامی که بتوانند در شرایط تنش خشکی، یکپارچگی غشای سلولی خود را حفظ کنند ، از سرعت فتوسنتز بالاتری برخوردار بوده و عملکرد بیشتری خواهند داشت.

چکیده به منظور ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر برخی صفات فیزیولوژیک و بهبود آن صفات بعد از آبیاری مجدد در ارقام لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris l.) آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان به مرحله اجرا درآمد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب و تنش خشکی) در کرت های اصلی و ژنوتیپ های لوبیا چیتی (محلی خمین، cos16، صدری، ks21193 ، ks21191، ks21189) در کرت های فرعی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی بهبود صفات فیزیولوژیک، دو روز بعد از آبیاری مجدد اندازه گیری ها صورت گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که اعمال تنش خشکی باعث کاهش عملکرد دانه، اجزاء عملکرد، هدایت روزنه ای، محتوای کلروفیل b و کل، فلورسانس حداکثر، حداکثر عملکرد کوانتومی ps ii و محتوای نسبی آب گردید. همچنین تنش خشکی باعث افزایش فلورسانس حداقل و نسبت کلروفیل a به b گردید. واکنش صفات فیزیولوژیک در ژنوتیپ های مختلف لوبیا چیتی به آبیاری مجدد متفاوت بود. میزان بهبود هدایت روزنه ای، کلروفیل b، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب و فلورسانس حداقل بعد از آبیاری مجدد به ترتیب در ژنوتیپ های ks21189، ks21189، ks21189، cos16 و cos16 حداکثر بود. ژنوتیپ ks21191 و رقم صدری در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه را داشتند. دلیل عملکرد بالاتر ژنوتیپ ks21191 در شرایط تنش خشکی، محتوای نسبی آب و محتوای کلروفیل b بیشتر و کاهش کمتر محتوای نسبی آب در اثر تنش خشکی و اختصاص کمتر مواد فتوسنتزی به برگ های آن بود. کلمات کلیدی: حداکثر عملکرد کوانتومی ps ii، عملکرد دانه، فلورسانس حداقل، فلورسانس حداکثر، محتوای کلروفیل، هدایت روزنه ای

به منظور بررسی اثر تنش خشکی در مرحله گلدهی برصفات فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های لوبیا چیتی (phaseolus vulgaris l.) آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار، سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. سطوح آبیاری (شاهد و تنش خشکی در مرحله گلدهی) در کرتهای اصلی و ارقام لوبیا چیتی (محلی خمین، صدری،ks21193 و ks21189) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. در این آزمایش صفاتی نظیر میزان خسارت به غشای سلولی به روش خشکی (25 روز پس از کاشت و مرحله گلدهی) و روش گرمایی، محتوای نسبی آب برگ، شاخص سطح برگ، فلورسانس کمینه، فلورسانس بیشینه، فلورسانس متغیر، عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، وزن خشک برگ، وزن خشک ساقه، وزن خشک غلاف، وزن خشک کل، نسبت وزن خشک برگ به وزن خشک کل، نسبت وزن خشک ساقه به وزن خشک کل، نسبت وزن خشک غلاف به وزن خشک کل، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عمکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. نتایج این بررسی نشان داد در صفاتی نظیر میزان خسارت به غشای سلولی و فلورسانس بیشینه میان ارقام اختلاف معنی دار وجود داشت. در صفات عملکرد بیولوژیک، عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، میزان خسارت به غشای سلولی به روش گرمایی اختلاف معنی داری بین سطوح تنش و اثر متقابل تنش در رقم مشاهده شد. در دیگر صفات مورد بررسی اثر تنش، رقم و اثر مثقابل تنش در رقم معنی دار شد. ژنوتیپ های مورد مطالعه واکنش یکسانی به تنش خشکی نشان ندادند. در شرایط تنش خشکی ارقام کاهش معنی داری از نظرعملکرد و اجزای عملکرد و شاخص برداشت، محتوای آب نسبی، شاخص سطح برگ، عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، فلورسانس متغیر، وزن خشک برگ، وزن خشک غلاف و وزن خشک کل نشان دادند. نسبت وزن خشک برگ به وزن خشک کل، تحت شرایط تنش کاهش معنی داری نشان داد. تنها در رقم صدری این نسبت ثابت ماند. همه ارقام به استثنایks21189 نسبت وزن خشک ساقه به وزن خشک کل را در شرایط تنش افزایش دادند. رقم صدری نیز در شرایط تنش خشکی واکنش متفاوتی نسبت به دیگر ارقام نشان داد و نسبت وزن خشک غلاف به وزن خشک کل را کاهش داد. رقم ks21189 در شرایط تنش خشکی پایداری بیشتری از لحاظ صفات مورد بررسی نشان داد و صدری آسیب پذیر ترین ژنوتیپ تشخیص داده شد. در این آزمایش ازهمبستگی منفی و معنی دار عملکرد دانه با میزان خسارت به غشای سلولی و همبستگی مثبت و معنی دار عملکرد دانه با صفاتی نظیر محتوای آب نسبی، شاخص سطح برگ، عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، وزن خشک غلاف و نسبت وزن خشک غلاف به وزن خشک کل می توان نتیجه گرفت ارقامی که در شرایط تنش خشکی غشای سلولی پایدارتری دارند دارای توان فتوسنتزی بیشتری بوده و درصد بیشتری از مواد فتوسنتزی را به غلاف اختصاص می دهند و نهایتا عملکرد بالاتری دارند.

یکی از راه کارهای پایدار و ارزان قیمت برای غلبه بر مشکلات زیست محیطی ناشی از کاربرد کودهای شیمیایی و افزایش عملکرد در عدم حضور کودهای شیمیایی در کشت بوم های فعلی و آینده، استفاده از ریز موجودات خاک در قالب کودهای زیستی است. به منظور بررسی اثر تلقیح بذر با باکتری های ریزوبیومی و ریزوباکتری های تحریک کننده رشد گیاه (pgpr) بر ویژگی های فیزیولوژیک نخود (cicer arietinum l. ) در شرایط دیم و فاریاب آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در فروردین ماه سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان به مرحله اجرا در آمد. رقم نخود مورد استفاده در این آزمایش آرمان بود و سطوح آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب از سبز شدن تا رسیدن محصول و عدم آبیاری در کل دوره رشد) در کرت های اصلی و سطوح کودی در 7 سطح (شاهد، مصرف 50 کیلوگرم کود اوره در موقع کاشت، تلقیح بذر با mesorhizobium ciceri نژاد swri-3، تلقیح بذر با mesorhizobium ciceri نژاد swri-17، تلقیح بذر با pgpr، تلقیح مشترک با نژاد ریزوبیومی( swri-3+swri-17 )و تلقیح مشترک با همه کودهای زیستی ( pgpr+swri-3+swir-17)) در کرت های فرعی قرار گرفتند. طبق نتایج این بررسی، تیمار تلقیح مشترک با کودهای زیستی به دلیل فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای، تعرق، هدایت مزوفیلی، کارآیی مصرف آب فتوسنتزی، نسبت وزن نیام، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی بیشتر در هر دو شرایط دیم و فاریاب، از عملکرد بیشتری هم برخوردار بود. همچنین به نظر می رسد که تلقیح مشترک بذر با کودهای زیستی ریزوبیومی و ریزوباکتری های تحریک کننده رشد گیاه، باعث تخفیف اثرات زیان بار تنش خشکی بر نخود می شود. نهایتاً به نظر می رسد تلقیح بذر با تلفیق مناسبی از کودهای زیستی می تواند جایگزین پاک و اقتصادی برای مصرف متداول کودهای شیمیایی باشد.

به منظور ارزیابی تأثیر تیمارهای مختلف کودی بر برخی ویژگی های فیزیولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چیتی تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده ی کشاورزی دانشگاه زنجان در بهار سال 1392 انجام شد. در این آزمایش دو سطح تنش خشکی شامل تنش خشکی در مرحله ی گلدهی و آبیاری مطلوب در کرت های اصلی و تیمارهای کودی در پنج سطح شامل شاهد یا عدم مصرف کود، مصرف 100 کیلوگرم اوره در هکتار ، تلقیح بذر با باکتری های ریزوبیوم سویه etli، باکتری تحریک کننده ی رشد گیاه (pgpr) و تلفیق pgpr+ریزوبیوم در کرت های فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اکثر صفات مورد بررسی به طور معنی داری تحت تأثیر تنش خشکی و تیمارهای کودی قرار گرفتند. بیشترین محتوای نسبی آب به مقدار 39/76 درصد از تیمار کودی تلفیق pgpr+ریزوبیوم حاصل شد و همچنین بیشترین عملکرد دانه 2/1243 کیلوگرم در هکتار و بیشترین وزن هزار دانه 95/274 گرم از تلفیق تیمارهای کودی pgpr+ریزوبیوم (در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی) به دست آمد. لذا استفاده ی تلفیقی از کودهای زیستی می تواند در افزایش عملکرد لوبیا چیتی مفید باشد. به نظر می رسد تلقیح بذر با تلفیق مناسبی از کودهای زیستی می تواند جایگزین پاک و اقتصادی برای مصرف متداول کودهای شیمیایی باشد.

به منظور بررسی تأثیر رقم گیاه زراعی و مالچ زنده بر کنترل علف های هرز و عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 انجام شد. فاکتور ها شامل رقم (فرخ، آلستار و آذرگل) و کنترل علف های هرز (وجین تمام فصل، حضور علف هرز درتمام طول فصل رشد و کشت گیاهان پوششی گندم سیاه، یونجه یک ساله، ماشک گل خوشه ای به عنوان مالچ زنده به تنهایی و در تلفیق با یک بار وجین) بود. در حضورگیاهان پوششی گندم سیاه، یونجه یک ساله و ماشک گل خوشه ای به ترتیب 7/43، 8/33 و 25 درصد وزن خشک و 1/57، 1/38 و 29 درصد تراکم مجموع علف های هرز نسبت به شاهد (حضور علف هرز درتمام طول فصل رشد) کاهش یافت. کمترین مقدار وزن خشک و تراکم علف های هرز در رقم آذرگل دیده شد. به طور کلی بالاترین عملکرد دانه در رقم آذرگل دیده شد. همچنین گیاه پوششی یونجه یک ساله در تلفیق با یک بار وجین عملکرد دانه مشابه وجین تمام فصل ایجاد کرد. در مجموع، نتایج این آزمایش نشان داد که یونجه یک ساله به صورت مالچ زنده و آذر گل به عنوان رقمی با توان رقابت بالا می تواند به عنوان جزء ای از مدیریت تلفیقی علف های هرز در تولید پایدار آفتابگردان استفاده شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.