نام پژوهشگر: علی محمد سالاری
فرج الله مرادی پور علی محمد سالاری
این مطالعه با هدف تعیین شیوع بی دندانی در جمعیت بالای 35 سال شهر یزد در شهریورماه 1377 به روش مقطعی - توصیفی (cross sectional) با استفاده از پرسشنامه با حجم نمونه 750 نفر که به روش خوشه ای - تصادفی (cluster random sampling) نمونه گیری شده، انجام و نتایج زیر حاصل شد: از 750 نفر جمعیت مورد مطالعه 305 نفر (40/7 درصد) بی دندانی کامل (edentulous)، 400 نفر (53/3 درصد) با دندان ناقص (partial tooth loss) و 45 نفر (6 درصد) با دندان کامل بودند. کمترین میزان بی دندانی در افراد 35-44 ساله (11 درصد) و بیشترین میزان آن در افراد 65 سال و بالاتر (84/3 درصد) جمعیت مورد مطالعه بود. فراوانی نسبی بی دندانی در مردان 38/2 درصد و در زنان 43/2 درصد بود. فراوانی نسبی بی دندانی در بی سوادان بیشترین میزان (63/5 درصد) و در باسوادان با تحصیلات دیپلم کمترین میزان (6/3 درصد) را دارا بود. فراوانی نسبی بی دندانی در افرادی که از برنامه های بهداشتی رادیو - تلویزیون استفاده می کردند، 34/2 درصد و در افرادی که از این برنامه ها استفاده نمی کردند، 49/5 درصد و در افرادی که روزنامه مطالعه نمی کردند، 46/6 درصد بود. فراوانی نسبی بی دندانی در افرادی که سابقه مصرف سیگار داشتند، 38/7 درصد و در افرادی که سابقه مصرف سیگار نداشتند، 41/2 درصد بود. در این مطالعه 88/5 درصد از افراد بی دندان جمعیت مورد مطالعه دارای دندان مصنوعی بودند که 30/7 درصد دندانهای مصنوعی توسط دندانپزشک و 69/3 درصد توسط دندانساز تجربی ساخته شده بود. در این مطالعه بیشترین افراد بی دندان که جهت ساختن دندان مصنوعی به دندانپزشک مراجعه کرده اند با سطح سواد عالی (100 درصد) بوده و بیشترین افرادی که جهت ساختن دندان مصنوعی به دندانساز تجربی مراجعه کرده اند بی سواد (83/9 درصد) بوده اند. در این مطالعه 53/3 درصد افراد با دندان ناقص بودند که 5/8 درصد فقط در فک بالا، 27 درصد فقط در فک پایین و 67/3 درصد در هر دو فک با دندان ناقص بودند. در این مطالعه فراوانی نسبی بی دندانی تک فکی 4/7 درصد بود که فراوانی آن در فک بالا بیشتر بود. دندان مولر اول سمت راست پایین بیشترین فراوانی دندانهای غایب (74/9 درصد) و دندان کانین سمت چپ پایین کمترین فراوانی دندانهای غایب (5/6 درصد) را دارا بودند. در این مطالعه متوسط سن از دست رفتن تمام دندانها برای افراد بی دندان 42/5 سال بود. بطور خلاصه بین سن و بی دندانی، استفاده از برنامه های بهداشتی رادیو - تلویزیون و بی دندانی، مطالعه روزنامه و بی دندانی، بین میزان مصرف سیگار و بی دندانی در افراد سیگاری، بین سطح سواد با دندانی کامل در افراد با دندان، استفاده از برنامه های بهداشتی رادیو - تلویزیون و با دندانی کامل، بین مطالعه روزنامه و با دندانی کامل در افراد با دندان رابطه معنی دار وجود داشت . بین جنس و بی دندانی، سابقه مصرف سیگار و بی دندانی، بین جنس و بادندانی کامل در افراد بادندان، بین سابقه مصرف سیگار و بادندانی کامل در افراد بادندان رابطه معنی داری وجود نداشت .