نام پژوهشگر: حمید رضا منصف اصفهانی
سارا قادری فرد حمید رضا منصف اصفهانی
این پژوهش بر روی موش نر نژاد nmri انجام گرفت. پس از تعیین میزان دوز کشنده عصاره تام گیاه geum kokanicum، عصاره در دوزهای مختلف به صورت داخل صفاقی به موش ها تزریق شد. در آزمون التهاب موشها به شش گروه: شاهد (دریافت کننده نرمال سالین)، کنترل مثبت (دگزامتازون 15mg/kg) و عصاره تام با دوزهای 025/0، 05/0، 1/0 و gr/kg2/0 تقسیم شدند. جهت ایجاد التهاب از گزیلن استفاده شد. 30 دقیقه بعد از تزریق عصاره 03/0 میکرولیتر از گزیلن در سطح قدامی و پشتی لاله گوش راست حیوانات تجویز شد و دو ساعت بعد حیوان کشته شد، سپس دو گوش حیوان را جدا کرده و برش های 7 میلی متری از دو گوش چپ و راست گرفته شده و وزن گردید. اختلاف وزن گوش چپ و راست نشاندهنده میزان التهاب می باشد. به منظور بررسی اثر ضد دردی عصاره از تست فرمالین استفاده شد. در تست فرمالین حیوانات به 6 گروه شاهد (دریافت کننده نرمال سالین)، کنترل مثبت (دریافت کننده مورفین با دوز mg/kg 10) و چهار گروه در یافت کننده عصاره تام گیاه علف مبارک کوهستانgeum kokanicum با دوزهای 025/0، 05/0، 1/0 و gr/kg2/0 تقسیم شدند. 30 دقیقه پس از تزریق داخل صفاقی عصاره یا نرمال سالین ml 02/0 فرمالین 5/2 درصد به زیر پوست کف پای راست حیوان به صورت زیر جلدی تزریق سپس در جعبه تست درد قرار گرفتند. واکنش حیوان به درد طی فاز ابتدایی (5-0 دقیقه) و فاز ثانوی (30-15 دقیقه) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور بررسی اجزاء تشکیل دهنده عصاره گیاه، کروماتوگرافی به روش tlc انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و سپس توکی- کرامر تجزیه و تحلیل شدند. میزان ld50 عصاره، gr/kg1، وزن حیوان بدست آمد. داده ها نشان داد که عصاره تام گیاه در دوزهای 1/0 و gr/kg2/0 قادر به ایجاد اثرات مشخص ضد دردی و ضد التهابی در مقایسه با گروه شاهد است(0001/0p<). بیشترین تأثیر در دوز gr/kg2/0 مشاهده شد که تفاوت معنی داری با گروه کنترل مثبت نداشت. همچنین کروماتوگرافی tlc حضور ترکیبات استروئیدی و تری ترپنوئیدی در این گیاه را نشان داد. نتایج نشان داد که که عصاره گیاه در مهار التهاب و همچنین فاز اول و دوم درد که به ترتیب دردهای حاد و مزمن هستند موثر بوده و اثر ضد دردی آن در دوزهای بالا با ماده ضد درد قوی همچون مورفین برابری می کند. احتمالاً این خاصیت ضد دردی و ضد التهابی به علت حضور ترکیبات استروئیدی و تری ترپنوئیدی و تانن در این گیاه است.
پروین صلواتی مینا رمضانی
گلوتامات در cns نقش مهمی را به عنوان یک انتقال دهنده عصبی تحریکی ایفاء می کند. به هر حال، آن را می توان یک ماده نوروتوکسین بالقوه دانست که در غلظت های بالاتر از سطح طبیعی منجر به مرگ نورون می شود. به طور معمول نورونهای گرانولی مخچه (cgns) نوزادان 8 روزه موشهای نژاد ویستار در مطالعه exitotoxicity استفاده می شوند. مشخص گردیده که cgns گلوتامات را به عنوان ناقل عصبی اصلی خود بیان می کنند و می توانند گلوتامات را به صورت مستقل از سلول های گلیال تولید کنند. cgns در نوزادان 8 روزه موش های، هنوز در حال رشد هستند، اما گیرنده های nmda شروع به بیان کرده اند. ویژگی های حفاظت عصبی فرآورده های طبیعی به طور گسترده ای در تحقیقات داروشناختی و داروسازی به عنوان راه حلی برای بیماریهای زوال عصبی در نظر گرفته شده است. در مطالعه حاضر، اثر حفاظت عصبی غلظت های µg/ml(0/1,10,25,50,75,100/) هر یک از فراکسیونهای توتال، کلروفرمی، متانولی، اتیل استاتی و اتردوپترولی از قسمتهای هوایی گیاه اسکلروفولاریا استریاتا boiss (اسکلروفولاریاسه) در نوروتوکسیسیته ناشی از گلوتامات در کشت cgns نوزادان موش صحرایی مورد بررسی قرار گرفت. حیات سلولی نورون ها با استفاده از روش mtt اندازه گیری شد. با استفاده از نرم افزار spss تحلیل آماری صورت گرفت و تفسیر داده ها با آنالیز واریانس یک طرفه (anova) و متعاقب آن آزمون tukey post hoc انجام شد. سطح معنی داری نتایج (p-value ≤0/05) در نظر گرفته شد. نتایج این مطالعه اثر چشمگیر فعالیت حفاظت عصبی عصاره متانولی با قطبیت بالا استخراج شده از قسمت های هوایی گیاه اسکلروفولاریا استریاتا در برابر نوروتوکسیسیته ناشی از گلوتامات را نشان داد. درمان با غلظت μg/ml10 عصاره ها بیشترین اثر حفاظت عصبی وابسته به دوز را بر روی cgns دارد. به نظر می رسد که بخشهای هوایی گیاه اسکلروفولاریا استریاتا دارای ترکیبات قطبی موثر در حفاظت عصبی است. در مجموع فراکسیون متانولی بخشهای هوایی این گیاه دارای اثر حفاظت عصبی بر روی cgns می باشد.