مقدمه: ازدید افراد قطع عضو اندام تحتانی مهمترین مشخصه یک پروتز راحتی سوکت و نحوه ی فیت آن با استمپ است. حجم استمپ به صورت مداوم در حال نوسان است؛ بنابراین فیت و فشارواسطه ای دستخوش تغییر می شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر وضعیت فیت نامناسب و مناسب سوکت پی تی بی بر میزان و نحوه ی توزیع فشارواسطه ای, عملکرد، راحتی و رضایتمندی در افراد قطع عضو زیرزانو یکطرفه بود. روش: در پنج فرد قطع عضو زیرزانو یکطرفه فشارواسطه ای در پنج ناحیه از استمپ در حالت ایستادن و راه رفتن، عملکرد، رضایتمندی و معیار راحتی سوکت در شرایط فیت نامناسب و مناسب مورد ارزیابی قرار گرفتند. تفاوت ضخامت لایه های جورابی که فرد جهت بهبود فیت روی استمپ خود می پوشید نیز به وسیله کولیس اندازه گیری شد. یافته ها: بین شرایط فیت نامناسب و مناسب تنها تفاوت فشارواسطه ای در ناحیه ی پوپلیته آل و در ابتدای استانس در هنگام راه رفتن و معیار راحتی سوکت از نظر آماری معنادار بود. میانگین ضخامت لایه های جوراب برابر 836/3 میلیمتر بود. بحث و نتیجه گیری: در شرایط فیت نامناسب، هنگام اعمال نیمه وزن با افزایش ضخامت لایه های جوراب فشار به ترتیب در محل تاندون پتلا و سرفیبولا افزایش و در محل فلیرداخلی و ناحیه ی پوپلیته آل به ترتیب کاهش یافت. با افزایش وزن اعمالی به استمپ و سوکت (آزمون اعمال تمام وزن) افزایش لایه های جوراب با افزایش فشارواسطه ای اعمالی به فلیرداخلی و به میزان کمتر ناحیه پوپلیته آل همراه بود؛ از طرفی فشار اعمالی به تاندون پتلا و سرفیبولا کاهش یافت. هنگام راه رفتن داوطلبان با افزایش قطر لایه های جوراب، میزان فشارواسطه ای گزارش شده توسط همه ی حسگرها بجز سرفیبولا کاهش یافت. به نظر می رسد در شرایط فیت نامناسب استمپ یا به عبارتی استخوان تیبیا در مقایسه با شرایط فیت مناسب در محل دیستال تری نسبت به سوکت قرار می گیرد. با این تغییرات، در شرایط اعمال نیمه وزن فشارواسطه ای اعمالی بر نواحی استخوانی (فلیرداخلی تیبیا، سرفیبولا و قدام دیستال تیبیا) افزایش می یابد. با افزایش وزن اعمالی به استمپ و سوکت (شرایط اعمال تمام وزن) استمپ بیشتر به سمت دیستال حرکت می کند پس فشارواسطه ای اعمالی به قدام دیستال تیبیا (حساس به فشارواسطه ای) افزایش می یابد. همبستگی تفاوت فشارواسطه ای در شرایط فیت نامناسب و مناسب با تغییر معیار راحتی سوکت نشان می دهد در شرایط فیت مناسب با تغییر از حالت نیمه وزن به تمام وزن و راه رفتن به تدریج نقش فلیرداخلی تیبیا در توزیع فشارواسطه ای افزایش می یابد، در حالی که نقش تاندون پتلا کاهش می یابد. بنابراین به نظر می رسد با تقسیم یکنواخت تر فشارواسطه ای بین ناحیه ی پوپلیته آل، فلیرداخلی و تاندون پتلا و کاهش فشارواسطه ای اعمالی به قدام دیستال تیبیا (خصوصا در مرحله میانی استانس) احساس راحتی فرد قطع عضو افزایش می یابد. گرچه با بهبود فیت محدودیت انجام فعالیت های ورزشی بیش از محدودیت در انجام فعالیت های اجتماعی و عملکردی بهبود یافت، ولی حتی در شرایط فیت مناسب میزان محدودیت انجام فعالیت های ورزشی از دو برابر محدودیت فعالیت های اجتماعی و یا عملکردی بیشتر بود.

راحتی پروتز و کارایی آن در بازگرداندن تحرک فرد قطع عضو، به کیفیت فیت میان استمپ و سوکت و توزیع فشار واسطه ای بین آنها بستگی دارد. به هم خوردن و یا نداشتن فیت مناسب سوکت، مشکل رایج در بین افراد قطع عضو می باشد که عملکرد و راه رفتن فرد قطع عضو را دچار چالش می کند و باعث کاهش فعالیت های عملکردی، کاهش استقلال فرد و افزایش هزینه های درمان برای جامعه می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر فیت سوکت بر پارامترهای کینتیکی راه رفتن، عملکرد، راحتی و رضایت مندی در افراد قطع عضو زیر زانو بود. شش نفراز افراد قطع عضو زیر زانو که مشکل در فیت سوکت خود داشتند و سوکت برای آنها گشاد شده بود و قصد تعویض سوکت داشتند، به وسیله نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. شاخص تقارن پارامترهای کینتیکی شامل (گشتاور، قدرت و کار) و هم چنین نیروی عکس العمل زمین در شرایط فیت مناسب و نامناسب اندازه گیری شد. و از آنها خواسته شد به پرسش نامه های tapes، scsپاسخ دهند. تفاوت ضخامت لایه های جورابی که فرد جهت بهبود فیت روی سوکت خود می پوشید نیز به وسیله کولیس اندازه گیری شد. متغیرهای گشتاور فلکشن زانو، قدرت مچ نقطه (a1)، کار مفصل مچ و زانو، معیار راحتی سوکت، ضخامت لایه های جوراب، میزان رضایت و میزان محدودیت تفاوت معناداری داشت. در شرایط فیت نامناسب سوکت، متغیرهای کینتیکی دچار تغییر می شود و این تغییرات باعث اعمال مکانیسم های جبرانی در این افراد می شود. بیشینه گشتاور فلکشن زانو و هم چنین کار انجام شده در مفاصل زانو و هیپ در شرایط فیت نامناسب در سمت سالم افزایش یافته و این مورد با ابتلای به استئوآرتریت در این شرایط می تواند مرتبط باشد. کاهش محدودیت عملکردی (مربوط به پرسش نامه تپس) و افزایش رضایت از عضو مصنوعی نمونه هایی از تاثیرات مثبت فیت خوب پروتزی بود.