مقدمه: در مطالعات مختلف اتیولوژی ترس دندانپزشکی و مشکلات مدیریت رفتاری کودکان بررسی شده است و یکی از عوامل دخیل در این مشکلات ممکن است سرشت کودک باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش سرشت و متغیرهای سرشتی در میزان اضطراب و همکاری کودکان پیش دبستانی در کلینیک دندانپزشکی است. مواد و روش: در این مطالعه مقطعی، 103 بیمار(39 پسرو 64 دختر) 6-4 ساله، به منظور ارزیابی نوع سرشت ومیزان اضطراب در کلینیک دندانپزشکی مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا پرسشنامه های malhorta temperament schedule وdental subscale of children`s fear survey schedule (cfss-ds) توسط والدین کودکان تکمیل گردید و نمره داده شد. سپس همکاری و اضطراب کودکان بهنگام فلوراید تراپی، تزریق بی حسی و تراش دندان با استفاده از شاخص های venham clinical cooperation scale (vccs) و venham clinical anxiety scale (vcas) ارزیابی گردید و رابطه بین انواع سرشت و متغیرهای سرشتی با همکاری و اضطراب نمونه های مورد مطالعه با استفاده از آزمون های mann-whitney، kruskal-wallis، chi-square و spearman با فاصله اطمینان 95% ارزیابی شد. نتایج: در مطالعه حاضر میانگین شاخص اضطراب cfss-ds درگروه با سرشت آسان 70/7 ± 17/25، دیرجوش 17/4 ± 96/25 ، سخت 84/4 ± 33/35 و در سایر افراد 75/6 ± 87/26 حاصل گردید و بین شاخص اضطراب cfss-dsو نوع سرشت ارتباط معنی داری وجود داشت (001/0=p-value). همچنین نمرات پایین تر متغیر سرشتی مردم آمیزی با اضطراب و عدم همکاری در حین تزریق و تراش دندان ارتباط معناداری داشت (05/0> p-value) و نظم پذیری کمتر با اضطراب حین تزریق، تهییج پذیری بالاتر با عدم همکاری حین تزریق و اضطراب حین تراش دندان ارتباط معناداری داشتند (05/0> p-value). نتیجه گیری: تعیین نوع سرشت و شاخص متغیرهای سرشتی مردم آمیزی، نظم پذیری و تهییج پذیری می تواند معیاری برای ارزیابی میزان اضطراب و همکاری کودکان درکلینیک دندانپزشکی باشد.

: مشکلات پردازش حسی می تواند روی تکامل اجتماعی، شناختی و حسی– حرکتی و نیز سطح هیجانات اثر گذاشته و منجر به مشکلات رفتاری در کودکان گردد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین توانایی های پردازش حسی با اضطراب و همکاری کودکان پیش دبستانی در دندانپزشکی می باشد. مواد و روش: در این مطالعه ی مقطعی، 101 بیمار 4 تا 6 ساله با روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. جهت ارزیابی مشکلات پردازش حسی از پرسشنامه ی نیمرخ حسی استفاده شد. به منظور ارزیابی سطح اضطراب اولیه، از پرسشنامه ی cfss-ds و جهت ارزیابی سطح اضطراب و همکاری کودکان حین درمان از شاخص های vcas و vccs استفاده شد. یافته ها: نمره ی شاخص cfss-ds با بیشتر متغیر های پردازش حسی همبستگی معنی داری را نشان داد (p<0/05). بین پردازش شنیداری با vcas و vccs در مرحله ی تزریق و تراش ارتباط معنی دار مشاهده شد (p<0/05). یافته ها نشان دادند که سطوح بالاتر پردازش حس دهانی با عدم همکاری در مرحله ی تراش رابطه ی معنی داری دارد (p=0/008). بین "پردازش حسی مرتبط با تحمل و استقامت" و vcas و vccs در تمام مراحل درمان، به جز مرحله ی تراش، نیز ارتباط معنی داری وجود داشت (p<0/05). در بین الگوهای پردازشی، الگوی حساسیت حسی با سطح اضطراب و همکاری در مراحل فلورایدتراپی و تزریق و الگوی اجتناب حسی با سطح همکاری در مرحله ی فلوراید تراپی ارتباط معنی داری را نشان دادند (r=-0/228،p=0/022). نتیجه گیری: سطح توانایی های پردازش حسی می تواند روی سطح اضطراب قبل و حین درمان و نیز همکاری کودک در دندانپزشکی موثر باشد. از این رو، بررسی توانایی های پردازش حسی با استفاده از پرسشنامه ی نیمرخ حسی ممکن است در پیش گویی سطح همکاری و اضطراب دندانپزشکی در کودکان کمک کننده باشد.