به منظور بررسی تأثیر کاتیون همراه آمونیوم و کلسیم (از دو منبع کلرور کلسیم و سولفات کلسیم) بر جذب پتاسیم توسط گندم دیم و عملکرد، تیمارهای کلرور کلسیم (معادل 1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، گچ (معادل 1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم)، مخلوط اوره (93 کیلوگرم در هکتار ازت) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط گچ (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم)، مخلوط کلرور کلسیم (1000 کیلوگرم در هکتار کلسیم) + کلرور پتاسیم (105 کیلوگرم در هکتار پتاسیم) و شاهد در چهار تکرار با یک طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی در مزرعه شماره 1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان مقایسه شدند. کود پایه مخلوط پتاسیم و آمونیوم (اوره 200 کیلوگرم در هکتار، سولفات پتاسیم 200 کیلوگرم در هکتار و فسفات دی آمونیوم 250 کیلوگرم در هکتار) در همه تیمارها اعمال شد و منابع کودی کلسیم در تیمارهای فوق الذکر دو ماه قبل از کشت برای تیمارهای مربوطه اعمال شدند. با کاربرد کافی ازت، مهمترین عامل محدود کننده رشد گندم در محل آزمایش پتاسیم است. سطح ویژه زیاد خاک و لایه دوگانه پخشیده الکتریکی منقطع با کاهش نسبت سطح تماس لایه دوگانه الکتریکی با محلول خاک، موجب کاهش سرعت انتشار پتاسیم و قابلیت جذب آن برای گیاه می شود. خشکی خاک ممکن است باعث افزایش تثبیت پتاسیم با رس های ایلایت خاک شود. میزان مصرف کود پایه در این تحقیق که حاوی میزان زیادی پتاسیم است برای تأمین پتاسیم مورد نیاز گیاه و تولید عملکرد بالا کافی نبود بطوریکه با افزایش بیشتر پتاسیم علاوه بر کود پایه با سه تیمار کلرور کلسیم + کلرور پتاسیم، سولفات کلسیم + کلرور پتاسیم و اوره + کلرور پتاسیم هنوز عملکرد گندم افزایش یافت. کاتیون همراه کلسیم از منبع سولفات کلسیم موجب افزایش جذب پتاسیم و عملکرد گندم شد ولی کلسیم از منبع کلرور کلسیم بر جذب پتاسیم و عملکرد گندم موثر نبود. تأثیر سینرژستیکی کلسیم بر قابلیت جذب پتاسیم در معیت یون سولفات از کلر بیشتر بود. به نظر می رسد کاتیون همراه آمونیوم حتی با میزان مصرف کمتر نسبت به کلسیم، بر افزایش جذب پتاسیم و عملکرد گندم بیشتر موثر باشد. بین میزان پتاسیم خاک (با تترافنیل بران سدیم و اضافه بار) و عملکرد در مراحل قبل خوشه دهی و برداشت ضرایب رگرسیون بسیار بیشتری نسبت به همبستگی پتاسیم خاک با استات آمونیوم ملاحظه شد. پتاسیم قابل عصاره گیری با استات آمونیوم معیار خوبی برای برآورد پتاسیم قابل استفاده خاک های محل آزمایش و تعیین حدود کفایت پتاسیم خاک برای تولید گندم نیست.