چکیده رساله ی حاضر دارای یک مقدمه ی کوتاه و یازده فصل است که در فصل اول آن،به زندگی نامه و اوضاع سیاسی عصر شاعرو خصوصیّات اخلاقی پروین که بر شعرش تأثیر گذاشته، پرداخته شده است. فصل دیگری هم خصوصیّات و ویژگی های فنی دیوان و سبک شعری پروین و الگوهای او در سرودن اشعارش را شامل می شود.در فصل سوم به بیان نحوه ی دفاع پروین از جایگاه زنان و نقش حساس آنان در جامعه می پردازد و برای بهبود وضعیت اسف بار آنان آموزه هایی نیز ارائه می کند .در فصل چهارم به نکات و افکار عرفانی دیوان پروین پرداخته شده است .فصل پنجم بررسی«عشق» دراشعار پروین است که در آن گفته ایم که وی با عشق های مبتذل وناپاک بیگانه است وعشق او الهی و واقعی است.فصل ششم وهفتم به افکار و اشعار سیاسی و اجتماعی پروین اختصاص دارد که از اعتراض وانتقاد های پروین به سران حکومتی و ویژگی های شعر اجتماعی و دو وجهی بودن اشعار اجتماعی وی و همچنین آموزه های او برای حلِّ مشکلات سیاسی و اجتماعی جامعه صحبت می کند.فصل هشتم درباره ی مناظره های دیوان پروین است که به قدمت مناظره در ادبیات جهان ومو ضوعات مناظره پروین و ویژگی های آنها اشاره شده است.فصل نهم نگاه پروین به روزگار گذشته و حال و آینده را بررسی می کند و در فصل دهم از واقع بینی وواقع گرایی پروین در اشعارش بحث شده است و درفصل یازدهم جهان بینی توحیدی پروین و تأثیر پذیری او از قرآن ومطابقت اشعارش با معیارهای قرآن برای شاعران با هدف بیان شده است.

دراین رساله سعی بر آن است که به دیدگاه و چگونگی نگرش شاعران سبک خراسانی از جمله : رودکی،کسائی،فرخی،عنصری ومنوچهری نسبت به دنیا وآخرت پرداخته شود. و این که این شاعران در اشعار خویش تمایل بیشتری به دنیا نشان می دادند و دنیا گرا بودند یا این که مسأله مهم برای آنان آخرت بوده است؟ باتوجه به این مطلب که اغلب این شاعران مدیحه سرا هستند، نگاه درستی نسبت به دنیا وآخرت نداشته اند و به طمع صلات و جوایز پادشاهان، دنیا را مطابق میل و خواسته ی ممدوح خویش به وصف کشیده اند و حتی نیزخوشامد ممدوح را بر دیدگاه خود ترجیح داده اند. و به همین سبب در توصیفات خود دچار افراط و تفریط شده اند وآنگونه که باید واقعیّت دنیای فانی و جهان باقی را در اشعارخود منعکس نکرده اند. ثروت، جا ه و مقام ، شهرت و خوشگذرانی در دیدگاه این شاعران جاذبه های کاذب دنیا هستند که موجب غفلت و فراموشی آنان از سرای آخرت شده است. این رساله در یک مقدّمه و ده فصل فراهم شده که مقدّمه ی آن گذری برسبک خراسانی می باشد. و فصول بعدی آن در باره ی واژه ی دنیا و آخرت همچنین دیدگاه قرآن و پیشوایان اسلام در مورد این دوجهان سفلی وعلوی است. و از فصل پنجم نیز دیدگاه های این شاعران در چندین بخش مورد بحث و بررسی قرارگرفته که درانتها با تحلیل و نتیجه گیری، دیدگاه این شاعران مشخص گردیده است .

مقالات طنزآمیز چرند پرند دهخدا در ادبیات عصر انقلاب مشروطیت از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار می باشد و در بیداری اذهان و آگاهی دادن به مردم و مبارزه با استبداد نقش به سزایی داشته است. زبان مقالات چرند پرند ساده ، روان ، دلنشین و عامیانه است و از آنجا که دهخدا برای مردم قلم می زد ، شیوه ی مصنوع و مغلق نویسیِ منشیان عصر خود را رها کرده و ساده و بی تکلّف می نوشت و به همین سبب بنیان گذار و آغازگر سبک ساده نویسی فارسیِ معاصر گردید. توجّه فراوان او به اصطلاحات و تعبیرات و امثال عامیانه و همچنین فرهنگ مردم موجب شده تا مقالات چرند پرند در ادبیات فارسی معاصر به عنوان اثری غنی و گرانبها خوش بدرخشد و جلوه کند. زبان پدیده ای ثابت نیست و همواره با تحوّلات سیاسی و اجتماعی و با گذر زمان دچار تغییر می شود و لغات و اصطلاحات و تعبیرات فراوانی در مقالات چرند پرند وجود دارد که اکنون منسوخ شده اند و دیگر مورد استفاده ی اهل زبان قرار نمی گیرند و معانی آنها نیز یا فراموش شده و یا تغییر پیدا کرده است. از این رو با گردآوری فرهنگ حاضر که مشتمل است بر یک مقدّمه و شانزده باب سعی کرده ایم تا اوّلاً نیاز مطالعه کنندگان چرند پرند را از مراجعه به کتب و فرهنگهای مختلف که چه بسا گره گشا نباشند ، مرتفع کنیم و در ثانی چرند پرند را بیشتر به خوانندگان بشناسانیم.

نسخه ی خطّی«مصاحب الخلوات» اثر میرزا فریدون بن محمّد قاسم بندپی حلال خور خانلر (متوّفی 1245 هـ..ق) یکی از آثار اخلاقی دوره ی متقدّم قاجاریّه است که به سال 1209 هـ..ق به زبان فارسی به رشته ی تحریر درآمده است.مولّف با برگزیدن آیات، احادیث، اشعار و اقوال اخلاقی از آثار متقدّمان کوشیده است، سنّت اندرز نامه نویسی را که از شیوه های مرسوم در زبان فارسی و عربی است، ادامه دهد. نمونه ی چنین کتابی در تاریخ ادب فارسی، از روزگاران کهن تا زمان مولّف و حتّی پس از آن، اندک نبوده است. همچنین باید در نظر گرفت مولّف شیعه بوده و در کتاب خود سنّت اندرزنامه نویسی را با نقل اقوال از حضرات ائمّه پیوند داده و این موضوع خود امتیازی برای کتاب او محسوب می شود. همان طور که از نام اثر پیداست مطالب مفیدی در باب آداب همنشینی و مصاحبت و انتخاب مصاحب نیکو داراست. افزون برآن مطالبی از این کتاب خاصّ پادشاهان و کارگزاران حکومتی است که آن را در ردیف سیاست نامه ها قرار می دهد.میرزا فریدون از میان خاندان مشهور و بزرگ «حلال خوران» مازندران برخاسته بود؛ خاندانی که در تکیه زدن آقا محمّدخان قاجار بر اریکه ی قدرت، نقش بسیار موثری ایفا کردند. وی، خود از طبقه ی دبیران و کاتبان فاضلی بود که در دربار فتحعلی شاه قاجار، مشاغلی چون مستوفی گری و منشی گری را بر عهده داشت. نثر ساده و روان و در عین حال ادیبانه ی او گواه بر این مطلب است. از آثار دیگر او می توان به «درّه ی چهارپاره» و «بحراللآلی» اشاره کرد که هنوز منتشر نشده اند.

بدیع به همراه معانی و بیان علوم سه گان? بلاغت را تشکیل می دهد؛ این فنون برای مطالعه و بررسی دلایل اعجاز قرآن در میان مسلمانان ایجاد شده بود. این فنون در آغاز از هم جدا نبودند. سکّاکی بود که حدّ و مرز این علوم را مشخّص ساخت و آنها را به سه دست? معانی، بیان و بدیع تقسیم کرد. پس از تدوین و گردآوری علوم بلاغی در زبان عربی، دانشمندان حوز? علوم ادبی در زبان فارسی نیز به استفاده از این علوم روی آوردند و کتب بسیاری در این زمینه به زبان فارسی نگاشتند. اولین اثری که در علوم بلاغی در دسترس ترجمان البلاغه از رادویانی(قرن پنجم) است ، پس از آن حدایق السحر (رشید وطواط ، قرن ششم)، المعجم (شمس قیس رازی)، بدایع الافکار فی صنایع الاشعار (کاشفی سبزواری) از کتب معتبر فارسی در باب بلاغت هستند . بعد از این چهار کتاب در زمین? علوم بلاغی اثر درخور توجّهی یافت نمی شود تا اینکه در دوران متأخر شمس العلماء (1222-1305ش) کتابی فراگیر به نام ابدع البدایع در این زمینه پدید آورد که از نظر اشتمال بر تمامی صنایع موجود تا آن زمان دارای اهمیّت فراوانی است. پس از وی نیز افرادی نظیر نصرالله تقوی، آقاسردار، آهنی، جلال الدّین همایی دست به تألیف کتب بدیعی زده اند. و دوران معاصر نیز بعضی اساتید دانشگاه نظیر دکتر رجایی، دکتر سیروس شمیسا با روشهای علمی کتبی در این زمینه نگاشته اند. صنایع بدیعی یکی از معیارهایی است که موجب زیبایی و موسیقایی ترشدن کلام و شعر می شود. شاعران - به وی‍‍ژه شاعران برجسته - از صنایع بدیعی چه لفظی وچه معنوی برای آراستن کلام خویش بهر? فراوان برده اند. فنّ بدیع به بررسی و تقسیم بندی این صنایع می پردازد. بدیع به طور کلّی به دو گون? لفظی و معنوی تقسیم می شود. بدیع لفظیآن است که آرایش و زیبایی کلام وابسته به الفاظ باشد و بدیع معنوی آن است که حسن و تزئین کلام مربوط به معنی باشد نه به لفظ. از آنجا که به کاربردن به جا و صحیح صنایع لفظی بدیع بسیار بر تأثیر و نفوذ شعر بر مخاطب و افزایش موسیقی شعر می افزاید، تحلیل و بررسی این صنایع در شعر شاعران بزرگ پارسی اهمیّت بسیاری دارد. در این پژوهش با استفاده از روش مطالع? نظری تلاش شده است پس از مروری مختصر زندگی و آثار مسعود سعد سلمان از میان تذکره ها و کتب تاریخ ادبی و مطالعه ای گذرا در باب علم بدیع و تاریخچ? آن از آغاز تا کنون، با مطالع?کتب بدیعی گوناگون که در اختیار هستند تعاریف و تقسیم بندی های نسبتاً یکدست و مشخّصی از صنایع لفظی بدیع به دست آید سپس با مطالع? دقیق کلّ دیوان، بر اساس صنایع به دست آمده، فیش برداری انجام گرفته است و پس از آن هر دسته از فیش های مربوط به یک صنعت به طور جداگانه بررسی گردیده سپس صنایع یافت شده و گزیده شده هر کدام در فصلی جداگانه به همراه شواهد خود ذکر شده اند و سرانجام نتیج? تحلیل و بررسی داده ها در فصلی به طور خلاصه ذکر شده است. همچنین به علّت اینکه در سبک خراسانی صنایع لفظی بیشتر مورد استفاد? شاعران قرار گرفته است، با مطالع? این صنایع در دیوان مسعود سعد به جایگاه این شاعر در سبک خراسانی و تأثیر سبک خراسانی در کاربرد فراوان صنایع لفظی در شعر او آگاه می شویم و درمی یابیم که کاربرد بسیار صنایعی مانند موازنه فراتر از سبک دور? زندگیش به دلیل شیو? شخصی او در سرودن شعر بوده است. ?

چکیده: فارسنامه ی ابن بلخی کتابی است پیرامون تاریخ و جغرافیای فارس که در دهه ی نخست قرن ششم هجری قمری نگاشته شده است. بخش جغرافیایی این کتاب به خاطر اطّلاعات بدیع آن،نزد پژوهشگران بسیار ارزشمند تلقّی می شود.این کتاب به جهت داشتن بسیاری از ویژگی های نثر اصیل و کهن پارسی،از نظر زبانی و سبکی نیز از ارزش والایی برخوردار است؛از این جهت شناخت دقیق و آشنایی عمیق با این کتاب، تأثیر بسزایی در شناخت ویژگی های نثر در قرن ششم و دوره ی نخستین فارسی دری(از آغاز تا اوایل قرن هفتم) دارد. رساله ی حاضر در یک مقدّمه و شش بخش تنظیم گردیده؛ بخش اوّل به بررسی اختلافات آوایی و چگونگی شیوه ی تلفّظ در فارسنامه در مقایسه با تلفّظ امروزی و هم چنین شیوه ی رسم الخطّ کتاب اختصاص یافته است.در بخش دوم به بررسی نوع کلمات(مبحث صرف) و در بخش سوم به بررسی جملات و ساختمان آن ها (مبحث نحو)در فارسنامه پرداخته ایم.از آن جا که تأثیر زبان عربی پس از اسلام،در تألیفات پارسی زبانان بسیار چشم گیر است،بخش چهارم نیز با عنوان تأثیر زبان عربی بر فارسنامه بدین رساله افزوده گشت؛ هم چنین برای فهم کامل کتاب،در بخش پنجم،واژگان غریب و در عین حال کهن و ارزشمند فارسنامه تعریف و تشریح گردیده.و در پایان در بخش بررسی سطح ادبی آرایش های هر چند بسیار ناچیز لفظی و معنوی این کتاب تاریخی ذکر گردیده است. روش کار در این اثر بر مطالعات کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آماری استوار بوده و تمامی عناوین و دستورالعمل های به کار رفته،بر مبنای کتاب های معتبردر حیطه ی دستور زبان و سبک شناسی خصوصاً کتاب های تاریخ زبان فارسی در سه جلد از دکتر «پرویز خانلری» و سبک شناسی از «ملک الشّعرای بهار» می باشد.

تحلیل روایت یکی از شاخه های مهم علم نشانه شناسی است و زبان شناسی، مبنای تحلیل ساختاری روایت است . این شیوه ی تحلیل به بررسی چگونگی حضور نشانه های روایتی، ارتباط این نشانه ها با یکدیگر در رمزگان، نیز شرایط ممکن حضور دال های غیابی در محورهای افقی و عمودی می پردازد . پژوهش حاضر از پنج فصل تشکیل شده است. فصل اول شامل مقدمه و کلیات است. در فصل دوم ساختار روایی قصه ی پریا را تحلیل کرده ایم تا ساختار کلی قصه را شناسایی کنیم و ارتباط تقابلی واحدهای روایتی با یکدیگر را نشان دهیم. در فصل سوم به تحلیل ریخت شناختی قصه ی پریا بر اساس نظریه ی پراپ پرداخته ایم روایت شناسی ساختار گرا به عنوان یکی از شاخه های نقد ادبی معاصر با مطالعات ولادیمیر پراپ بر روی یکصد قصه ی عامیانه ی روسی آغاز شد در این فصل کوشیده ایم تا نشان دهیم که نقش ها، نقش ویژه ها، و خویشکاری های قصه و نحوه ی چینش و ترکیب این خویشکاری ها چگونه منجر به شکل گیری ساختار قصه می شود فصل چهارم مبحث گونه شناسی روایت در منظومه های عامیانه ی شاملو است. گونه شناسی روایت به عنوان یکی از مولفه های دانش روایت شناسی در حوزه ی ادبیات ساختارگرا، به تحلیل انواع راوی و دیدگاه های روایی، ارتباط پاره گفتارهای روایی یک متن با خواننده و کانونی شدگی در یک متن روایی می پردازد. در این فصل کوشیده ایم تا دیدگاه روایی شاملو در چهار منظومه عامیانه وی را مورد بررسی قرار دهیم و با استفاده از جدول ها و نمودارها به تحلیل پاره گفتارهای روایی متعلق به هر شخیصت بپردازیم تا پیوند این پاره گفتارها را با یکدیگر نشان دهیم و در این میان، جایگاه هر یک از راوی ها و شخصیت های فرعی را در متن هر یک از قصه ها تعیین کنیم. در فصل پنجم تحلیلی نشانه-معناشناختی از شعرهای عامیانه ی شاملو به دست داده ایم. یکی دیگر از مولفه های دانش روایت شناسی، تحلیل نشانه-معناشناختی روایت است. نشانه-معناشناسی، علم مطالعه ی چگونگی روابط نشانه ها در فرایند معناسازی است. گفتمان، ماده ی اصلی پژوهش های معناشناسی است. بررسی ارتباط عناصر معناساز متن و نقش هر یک از این عناصر در شکل گیری معنا، موضوع پژوهش معناشناختی است ما در این فصل کوشیده ایم با بررسی عناصر معناشناختی و طبقه بندی عناصر معناساز و سپس بررسی روابط این عناصر با یکدیگر به تحلیل لایه های زیرین متن قصه ها بپردازیم تا از این راه جنبه های ناشناخته ای از نظام معنایی قصه های عامیانه را رمزگشایی کنیم

صلح جزوی جدا نشدنی از نهاد بشر است، میل باطنی و فطری انسان خواهان برقراری صلح می‎باشد، چنانچه در تمامی ادیان آسمانی نیز _که همراه با سرشت انسانی است_به صلح و سازش توجه اساسی شده است. ولی انسان موجودی است هنجارگریز و ناسازگار با امور جاری زندگی و جنگ ناهنجاریست که از آغاز زندگی بشر بر این کره‎ی خاکی پا به پای انسان قدم برداشته است و خود را در تمامی عرصه‎های زندگی به گونه‎ای به نمایش می‎گذارد. در این پژوهش سعی شده است این دومقوله‎ی در تضاد دائم در آثار ادب پارسی را به عنوان یک روند اجتماعی و موضوعی که در زندگی ایرانیان جریان داشته، به رشته‎ی تحریر بکشد. کلمات کلیدی: صلح، آشتی، دوستی، مدارا، جنگ، دشمنی

از نقش زنان در ادبیات و تاریخ بسیار سخن گفته شده است و سخن گفتن دوباره اگر با منظری تازه نباشد، به تکرار کسالت بار می انجامد. نمی توان حضور و نقش زنان را در جای جای تاریخ- از دوره اسطوره ای تا کنون- انکار کرد. داستان های اسطوره ای، افسانه ای و تاریخی، سراسر ذکر مردان و زنانی است که با رفتار و کردار خود، نقش ماندگاری یافتند. در ادبیات این مرز و بوم نیز کم نیستند زنانی که با عملکرد مثبت یا منفی خود، به ماندگار شدن نامشان در تاریخ شفاهی و کتبی کمک شایانی کردند. شاهنامه، معتبرترین سند اسطوره ای، حماسی و تاریخی - اجتماعی این سرزمین، با آوردن نام زنان بزرگ، و گاه با نقد عملکرد شان، به زن هویتی برجسته تر بخشید. فردوسی، روایتگری است که نه تنها کیفیت روایت خود را فدای اندیشه های بسته ی دوران خود نمی کند، بلکه با ورود زنان به صحنه های گوناگون داستا هایش، رنگ و بویی خاص به آن می بخشد. زنانی که فردوسی به توصیف آنها پرداخته، نسبت به زنان عصر خود و فردوسی شاخص-ترند. این زنان دو دسته اند: چهره هایی که استقلال و ویژگی شخصیتیِ چشمگیری ندارند، مثل شهرناز و ارنواز، دختران جمشید، فرنگیس، جریره، کتایون، همای و به آفرین و دیگر آنهایی که از استقلال رای و برجستگی شخصیتی برخوردارند همچون سیندخت، رودابه ، تهمینه ، منیژه و سودابه. دسته ی دوم قادرند که برهنجارهای سنتی اجتماع خود چیره شوند و در راه وصول به مقصود عوامل بازدارنده از قبیل مخالفت پدر و ما در، اختلاف قومی، دینی و محیطی را از پیش پای بردارند، و این هنجارشکنی آن هم در جوامع و عصر پدرسالاری یا در میان اقوامی جون تازیان که دختر را به هیچ می شمردند، کم چیزی نیست. شاید بتوان گفت که پس از فردوسی، نخستین کسی که به نقش زن در زندگی انسان توجه شایسته ای کرد ، نظامی گنجه ای است. نظامی با ساختن داستان هایی که زن، نقش اصلی آن را ایفا می کند، به این نکته تاکید می ورزد. او، به تناسب نوع کارش یعنی روایت داستان های عاشقانه، به اهمیت حضور و نقش زنان در تاریخ بیشتر توجه کرده است و داستان های ماندگاری همچون خسرو وشیرین و لیلی و مجنون را رقم زده است. نگارنده، به عنوان یک زن ایرانی، همواره دغدغه ی مطالعه ی زندگی زنان بزرگ و نقش آنها در تاریخ سیاسی-اجتماعی این مرز و بوم را داشته است. هنگامی، که داستان سودابه را می-خواندم، به این نکته ی مهم پی بردم که سودابه، با زنان عصر خود بسیار تفاوت دارد. درست است که این زن، منفورترین زن در شاهنامه فردوسی است، اما به جرات می توان گفت تأثیرگذارترین زن نیز هست. تاثیری که این زن با عملکرد ناشایست خود برجای گذاشت سبب شده است که نام سیاوش، برای همیشه، در تاریخ اسطوه ای سرزمین مان به ثبت برسد. سودابه، زنی است که اسرار زنانگی را خوب می داند، با دنیای سیاست آشناست و از بازی های آن نمی ترسد، اهل خطرکردن است و برای هر مشکلی که پیش بیاید، راه حلی – حتی نادرست- پیشنهاد می کند. از این رو، مطالعه زندگی این زن - به ویژه اینکه در کنار مردی چون کیکاووس قرار می گیرد- بسیار جالب توجه است. در مقابل این زن نیمه اهریمنی، زنی اهورایی صفت قرار دارد: شیرین. شیرین، نمونه ی بارز یک زن کامل و اهورایی است. البته شیرینی را که نظامی توصیف می کند، شیرین مورد نظر فردوسی نیست. شیرینِ فردوسی، یک زن کاملاً معمولی است، بدون داشتن اصل و نسب خاص. امّا این بخت را پیدا می کند که به دربار شاه ایران، خسروپرویز، راه یابد. اما شیرین به صرف حضور داشتن در دربار و حرمسرای شاه بسنده نمی کند و سودای بانوی اول شدن را در سر می-پروراند. برای نیل به این مقصود، دست به جنایت می زند و رقیب سرسختی چون مریم، دختر قیصر و همسر خسرو پرویز، را از میان بر می دارد. شخصیت او در این قسمت از داستان، بسیار به سودابه نزدیک است. هر دوی این زنان، برای رسیدن به مقصود دست به اقداماتی خطیر ، ولو اهریمنی، می زنند. ولی شیرین این بخت را می یابد که از داستان فردوسی فراتر رفته و به دنیای داستانی نظامی قدم بگذارد، اینجاست که او تبدیل به یک زن اهورایی می شود، زنی که نمونه بارز یک انسان کامل است و البته بر هیچ کسی پوشیده نیست که نظامی، در این تبدیل سهم بسزایی دارد. مطالعه ی زندگی این دو زن بزرگ و تأثیرگذار، نگارنده را بر این داشت تا به مقایسه زندگی و شخصیت شان بپردازد. وجوه شباهت وتفاوت در این دو زن بسیار است که در این پایان نامه مفصلاً به آن پرداخته شده است.

آذر بیگدلی(1195-1134 ه.ق)از شاعران دوره بازگشت ادبی محسوب می شودکه در شکل گیری شعر این دوره از تاریخ ادبیّات فارسی ، نقش مهم و به سزائی ایفا نموده است.آذر به واسطه داشتن ذهنی خلّاق و نبوغی شاعرانه در عرصه شعر فارسی یکی از شاعران برجسته و توانای عصر بازگشت ادبی می باشد.وی میراث دار حدود هشت قرن شعر فارسی است و به جهت آشنایی با دواوین و اشعار پیشینیان از گنجینه لغات آن ها بهره مند بوده و در مجموع اشعارش تسلّط او بر لغات و ترکیبات مشاهده می شود که اندکی از آن را در این پایان نامه نشان داده ایم .در این پژوهش سعی برآن بوده است که با برّرسی و نشان دادن لغات و ترکیبات مهم و برجسته دیوان وی مقام و مرتبه اش در بین شاعران سده دوازدهم آشکار گردد. در این پایان نامه مفردات،ترکیبات،لغات دخیل از عربی و ترکی و امثال آن گردآوری شده ومجموعه لغاتی که از جهت سبک شناسی و تاریخ زبان و نقد شعر مورد توجّه بوده است گرد آمده است.بدیهی است لغاتی که جنبه عمومی و پربسامد داشته مورد توجّه قرار نگرفته است. باتوجّه به آن که آذربیگدلی از شاعران قرن دوازدهم محسوب می شود؛تحقیق در لغات و ترکیبات دیوان وی تکمیل کننده فرهنگ ها و لغت نامه های فارسی محسوب می شود.این پایان نامه شامل یک مقدّمه و متن مشتمل برسی و دو فصل می باشد که در هر فصلی لغات و ترکیبات بر اساس فنّ لغت نویسی مرتّب شده است.

چکیده در این پژوهش به جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب (1279ق-1349ق) در نثر فارسی دری افغانستان بر مبنای سراج¬¬التواریخ پرداخته شده است. هدف این پژوهش نمایاندن جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب در نثر فارسی افغانستان در بین دیگر نثرنویسان و تأثیر وی بر آنها و ادبیات افغانستان می¬باشد. بحث و بررسی دربارۀ نثر فارسی افغانستان در سدۀ سیزدهم و چهاردهم به صورت علمی انجام نشده و بررسی نثر فیض¬محمدکاتب از آن روی اهمیت دارد که وی ضرورت تحول نثر فارسی و زبان نگارش را بدرستی درک کرده و نثر روزگار خویش و نویسندگان و منشیان درباری را مورد نقد و بررسی قرار داده و خود او نیز با پدید آوردن آثاری در این تحول گام برداشته است. در آغاز کار به معرفی و شرح حال و زندگی وی و اهمیت و ارزش تاریخی سراج¬التواریخ که مهم¬ترین ویژگی آن تعهد نویسنده به صداقت و درستی و موثق بودن اطلاعات و منابع می¬باشد و سپس به سطح محتوایی، لغوی و ارزش ادبی سراج¬التواریخ پرداخته شده است. در خاتمه با بررسی ویژگیهای سبکی نثر فیض¬محمدکاتب و اینکه وی نثری ساده و در عین حال شیوا و رسا را متناسب با مقتضات جامعۀ آنروز افغانستان برگزیده وی را پیشرو و یکی از متقدمین بنیانگذاران سبک ساده¬نویسی در نثر فارسی افغانستان دانسته¬ایم. کلیدواژه¬ها: فیض¬محمدکاتب، نثر فارسی دری معاصر افغانستان، تاریخ افغانستان، نثر فارسی دری معاصر افغانستان، نثر فارسی دری قرن سیزدهم، سراج¬التواریخ.

حکیم ابونصر علی بن احمد اسدی توسی، از شاعران بزرگ قرن پنجم هجری و از جمله حماسه سرایان معروف ایران است . وی به تشویق « ابودلف» حکمران نخجوان، کار نظم «گرشاسب نامه» را به سال 458ه.ق و در مدت سه سال به پایان برده است . گرشاسب نامه، دومین اثر بزرگ حماسی ایران، به تقلید از شاهنام? فردوسی در بحر متقارب مثمن محذوف یا مقصور سرده شده است . این کتاب داستان منظومی است دربار? زندگی گرشاسب، پهلوان بزرگ سیستان جّد اعلای رستم که نسخ مختلف آن از 7 تا 10 هزار بیت دارد و پر است از خوارق عادات در باب آن پهلوان. درونمای? محوری این حماسه، درونمایه ای اساطیری است که عناصری ساختاری ـ معنایی به نام «بن مایه» با حضور و تکرار خود، سبب بسط و تقویت آن شده اند. در این پایان نامه سعی شده است تا عناصر زبانی یا لفظی و عوامل هنری یا زیبایی شناختی که در برجسته سازی بن مایه های حماسی نقش دارند بررسی و شناخته شوند و دلایل ضعف و قوت هنری شاعر مشخص گردد.

نمایشنامه یکی از انواع ادبی است که در طول تاریخ از زمان یونان قدیم تا اکنون همواره از جایکاه والایی برخوردار بوده است , در این رساله سعی شده است ,ضمن شناسایی مختصر ادبیات نمایشی نمایشنامه ونمایشنامه نویسان معروف و معاصر ایران وعرب , به ریشه یابی این نوع ادبی در هر دو زمین و سیر تحول و بیشرفت أن توجه شود همچنین به نوشته های این عرصه در دوره های تاریخی متفاوت به ویژه عصر معاصر به همراه تحلیل و بررسی نسبی اثار و مضامین انها اشاره شده است .

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.