نام پژوهشگر: مهر انگیز مظاهری

جایگاه کتابخانه بایسنقر میرزا در حیات هنری عهد تیموری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات 1391
  طیبه مجتهدی   مهر انگیز مظاهری

شهر هرات در دوره فرمانروایی شاهرخ تیموری دارای عمارات وبناهای با شکوه زیادی بود. یکی از این بناها باغ سفید بود که شاهرخ آن را به بایسنقر عرضه می دارد. باغ سفید که در جانب شمالی هرات بنا شده بود سرتاسر دیوارهایش پوشیده از نقش های تزئینی و سنگهای یشمی از دیار چین بود. کتابخانه یا کارگاه معروف هنری بایسنقر میرزا که هنرمندان بزرگ آن دوره را در خود جمع آورده و محفلی تشکیل داده بودند در همین باغ بود. این شاهزاده تیموری کتابخانه را در سال 823ه.ق تشکیل داد و برترین خوشنویسان، مذهبان، مصوران و مجلدان را در آنجا به نسخه آرایی و استنساخ گمارد، که البته علاوه بر این هنرمندان جمعی نیز به هنر آموزی نیز مشغول بودند. حاصل تلاش مداوم و خستگی ناپذیر این هنر مندان پیشرفت چشمگیر هنر نگارگری، کتاب آرایی و آفرینش نسخه های نفیس و جنگ ها و مرقعات و لوحه ها و شاهکارهای هنری دیگر بودکه همچون میراثی گرانسنگ و جاویدان تا به امروز برای جهانیان به یادگار مانده است. سرپرستی این کتابخانه را جعفر بایسنقری بر عهده داشت که گزارشهای او به بایسنقر میرزا از هنرمندان و عملکردشان، تحت عنوان عرضه داشت سندی است بر فعالیتهای آنان و البته معرف هنرهای موجود در آنجا نیز هست.