نام پژوهشگر: مژگان حسینی
مژگان حسینی جعفر جوانمردی
لوله های انتقال نفت و گاز ممکن است در اثر رسوب واکس مسدود شوند و دستگاههای عملیاتی اغلب با کاهش بازده و یا از کارافتادگی در اثر تشکیل و رسوب واکس مواجه شوند. دمای تشکیل واکس، دمایی است که اولین ذرات هیدروکربنهای جامد تشکیل می شود که عموما در آزمایشگاه اندازه گیری می شود. روش های متفاوتی برای پیش بینی این دما تحت قالب دو نوع مدل ترمودینامیکی متفاوت ارائه شده است. در یکی از این مدل ها فرض می شود که فاز واکس رسوب شونده، یک محلول جامد می باشد و در دیگر مدل فرض می شود که فاز واکس از چند جامد مجزا و خالص تشکیل شده است. در مدل محلول جامد معمولا از یک معادله حالت برای تعادل بخار- مایع استفاده می شود و یک مدل ضریب فعالیت برای بررسی تعادل جامد- مایع به کار برده می شود. در مدل چند جامدی چون فاز جامد بصورت خالص در نظر گرفته می شود احتیاجی به مدل ضریب فعالیت برای توصیف فاز جامد نمی باشد. تنها از یک معادله حالت برای بررسی تعادل بخار-مایع استفاده می شود و فوگاسیته جامد از طریق معادله حالت محاسبه می شود. در این پژوهش مدل چند جامدی با استفاده از مدل نیکیتا و همکارانش برای پیش بینی دما و مقدار واکس رسوب داده، استفاده شده است. برای به دست آوردن ترم تصحیح پوینتینگ در فشارهای بالا نیز از مطالعه غنایی و همکارانش استفاده شد. برای تفکیک جز سنگین اضافی نیز از یک روش ابداعی بر پایه روش کتز استفاده شد. برای به دست آوردن خواص بحرانی، ضرایب بی مرکزیت و خواص نقطه ذوب از روابط ریاضی- السحاف، ون و غنایی استفاده شد همچنین جهت محاسبه فوگاسیته اجزای خالص و مخلوط نیز از معادله حالت پنگ- رابینسون بهبود یافته فیضی و همکارانش استفاده شد.نتایج حاصل از شبیه سازی ابتدا برای اعتبار سنجی مدل حاضر با سیستم هایی که قبلا مورد مطالعه قرار گرفته بودند مقایسه شد. سپس میزان تشکیل واکس در دماهای مختلف برای مخلوط گاز طبیعی واحد متان زدای ردیف اول پالایشگاه سوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی توسط مدل حاضر پیش بینی شد.