نام پژوهشگر: مرتضی عالیقدری
حسن ولی نژاد داریوش رضایی
رادون یک عنصر گازی شکل با نماد شیمیای rn است که بی رنگ و بی بو است ودرزنجیره های واپاشی اورانیوم و توریوم آزاد می شود. رادون 222rn از واپاشی اورانیوم238u حاصل می شود و در بین ایزوتوپهای دیگر بیشترین نیمه عمر را داراست (82/3روز). رادون 220rn که به اصطلاح تورون خوانده می شود یکی از ایزوتوپهای طبیعی رادون است که دارای نیمه عمر پایین 53.54 ثانیه می باشد و به همین دلیل اندازه گیری آن بسیار سخت شده است. با توجه به گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست epa که رادون را بعد از سیگار دومین عامل ایجاد سرطان ریه می داند و همچنین باتوجه به اهمیت این گاز در کشف معادن اورانیوم، پیش نشانگری زلزله، ساخت و ساز و تولید مصالح ساختمانی در مناطق رادونی، بررسی این گاز به عنوان یکی از هدفهای مهم برای محققان می باشد. ما در طی این پروژه سعی کرده ایم تا غلظت گاز رادون را در در خاک بررسی کرده و میزان نامتعارف آن را در نمونه های مختلف تعیین کنیم. برای این کار از سیستم رادونمتر rad7 استفاده شده است. بر این اساس حساسیت rad7 نسبت به رطوبت بررسی گردید که نشان داد دستگاه در رطوبتهای بالای 10% دارای خطای بالای می باشد. با اندازه گیری رادون در حاشیه دریاچه ای به وسعت 640 هزار متر مربع طی 24 مورد نمونه گیری، غلظت متوسط31955 bq/m3برای رادون منطقه بدست آمد که با بررسی های دقیق مشخص شد در 4 نقطه از منطقه غلظت رادون نامتعارف می باشد. در مورد تورون غلظت متوسط 34894.14 bq/m3 با 4 نقطه نامتعارف بدست آمد. با بررسی تغییرات رادون و تورون در عمق های مختلف یک رابطه مستقیم با همبستگی 994145/0 بین تغییرات رادون و عمق و یک رابطه عکس با همبستگی منفی 98558/0- بین تغییرات تورون و عمق مشاهده شد. همچنین با بررسی میزان غلظت رادون و تورون در نقاط مختلف، منطقه به لحاظ سطوح مختلف رادون و تورون تقسیم بندی گردیده است.