اغلب کارخانه های آلوده کننده هوای شهرها دارای دودکش مجهز به فیلترهای مختلف هستند که تا حدودی از شدت آلودگی هوا می کاهند. در این پژوهش سعی شده است با آنالیز مواد خروجی از فیلتر چند کارخانه مهم شهر تبریز به وسیله دستگاه اسپکترومتر پرتو ‏‎x‎‏ ، نوع عناصر موجود در آنها مشخص شود، که می تواند شاخص مهمی در جهت تشخیص و رفع مواد آلاینده باشد. هم اکنون روشهای مختلفی برای آنالیز عناصر وجود دارد که یکی از دقیق ترین و جدیدترین آنها روش فلورسانس پرتو ایکس یا به اختصار ‏‎xrf‎‏ است که در این پایان نامه از این روش استفاده شده است.