مطالب این پایان نامه در پنج فصل جداگانه مطرح شده که به ترتیب در فصل اول، تحت عنوان ؛کلیات؛ سعی گردیده که موضوع تبیین شود و علاوه بر ارائه تعارف لغوی و اصطلاحی به تاریخچه تشکیل این نهاد (از جنبه قانونی) در حقوق ایران قبل انقلاب و پس از انقلاب پرداخته و نیز به نحو مختصری با نهاد هیات منصفه در سه کشور انگلیس، آمریکا و فرانسه آشنا شویم. سپس در فصول بعدی ؛ترکیب و کارکرد هیات منصفه؛ و مباحثی از قبیل مبنای انتخاب اعضا و گستره وظایف هیات منصفه وظیفه دادگاه در قبال نظر اعشا هیات منصفه، دادگاه صالح و در نهایت تجدید نظر در آرا صادره از دادگاه که متعاقب ارائه نظر هیات منصفه صادر می شود مورد بررسی واقع شده است. در فصل پنجم به نحو کلی تر و با عنایت به اینکه هدف اصلی تحقیق ما تحلیل مبنای فقهی و حقوقی بوده است، از دید حقوقی به این نهاد نگریسته و فسلفه تاسیس، دلایل موافق و مخالفین آن مطرح نموده ایم و سپس فرضیه های انطباق هیات با مبانی شرعی به نحو جزیی تر مورد مطالعه واقع شده و به طرح نظراتی شامل فرضیه جرم حکومتی و دخالت هیات منصفه در رسیدگی به جرایم حکومتی، فرضیه مخاوضه و نظریه قضا شورایی پرداخته شده است و سپس نتیجه تحقیق در عباراتی هر چند کوتاه و مختصر بیان شده است.