نام پژوهشگر: علی اکبر تقوایی

معناگرایی در طراحی فضای معماری (فضای نمایشگاهی دانشگاه تربیت مدرس با استفاده از سازه های پوسته ای)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1389
  سیده فاطمه عظیمی   محمدرضا بمانیان

درک رابطه صورت و معنا، به عنوان معمایی در هنر و معماری مطرح است. در سیر تاریخ معماری از گذشته های دور تا دوران معاصر، همواره گمشده ای در طراحی معماری مورد کنکاش معماران قرار گرفته است که همانا «معنا»ی مستتر در پس کالبد و ظاهر معماری است. لکن تعابیر مختلفی از معنا ارائه شده و با توجه به بسترهای متنوع اندیشه و فرهنگ بشری، تلقی از معنای معنا، دستخوش تغییر بوده است. در پایان نامه حاضر، «معناگرایی»، به عنوان رویکردی نوین در طراحی معماری مورد بررسی قرار گرفته است؛ رویکردی که هدف خلق فضای معماری با بهره گیری آگاهانه از معانی و مفاهیم موردنظر طراح را دنبال می کند. از آنجا که معناگرایی، حوزه های معنایی گسترده ای را در بر می گیرد، لذا تعریف محدوده نظری اهمیت دارد. در این پژوهش، با بهره گیری از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و با توجه به بسترهای فرهنگی و بومی طرح، مبانی فرهنگ و تفکر اسلامی ایرانی را به عنوان مرجع استخراج معانی موردنظر در طراحی معماری در نظر گرفته شده است و از میان مفاهیم موثر در طراحی معناگرا اصولی چون توحید، وحدت در عین کثرت و تجلی پروردگار در عالم خلقت را مطرح نموده ایم. عناصر سازنده معماری دارای قابلیت های بسیاری برای بیان معانی هستند که از این خصوصیت عناصر معماری در جهت نیل به طراحی با رویکرد معناگرا بهره گرفته ایم. از جمله این موارد می توان به هندسه، نور و اهمیت فضای تهی در بیان معماری معناگرا اشاره کرد. بر این اساس اصول کلی طراحی معماری با رویکرد معناگرا را تبیین کرده ایم. موضوع طراحی پایان نامه، طراحی مجموعه نمایشگاهی دانشگاه تربیت مدرس می باشد، که علاوه بر طراحی با رویکرد معناگرا، بهره گیری از سازه های نوین (سازه های پوسته ای) را در دستور کار خود قرار دادیم؛ چرا که علاوه بر توجه به معانی بیانگر در قالب صور معماری، بر این عقیده ایم که کالبد معماری باید متناسب با شرایط زمانی و کاربری های نوین در نظر گرفته شود. پوسته ها، با توجه به ویژگی هایی از قبیل تنوع در فرم، پوشش سطوح وسیع، تنوع مصالح و شیوه های اجرا می توانند گزینه مناسبی برای کاربری نمایشگاهی باشند. همچنین از آن جا که فرم سازه، عاملی مهم در پایداری سازه های پوسته ای است، ویژگی دارابودن هندسه مشخص و ترجیحا متقارن، و امکان اجرای سازه های پوسته ای به دو صورت مشبک و صلب و یا ترکیبی از دو حالت می تواند در طراحی با رویکرد معناگرا موثر واقع شود، آن جا که توجه به ارزش های هندسی، نقش نور در تعریف فضای معماری و غلبه فضای خالی بر کالبد معماری را مدنظر داریم.

بررسی عملکرد منطقه ای شهرهای کوچک با استفاده از تحلیل شبکه مورد مطالعه دار خوین (خوزستان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده هنر 1380
  کورش رستمی   علی اکبر تقوایی

کشور ما در چند دهه اخیر به عنوان یک کشور در حال توسعه و به خصوص پس از اصلاحات ارضی و سپس با شروع جنگ تحمیلی 8 ساله، گرفتار مهاجرت خیل عظیمی از روستائیان شده که روستاهای خود را ترک کرده و روانه شهرها دشه اند. در این بین شهرهای بزرگ بیش از سایر شهرها هدف اصلی مهارجت قرار گرفته اند و در نتیجه در شهرهای مذکور شاهد معضلات اجتماعی نظیر پدیده حاشیه نشینی بوده ایم.آنچه که مسلم است شهرهای کوچک با پذیرش بخشی از سرمایه ها و عوامل تولید می توانند عامل جذب و نهایتا کمک به برقراری تعادلی در منطقه خود شوند تا معضلات شهری را که ریشه در روستاها دارند کاهش دهند.در این پایان نامه سعی بر ان است تا به وسیله تحلیل شبکه که روش نوینی در برنامه ریزی منطقه ای محسوب می شود توانمندیهای منطقه مورد مطالعه را بررسی نموده و ضمن مشخص نمودن مکانهائی که قابلیت توسعه را دارا و برای سرمایه گذاری مساعد می باشند پیشنهادات و راهکارهای مناسبی ارائه گردد.بدین منظور ضمن آشنایی با وضعیت موجود منطقه و همچنین شرح روش بکار گرفته شده (تحلیل شبکه)، به تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری دشه از منطقه پرداخت و در پایان نسبت به ارائه پیشنهادات ادقام گردیده است.