نام پژوهشگر: محمد هاشمی شهری
عبدالرحمن آسوده محمد هاشمی شهری
از آنجائیکه بیماری سل ریوی با وجود قدمت 3000 ساله ای که از شناسایی آن می گذرد وهنوز هم جز معضلات بزرگ جامع بشری است و با بروز ایدز تراژدی این بیماری غم انگیزتر شده است. لذا ما نیز بر آن شدیم، تا بررسی دقیق و جامعی پیرامون فراوانی علایم بالینی و یافته های پرتونگاری بیماری سل ریوی در شهرستان زاهدان انجام دهیم. پژوهش حاضر به روش توصیفی گذشته نگر بر روی پرونده 141 بیمار که با تشخیص سل ریوی که در بیمارستان بوعلی شهرستان زاهدان در سال 1379 بستری شده اند، انجام شده است. در این مطالعه 57% بیماران مونث و 43% بیماران مذکر بودند که نشان دهنده فراوانی بیشتر بیماری در بین جنس مونث می باشد. همچنین در این مطالعه به بررسی رابطه فصل با بیماری سل نیز پرداخته شده است بطوریکه فصول بهار و زمستان بیشترین فراوانی افراد مورد مطالعه را دارا بوده است. از نظر فراوانی یافته های پرتونگاری درگیری هر دو ریه در تمامی گروههای سنی بیشترین درصد را دارا بوده است و در سنین مختلف درگیری ریه راست بیشتر از ریه چپ است. اما پلورال افیوژن، لنفادنوپاتی ناف ریه و فیبروز ریه در افراد مسن بیشتر مشاهده گردید که با افزایش سن علاوه بر افزایش تعداد بیماران، علایم اولیه نیز در بیماران افزایش یافته است. سرفه، تب و دفع خلط بیشترین میزان علایم اولیه را تشکیل می دادند و علایمی مانند تعرق شبانه، تنگی نفس، ضعف و خستگی و کاهش وزن با افزایش سن بر فراوانی آنها افزوده می شد. مشاهده گردید که ضایعات قله ریه و درگیری ارزنی ریه در افراد مورد مطالعه در هر دو جنس یکسان است. اما درگیری هر دو ریه بخصوص ریه راست و ایجاد حفره در ریه در جنس مذکر بیشتر از جنس مونث بود. علایمی مانند فیبروز ریه، لنفادنوپاتی ناف ریه و درگیری ریه چپ و پلورال افیوژن در جنس مونث از فراوانی بیشتری برخوردار هستند. فراوانی علایم بالینی در جنس مونث بیشتر از جنس مذکر می باشد. در مجموع مشاهده گردید که فراوانی علایم بالینی و یافته های پرتونگاری بیماری سل در افراد مورد مطالعه براساس سن و جنس و وضعیت تاهل و فصول سال متفاوت است.