خلاصه:استفاده از دارو درمانی می تواند با بروز عوارض ناخواسته همراه باشد، پرستاران به واسطه رابطه تنگاتنگی که با بیماران دارند نقش مهمی در گزارش دهی این عوارض ایفا می کنند. یکی از عوامل عدم گزارش دهی می تواند فقدان دانش کافی در رابطه با داروها وعوارض آنها باشد. از این رو طراحی مطالعاتی که بتواند کارایی روش های مختلف آموزش فارماکوویژیلانس را برای پرستاران مقایسه نماید، ضروری به نظر می رسد اهداف: مقایسه کارایی دو شیوه آموزشی در ارتقاء دانش و توانمندی پرستاران در زمینه عوارض ناخواسته داروها، یک کارآزمایی تصادفی و کنترل شده. روش کار. این مطالعه به صورت سه بازویی طراحی شده بود که در سال 2013 در مرکز قلب شهید رجایی تهران برگزار گردید. پیامد اصلی مورد مطالعه دانش و توانمندی پرستاران در زمینه ی عوارض داروهای رایج مصرفی در بیمارستان بود. پرستاران از طریق یک الگوریتم تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند(یک گروه پایلوت وسه گروه برای مطالعه اصلی شامل گروه سخنرانی، کارگاهی به روش بارش افکار و گروه کنترل). جمع آوری داده ها در سه مرحله قبل، بعد و سه ماه بعد از هر جلسه آموزشی انجام گرفت و همچنین رضایت مندی شرکت کنندگان بعد از هر جلسه آموزشی از طریق پرسشنامه ای جداگانه ارزیابی شد. به منظور تحلیل آماری از تست های t-test,man-whitney,chi-squareو anovaاستفاده گردید. نتایج: هیچ تفاوت معناداری بین سه گروه مورد ارزیابی در رابطه با اطلاعات دموگرافیک و امتیازات تجمعی در ابتدای کار دیده نشد. دو گروه آموزشی دقیقاً پس از پایان مداخله پیشرفت معناداری نسبت به قبل آن داشتند که این پیشرفت برای گروه سخنرانی به طور معناداری بالاتر بود. در پیگیری سه ماهه هر دو گروه افت معناداری نشان دادند ولی میزان کاهش در گروه سخنرانی به شکل معناداری بیشتر بود. امتیازات تجمعی دو گروه در پیگیزی سه ماهه یکسان و نسبت به گروه کنترل به طور معنادار بالاتر بود. گروه کارگاهی به طور معناداری رضایت مندی بیشتری نسبت به متد خود داشتند

پرسش نامه ی hbas به روش forward- backward با استفاده از راهنمای استانداردی که توسط wild و همکارانش در سال 2005 منتشر شده است و پرسش نامه ی mmas-8 با استفاده از راهنمای معرفی شده توسط سازنده اصلی این پرسشنامه، ترجمه و معتبر سازی گردید. سپس برای سنجش روایی و پایایی پرسش نامه های ترجمه شده، مطالعه وارد فاز کلینیکال گردید. محل انجام مطالعه بخش مشاوره دارویی داروخانه ی 13 آبان در نظر گرفته شد. بیماران مراجعه کننده به داروخانه برای دریافت نسخه ی داروهای ضد فشار خون در صورت دارا بودن شرایط ورود و پس از کسب رضایت وارد مطالعه می شدند. فرم های پرسش نامه توسط دانشجوی مجری به روش مصاحبه رو در رو با بیمار تکمیل گردید. اطلاعات دموگرافیک بیماران ثبت شده و با استفاده از دستگاه دیجیتال بازویی استاندارد، فشار خون بیمار 2 بار به فاصله ی حداقل 5 دقیقه اندازه گیری شد. در مرحله ی آزمون مجدد (یک ماه بعد) دو پرسش نامه مجددا توسط دانشجوی مجری طرح برای هر بیمار پرگردید. مرحله ی آزمون مجدد برای نیمی از بیماران به صورت تلفنی و برای نیمی دیگر به صورت حضوری انجام گرفت. حجم نمونه مورد نیاز 200 نفر تخمین زده شد. در نهایت آنالیز آماری اطلاعات جمع آوری شده از فاز کلینیکال برای بررسی شاخص های سایکومتریک پرسش نامه ها صورت گرفت.در پژوهش حاضر ترجمه ی استاندارد به زبان فارسی برای دو پرسش نامه یmmas-8 و hbasصورت گرفت. یافته های حاصل از آنالیز داده ها در مورد شاخص های سایکومتریک هر دو پرسش نامه در بهترین حالت متوسط بوده و چندان رضایت بخش نمی باشد. ((mmas: (بررسی پایایی: 0.414=? ، میانگینinter item correlation= 0.089، میانگین total item correlation= 0.190، icc= 0.492) ، (روایی ملاکی حساسیت: 43.53%، ویژگی:80.87% ) ، (روایی سازه: استخراج 3 فاکتور زیر بنایی)) و ((hbas: (بررسی پایایی: 0.439=?، میانگینinter item correlation= 0.062، میانگین total item correlation= 0.163، icc= 0.751 ) ،روایی ملاکی : حساسیت: 78.48%، ویژگی: 37.17%) ، روایی سازه: استخراج 6 فاکتور زیر بنایی )) همچنین kappa value در بررسی روایی همگرا بین دو پرسش نامه 0.239 گزارش گردید. با توجه به آنالیز های صورت گرفته نشان داده شد که این دو پرسش نامه برای بررسی پایبندی در یک راستا عمل نمی کنند. در نتیجه توصیه می گردد در درجه ی اول در مطالعات بعدی به طراحی پرسش نامه های معتبر و متناسب با زبان فارسی و فرهنگ ایرانی پرداخته شود. البته با توجه به استفاده ی آسان و ارزان بودن پرسش نامه ها تا زمان طراحی پرسش نامه هایی بهتر یا استانداردسازی روش های دیگر برای پایش پایبندی بیماران، می توان از نسخه ی تصحیح شده ی پرسش نامه داروییhbas و mmas به صورت همزمان استفاده گردد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

وجود مشکلاتی از قبیل تجویز نابجا و مصرف بی رویه داروها، افزایش هزینه های ناشی از درمان دارویی، طولانی شدن مدت اقامت بیمار در بیمارستان، تداخلات دارویی و بروز عوارض جانبی همگی باعث شده اند تا بخشی از تحقیقات دارویی در دنیا معطوف به ارزیابی و بررسی روند تجویز و مصرف داروها گردد. هر چند ارزیابی نحوه مصرف دارو یا ‏‎(drug utilization evaluation) due‎‏ در کشور ما مطالعه ای جدید محسوب می شود، اما یک راه عملی و دقیق در تصحیح امر دارو درمانی و جهت دادن به نحوه صحیح تجویز می باشد که می تواند از بروز برخی پیامدهای نامطلوب جلوگیری کند. در یک برنامه ‏‎due‎‏ تمامی تلاش مبنی بر اصلاح روند دارو درمانی می باشد. به نحوی که نه تنها کیفیت درمان ارتقا یابد بلکه هزینه های مربوطه در مراکز درمانی نیز کاهش یابد. در این زمینه نیز داروسازان از طریق علوم بالینی و به کارگیری برنامه های ‏‎due‎‏ نقش مهمتری در چرخه درمانی پیدا کرده اند و مسوولیت رهبری و اجرای این برنامه ها بر عهده آنان می باشد. در این پایان نامه الگوی تجویز و مصرف داروی ایزوترتینوئین خوراکی ‏‎(roaccutane)‎‏ مورد ارزیابی قرار می گیرد. ایزوترتینوئین خوراکی به عنوان داروی ارزیابی شونده در این مطالعه دارای چند خصوصیت خاص می باشد که انجام ‏‎due‎‏ را مطابق معیارها جایز می نماید.