هدف از اجرای این پژوهش بررسی و مقایسه روش درمانی تلفیقی تحریک ، تقلید، چندحسی و قصه گویی و روشهای رایج برسطح واژگان بیانی در کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر 3 تا 5 ساله عقلی در شهرهای بهشهر و ساری بوده است . در این جهت ابتدا از مراکز توانبخشی موجود دراین شهرها 4 مرکز توانبخشی انتخاب و سپس از بین آنها 40نفر انتخاب شده اند. 20نفر از این کودکان به عنوان گروه شاهد و 20نفر دیگر آن به عنوان گروه مورد در نظر گرفته شده اند. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمده است . برای گروه مداخله ، برنامه زبان آموزی 4ماهه با استفاده از روش تلفیقی اجرا شده است . گروه کنترل دراین مدت همان روشهای رایج برنامه های آموزشی را دنبال کرده اند. درنهایت پس آزمون ، از آزمودنیها به عمل آمده است . نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین پس آزمون گروه کنترل و گروه مداخله در سطح واژگان بیانی وجود دارد و یا به عبارتی دیگر سطح واژگان بیانی این کودکان در روش تلفیقی بیشتر از روشهای رایج در این مراکز بوده است .

تولید صداهای گفتاری دارای ماهیتی حرکتی است که می توان آن را نتیجه عملکرد اندامهای تولیدی (از چاکنای تا لبها) به حساب آورد. تعداد صداهای گفتاری در زبانهای مختلف متفاوت است. هر یک از صداهای گفتاری از طریق مجموع ای از حرکات اندامهای گفتاری تولید می شوند که بطور همزممان انجام می شوند. عملکرد حرکتی زبان در تولدی تمامی واکه ها و بیش از 3/2 همخوانها نقش دارد. هدف از انجام این تحقیق، بدست آوردن میانگین و محدوده طبیعی حرکت زبان به طرف جلو در کودکانی است که به اختلال تولید مبتلا نیستند. در این پژوهش، شاخصهای فوق در مورد دانش آموزان کلاس دوم ابتدایی شهر یزد بدست آمده اند. بعلاوه، برآوردی از میزان شیوع اختلالات تولیدی بدست آمده است و میانگینهای میزان حرکت زبان به طرف جلو در گروههای دارای تولید طبیعی و تولید مختلف و نیز در دختران و پسران مورد مقایسه قرار گرفته است. به منظور بررسی وضعیت میزان حرکت زبان به طرف جلو در کودکان طبیعی وکودکان مبتلا به اختلال تولید، تعداد 788 دانش آموز کلاس دوم دبستانهای عادی شهر یزد (شامل 478 پسر و 310 دختر) بطور تصادفی انتخاب شدند. کلیه کودکان مورد مطالعه، از نظر بهره هوشی مشکل خاصی نداشتند، به کوتاهی بند زیر زبان مبتلان نبودند و هیچیک از آنها، قبلا به خاطر کوتاهی بند زیر زبان تحت عمل جراحی قرار نگرفته بودند. در این تحقیق، گردآوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه و اندازه گیری میزان بیرون آمدن زبان به وسیله ابزار مخصوصی که توسط محقق ساخته شده است انجام می شد. این ابزار، میزان بیرون آمدن زبان را با دقت میلی متر اندازه گیری می کند. نتایج پژوهش: 120 کودک مبتلا به اختلال تولید بوده اند (91 (5/11 درصد) نفر مبتلا به لیسپ مرکزی، 19 (4/2 درصد) نفر مبتلا به لیسپ کناری و 10 (3/1 درصد) نفر مبتلا به یکی از انواع اختلالات تولیدی دیگر). میانگین میزان حرکت زبان به جلو در افراد طبیعی مورد مطالعه، 09/26 میلی متر است و محدوده طبیعی حرکت زبان به طرف جلو برای دانش اموزان کلاس دوم یزدی، (با اطمینان 95%) بین 83/25 و 35/26 میلی متر است (61/26 تا 34/27 میلی متر در دختران و 14/25 تا 83/25 میلی متر در پسران). بین گروههای دارای تولید طبیعی و تولید مختلف، اختلاف معنی داری وجود ندارد ‏‎(p=.138)‎‏ اما اگر نوع اختلال را مورد توجه قرار دهیم و اثر موارد لیسپ را حذف کنیم بین دو گروه یاد شده در بالا تفاوت معنی داری وجود دارد ‏‎(p=.0001)‎‏. بین میانگینهای میزان حرکت زبان به جلو در دختران و پسران اختلاف معنی داری وجود دارد (هم در گروه دارای تولید طبیعی ‏‎(p=.000)‎‏ و هم در گروه مبتلا به تولید مختلف ‏‎(p=.015)‎‏).نتیجه گیری: با توجه به یافته های این پژوهش نتیجه می گیریم که برای تصمیم گیریهای بالینی درباره جراحی موارد مشکوک به کوتاهی بند زیر زبان یا ارائه برنامه درمانی به خاطر محدودیت حرکتی می توانیم از محدوده های طبیعی بدست آمده (با اطمینان 95%) استفاده کنیم ولی باید به جنسیت و نوع اختلال نیز توجه داشته باشیم. از آنجایی که این پژوهش فقط در کودکان کلاس دوم انجام شده است، این نیاز وجود دارد که تحقیق حاضر، در محدوده سنی وسیعتری انجام شود. ضمنا، یافته های بدست آمده از این تحقیق تا حدودی تصور عمومی موجود را تایید می کند که رشد و تکامل گفتار و زبان در دختران (در مقایسه با پسران) سریعتر است.

موضوع این پژوهش، بررسی کارکرد سازوکار کامی - حلقی حین آواسازی دو گروه سنی 10-7 و 23-20 سال در شهرستان مشهد. است. پژوهشگر با محاسبه میزان خیشومی شدگی آواهای زبان فارسی در نمونه های انتخابی، نشان می دهد که سازوکار کامی - حلقی در هنگام تولید کدام آواها فعال تر عمل می کند.