نام پژوهشگر: محمدحسین رسول زادگان
علی اعتمادالعلما نادر رهنما
پیوندکلیه طول عمر بیماران مبتلا به نارسایی کلیه را در دهه های گذشته بهبود بخشیده و بقای بیشتر عمر آنها را سبب شده است. بیماران پس از پیوند کلیه با عوارض گریز ناپذیری از قبیل: مشکلات استخوانی، اسکلتی- عضلانی و عملکردی روبرو می شوند. لذا هدف از این مطالعه بررسی تاثیر 12 هفته تمرینات مقاومتی بر تراکم استخوانی، پوسچر، کیفیت زندگی و برخی از فاکتور های عملکردی بیماران پیوند کلیه بود. تعداد 24 بیمار پیوند کلیه که حداقل یک سال از عمل پیوند آنها گذشته بود (میانگین و انحراف استاندارد سن: 27/4 ± 17/36 سال، قد 34/5 ± 78/172 سانتی متر و وزن 27/5± 17/75 کیلوگرم) و هیچ گونه سابقه ای از بیماری های فشار خون، نارسایی قلبی- عروقی، دیابت و شکستگی های استخوانی نداشتند به عنوان آزمودنی ها این مطالعه در نظر گرفته شدند. بیماران به طور مساوی و تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. گروه تجربی برنامه تمرینات مقاومتی را 3 جلسه در هفته به مدت 12 هفته انجام دادند در حالی که گروه کنترل فعالیت خاصی نداشتند. میزان تراکم استخوانی، انحنای ستون فقرات، کیفیت زندگی و استقامت عضلانی بیماران قبل و بعد از 12 هقته مداخله مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که تراکم استخوانی ناحیه استخوان ران گروه تجربی پس از 12 هفته تمرینات مقاومتی به طور معناداری افزایش پیدا کرد (09/0± 679/0 g/cm2 به 09/0± 689/0 g/cm2 ، 05/0 p <) ، در حالی که میزان تراکم استخوانی مهره های ناحیه کمری پس از این دوره تمرینی تغییری نداشت (06/0± 853/0 g/cm2 به 05/0± 852/0 g/cm205/0 p >). در گروه کنترل نیز تفاوتی در تراکم استخوان ناحیه ران و کمر مشاهده نشد (05/0 p >). میزان انحناهای ستون فقرات ناحیه کمری (لوردوز) بیماران گروه تجربی (50/4 ± 09/53 درجه به 68/4 ± 65/51 درجه) و ناحیه پشتی (کیفوز) (54/2 ± 09/44 درجه به 94/1 ± 46/39 درجه) کاهش یافت و تغییرات معنا دار بود (05/0 p <). ولی در گروه کنترل تغییرات معناداری مشاهده نشد (05/0 p >). میزان کیفیت زندگی بیماران گروه تجربی بطور معناداری بهبود یافت (98/2 ± 85/53 امتیاز به 56/2 ± 33/64 امتیاز)(05/0 p <) در حالی که در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد. میزان استقامت عضلانی بیماران گروه تجربی (ناحیه تنه)(80/2 ±45/8 تکرار حرکت دراز نشست به 35/3 ± 36/17 حرکت)، (ناحیه ران) (91/2 ±90/10 تکرار حرکت باز کردن زانو به 46/3 ± 27/20) به طور معناداری افزایش یافت(05/0 p <). در حالی که در گروه کنترل تفاوت معنا داری مشاهده نشد (05/0 p >). از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که تمرینات مقاومتی می تواند باعث افزایش تراکم مواد معدنی استخوانی، کاهش میزان انحنای ستون فقرات (لوردوز وکیفوز)، بهبود کیفیت زندگی و استقامت عضلانی در بیماران پیوند کلیه شود. بنا بر این این گونه تمرینات برای بیماران پیوند کلیه توصیه می شود.