چکیده: تلاش در جهت پیشگیری از وقوع جرایم منحصراً در حوزه اختیارات قوه قضائیه نبوده و سایر دستگاهها از جمله شهرداری ها به عنوان مدخل در امر مدیریت شهری می توانند نقش موثر و سازنده ای را ایفاء نمایند.نقش شهرداری ها در پیشگیری از جرایم زیست محیطی، کیف زنی و جیب بری، تکدی گری قابل توجه است. عملکرد شهرداری ها در ساماندهی مناطق حاشیه نشین و برنامه ریزی در جهت پیشگیری از تشکیل این گونه محلات، از تجمع بخش اعظمی از مجرمان و ظهور قابلیت های فردی مجرمان بالقوه در نتیجه اثر پذیری از محیط اجتماعی جلوگیری می کند. شهرداری در واقع با پیشگیری از وقوع حاشیه نشینی از بروز جرایمی همچون تغییر کاربری اراضی ، تصرف عدوانی ، فروش مال غیر، سرقت، ساخت و ساز غیر مجاز ، قتل عمد ، نزاع های دسته جمعی، تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی محیط زیست، اعتیاد و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی پیشگیری می کند. وجود فضاهای بدون دفاع شهری همچون زیر گذرها و زیر پل ها ، ساختمانهای متروکه و نیمه تمام، عدم وجود روشنایی از عوامل موثر در بروز رفتارهای مجرمان می باشند که شهرداری ها در راستای انجام وظایف قانونی خود توانایی و قابلیت فراوان در تبدیل اینگونه فضاها به فضاهای قابل دفاع را دارند. از سوی دیگر مراقبت از محل های عمومی و پاکیزگی و نظا فت فضای شهری به میزان زیادی موجب کاهش جرم می شود و عدم رعایت پاکیزگی و نظا فت فضای شهری که خود در نظام حقوقی اکثر کشورها جرم است، شرایط را برای سایر ناهنجاری ها تسهیل می کند چرا که در این گونه مکان ها به دلیل بی نظمی و آشفتگی فیزیکی جمعیت بسیار کمی تردد می کنند و در نتیجه نظارت طبیعی و کنترل اجتماعی بسیار پایین است از این رو مجرمین جهت انجام اعمال مجرمانه میل و انگیزه بیشتری به اینگونه محیط ها پیدا می کنند. بنابراین شهرداری ها با اقدام به حفظ نظا فت وزیبایی شهر موجب افزایش نظارت اجتماعی شده و از وقوع جرایم پیشگیری می کنند. و از دیگر نقش های شهرداری در پیشگیری از جرم، پیشگیری از طریق طراحی محیطی است که در آن می توان به پیاده روها و فضاهای عمومی ( تفریحی و ورزشی) نظیر پارک ها اشاره کرد. این گونه مکان ها باعث حضور بیشتر مردم در فضاهای عمومی می شود و در نتیجه این حضور، نظارت و کنترل اجتماعی بیشتر شده و مجرم چون انسان حسابگری است از ارتکاب جرم منصرف خواهد شد. واژگان کلیدی : پیشگیری ، شهرداری ، شهر ، جرم، نظارت شهری