یکی از مفاهیم مطرح در دستور نقشگرای نظام مند هلیدی، استعاره ی دستوری است که به عنوان نوعی از استعاره معرفی شده است. هلیدی سه نوع استعاره ی دستوری –استعاره اندیشگانی، استعاره بینا فردی و استعاره متنی- را معرفی و متمایز کرده است. هدف این پایان نامه بررسی میزان و شیوه کاربرد انواع استعاره ی دستوری در متون ادبی و علمی است. بدین منظور نگارنده دو اثر علمی با عنوان “اصول دستور زبان فارسی” نوشته ی دکتر ارسلان گلفام و “درآمدی بر جامعه شناسی زبان” نوشته ی دکتر یحیی مدرسی و دو اثر ادبی با عنوان “مدیر مدرسه” نوشته ی جلال آل احمد و “تنگسیر” نوشته ی صادق چوبک را برای نمونه انتخاب کرده و مورد تجزیه و تحلیل و سپس مقایسه قرار داده است. تمامی استعاره های دستوری موجود در چهار متن استخراج و دسته بندی شده اند. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که میزان استفاده از انواع استعاره ی دستوری در متون علمی نسبت به متون ادبی بیشتر است. استعاره ی دستوری به عنوان یکی از مشخصه های زبان علم مطرح است و به عقیده هلیدی(2004) استعاره دستوری در پیدایش و پیشرفت گفتمان علمی و پیش برد استدلال پردازی در این متون از اهمیت بسیاری برخوردار است. به نظر می رسد دلیل این ادعا را باید در مخاطبان متون علمی و حوزه ای که گفتمان علمی به آن مربوط است، جستجو کرد؛ بدین صورت که هر چه مخاطبان متنی، از نظر علمی و تحصیلی در سطح بالاتری باشند و هرچه متنی تخصصی تر باشد استعاره ی دستوری در آن متن، پر بسامد تر است.

سازه ها و روش های متعددی برای اندازه گیری دبی جریان در کانال های آبیاری وجود دارد که در بین آنها سرریز های لبه تیز و دریچه های کشویی کاربرد بیشتری در اندازه گیری و کنترل جریان در کانال های روباز دارند. برای کاهش نقاط ضعف سرریز و دریچه، آنها می توانند در یک سازه هیدرولیکی با هم ترکیب شده و ترکیبی از جریان روی سرریز و زیر دریچه را از خود عبور دهند. در این مطالعه، خصوصیات مدل هیدرولیکی سرریز- دریچه نظیرضریب دبی جریان و پارامترهای موثر بر جریان ترکیبی مورد بررسی قرار می گیرد. مجموعاً تعداد 38 مدل آزمایشگاهی در 5 گروه متفاوت از لحاظ شکل مقطع ساخته شده و در کانال آزمایشگاهی دانشگاه صنعتی اصفهان با دو شکل مقطع مختلف مستطیلی و دایره ای مورد آزمایش قرار گرفت. هر کدام از مدل ها در کانال مستطیلی در سه حالت جریان مورد آزمایش قرار گرفتند الف) حالت جریان آزاد ب) جریان آزاد از روی سرریز و جریان مستغرق از زیر دریچه ج) حالت جریان مستغرق. نتایج آزمایشگاهی برای مدل ترکیبی (در تمامی حالت های جریان) نشان می دهد با افزایش پارامتر بی بعد شده ارتفاع آب در بالادست، مقدار ضریب دبی افزایش می یابد و ضریب دبی حالت مستغرق کمتر از حالت آزاد می باشد. همچنین برای برآورد مقدار جریان عبوری از مدل ها، سه روش مختلف استفاده گردید. در روش اول با فرض ضریب دبی یکسان برای سرریز و دریچه، مقدار جریان عبوری از ترکیب روابط متداول موجود برای سرریز و دریچه بدست آمد. در روش دوم، مقطع کنترل با عمق بحرانی روی تاج سرریز فرض گردیده و با استفاده از رابطه مومنتوم مقدار دبی جریان محاسبه شد. در روش سوم جریان ترکیبی عبوری از مدل با جریان از زیر دریچه شبیه سازی گردید. مقادیر بدست آمده از روش ها با نتایج آزمایشگاهی مقایسه شده و از متوسط و واریانس درصد خطای نسبی برای ارزیابی دقت مدل ها استفاده گردید. این مقایسه نشان می دهد تمامی مدل ها به خوبی توانایی برآورد دبی جریان ترکیبی را دارا بوده و از بین آنها مدل اول بهترین مدل با کمترین خطا می باشد. مدل ها در کانال دایره ای در حالت جریان آزاد و به صورت انتهایی مورد آزمایش قرار گرفتند و از روش اول ذکر شده در بالا برای برآورد دبی جریان در آنها استفاده گردید و مقادیر بدست آمده با نتایج آزمایشگاهی مطابقت خوبی داشته و میزان خطای نسبی در بیشترین حالت در بازه اطمینان 95% کمتر از 5%± می باشد.

هدف از این پژوهش تهیه و ارائه فهرستی از واژه های کاربردی در حوزه معنایی ارتباطات و بررسی تغییرات معنایی بوجود آمده در این حوزه معنایی در دهه 70 و 80 ش می باشد. با ورود تلفن همراه، رایانه و سپس اینترنت در این دو دهه به ایران، تغییرات معنایی چشمگیری در واژه-های حوزه معنایی ارتباطات در زبان فارسی رخ داده است. بدین منظور در این پژوهش واژه های حوزه ارتباطات در سه زیر حوزه تقسیم بندی شده اند؛ 1.حوزه پست 2.حوزه تلفن و تلفن همراه 3. اینترنت و رایانه. داده های پژوهش از میان واژه های عمومی یعنی واژه هایی که مردم و کاربران عادی با آنها سروکار دارند و از آنها استفاده می کنند انتخاب شده و از واژه های تخصصی حوزه مهندسی مخابرات صرف نظر شده است. ابتدا با مراجعه به فرهنگ های لغت از جمله "لغت نام? دهخدا" و "فرهنگ معین" معنای قدیمی تر واژه ها استخراج شده و سپس با معنای جدید آنها در زبان فارسی مقایسه شده اند و در نهایت تحولات معنایی و نوع تحول معنایی این واژه ها در زبان فارسی مورد کنکاش قرار داده شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که عمده واژه های مورد استفاده در حوزه معنایی ارتباطات واژه ها و ترکیبات ساخته شده و همچنین واژه های گسترش معنایی یافته زبان فارسی می باشند و البته تعداد واژه های قرضی و ترجمه قرضی هم قابل توجه است. بیان این نکته ضروری است که باید واژه های جدید به صورت مدخلی نو و واژه-های قدیمی که گسترش معنای پیدا کرده اند به صورت مدخل های چند معنایی، وارد فرهنگ های زبان فارسی شوند.

هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حروف اضافه ی مکانی روی، از، در، به و تا از منظر معنی شناسی شناختی بود. در همین راستا رویکرد چندمعنایی قاعده مند تایلر و ایوانز (2003) برای تحلیل داده ها برگزیده شد و ابزار به کارگرفته شده، ابزار معنی شناسی شناختی بودند؛ مانند ابزارهای طرح واره های تصویری، چیرگی معنایی و شبکه ی معنایی. درجهت نیل به این هدف داده ها از متون فارسی و مکالمات روزمره ی فارسی استخراج و با به کارگیری رویکرد ذکرشده مورد تحلیل قرارگرفتند. مطالعه ی دقیق حروف اضافه در زبان فارسی می تواند گامی درجهت شناخت پیچیدگی های زبان فارسی و کمکی درجهت تبیین صحیح ساخت زبان فارسی باشد. مطالعه ی حروف اضافه از منظر زبان شناسی شناختی، در کنار دیگر رویکردهای زبان شناسی، می تواند بستری درجهت نیل به هدف بالا باشد. مطالب نوشته شده در پنج فصل به شرح زیر سامان داده شدند: فصل اول به کلیات و روش تحقیق اختصاص یافت و پرسش های مطرح در این پژوهش از این قرار بودند که در چارچوب معنی شناسی شناختی، معانی حروف اضافه ی مکانی چگونه شکل می گیرند و نیز این که استعاره چه تأثیری می تواند بر چندمعنایی داشته باشد. در فصل دوم، پیشینه ی تحقیق و پژوهش هایی که توسط زبان شناسان و پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی دررابطه با چندمعنایی صورت گرفته مطرح شدند. در فصل سوم، چارچوب نظری تحقیق، علوم شناختی، زبان شناسی و معنی شناسی شناختی و همچنین اصول اصلی و مبانی معنی شناسی شناختی بررسی گردید و پس از آن به چندمعنایی قاعده مند و روش تایلر و ایوانز (2003) برای تعیین معانی متمایز یک حرف اضافه پرداخته شد. در فصل چهارم یعنی بخش تحلیل داده ها نیز معانی متمایز حروف اضافه ی فوق الذکر و نحوه ی شکل گیری این معانی تبیین و شبکه ی معنایی آن ها ترسیم شد. و سرانجام در فصل پنجم که فصل نتیجه گیری است، نتایج حاصل مشخص کرد که این حروف اضافه دارای معانی مختلفی هستند که همه از یک معنی واحد مشتق شده و شبکه ای به هم پیوسته را تشکیل می دهند و در پاسخ به پرسش های مطرح در این پژوهش مشخص گردید که تمامی مفاهیم متمایز یک حرف اضافه به طور نظام مند و باتوجه به ملاک های تایلر و ایوانز (2003)، یعنی وجود معنایی اضافه بر معنای موجود در مفهوم اولیه و نیز مستقل بودن از بافت، از صحنه ی نخستین و مفهوم اولیه مشتق می شوند. همچنین نشان داده شد که استعاره یکی از خاستگاه های چندمعنایی است؛ چراکه مشخص گردید کاربردهای مجازی حروف اضافه موجب انباشت معانی استعاری بر تنها معنای صریح این حروف اضافه شده و منجر به چندمعنا شدن آن ها می شوند. درواقع، معانی مشتق حروف اضافه در چندمعنایی حاصل بسط استعاری معانی مرکزی اند.

در پژوهش حاضر سعی کردیم که با تکیه بر چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف درسه سطح تحلیل: توصیفی،تحلیلی و تبیینی و با هدف شفاف سازی گفتمان و گزاره های تلویحی پنهان در فرآیند ترجمه رمز و راز پیچیدگی ترجمه در کتاب سلطه یا بقا نوام چامسکی از انگلیسی به فارسی رابررسی کنیم. این تحقیق از روشی براساس تحلیل انتقادی گفتمان استفاده می کند. تا به بررسی اثرات فرایند ترجمه در بازنمایی متن اصلی و عقاید ایدئولوژیک نویسنده و مترجمان آن بپردازد. و در نتیجه نظریات و فرهنگ نویسنده متن اصلی، متفاوت به نظر خواهد رسید.نتایج حاصله نشان می دهد مترجم متن اول با استفاده بیشتر از فراینداسم سازی و مجهول و ضمیر در موارد مختلف و بکارگیری از واژگان معادل در ترجمه خود بیشتر از مترجم دوم، سعی داشته جنایات و دخالت های آمریکا در منطقه را بهتر و با شدت بیشتر به نمایش بگذارد.درپژوهش حاضر 50 ساختار گفتمان مدار برای هر مولفه انتخاب ودر تجزیه و تحلیل به کار گرفته شده اند.

در این پایان نامه هدف اصلی بازبینی ونقد فرهنگ فارسی به انگلیسی آریان پور است تا بتواننقاط ضعف و قوت آن را شناسایی نموده و پیشنهادهایی هم در این زمینه مطرح نمود. براین اساس جدیدترین تغییرات با توجه به معادل سازی میتواند در فرهنگ درج شود،همچنین سعی شده تاضرورت نقد و بازبینی و اصلاح فرهنگ زبان فارسی به انگلیسی آریان پوربا دلایل کافی ارائه شود.به نظر می رسد که فرهنگ فارسی به انگلیسی پیشرو آریان پور از لحاظ اصول نوین فرهنگ نگاری باید مورد بازبینی قرار گیرد تا در چاپها و ویرایشهای بعدی بتواند دامنه لغات بیشتری را در خود داشته باشدو تمامی اصطلاحات و لغات ساخته شده در سالهای اخیر را نیز با معادل یابی مناسب در خود جای دهد. وبا توجه به کمبودهای موجود در فرهنگ فارسی به انگلیسی آریان پور به نظر می رسد که ارائه و تدوین و نگارش یک فرهنگ جامع فارسی به انگلیسی دیگر می تواند کمکی به کاربران و مخاطبان این فرهنگ باشد .نتایج بررسی نشان میدهد که این فرهنگ درمواردی همچون به کارگیری مدخلهای مهجورو نیاوردن مدخلهای روزمره وتابو ومشاهده خودداری وسانسور در بیان برخی از واژگان واصطلاحات ضعف دارد.بنابراین به نظر میرسد که بازبینی این فرهنگ به صورت علمی یک فرایند منطقی باشد ودر نتیجه میتوان گفت که با به روز کردن و استفاده از کلمات جدید در واقع می توان این فرهنگ را به یک مرجع قوی با تمامی لغات ضروری تبدیل نمود. واژگان کلیدی: فرهنگ لغت،نقدوبازبینی، فرهنگ فارسی به انگلیسی،فرهنگ نویسی، فرهنگ پیشرو فارسی به انگلیسی آریانپور.

چکیده در این پژوهش تلاش شده است تا فرهنگی توصیفی از اصطلاحات ریشهشناسی زبان، ارائه شود. با توجه به اینکه ریشه¬شناسی از مقولات مهم در فرهنگ¬های توصیفی است، ابتدا به تعریف ریشه¬شناسی و انواع آن پرداختیم و رویکردهای مختلف، در رابطه با ریشه¬شناسی علمی، ریشه¬شناسی عامیانه، ریشه-شناسی تاریخی، را مورد بررسی قرار دادیم. همچنین انواع فرهنگ¬های موجود در زمینه¬ی ریشه¬شناسی معرفی شده است. در ادامه توصیف ساختار برخی از این فرهنگ¬ها، لزوم گردآوری و تألیف انواع فرهنگ¬ها را یادآور شدیم و در فصل چهارم مهم ترین اصطلاحات حوزه ریشه¬شناسی زبان را گرد¬آوری و برای هر مدخل توصیفی همراه با مثال ارائه شده است. با توجه به رشد وتوسعه¬ی علم و لزوم دستیابی به یک زبان علمی زایا و پویا تهیه¬ی فرهنگ¬های اصطلاحات ریشه¬شناسی زبان به منظور توسعه¬ی زبان یک ضرورت انکار ناپذیر است و همچنین تألیف و تدوین انواع فرهنگ¬های لغت، فرهنگ¬های توصیفی و فرهنگ¬های موضوعی ضروری می¬باشد و تحقیق در این زمینه باید مستمر و مداوم باشد. واژه‏های کلیدی: ریشه¬شناسی، فرهنگ¬های توصیفی، فرهنگ فارسی، فرهنگ زبانشناختی.

پایان نامه ی حاضر پژوهشی است در باب فرایندهای واژ-واجیِ سمنانی در چارچوب واج شناسی زایشی خطی. در این راستا ابتدا پژوهش های پیشین سمنانی و پژوهش های همسو با آن که در زمینه ی صرف و واج شناسی زایشی انجام شده اند، معرفی گردیده است. سپس مبانی نظری واج شناسی زایشی، جایگاه آن در زبان شناسی و توصیف قواعد واژ-واجی مطرح شده اند. دست یابی به ماده ی خام پیکره ی زبانی از طریق تهیه ی پرسش نامه های هدایت شده انجام شده است و کلیه ی داده ها از گویشوران سمنانیِ ساکن شهرستان سمنان به دست آمده اند. هدف اصلی این پژوهش، معرفی، توصیف و تبیینِ فرایندهای واژ-واجی گونه ی سمنانی در چارچوب واج شناسی زایشی است. نتایج حاصل از این تحقیق این است که بسیاری از فرایندهای صرفی در گونه ی سمنانی از طریق تغییرات آوایی اعمال می گردد؛ مانند فرایندهای صرفیِ تغییر زمان در فعل و حالت در اسم. رایج ترین فرایندهای واژ-واجیِ سمنانی درج، حذف و تغییر آوایی است. در پایان به این نتیجه می رسیم که در جمع آوری دستاوردهای تحقیق در چارچوب واج شناسی زایشی معیار، انگاره ی spe قادر به تبیین تغییرات تلفظی ساختارهای تصریفی در سمنانی می باشد.

یادگیری واژگان یک گام اساسی برای فراگیری زبان خارجی می باشد. واژگان، ابتدایی ترین انتقال دهنده معنی به حساب می آیند. در نتیجه، بار اصلی اطلاعات در برقراری ارتباط را به دوش می کشند. به عنوان قسمتی از زبان، یادگیری واژگان به عنوان موضوع اصلی در آموزش رسمی به حساب می آید. یادگیری واژگان یک عنصر اصلی در یادگیری ژبان خارجی و همینطور فراگیری زبان مادری افراد می باشد. با توجه به نقش اساسی واژگان هر زبان به عنوان عنصر جدایی ناپذیر در یادگیری زبان خارجی و اهمیت شناسایی منابع برای آسان تر کردن این فرایند، این پژوهش بر آن بوده است تا به شناسایی و دسته بندی منابع واژگانی زبان انگلیسی بپردازند که فراگیران ایرانی زبان انگلیسی از آن بهره می گیرند تا خلا موجود در محیط غیر انگلیسی زبان را تاحدودی برطرف کند. بدین منظور، 127 فراگیر زن و مرد زبان انگلیسی در محدوده سنی 10 تا 45 سال از طریق پرسشنامه محقق ساخت با روایی و پایایی مشخص مورد پرسش قرار گرفتند. سپس، پاسخ ها خلاصه و دسته بندی شد و داده ها از طریق آزمون خی دو و تست فریدمن تحلیل شدند. بر اساس تحلیل های کمی و کیفی نتایج پژوهش حاضر مشخص شد که کتاب درسی موسسات، داستان های کوتاه انگلیسی، دیکشنری، فیلم های انگلیسی زبان(همراه یا بدون زیرنویس)، انیمیشن انگلیسی، زیر نویس انگلیسی شبکه های تلویزیونی(شبکه های انگلیسی زبان ماهواره)، جستجو در اینترنت، دوست اینترنتی انگلیسی زبان و شبکه های اجتماعی، نوشتن و ترجمه کتاب ها و مقالات به منظور فراگیری واژگان انگلیسی بیشتر مورد استفاده فراگیران واقع شده است. بر اساس نتایج، هیچ رابطه ای بین جنسیت فراگیران و استفاده از منابع زبانی گزارش نشده است. اما رابطه معنی داری بین سطوح مختلف زبانی فراگیران (ابتدایی، مقدماتی و پیشرفته) و میزان استفاده از منابع زبانی گزارش شده است.

در این پژوهش، سعی بر آن است که بسامد و شیوه ی به کارگیری استعاره های اسم سازی و وجهیت را و همچنین نقش آن ها را در متون سیاسی فارسی و انگلیسی، از منظر’ تحلیل گفتمان انتقادی ‘ و با توجه به رویکرد’ ون دایک ‘، بررسی کنیم. داده های پژوهش حاضر به شیوه ی کتابخانه ای جمع آوری شده اند. با مقایسه ی کاربرد استعاره ها ی دستوری وجهیت و اسم سازی در روزنامه های انگلیسی(’ نیورک تایمز ‘ ، ’ واشینگتن پست ‘ ، ’ تلگراف ‘ ، کریستین ساینس مانیتور ‘ ، ’ یو اس ای تودی ‘ و’ گاردین ‘) و فارسی( کیهان، حمایت، قدس آنلاین، رسالت، شرق و مردم سالاری) و با موضوع مذاکرات هسته ای ایران، قصد داریم این فرضیه ها را تائید و یا رد کنیم: اینکه استعاره ی اسم سازی در برجسته سازی و پنهان سازی و همچنین در’ انسجام ‘ و’ پیوستگی ‘ متن نقش اساسی ایفا می کند. دومین فرضیه آن است که استعاره ی وجهیت در عینیت سازی’ ایدئولوژی ‘ در گفتمان سیاسی نقش اساسی ایفا می کند. فرضیه ی سوم بیان می کند که بسامد استعاره های دستوری اسم سازی و وجهیت در گفتمان سیاسی فارسی بیشتر از انگلیسی است.

در پایان نامه ی حاضر به بررسی میزان و شیوه ی کاربرد استعاره ی مفهومی از منظر زبان شناسی شناختی در هر یک از متون ورزشی و آشپزی پرداخته شده است. دو شماره از مجله ی آشپزی «هنر آشپزی» و دو شماره از مجله ی ورزشی «دنیای ورزش» به طور تصادفی انتخاب شد و کلیه ی جملات حاوی استعاره های مفهومی از خلال این چهار مجله استخراج گردید. نتایج و یافته ها از تعدد و تنوع چشمگیر استعاره ها در حوزه ی ورزشی و نیز بسامد و تنوع اندک آن در حوزه ی آشپزی حکایت داشت. همچنین بر اساس شواهد به دست آمده، حوزه ی مبارزه بیشترین میزان فراوانی و حوزه ی کتابت کمترین میزان فراوانی را در مجلات ورزشی به خود اختصاص داده اند. در مجلات آشپزی نیز بیشترین میزان فراوانی به حوزه ی شکل و کمترین میزان فراوانی به حوزه ی اندازه و جهت تعلق داشت.

این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است و شامل پنج فصل می باشد. فصل اول به توضیح موضوع و اهمیت پژوهش، سوال ها و فرضیه های پژوهش، محدویت ها، هدف تحقیق، روش تحقیق و سازماندهی پژوهش می پردازد. فصل دوم به بیان مطالعات و تحقیقات پیشین که در ایران و خارج در این زمینه انجام شده است، اشاره می نماید. در فصل سه به مبانی نظریه نقش گرای نظام مند هلیدی، توضیح فرانقش ها، فرایند ها، روابط انسجامی و تداومی و نیز استعاره اختصاص دارد. در فصل چهار بر اساس نکات مطرح در فصل سوم، به بررسی سوالات تحقیق در متون کتب هفتم و هشتم و نیز تحلیل آن ها می پردازد. در این فصل برای بررسی هر مبحث، جداول و نمودار هایی نمایش داده شده اند. فصل پنجم به مقایسه نتایج داده ها در متون کتب مذکور پرداخته تا تطابق یا عدم تطابق این متون، با نظریه یادگیری زبان – بنیاد هلیدی را بررسی نماید. نتایج کلی پژوهش حاضر عبارتند از : 1 – مطابق با نظریه هلیدی، کودکان همواره با کنش های معنایی سر و کار دارند و نشانه های زبانی درتعامل با دیگران و تبدیل تجربه به معنا، در فرا نقش اندیشگانی شکل می گیرند. در این فرانقش، فرایند ها در هر بند و در هر دو پایه بررسی گردید. در متن های این کتاب ها 177 فرایند وجود داشت که به شرح زیر می باشند: 85 فرایند ربطی با 48/02 درصد بیشترین، 45 فرایند مادی با 25/42 درصد، 19 فرایند کلامی با 10/73 درصد، 15 فرایند ذهنی با8/77 درصد، 8 فرایند رفتاری با 4/51 درصد و فرایند وجودی با 2/81 درصد کمترین فرایند ها را به خود اختصاص داده اند. 2- در این کتاب ها، تصاویری را می بینیم که بین هر واژه و معنای آن رابطه طبیعی وجود دارد و این با نظریه هلیدی و آموزش زبان در سطح مبتدی کاملا ً مطابقت دارد. بنابراین فرضیه دوم درست می باشد. 3 – در این کتاب ها روابط انسجامی و تداومی وجود دارند که موارد مختلف آن در زیر لیست شده اند: الف ) تعداد کل ارجاع ها 119 مورد است که 48 مورد برون متنی و 71مورد درون متنی است که از این تعداد 58 ارجاع پیش مرجعی و 13 ارجاع پس مرجعی می باشند. ب ) تعداد کل حذف 47 مورد است که 23 حذف از نوع اسمی ، 23 حذف از نوع بندی و 1حذف فعلی وجود دارد. ج ) تعداد 17 جایگزینی در این پیکره وجود دارد که 5 مورد از نوع جایگزینی اسمی و 12 جایگزینی از نوع بندی می باشند. د ) در این متون، تعداد 26 ادات ربط وجود دارد که شامل 10 مورد ادات ربط افزایشی، 6 ادات ربط تقابلی، 3 ادات ربط علی، 6 ادات ربط از نوع تداومی و یک ادات ربط زمانی می باشند. ه ) در بررسی انسجام واژگانی به این نتایج دست یافتیم: درکل پیکره مورد پژوهش 242 واژه تکرار، 9 واژه مترادف، 38 واژه عام، 13 واژه شامل و 25 واژه هم آیی وجود دارند. 4 – در کتاب انگلیسی پایه هفتم هیچ استعاره ای یافت نشد. در کتاب انگلیسی پایه هشتم نیز تعداد اندکی استعاره وجود دارد که بیشتر متعلق به استعاره اندیشگانی است. وجود تعداد کم استعاره و یا عدم آن، درکتب مبتدی آموزش زبان انگلیسی، با نظریه یادگیری زبان – بنیاد هلیدی مطابقت دارد.

این پژوهش به بررسی فرآیندهای واژی نحوی زبان لری گونه ی خرّم آبادی پرداخته است.در این پژوهش ابزارهای ساخت واژی بازنمودی مقوله های دستوری (تحوی) مختلف مثل زمان،نمود، وجه،تطابق، شمار، جنس و قیاس در اسم، فعل و صفت در زبان لری گونه ی خرّم آبادی مورد بررسی قرار گرفته است.

چکیده زبان شناسان فراوانی تعاریف متعددی از بافت و انواع آن ارائه نموده اند. یکی از مباحث مورد توجه زبان شناسان نقشگرا و شناختی تحلیل گفتمان است. انسان برای دریافت فحوای کلام باید علاوه بر تسلط بر زبان از بافت آن زبان نیز مطلع گردد. به عقیده ی ویتگنشتاین(????) معنای کلمات در کاربرد آنها و بافت کلام مشخص می شود. کاتینگ(????) بافت را به سه دسته بافت موقعیتی، بافت دانش پس زمینه و بافت هم بافت تقسیم کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل بازنمایی بافت در کتاب جدیدالتألیف زبان انگلیسی پایه هفتم است، برای این منظور مولفه های بافت درون زبانی و برون زبانی در چارچوب نظریات و دیدگاه های زبان شناسان و به طور اخص رویکرد کاتینگ (????)، لویس (????) و هلیدی وحسن (????) استخراج، معرفی و بررسی شده است تا تأثیر انواع بافت در درک مفهوم و یادگیری زبان دوم دانش آموزان ارائه گردد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که بافت موقعیتی با ??/?? درصد بیشترین اختلاف کاربرد و بافت دانش پس زمینه با ??/?? درصد و بافت هم بافت با ??/?? درصد کمترین بسامد را از کل بافت دارد. در پایان می توان نتیجه گرفت که این کتاب از نظر رعایت کاربرد بافت زبانی و بافت برون زبانی از سطح کیفی متوسطی برخوردار است. در پایان راهکارهای مناسب برای تعدیل، ادامه یا اصلاح فعالیت های آموزشی و تألیف و تدوین بهتر کتاب زبان انگلیسی ارائه و پیشنهاد شده است. کلید واژه ها: بافت، بافت زبانی، بافت غیر زبانی، مولفه های بافت، کتاب زبان انگلیسی پایه هفتم.

مطالعه و مقایسه های ساختارهای صرفی و نحوی در زبان های متفاوت، به منظور یافتن جهانی های زبان، همواره مورد علاقه ی بسیاری از زبانشناسان بوده است. امروزه این مطالعات شاخه ای از زبان شناسی را با عنوان رده شناسی زبان به خود اختصاص داده است. رده شناسی بر این اساس عبارت است از طبقه بندی زبان ها و یا اجزای زبانی، بر اساس ویژگی های صوری مشترک، این شاخه ی مطالعاتی در زبانشناسی قدمتی 2?0 ساله دارد اما از آنجا که تاکنون فرهنگی در زمینه ی این شاخه از زبان شناسی وجود نداشته است، نگارنده بر آن شد تا فرهنگ توصیفی در این زمینه تدوین نماید. این پایان نامه شامل مقدمه که در آن کلیات تحقیق شامل اهداف، فرضیات، شیوه ی انجام کار، متغیرها و غیره ذکر شده است، پیشینه ی تحقیق که در بردارنده ی تحقیقاتی که در مورد فرهنگ های توصیفی ذکر شده است، چارچوب نظری که حاوی نظریه های مربوط به فرهنگ نگاری و فرهنگ نویسی ذکر شده است، تحلیل داده ها که اصطلاحات مربوط به رده شناسی زبان که از منابع معتبر استخراج شده اند و تعاریف و توصیف های ساده و روشن در آن ذکر شده است، و نتیجه گیری که شامل نتیجه ی تحقیق و صحت فرضیات بررسی شده اند، می باشد. سپس واژه نامه ی فارسی به انگلیسی، ضمیمه و فهرست منابع فارسی و انگلیسی در این تحقیق عنوان شده است. امید است این اثر بتواند مورد استفاده ی دانشجویان علاقه مند به زبان شناسی و مترجمان واقع شود و گام نخست برای ادامه ی تحقیقات بعدی درباره ی این شاخه از زبان شناسی تلقی شود.

چکیده تحلیل گفتمان به شاخه ای از زبان شناسی اطلاق می شود که هدف آن توصیف واحدهای زبانی مرتبط و معنی دار فراتر از سطح جمله است.یکی از مباحث تحلیل گفتمان، تحلیل متن است. در تشکیل متن، علاوه بر روابط ساختاری میان اجزا درون جمله شماری روابط فرا جمله ای نیز قابل درک است که از طریق عوامل انسجام همانندارجاع، جانشینی، حذف، تکرار، هم معنایی، تضادمعنایی، شمول معنایی و با هم آیی نمود صوری پیدا می کند. در این پایان نامه پس ازمعرفی عوامل انسجام و انواع آن، تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که آیا ژانر یا نوع نوشتار در شیوه و میزان کاربرد عوامل انسجام تأثیر دارد. برای پاسخ به این سوال انسجام واژگانی، دستوری و ادات ربط در کتابهای مونسون و سیروس در اعماق به عنوان نمونه متن ادبی و نقد ادبی به عنوان نمونه متن علمی نوشته سیروس شمیسا بررسی شده است. نتایج تجزیه و تحلیل آثار مذکورنشان می دهد که از میان انواع انسجام دستوری در هر دو نوع متن علمی و ادبی، ارجاع از بیشترین بسامد و حذف و جانشیی از کمترین بسامد بر خوردار است. همچنین از میان عوامل انسجام واژگانی در هر دو نوع متن، تکرار دارای بیشترین بسامد است. میزان بسامد ادات ربط در متون علمی بیشتر از متون ادبی است. نویسنده در متن علمی برای اهداف آموزشی و به منظور قابل فهم کردن نکات دست به تکرار میزند. همچنین شمول معنایی دارای کمترین بسامد است. علت عدم کاربرد این رابطه معنایی در متن علمی، ماهیت متن علمی و نیاز آن به صراحت است، در حالیکه یک متن ادبی به چنین صراحتی نیاز ندارد.