نام پژوهشگر: سعید سلیمیان

تعیین سازگاری رنگزا با استفاده از دستگاه های دیجیتالی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده مهندسی نساجی 1393
  سعید سلیمیان   هاله خلیلی

بررسی رفتار رنگزاها در یک ترکیب به صورت عملی جهت به دست آوردن یکنواختی مورد نیاز و اطمینان از به دست آوردن شید مورد نظر، قابلیت تکرارپذیری و به حداقل رساندن میزان رنگزا و انرژی مصرفی ضروری است. در سال های گذشته تغییرات زیادی در صنایع مختلف به وقوع پیوسته است که صنعت نساجی نیز از آن مستثنی نیست. هم چنان که مراحل رنگرزی پیچیده تر می شود، به دلیل تمایل به کوتاه تر شدن چرخه آن، کنترل به وسیله کامپیوتر برای دانستن هر چه بیشتر مراحل ضروری به نظر می رسد. بنابراین چرخه های رنگرزی کوتاه تر، تولید بیشتر و کاهش مصرف مواد شیمیایی مورد نظر است. علاوه بر این به دست آوردن یکنواختی به کمک افزودن مواد شیمیایی، افزایش کنترل شده دما یا نگه داری در زمان های اضافی و طولانی کنار گذاشته شده و استفاده از رنگزاهای سازگار از لحاظ سرعت به طوری که در هر نقطه از سیکل رنگرزی درصد یکسانی از هر رنگزا رمق کشی شده باشد، مطلوب است. هدف از این تحقیق امکان تعیین سازگاری رنگزاها با استفاده از دستگاه اسکنر است. تاکنون روش های استاندارد مختلفی از نظر بصری و عملی به منظور تعیین سازگاری رنگزاها ارائه شده است که براساس داده های جذبی و طیفی بوده است. در این تحقیق بررسی سازگاری رنگزاها با استفاده از دستگاه اسکنر و امکان بازسازی دوباره داده های طیفی نمونه های آزمون غوطه وری انجام شده است. به این منظور ابتدا توسط دستگاه اسکنر نمونه های رنگرزی شده با رنگزاهای کاتیونیک و اسیدی ، اسکن گردید. سپس منحنی انعکاسی این داده ها به روش تحلیل اجزا اصلی بازسازی و مجددا با استفاده از روش تحلیل اجزا اصلی و محاسبه درصد واریانس جمعی، تعیین ضریب سازگاری بر روی منحنی طیفی بازسازی شده انجام شد. معیار سازگاری بدست آمده از این روش با معیار سازگاری حاصل از داده های طیفی استخراج شده از اسپکتروفوتومتر مقایسه گردید و در نهایت امکان جایگزینی دستگاه اسکنر با اسپکتروفوتومتر با بررسی نتایج به دست آمده صورت گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده به نظر می رسد می توان با استفاده از این روش تعیین سازگاری رنگزاها را با یک توصیف مناسب رنگی از داده ها بدست آورد.