معکوس زیرشاخه‎‎ای از مسائل انداز‎‎ه ‎‎گیری غیرمستقیم هستند که در شاخه‎‎های مختلف علوم و مهندسی کاربرد دارند. از آ‎ن جا‎یی که حل مسائل معکوس بسیار دشوار است و معمولاً جواب دقیقی ندارد، برای حل چنین مسائلی از روش های تقریبی، به ویژه روش های عددی استفاده می‎‎شود. در این پایان نامه به مطالعه مسائل هدایت گرمایی معکوس در حل مسائل یک بعدی می پردازیم.‎ در سال های اخیر چندین الگوریتم الهام گرفته شده از طبیعت معرفی شده است. کلونی مورچگان، دسته ای از پرندگان و یا ماهی ها نمونه هایی از این نوع الگوریتم هستند. الگوریتم ‎abc ‎ نیز ، یک الگوریتم الهام گرفته شده از رفتار جستجوگرانه ی طبیعی زنبور‎ها، برای پیدا کردن راه حل مطلوب است.‎ ‎‎‎‎ در این پایان نامه‏، ابتدا‎ مفاهیم اساسی معادلات با مشتقات جزئی ارائه می شود‏، سپس مسائل هدایت گرمایی معکوس و مثال هایی از کاربرد این مسائل مطرح می گردد و در فصل سوم روش های حل مسائل هدایت گرمایی مستقیم بحث خواهد شد و در فصل چهارم به معرفی الگوریتم ‎ ‎abc‎ ‎ و کاربرد این الگوریتم در حل مسائل هدایت گرمایی معکوس می پردازیم و نهایتاً در فصل پنجم‏، چند مسأله ی هدایت گرمایی معکوس با شرایط مرزی مجهول با روش پیشنهادی فصل چهارم حل می شود که نتایج به‎‎دست آمده نشان می دهد این الگوریتم راه حل مناسبی برای حل چنین مسائلی ا‎ست.