نام پژوهشگر: محمود خانی
محمود خانی روح الله نیکویی
هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین تاثیر تخلیه گلیکوژنی و اثر احتمالی لاکتات بر آزاد سازی cgrp در حین تمرین استقامتی حاد بود. 10 نفر دانشجوی مرد فعال تربیت بدنی بودند با میانگین سنی 67/1±4/22، وزن 17/4 ± 95/77 و شاخص توده بدنی 69/1 ± 65/21 به صورت هدفمند انتخاب و در تحقیق حاضر شرکت کردند. هر آزمودنی در 4 وهله مجزا با حداقل فاصله زمانی یک هفته جهت سنجش pmax، انجام تخلیه گلیکوژنی، انجام فعالیت استقامتی حاد پس از آن(کوشش تخلیه)، فعالیت استقامتی حاد(کوشش کنترل) و کلمپ لاکتات در آزمایشگاه فیزیولوژی ورزش حاضر شدند. آزمون pmax با شدت 50 وات بر روی دوچرخه کارسنج شروع و تا سرحد واماندگی هر یک دقیقه 25 وات به بار بیشترین مقدار مقاومت تحمل شده در آخرین مرحله به عنوان pmax لحاظ شد. یک هفته پس از اندازه گیری pmax، آزمودنی ها پروتکل تخلیه گلیکوژنی شامل رکاب زدن بر روی دوچرخه کارسنج با مقاومتی معادلpmax 100% به مدت 1 دقیقه باrpm 60 و 2 دقیقه رکاب زدن باpmax 50% به عنوان استراحت فعال بین کوشش های تمرین بود. آزمودنی این کار را تا زمانی که دیگر قادر به حفظ rpm مورد نظرنبودند اجرا می کردند. سپس مقاومت از pmax100% به pmax90% تنزل می یافت و مرحله بالا تکرار می شد. این عمل برای شدت های 60،70،80 درصد pmax تکرار و با اتمام رکاب زدن با شدت pmax60% پروتکل تخلیه گلیکوژنی خاتمه می یافت. آزمودنی ها 12 ساعت پس از تخلیه گلیکوژنی، فعالیت استقامتی حاد شامل رکاب زدن بر روی دوچرخه کارسنج با شدت hrmax80% را تا سرحد واماندگی(کوشش تخلیه) اجرا و زمان کسب شده در این کوشش به عنوان معیاری برای (کوشش کنترل) در نظر گرفته شد. یک هفته پس از کوشش تخلیه، آزمودنی ها کوشش کنترل را همانند کوشش تخلیه اجرا کردند. در آخرین مرحله، دو هفته پس از کوشش تخلیه، محلول ال لاکتات30% و با 5/4=ph به ورید بازویی جهت افزایش مجازی لاکتات پلاسما به میزان 9/3 میلی مول در لیتر به مدت یک ساعت تزریق گردید(کلمپ لاکتات). قبل و بلافاصله پس از پایان کوشش های کنترل و تخلیه و بلافاصله بعد از انجام کلمپ لاکتات، نمونه خونی به میزان 5 میلی لیتر جهت اندازه گیری مقادیر لاکتات، cgrp و تری گلیسرید جمع آوری گردید. مقادیر لاکتات با استفاده از دستگاه لاکتومتر، غلظت های cgrp با روش elisa اندازه گیری شد. از آزمون t همبسته جهت مقایسه میانگین ها بین قبل و بعد از کوشش های کنترل، تخلیه و کلمپ لاکتات و از آزمون همبستگی پیرسون جهت تعیین میزان ارتباط بین متغیرها استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از افزایش معنی دار غلظت cgrp بعد از انجام کوشش تخلیه (001/0>p)، بعد از انجام کوشش کنترل(001/0>p) و بعد از انجام کلمپ لاکتات نسبت به مقادیر اولیه cgrp در هر تست بود. همچنین تفاوت معنی داری بین پس آزمون cgrp بین کوشش های کنترل و تخلیه گلیکوژن بدست آمد. به علاوه ارتباط معنی داری بین سطوح لاکتات پلاسما و غلظت های cgrp سرم یافت گردید(61/0=r). با توجه به یافته های تحقیق نتیجه گیری می شودکه تمرین استقامتی حاد موجب افزایش معنی دار در غلظت cgrp سرم می شود و احتمالا دلیل این افزایش را می توان به نقش فیزیولوژیک cgrp در راه اندازی مسیر اکسیداسیون چربی نسبت داد. همچنین با توجه به نتایج کلمپ نیز می توان از لاکتات به عنوان عامل احتمالی افزایش cgrp در حین تمرین استقامتی نام برد.