نام پژوهشگر: مهدی کیخا
حسین باقری پیمان افراسیاب
یکی از بزرگترین مشکلات خاک های سنگین بافت، پایین بودن هدایت هیدرولیکی آن ها می باشد. آبیاری با آب با کیفیت پایین و وجود نوسانات هدایت الکتریکی در خاکها، مشکلات دیگری نیز بر مشکل فوق افزوده و خصوصیات فیزیکی، هیدرولیکی و شیمیایی این گونه خاک ها را تحت تاثیر خود قرار می دهد. به منظور کاهش اثر این مشکلات، طرحی به صورت فاکتوریل در چهار سطح شوری آب آبیاری حاوی سدیم کلرید (0.79، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر) با دو نوع اصلاح کننده ی سوپر جاذب و ورمی کمپوست، هر کدام در یک سطح به ترتیب به میزان 0.02 و 1.5کیلو گرم در متر مربع به همراه تیمار شاهد انجام گردید و پارامتر های چگالی ظاهری، تخلخل، هدایت هیدرولیکی، اسیدیته، هدایت الکتریکی و کربن آلی خاک اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر اصلاح کننده ها روی تخلخل، کربن آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته، اثر شوری روی تخلخل، هدایت هیدرولیکی، کربن آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته معنی دار شد. با افزایش شوری چگالی ظاهری، هدایت الکتریکی، ماندگاری کربن آلی و رطوبت خاک افزایش و تخلخل، هدایت هیدرولیکی و اسیدیته کاهش یافت. ورمی کمپوست به طور معنی داری کربن آلی، اسیدیته، هدایت هیدرولیکی و تخلخل را افزایش و هدایت الکتریکی خاک را کاهش داد. همچنین سوپرجاذب، اسیدیته را بصورت معنی داری افزایش داده و موجب کاهش هدایت الکتریکی و تجزیه کربن آلی در خاک شد، اما اختلاف آنها با شاهد معنی دار نشد. همچنین عملکرد ورمی کمپوست در شوری های مختلف آب آبیاری از سوپر جاذب بهتر شد. عملکرد سوپر جاذب در حفظ رطوبت خاک بر عکس ورمی کمپوست کاهش یافت و با گذشت زمان تلفات رطوبت کرت های حاوی ورمی کمپوست بیشتر از سوپر جاذب گردید. به طور کلی اصلاح کننده ها موجب بهبود پارامترهای اندازه گیری شدند و اثر اصلاحی ورمی کمپوست روی اصلاح تمامی پارامتر های اندازه گیری شده بیشتر از سوپر جاذب شد.
میثم امیریان معصومه دلبری
همواره یکی از دغدغه های پژوهشگران، افزایش بهره وری در کشاورزی از طریق کاهش مصرف نهاده های تولید بوده است. یکی از نهاده های مهم در تولید محصولات کشاورزی انواع کودها می باشد. در کشاورزی مدرن مصرف کودهای نیتروژنی از دیگر کودها بیشتر می باشد. باید در نظر داشت که کوددهی بیش از حد نیز می تواند منجر به شوری و تجمع املاح در خاک شود. با توجه به اهمیت بررسی آبشویی و تلفات کود، پژوهش حاضر با هدف کاهش آبشویی و هدررفت نیترات، به بررسی تأثیر سطوح مختلف سوپرجاذب و کود اوره بر آبشویی نیترات می پردازد. به همین منظور پس از نمونه برداری از نمونه های آب، خاک و گیاه، میزان نیترات خاک در دو عمق 20-0 و 40-20 سانتی متر، نیترات گیاه و همچنین مقدار نیترات، هدایت الکتریکی و اسیدیته زه آب اندازه گیری شد و با نرم افزار sas آنالیز گردید. نتایج نشان داد که استفاده از سطوح مختلف سوپرجاذب در پارامترهای نیترات، هدایت الکتریکی و اسیدیته زه آب و همچنین نیترات خاک دارای اختلاف معنی دار نیست. همچنین افزودن سوپرجاذب به علت افزایش پتانسیل اسمزی و تجمع املاح در خاک، موجب کاهش جذب نیترات توسط گیاه و معنی دار شدن اختلاف تیمارها شده است. به طور کلی می توان گفت که تحت شرایط این تحقیق، سوپرجاذب به علت سرعت زیاد آبشویی و انتقال یون های نیترات در اثر فرآیند دفع آنیونی، نمی تواند آبشویی نیترات را کاهش دهد. با بررسی تأثیر افزودن کود، مشخص شد که افزایش کود اوره به علت تزریق بیشتر نیترات به خاک و کاهش جذب نیترات توسط گیاه، موجب افزایش نیترات زه آب و خاک شده است. همچنین مشاهده گردید نیترات بیشتری در لایه 20-0 سانتی متر نسبت به لایه 40-20 سانتی متری خاک ذخیره شده است که می تواند به دلیل پدیده صعود مویینگی آب در لایه تحتانی خاک باشد.
مهدی کیخا رضا سبحانی
در این پایان نامه به یکی از مسائل مهم نظریه گراف بنام بعد متریک پرداخته شده است. در فصل اول یک سری تعاریف مورد نیاز در طول نگارش پایان ناه مطرح شده است. در فصل دوم این پایان نامه ابتدا به بیان تاریخچه ای مختصر راجع به بعد متریک پرداخته شد و پس از آن بعد متریک در گراف ها تعریف شد. در زیربخش های دیگر این فصل بعد متریک چند خانواده از گراف ها نظیر گراف های کامل، دوبخشی کامل، گراف های درخت، مسیر، دور، چرخ و دسته گل محاسبه شده و در بخش آخر این فصل حاصلضرب دکارتی دو گراف را تعریف کرده ایم و به محاسبه بعد متریک حاصلضرب های دکارتی گراف ها پرداخته شده است. در نهایت، در فصل سوم به تعریف گراف کیلی جهت دار و ویژگی های آن و همچنین بعد متریک گراف های کیلی جهت دار مربوط به گروه های دوری بهمراه یک مجموعه مولد مینیمال پرداخته شده و در زیربخش آخر از این فصل نیز یک برنامه ریزی خطی بهمراه دوگان آن برای محاسبه مفهوم جدیدی بنام بعد متریک کسری گراف ها بیان شده و متریک مستقل چند گراف به روش های ترکیبیاتی محاسبه شده است.
سپهر خوش قدم پیمان افراسیاب
هدایت هیدرولیکی اشباع یکی از مهمترین خصوصیات هیدرولیکی خاک است که بر جریان آب در داخل خاک موثر است. با توجه به کاربرد گسترده ی این پارامتر، به دست آوردن نتایج نزدیکتر نسبت به مقدار واقعی آن از اهمیت زیادی برخوردار است اما به دلیل نبودن یک روش معیار برای مقایسه ی مقادیر به دست آمده نسبت به آن، تنها سعی می شود عواملی که باعث کاهش جریان آب در خاک می شوند برطرف گردند. در این مطالعه هدایت هیدرولیکی با پنج روش بار ثابت، بار افتان، استوانه های مضاعف، نفوذسنج دیسک مکشی و پرمامتر گلف به دست آمده است. در روش بار افتان، هدایت هیدرولیکی اشباع با نمونه ای که برای برداشت آن از سیلندر آغشته به گریس سیلیکون استفاده شده بود به دست آمد و با مقدار به دست آمده از نمونه برداری بدون گریس سیلیکون مقایسه شد. در روش بار ثابت نیز مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع به دست آمده از نمونه برداری به دو صورت با استفاده از گریس سیلیکون و بدون استفاده از گریس سیلیکون نسبت به هم مورد مقایسه قرار گرفت. در روش استوانه های مضاعف مقادیر به دست آمده از چهار فرمول فیلیپ، کوتیلک-کرجگا، هورتن و میزنسو با هم مقایسه شدند. دستگاه دیگر نفوذسنج دیسک مکشی است که یک لایه ی شن ریز در زیر دیسک دستگاه قرار داده شد و مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع نسبت به حالت بدون شن مورد مقایسه قرار گرفت. پنجمین دستگاه، پرمامتر گلف است که مقادیر به دست آمده از چاهک با دیواره ی آغشته به گریس سیلیکون نسبت به چاهک بدون گریس مقایسه شد همچنین سه فرمول تک عمقی، لاپلاس و دو عمقی نسبت به هم مورد مقایسه قرار گرفتند. در روش های بار ثابت و بار افتان استفاده از گریس سبب افزایش مقدار هدایت هیدرولیکی به ویژه در خاک رسی شد. از مقایسه ی فرمول های روش استوانه های مضاعف تنها می توان این نتیجه را گرفت که اعداد به دست آمده از معادله ی فیلیپ نسبت به سایر فرمول ها بیشتر است که می تواند ناشی از استفاده از اعداد دقایق اولیه ی آزمایش برای تخمین مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع باشد. استفاده از شن در زیر دیسک مکشی نیز سبب افزایش ارتباط دیسک با سطح خاک همچنین جلوگیری از تشکیل لایه ی رسی در زیر دیسک می-شود که موجب افزایش مقدار هدایت هیدرولیکی شد. در روش پرمامتر گلف مقادیر به دست آمده از چاهک-هایی که گریس سیلیکون در آن ها استفاده شده بود از چاهک هایی که از گریس سیلیکون استفاده نشده بود بیشتر شد زیرا گریس از ریزش دیواره ی چاهک جلوگیری می کرد و در مقایسه ی فرمول ها نتایج دو فرمول تک عمقی و لاپلاس تقریبا یکسان شد اما از فرمول دو عمقی در خاک رسی و لوم رسی سیلتی مقادیر کمتر و در خاک لوم رسی شنی مقادیر هدایت هیدرولیکی بیشتر ی به دست آمد.
غلامرضا ضایی علیرضا سیروس مهر
حفر چاهک ها از جمله تکنیک های قدیمی مردم منطقه سیستان در مقابله با خشکسالی و تنوع بخشی به محصولات کشاورزی است. فقدان سفره های آب زیرزمینی (به جز جریانات زیر سطحی و زهاب کشاورزی) و نوسانات آب هیرمند، کشاورزان این منطقه را همواره با مشکلات عدیده ای روبه رو می سازد. اما آنان در خشکسالی های اخیر با حفر چاهک ها و به کارگیری الگوهای کشت امروزی نه تنها مشکلات کم آبی را تا حدودی هر چند ناچیز و به سهم خود مرتفع نموده اند، بلکه توانسته اند به درآمدزایی نسبی نیز برسند. این تحقیق ضمن بیان مبانی نظری تنوع بخشی در فعالیت های اقتصاد روستایی، به بیان نقش چاهک ها در بخش هایی مانند: آبزی پروری، کشت گلخانه ای، دامپروری وحرفه های مشابه پرداخته است. در این پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی بکار گرفته شده و جمع آوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه و مصاحبه بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج نشان داد از یک طرف، بارندگی سالانه ی بسیار پایین و کیفیت پایین چاهک ها کشاورزان را با محدودیت جدی منابع آبی مواجه کرده است. از طرف دیگر، کارایی پایین بهره وری از همین منابع آبی محدود نیز مزید بر علت شده است. هرچند عملکرد محصولات رضایت بخش بود. از آنجا که بخش عمده ی درآمد کشاورزان در مطالعه ی حاضر از فعالیت های کشاورزی می باشد، این امر در شرایط اقلیمی غیرقابل پیش بینی منطقه که مکررا در معرض تنش های محیطی و افت تولید محصولات کشاورزی است، ثبات اقتصادی آنها را به مخاطره می اندازد. بررسی نقاط بحرانی نظام های کشاورزی نشان داد که برای بهبود پایداری آنها، آموزش کشاورزان، کمک به ثبات اقتصادی آنها، اصلاح مدیریت تولید محصول و مدیریت منابع آب از اولویت برخوردار هستند.
آزاد آقایی پیمان افراسیاب
چکیده: حفظ و افزایش بهره وری آب در مناطق خشک با استفاده از سیستم های آبیاری جدید، یک ضرورت تلقی می شود. یکی از روش های افزایش بهره وری آب، روش آبیاری کوزه ای می باشد که از طریق کوزه های رسی متخلخل آبیاری انجام می شود. طراحی درست این سامانه نیاز به اطلاعات کافی از نحوه توزیع جریان آب دارد از آنجا که انجام آزمایش برای تشخیص شکل توزیع رطوبت در داخل خاک بسیار سخت و وقت گیر می باشد، استفاده از شبکه های تحلیلی که با داشتن عوامل آبی خاک و معادلات حرکت آب در آن می توانند تخمین قابل قبولی را از توزیع رطوبت در خاک را ارائه دهند، بسیار مفید است. این پژوهش در قالب بلوک های کامل تصافی و در سه تکرار انجام گرفت. هدف از این مطالعه بررسی الگوی توزیع رطوبت در خاک با استفاده از ارتفاع های مختلف1،5/1و2 متر منبع آب آبیاری در مقاطع زمانی مشخص می باشد. اندازه گیری های رطوبت حجمی خاک تا عمق 1 متردر فواصل مختلف از کوزه توسط رطوبت سنج tdr صورت پذیرفت. تحلیل آماری داده های مشاهده ایی به وسیله spss انجام گرفت. حرکت آب در خاک به وسیله نرم افزار hydrus-2d که قادر به شبیه سازی حرکت آب و املاح و گرما می باشد، شبیه سازی شد و در نهایت نتایج حاصل از شبیه سازی نرم افزار با نتایج حاصل از اندازه گیری های میدانی به وسیله مقیاس-های آماری me، rmse و r2 با هم مقایسه گردید. نتایج نشان داد که مدل hydrus-2d پروفیل رطوبت را در اطراف کوزه های تحت منبع آب با ارتفاع 1، 5/1، 2 متر را به ترتیب با rmse 0095/0، 0125/0 و 0127/0 ، نسبت به داده-های مشاهداتی به خوبی شبیه سازی کرده است. همچنین پروفیل رطوبت در تیمار یک متری با r2 برابر95/0بهترین برازش بین تیمارها را داشت و معلوم شد که مدل در زمانهای اولیه بعد از شروع آبیاری مقدار رطوبت را بیشتر از مقادیر واقعی برآورد کرده است. نتیجه گرفته شد که hydrus-2d در شبیه سازی حرکت آب دارای کارایی نسبتا بالایی می باشد .
جواد میردار هریجانی مجتبی رحمانی
چکیده ندارد.