نام پژوهشگر: علیرضا نصیری

بررسی اثر بنتونایت بر خواص رئولوژی سیال پلیمری و کاهش تراوایی در مغزه کربناته
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی شاهرود - دانشکده مهندسی معدن 1393
  رسول رسولی منش   بهزاد تخم چی

در این پایان نامه تأثیر حضور بنتونایت بر خواص سیالات پلیمری، و همچنین تأثیر آن بر آسیب سازندی و تغییرات میزان تراوایی مغزه های کربناته ی یکی از میادین نفتی جنوب کشورمان، مورد بررسی قرار گرفته است. برای تهیه ی نمونه سیالات مورد آزمایش از دو نوع پلیمر با دو منشأ متفاوت استفاده شده است: نشاسته ی سیب زمینی که پلیمری طبیعی است؛ و پلی آنیونیک سلولز که با نام pac در صنعت حفاری شناخته می شود و جزء پلیمرهای طبیعی اصلاح شده محسوب می شود. همچنین از 3 نوع آب متفاوت (آب فاقد افزودنی، آب دریا و آب اشباع از نمک سدیم کلراید) به عنوان فاز پیوسته ی نمونه سیالات استفاده شده است. علاوه بر این، اثر دما نیز بر پارامتر تراوایی مغزه های کربناته بررسی شده است. تعداد 30 نمونه سیال تهیه و خواص رئولوژی و میزان افت صافاب آن ها، قبل و بعد از افزودن مقادیر مختلف بنتونایت به ترکیب سیالات، اندازه گیری و نمودارهای مربوط به آن ها رسم شده و با مقایسه ی آن ها، تأثیری که حضور بنتونایت و نیز نوع آب مورد استفاده به عنوان فاز پیوسته، بر رفتار نمونه سیالات گذاشته است بررسی شده است. جهت بررسی آسیب سازندی از 12 نمونه مغزه ی کربناته و برای بررسی اثر دما نیز از 4 مغزه ی کربناته استفاده شده است. نتایج نشان دادند که افزایش بنتونایت از 20 تا 50 گرم در ترکیب 350 میلی لیتر از نمونه سیالات پلیمری، باعث افزایش خواص رئولوژی این سیالات می شود؛ ولی پارامتر افت صافاب در مقادیر 20 گرم بنتونایت، کاهش یافته و با افزایش بنتونایت تا 50 گرم، مقدار این پارامتر نیز بیشتر می شود. همچنین میزان شوری فاز پیوسته ی سیال، بر کارآیی نشاسته، بر خلاف پلی آنیونیک سلولز، تأثیر چندانی ندارد. در مورد بحث آسیب سازندی، مشخص شد حضور بنتونایت در سیال پلیمری می تواند مقدار تراوایی سنگ کربناته را بین 28 تا 53 درصد کاهش دهد و باعث وارد آمدن آسیب های جدی به آن شود. همچنین مشخص شد که افزایش دما می تواند 23 تا 37 درصد باعث کاهش تراوایی سنگ های کربناته نسبت به سیالات پلیمری شود. کلمات کلیدی: ، بنتونایت، نشاسته ی سیب زمینی، پلی آنیونیک سلولز، مغزه ی کربناته، آسیب سازندی