جنس l. hordeum متعلق به طایفه triticeae شامل45 تاکسون ازجمله 32 گونه و همینطور51 سیتوتیپ است که 4 ژنوم مستقل h (سابقا i)، i (سابقا h)، xa (سابقا x)، xu (سابقا y) و یک ژنوم ترکیبی xai (سابقا xh) در آن مشخص شده است. تاکسون های واجد ژنوم h شامل گونه h. vulgare l. (که خود دارای دو زیرگونه ی vulgare و spontaeum است و زیرگونه ی vulgare خود دو واریته ی distichon و hexastichon دارد) و گونه h. bulbosum می باشد. جو خودرو (h. vulgare subsp. spontaneum) به عنوان خزانه وراثتی اولیه جو زراعی و h. bulbosum خزانه وراثتی ثانویه آن محسوب می شود. گونه h. bulbosum با پتانسیل ناشناخته و یا ناکافی است که علیرغم داشتن پراکنش وسیع در ایران، تا کنون مطالعات سیتوژنتیک یا مولکولی قابل ذکری روی آن انجام نگرفته است. گونه های خودرو جو واجد ژنوم h دارای ژن های مفیدی از جمله مقاومت به بیماری های قارچی، ویروسی، شته ،سفیدک پودری ، زنگ برگ ، مقاومت به خشکی و تحمل نمک می باشند که می تواند برای اصلاح جو زراعی یا حتی گندم و دیگر گیاهان زراعی در طایفه triticeae استفاده شوند. در این مطالعه وضعیت تنوع تاکسون های دارنده ژنوم h در ایران، با استفاده از صفات ریخت شناختی، سیتولو ژیک و نشانگرهای مولکولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ریخت شناسی بیانگر این نکته است که از میان تاکسون های دارنده ی ژنوم h در ایران بیشترین تنوع ریخت شناختی متعلق به h. bulbosum و پس از آن زیرگونه ی spontaneum است لیکن واریته های distichon و hexastichon از تنوع ریخت شناختی اندکی برخوردارند. مشاهدات بررسی سیتولوژی نشان دهنده وجود سطح دیپلوییدی (2n=2x=14) در جمعیت های h. vulgare s. lat. و وجود سطح تتراپلوییدی (2n=4x= 28) در تمامی 32 جمعیت مورد مطالعه h. bulbosum می باشد. تنوع بین فاکتورهای اندازه گیری شده در این مطالعه در بین جمعیت های متعلق به زیرگونه ی spontaneum بیشتر از زیرگونه vulgare محاسبه شد که نشان دهنده ی متنوع تر بودن جمعیت های جو خودرو نسبت به جو زراعی است زیرا گیاهانی که در محیط های متفاوت و دارای استرس زیاد رشد می کنند معمولاً نسبت به گیاهانی که در شرایط معمول و بهینه رویش دارند متنوع ترند. مقایسه پارامترهای کاریوتایپی نشان دهنده اتوتتراپلویید بودن گونه h. bulbosum و متقارن بودن آن است. نتایج این تحقیق نشان داد که نامتقارن ترین کاریوتایپ ها در جمعیت های h. bulbosum شمال شرق و شمال غرب کشور و متقارن ترین کاریوتایپ ها در جمعیت هایی از غرب ایران مشاهده گردید. بنابراین می توان فرض کرد که قدیمی ترین جمعیت ها در دامنه رشته کوه های زاگرس (غرب ایران) و جوانترین ژرم پلاسم ها در شمال غرب و شما ل شرق کشور وجود دارند. همچنین می توان نتیجه گیری نمود که این گونه از غرب ایران منشا گرفته و به سمت شمال و شمال شرق کشور پراکنده شده است. براساس نتایج حاصل از این مطالعه ، می توان پیشنهاد نمود که آنالیز عدم تقارن کاریوتایپ می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای قدمت و پراکندگی جمعیت های یک گونه مورد استفاده قرار گیرد. نتایج میزان انتقال پذیری 94 نشانگر مایکروساتلایت جو بین 17 جمعیت ازگونه های واجد ژنوم h حاکی از تکثیر 51% از آنها در ژنوم h. bulbosum و 65/23% در ژنوم h. murinum می باشد. بررسی تنوع ژنتیکی در 32 فرد و 13 جمعیت از جو زراعی دو ردیفه و شش ردیفه بومی کاشته شده در ایران با استفاده از 17جفت پرایمر ssr، نشان داد که این ارقام ایرانی از تنوع ژنتیکی بالایی برخوردار بوده (که نشان از بکر بودن این ارقام بومی دارد) و نمونه های جمعیتی در دندروگرام های ترسیم شده، ارقام دو ردیفه (distichon var.) و شش ردیفه (var. hexastichon) به خوبی از هم جدا شدند. با استفاده از 17 لوکوس ssr در 32 فرد و 16 جمعیت جو خودرو (h. vulgare subsp. spontaneum)، مشخص گردید که به طور کلی جمعیت های این زیرگونه در ایران دارای تنوع ژنتیکی بالایی بوده و از میان آنها، جمعیت های غرب و جنوب غرب کشور بیشترین تنوع ژنتیکی را دارا هستند که دال بر وجود احتمالی یکی از مراکز تنوع ژنتیکی این زیرگونه در این نواحی از ایران را دارد. در مطالعه الگوی تنوع ژنتیکی در 120 فرد و 33 جمعیت طبیعی h. bulbosum جمع آوری شده از رویشگاههای مختلف ایران با استفاده از 15 جفت پرایمر مایکروساتلایت مورد آنالیز قرار گرفت که مقدار تنوع درون جمعیتی بالایی (به ویژه در جمعیت های متعلق به غرب و جنوب غرب کشور) مشاهده گردید که به نوبه خود انعکاسی از ماهیت برون زادگیر این گونه می باشد. نتایج داده های مایکروساتلایت، نشان داد که مسیر احتمالی ورود گونه h. bulbosum از شمال کردستان عراق و شرق ترکیه بوده که از طریق غرب ایران (کوه های زاگرس درکردستان ایران و جنوب آذربایجان غربی) به سایر مناطق ایران ازجمله جنوب غرب، شمال غرب، شمال و شمال شرق مهاجرت نموده است. به طور کلی داده های ssr نشان دهنده تنوع ژنتیکی بیشتر h. vulgare نسبت به h. bulbosum می باشد. پیشنهاد می شود مطالعات آینده به مطالعه برای یافتن ژن های مقاومت به شرایط متنوع سخت محیطی مانند خشکی، سرما و شوری (به ویژه در میان جمعیت های غرب و جنوب غرب) برای اصلاح غلات متمرکز شود.

موضوع این تحقیق بررسی فلورستیک واتنوبوتانی گیاهان دارویی مناطق شمالی استان خوزستان شامل: شهرستان-هایدزفول،اندیمشک،شوش،شوشتر،مسجدسلیمان،گتوند،ایذه، باغملک،لالی و اندیکامی باشد. به طور کلی باتوجه به تنوع آب وهوایی و اقلیمیو توپوگرافیک، استان خوزستان از پوشش گیاهی نسبتاخوبی برخوردار است که در دوران کوتاهی از سال و از نیمه دوم اسفند تا اواخر خرداد ماه بروز می کند و اغلب به جز گونه های معدود دایمی،درختی و درختچه ای به سرعت از بین می روند (تقی پور و همکاران 1390). از سویی وجود ریزش های جوینسبتا مناسب باعث استقرار گونه های گیاهی یکساله و چند ساله متنوعی در مناطق شمالی استان خوزستان شده است.

مطالعه حاضر بررسی تنوع جنس آستراگالوس در شهرستان کوهدشت (غرب استان لرستان) می باشد. این منطقه حدودأ دارای وسعتی برابر با 88/3983 کیلومترمربع است. آب و هوای کوهدشت معتدل و نیمه خشک بوده، کمترین ارتفاع منطقه800 متر، بیشترین ارتفاع مورد مطالعه 2600 متر و ارتفاع متوسط 1195 متر می باشد. میانگین دمای سالانه 7/16 درجه سانتیگراد می باشد. میزان بارندگی این شهرستان به طور متوسط 9/350 میلیمتر در سال است. جنس خاک منطقه آهکی، لوم شن دار، ولوم رسی است. نمونه های گیاهی ازاسفند ماه 1392 تا پایان مرداد 1393 هر هفته در فصول رویش جمع آوری شدند. گونه های جنس گون این منطقه شامل40 گونه متعلق به 19 بخش وهفت زیرجنس می باشند. بزرگترین بخش rhacophorus با هفت گونه است که 5/17% کل گونه ها را شامل می گردد. بزرگترین زیرجنس منطقه از نظر تعدادگونه، زیرجنس cercidothrix با نه گونه می باشد. عمده گون-های کتیراده منطقه در دو زیرجنس tragacantha و calycophysa قرار دارند که عمدتأ در مناطقی با ارتفاع بین 1700 تا 3000 متر رویش دارند. این گونه ها حدود 5/12% کل گونه های منطقه می باشند. 15گونه آستراگالوس موجود در منطقه اندمیک ایران می باشند و شش گونه اندمیک منطقه می باشند. شکل زیستی همی کریپتوفیت60% شکل زیستی گونه های منطقه را تشکیل می دهد. بعد از آن به ترتیب اشکال زیستی کامفیت 5/22 %، تروفیت 15%، فانروفیت 5/2 % اشکال زیستی بعدی را تشکیل می دهند.

هدف از انجام این مطالعه شناسایی گونه های خانواده شب بو و طبقه بندی این گونه ها به قبیله های این خانواده می باشد. علاوه بر این شکل زیستی و کوروتیپ گونه ها تعیین شد. نمونه های گیاهی مربوط به خانواده شب بو ازهرباریوم موسسه تحقیقات کشاورزی استان لرستان تهیه و براساس فلورا ایرانیکا شناسایی شدند. براساس نتایج خانواده شب بو در استان لرستان دارای ?? قبیله می باشد که شامل alysseae با ?? گونهhesperideae با ?? گونه leoidieaeبا ?? گونه brassiceae با ?? گونه sisymbryeaeبا ? گونه mathioleae با ? گونه arabideae وdrabeae با ?گونه و eculidieaeو lunarieae با ? گونه قبیله های تشکیل دهنده این خانواده در استان می باشند. فراوانترین و کمترین شکل زیستی تروفیت با ??/? درصد و کموفیت با ?/? درصد بود. براساس نتایج ??/?? درصد گونه ها از لحاظ جغرافیایی جزو منطقه ایرانوتورانی محسوب می شود. ? گونه اندمیک از این خانواده به عنوان گونه های اندمیک ازاستان لرستان گزارش شد. کلمات کلیدی: شب بو، لرستان، صاحاروسندی

تیره شب بو شامل 338 جنس و بیش از 3713 گونه در دنیاست که 170 گونه ی آن در جنس alyssum قرار دارند. جنس alyssum دارای 5 بخش به نام های meniocus، psilonema،alyssum odontarhena ، gamosepalum می باشد. مراکز اصلی پراکنش گونههای این جنس در اروپا، آسیای مرکزی و نواحی مدیترانه ای است. احتمال دارد منطقه ایرانوتورانی با حضور 67 گونه یک مرکز کهن گونهزایی این جنس بوده باشد. کشور ایران دارای 42 گونه یک ساله و چند ساله از این جنس در قالب 5 بخش می باشد. به دلیل تجمع اطلاعات جدید در زمینه گونه های شناخته شده و کشف گونه های جدید و نظرات مختلف در زمینه مرزبندی آن ها یا وضعیت ریخت شناسی گونه ها و هم چنین محدودیت مطالعات سیستماتیک این جنس، تعداد گونه های آن همواره تغییر یافته است. مطالعات بیوسیستماتیکی شامل شمارش کروموزومی و ریزریختار شناسی بذر و کرک های میوه و برگ جهت تعیین روابط بین گونه ای این جنس انجام شد. با استفاده از متغیرترین صفات حاصل از مطالعه بذرها با میکروسکوپ الکترونی ((s.e.m، دندروگرام رسم شد. هم چنین به دلیل جوانه زنی سخت یا عدم جوانه زنی بذر این جنس جهت تعیین تیمار مناسب برای شکست خواب بذر برخی گونه های قدومه مطالعاتی صورت گرفت. بنابراین کوتاه نمودن دوره خواب و افزایش جوانه زنی بذور توسط روش های آزمایشگاهی مختلف می تواند در احیای این گیاه دارویی مهم موثر باشد. برای ارزیابی اثر تیمار های مختلف بر شکست خواب و جوانه زنی بذر قدومه (alyssum turgidum) آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار انجام شد. و براساس نتایج بدست آمده دراین پژوهش مناسب ترین و کارآمدترین تیمار برای شکست خواب بذور قدومه پیشنهاد گردید. مطالعات کروموزومی در 4 گونه به نتیجه رسیده و عدد کروموزومی 1 گونه برای اولین بار در جهان و ایران و عدد کروموزومی 3 گونه دیگر برای دومین بار در ایران و جهان گزارش شد.

جنس allochrusa boiss. متعلق به طایفه lychnideae، زیرتیره silenoideae و تیره caryophyllaceae می¬باشد که دارای چهارگونه در دنیاست. سه گونه از این جنس در ایران وجود دارند که از این میان دوگونه آن به نام¬های a. persica و a. bungei اندمیک ایران هستند. شمال غربی ایران و نواحی مجاور آن در ترکیه و روسیه از مراکز پراکندگی این جنس محسوب می¬شوند شناسایی گونه¬های جنس allochrusa به دلیل شباهت ¬های زیاد میان آن¬ها مشکل می¬باشد. برای حل این مشکلات در مرزبندی گونه¬های مورد مطالعه، مطالعات ریخت¬شناختی، گرده¬شناسی، آناتومی و سیتولوژی انجام شد. برش¬هایی از سطح مقطع ساقه، دمگل¬آذین و برگ تهیه و سپس با استوکارمن یک درصد و سبز متیل رنگ¬آمیزی شد و موفولوژی دانه¬های گرده با استفاده از میکروسکوپ نوری و الکترونی بررسی شد. مطالعات سیتولوژی شامل: جوانه¬دار کردن بذور، پیش¬تیمار، تثبیت، هیدرولیز و رنگ¬آمیزی کروموزوم¬ها است. نتایج این تحقیق نشان داد برخی از صفات تشریحی مانند نحوه آرایش آوند¬ها، شکل سلول¬های اپیدرمی، نوع کرک ، تعداد لایه¬های اسکرانشیمی و پارانشیمی در ساقه و دمگل¬آذین و همچنین اندازه شیار شکمی و نسبت دستجات آوندی در برگ می¬تواند در جدایی بین گونه¬های مورد مطالعه مفید باشد. دانه در این جنس کلیوی و تزئینات سطح دانه متفاوت است. دانه¬های گرده در این دو گونه کروی، چندمنفذی و ساختار اگزین خاردار نقطه¬ای است. گزارش کروموزومی 36=x2=n2 در a. bungei و 30=x2=n2 در a. persica، اولین گزارش کروموزومی برای این دو گونه محسوب می¬شود.

گونه مورد با نام علمی myrtus communis l. از اعضای خانواده myrtaceae می باشد که تقریبأ در بسیاری از مناطق کشور بصورت کاشته شده یا خودرو وجود دارد. مورد در سراسر مناطق با اقلیم مدیترانه ای گسترش دارد، بومی جنوب اروپا و غرب آسیا به خصوص ایران و هند است. در افغانستان، پاکستان، مناطق مدیترانه ای اروپا و افریقا دیده می شود. در مطالعه ی حاضر، صفات ریخت شناسی، ریز-ریخت شناسی سطح بذر، سطح تاج میوه، سطح دمبرگ، صفات آناتومی اپیدرم برگ در ناحیه اپیدرم برگی و مطالعات کروموزومی در جمعیت های مختلف این گونه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. 62 صفت ریخت شناسی در بذر، اندام های گل، برگ، میوه و ساقه و نه صفت کمی و کیفی در بخش آناتومی مطالعه شد.