نام پژوهشگر: مسعود باقرزاده کثیری
آزیتا ابنوی مریم کامیار
هنر سلجوقی جایگاهی والا در رشد و درخشش اغلب زمینههای هنر اسلامی به خود اختصاص داده است اما به دلیل عدم بررسی و تحقیق پیرامون زیورآلات دورهی سلجوقی جنبههای ارزشمند این هنر تا حدی ناشناخته مانده است. لذا برای شناخت بیشتر بخشی از فرهنگ و هنر گذشتهی ایرانی- اسلامی نیازمند آن هستیم که انواع فنآوری و نحوهی ساخت، نقوش و مواد بکار رفته در ساخت زیورآلات این دوره که شامل فلزات، سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی میباشند، مورد بررسی قرار گیرند و اصول ساختاری آنها تبیین گردند. برای رسیدن به این هدف تعداد کثیری از انواع زیورآلات دورهی سلجوقی شامل دستبند، آویز، بازوبند، گردنبند، گوشواره و انگشتریها مورد بررسی قرار گرفتهاند. سه رویکرد اصلی در زیورآلات این دوره قابل شناسایی است: جنبه تزئینی، جنبه اعتقادی و جنبه اجتماعی. همچنین سه دسته از نقوش بکار رفته در این زیورآلات شامل نقوش حیوانی، نقوش گیاهی و کتیبهها عملکردی مهم در تداوم و ماندگاری آنها برعهده دارند که اغلب با تکنیکهایی چون حکاکی، سیاهقلم، ریختهگری و ملیلهکاری اجرا شدهاند. روش گردآوری مطالب به صورت استقرایی است که با بررسی جزئیات نمونههای مورد پژوهش از زیورآلات سلجوقی از منظر فنآوری و نحوه ساخت، نقوش و مواد بکار رفته در آنها مورد استنتاج قرار گرفتهاند.
مهدی عسگری مسعود باقرزاده کثیری
استفاده از رنگ های آزو در بسیاری از صنایع و زندگی روزمره در جوامع امروزی باعث آلودگی محیط زیست به خصوص آلودگی آب¬ها گردیده است که سلامت انسان و سایر موجودات زنده را تهدید می¬کنند. بر این اساس دانشمندان به¬دنبال راه¬های جدیدی برای شناسایی و حذف این نوع آلاینده¬ها از آبهای پذیرنده بوده¬اند. در این کار پژوهشی سعیکردیم تا کارایییکی از موثرترین و کم هزینه¬ترین روش¬های تصفیه¬ی پساب مورد آزمایش و بررسی قرار بدهیم. این روش¬ استفاده از انعقاد و لخته¬سازیالکتریکی می¬باشد. در این تحقیق از روش طرح آزمایشrsmبرای ارزیابی اثرات ساده و ترکیبی چهار پارامتر مستقل: غلظت آلاینده، چگالی جریان، زمان الکترولیز وphاولیه محلول رنگ، بهره جسته و برای بهینه سازی نتایج بدست¬آمده از روشهای آماری استفاده خواهد شد که قادرند بهینه¬ترین مقادیر غلظت آلاینده، چگالی جریان، زمان الکترولیز و phاولیه محلول رنگ برای بیشترین میزان رنگ¬زدایی را محاسبه کنند. آزمایش¬های صورت گرفته برای رنگ زدایی متیل اورانژ به¬وسیله¬ی انعقاد و لخته¬سازی الکتریکی (ec) در یک رآکتور بسته مورد بررسی قرار دادیم. در ابتدا، یک سلول الکتروشیمیایی ساده با یک آند و یک کاتد آماده کردیم سپس اثر هر یک از متغیر به طور جداگانه با استفاده از محلول رنگی مصنوعی مورد مطالعه قرار دادیم. در ادامه به کمک روش طرح آزمایشrsmفرآیند حذف بصورت یک مدل ریاضی بیان شده و در انتها با استفاده از روابط ریاضی و نمودار¬های سینتیکی انرژی فعال¬سازی و مرتبه¬ی واکنش حذف محاسبه کردیم.
هادی زندکریمی بهرام آجرلو
این مطالعه بر آن است که با استفاده از آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم به مطالعه باستان سنجی بقایای اسکلت های انسان محوطه باستانی مسجد کبود بپردازد. در این پژوهش نمونه های دندان و استخوان ده اسکلت از اسکلت های مسجد کبود جهت بررسی بومی و یا غیر بومی بودن این اسکلت ها با دو روش آنالیز ایزوتوپ های پایدار استرانسیوم 87sr/86sr و آنالیز عناصر کم مقدار sr/ca و ba/ca مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش که بومی بودن اسکلت های محوطه عصر آهن مسجد کبود را نشان می دهد، حاکی از سودمندی این روش در مطالعات باستان شناسی است. علاوه بر این نتایج آنالیزهای ایزوتوپی و عنصری به دست آمده در این پژوهش را می توان در تحقیقات مختلف زمین شناسی و باستان شناسی و دیگر علوم بین رشته ای به کار برد.
یاسر نظریه حمیدرضا قربانی
چکیده: شناسایی کانتکست مصنوعات باستانی اهمیت ویژه ای در شناسایی مفهوم و کارکرد آنها دارد. به طوری که عدم مشخص بودن کانتکست نیمی از داده ها و ارزش های علمی یک مصنوع را مخدوش می سازد. در پژوهش حاضر سعی شده تا به وسیله ی آنالیز پنج نمونه سفال خاکستری عصرآهن متعلق به موزه ی ایران باستان، کانتکست و محیط دفن احتمالی آن ها مورد شناسایی قرار گیرد. به همین منظور با شناسایی و اندازه گیری میزان عناصر موجود رسوبات و بدنه سرامیکی نمونه ها با استفاده از دستگاه icp- oes(طیف سنج نشری پلاسمای جفت شده القایی) سعی در شناخت کانتکست احتمالی آن ها شد. هم چنین برای صحت و تکمیل نتایج از دستگاه کروماتوگرافی یونی به منظورشناسایی آنیون های موجود در رسوبات سفالینه ها استفاده گردید. از مهم ترین چالش های پیش رو در این پژوهش مشخص نبودن منطقه جغرافیایی، نبود شاهد دقیق و هم چنین عدم دستورالعمل در خصوص تحلیل داده هاست. مطالعات و بررسی های صورت گرفته نشان می دهد، میزان عناصر موجود در نمونه mb-1و mb- 2 و نیز هم بستگی معنی دار برخی از عناصر خاص بیش ترین نزدیکی را به کانتکست قبرستان دارد. بر اساس غلظت بالای کربنات کلسیم در تجزیه شیمیایی رسوبات نمونه mb- 3 می توان آن را به بافت آشپزخانه و یا کف منطقه مسکونی نسبت داد. نمونه های mb- 4و mb- 5 که نتیجه شناسایی عناصر حاکی از کانتکست هم سان برای آن هاست؛ وجود عناصری نظیر پتاسیم، منیزیم، آهن، تیتانیوم و هم بستگی مثبت آن عناصر با یکدیگر و نیزهم بستگی منفی پتاسیم و منیزیم با سیلسیوم نشان-دهنده بافت های مرتبط با آتش چون اجاق و کوره می باشند. کلید واژگان: کانتکست، سفال خاکستری، عصر آهن، icp، کروماتوگرافی یونی، پتروگرافی