نام پژوهشگر: فریدون نقیبی

بررسی زیست محیطی آلودگی نمکی حاصل از خشک شدن دریاچه ارومیه و تأثیر آن بر سیستم اکولوژیکی پوشش گیاهی زمین های اطراف دریاچه به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis) و سنجش از دور(rs)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ارومیه - دانشکده علوم پایه 1391
  فاطمه خادمی   رضا سکوتی اسکویی

دریاچه ارومیه یکی از دریاچه های فوق اشباع از نمک در دنیا می باشد که در شمال غرب ایران قرار گرفته است و از اهمیت محیط زیستی بسزایی برخوردار می باشد. در این پژوهش با بررسی مساحت پوشش گیاهی، شوره زار و دریاچه در سال های (2011 ، 2006 ، 1998، 1989 و 1984) روند تغییرات مساحت هر یک از موارد یاد شده مورد مطالعه قرار گرفت. بدین ترتیب که ابتدا ترکیب رنگی طبیعی منطقه تهیه و سپس تصویر بر اساس نیاز مطالعه به روش طبقه بندی نظارت شده maximum likelihood به چهار کلاس طبقه بندی گردید. در نهایت پس از استخراج نقشه های مربوطه از تصاویر ماهواره ای، در محیط نرم افزاری arcmap مساحت گیری صورت گرفته و تحلیل های لازم از جمله تغییرات مساحت پوشش گیاهی و تأثیر نمک بر آنها به عمل آمد. نتایج نشان می دهد که مساحت پوشش گیاهی در سال 2011 نسبت به 1984 بسیار کمتر شده است که البته این مهم فقط تحت تأثیر نمک نیست. ارقام به دست آمده برای مساحت پوشش گیاهی سبز در سال 1984، 268/1134070 هکتار می باشد که این مقدار در سال 2011 به 263/502873 هکتار کاهش یافته است. یعنی در سال 2011 نسبت به سال 1984 پوشش گیاهی تقریباً 34/44% کاهش یافته است. مساحت دریاچه 93/57% کاهش و اراضی شور در سال 2011 نسبت به سال 1998 تا 31/96% افزایش یافته است. همچنین مقایسه تصاویر 1984 و 2011 نشان می دهد درصد تغییرات پوشش گیاهی به شوره زار از سال 1984 تا 2011، 0655/0 ? می باشد، این رقم با احتساب 8/631196 هکتار کاهش در مساحت پوشش گیاهی در طی سال های 1984 و 2011، معادل با 171/413 هکتار می باشد. این به این معنی است که در سال 2011 در مقایسه با سال 1984، 171/413 هکتار از اراضی سبز به شوره زار تبدیل شده است. در نهایت با استفاده از روش های رگرسیون گیری ، مشخص شد که در صورت ادامه یافتن روند کنونی، در سال 2017 مساحت دریاچه ارومیه به 207310 هکتار و مساحت پوشش گیاهی به 21480 هکتار کاهش خواهد یافت، و نیز مساحت اراضی شوره به 152330 هکتار افزایش می یابد. همچنین با استفاده از تکنیک های آتوماتای سلولی وضعیت هر کدام از عوارض در سال 2017 مدل سازی گردید، آنچنان که از مدل مذکور نتیجه می شود دریاچه ارومیه در سال 2017 از محل میان گذر به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می شود و پسروی دریاچه از حاشیه و وسط ادامه خواهد یافت.