استفاده از گیاهان دارویی به منظور درمان بیماری¬ها با تاریخ زندگی بشر همزمان بوده است یعنی از زمانی که انسان پس از ابتلا به یک بیماری به جستجوی وسیله¬ای برای بهبودی در محیط زندگی خود می-پرداخت و چاره¬ای جز استفاده از گیاهان نداشت بنابراین شناسایی و معرفی اینگونه گیاهان از دیرباز در جامعه بشری از اهمیت ویژه¬ای برخوردار بوده است. خانواده کامپانولاسه دارای 90 جنس و 2500 گونه است که michauxia laevigata به عنوان گونه¬ای از این خانواده در ایران و بخش¬هایی از ارمنستان و عراق رشد کرده و با نام¬های محلی جین¬جیراسی در زنجان و گل شکافته در کاشان شناخته می¬شود. هدف از این پژوهش معرفی این گیاه و بررسی خواص اکولوژیکی ( ارتفاع، ph، ec، درصد رطوبت، فسفاتاز خاک، برخی از فلزها و عناصر کمیاب خاک و گیاه)، بیوسیستماتیکی (استخراج dna ژنومی، مطالعه با پرایمرهای its، تعیین توالی، blast)، بیوشیمیایی (سنجش آنزیم¬های آنتی¬اکسیدان، بررسی کمی و کیفی پروتئین، سنجش پرولین)، و فیزیولوژیکی (سنجش کلروفیل و کاروتنوئید) گیاه در دو مرحله¬ی رویشی و زایشی در اندام¬های ریشه، ساقه، برگ بذر می¬باشد. نتایج مطالعات بیوسیستماتیکی سبب ثبت یک توالی جدید با کد kc294445:1 در بانک ژنی شد. بررسی خاک منطقه نشان داد که غلظت فلزهای کادمیم، سرب، آرسنیک و کروم بیشتر از مقدار نرمال خاک می¬باشد و ph آن در محدوده 8 است. با توجه به نتایج بدست آمده در این تحقیق مشخص شد که رنگیزه¬های فتوسنتزی و پرولین در دو مرحله رویشی و زایشی با هم تفاوت آشکاری دارند و با ورود گیاه به مرحله زایشی میزان رنگیزه¬های فتوسنتزی کاهش و پرولین افزایش یافت. بررسی¬های کمی و کیفی پروتئین کل نیز نشان داد که غلظت پروتئین در تمام اندام-ها با ورود به مرحله زایشی کاهش یافت. تاثیر مرحله زایشی بر روی آنتی¬اکسیدانت¬ها متفاوت بود فعالیت آنزیم کاتالاز با ورود گیاه به مرحله زایشی ساقه افزایش ولی در برگ و ریشه تغییر چندانی نداد، همچنین فعالیت آسکوربات پراکسیداز در ساقه و ریشه کاهش و در برگ تغییر چندانی نداشته و فعالیت پراکسیداز در برگ، ساقه و ریشه افزایش نشان داد.

یکی از سوالات مهمی که برای حصول اطمینان از تولید بهینه محصولات در فضای کسب و کار می بایست به آن پاسخ داد این است که با توجه به هزینه ها و محدودیت های موجود و در نظر گرفتن صرفه اقتصادی، آیا همواره بهترین راهکار در پاسخگویی به تقاضای پیش رو، پیاده-سازی داخلی تمامی فرآیندهای تولید است یا این که اخذ تصمیمات بهینه در برخی موارد تولیدکننده را به سمت برو ن سپاری برخی از فرآیندهای تولید یا بعضا تمامی آن ها سوق می-دهد؟ قطعا برون سپاری، راهکاریست که در بسیاری موارد، به منظور رفع مشکلات یا کاهش هزینه های تولید، در اولویت انتخاب های تولید کنندگان قرار می گیرد. حتی در برخی مواقع تولیدکنندگان خود تنها در نقش هماهنگ کننده فرآیندهای تامین، تولید و فروش ظاهر شده و پیاده سازی فرآیندهای مذکور را تماما برون سپاری می کنند؛ این روش تولید اصطلاحا "تولید مجازی" نامیده می شود. با توجه به گستردگی فرآیندهای تولید مجازی، همواره نمی توان پیش-بینی دقیقی از شرایط محیطی و اتفاقات درون فرآیندی داشت. این مساله نشان دهنده ی لزوم تصمیم گیری تحت شرایط عدم قطعیت می باشد. از اینرو در این پژوهش، سیستم شبیه سازی- بهینه سازی فرآیند تولید مجازی برای یک شرکت تولید کننده رب گوجه فرنگی، با در نظر گرفتن سیاست ها و سناریوهای گوناگون طراحی شده است. در حقیقت می توان با برازش نحوه عکس العمل سیستم در اخذ سیاست های گوناگون در حضور شرایط محیطی مختلف، درک مناسبی از نحوه رفتار هوشمند فرد برنامه ریز در فرآیند تولید مجازی مذکور ایجاد کرد. برای تعیین سیاست های بهینه از الگوریتم تلفیقی رقابت استعماری و ژنتیک استفاده شده است. در نهایت، برای ارزیابی سیستم پیشنهاد شده، تحلیل حساسیت مدل نسبت به پارامترهای تقاضا، ظرفیت تامین، ظرفیت تولید و جریمه تخطی از تقاضا انجام شده و نتایج حاصل نشان می دهد سیستم طراحی شده می تواند بعنوان یک ابزار مناسب برای برنامه ریزان تولید مورد استفاده قرار گیرد.

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی تاثیر عوامل محیطی بر تولید روغن های اساسی و سایر ویژگیهای فیزیولوژیکی گیاه پونه آبی با نام علمی mentha aquatica l. از خانواده نعنا در استان مازندران صورت گرفته است. نمونه های گیاهی در مرحله رویشی و خاک، از 5 منطقه از شرق تا غرب استان در فصل بهار سال 1392 و در 3 تکرار جمع اوری گردیدند. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر صورت گرفت و جداسازی و شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس توسط دستگاه gc و gc/ms انجام شد. ویژگیهای خاک مناطق مورد نمونه برداری شامل اسیدیته (ph)، هدایت الکتریکی (ec) و مقدار عناصر تعیین شد. مقدار فنول کل، کلروفیل a,b و کاروتنوئیدها و همین طور مقدار تعدادی از عناصر مغذی( منیزیم، نیتروژن، کلسیم، فسفر و سدیم) مورد سنجش قرار گرفت. برخی از ویژگیهای ریخت شناسی گیاه (طول و عرض برگ، ارتفاع گیاه، قطر ساقه، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، سطح برگ و سطح ویژه برگ) از مناطق مختلف نیز مطالعه شد. آنالیز آماری توسط نرم افزار spss انجام شد. شاخص ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس عبارت بودند از:menthofuran, eucalyptol, trans-caryophyllene, germacrene-d. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده تاثیر معنیدار عوامل محیطی بر مقدار (بازده) و کیفیت اسانس نمونه های مختلف گیاه پونه آبی از مناطق مختلف استان است به گونه ای که از شرق به غرب با کاهش اسیدیته، افزایش مقدار ازت و فسفر و رطوبت خاک و افزایش بارندگی بازده اسانس افزایش یافته است. بالعکس افزایش اسیدیته موجب افزایش کیفیت اسانس( تعداد ترکیبات شناسایی شده) در گیاه مورد مطالعه گردیده به گونه ای که بیشترین تعداد ترکیبات مربوط به نمونه ساری و کمترین تعداد در نمونه مناطق نوشهر و تنکابن دیده شده است. نتایج حاصل از آنالیزهای آماری نشان داد که بین نمونه های گیاهی مناطق مختلف مورد مطالعه از نظر مقدار فنول کل و قندهای محلول در سطح یک درصد اختلاف معنیدار وجود دارد. هم چنین از نظر مقدار عناصر مغذی موجود در گیاه شامل ازت، فسفر، پتاسیم، سدیم و کلسیم در مناطق مختلف اختلاف معنیدار وجود دارد. از نظر ویژگیهای ریخت شناسی شامل صفات برگ و ارتفاع گیاه نیز اختلاف معنیدار در سطح یک درصد مشاهده شده است.

اتنوبوتانی به معنای مردم گیاهشناسی به مطالعه علمی روابط بین مردم و گیاهان پیرامون ،با تمرکز بر دانش سنتی مردم بومی و محلی هر منطقه ، می پردازد. اصطلاح "اتنوبوتانی" که از ترکیب اتنولوژی و بوتانی ایجاد شده است ،ریشه در گیاهشناسی داشته و اولین بار در سال 1896 توسط گیاهشناس آمریکایی john harshberger، به عنوان مطالعه گیاهان استفاده شده توسط مردم بدوی و بومی ابداع شده است. هدف اتنوبوتانیست ، توصیف و توضیح روابط میان فرهنگها و گیاهان، با تمرکز بر چگونگی استفاده از آنها می باشد. شهرستان زنجان با قدمتی تاریخی که براساس مطالعات انجام شده به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد می رسد ، در استان زنجان واقع است. منطقه مورد مطالعه بخش مرکزی این شهرستان می باشد که شامل شهر زنجان و دهستانهای بناب، بوغداکندی، تهم، زنجانرود بالا، معجزات و قلتوق است. مردم این منطقه ، دانش زیادی در رابطه با گیاهان پیرامون داشته و همواره در موارد مختلف، از گیاهان بهره می گیرند. با استناد به اطلاعاتی که در طول پرس و جوهای مکرر از ساکنین شهری و روستایی خصوصا افراد مسن، پزشکان سنتی ، عطارها، جمع آوری کنندگان و فروشندگان گیاهان خودرو، رنگرزها و صاحبان کارگاههای چوب بری و فروش الوار بدست آمد ، 100 گونه گیاهی متعلق به 39 تیره مختلف ، با مصارف متنوع دارویی، غذایی ،سوختی ، رنگرزی ، ساخت و ساز و موارد متفرقه از قبیل رنگ مو ، طناب و جارو شناسایی و جمع آوری شد. برخی از این گیاهان در اکثر بخشهای منطقه پراکنش داشته ، شناخته شده تر بوده و توسط بیشتر ساکنین روستایی و حتی شهری مورد استفاده قرار می گیرد. بطور حتم علاوه بر این 100 گونه شناسایی شده ، گونه های فراوان دیگری در منطقه وجود دارند که توسط ساکنین آن مورد استفاده قرار می گیرند . شناسایی این گونه ها نیازمند تحقیق بیشتر و مطالعات آتی است.

رشد و نمو گیاهان در بسیاری از مناطق جهان تحت تأثیر تنش های محیطی زیستی وغیر زیستی قرار می گیرد. شور شدن آب و خاک یکی از مهم ترین عوامل محیطی محدود کننده برای تولید محصول به خصوص در نواحی خشک و نیمه خشک جهان می باشد. امروزه استفاده از گیاهان دارویی در حال گسترش است و این موضوع اهمیت گیاهان دارویی و توجه بیشتر به آن را می طلبد. در این پژوهش تأثیر شوری برگیاه بنگ دانهhyoscyamus reticulatus l.) ) از خانواده سیب زمینی (solanaceae) مورد مطالعه قرار گرفته است. این گیاه سرشار از آلکالوئیدهایی چون هیوسیاموس و اسکوپولامین است که به عنوان بازکننده چشم، ضد اسپاسم و تشنج، مسکن و آرام بخش استفاده می شود. به منظور بررسی جوانه زنی این گونه غلظت های مختلفی از کلرید سدیم شامل 0(شاهد)، 50، 100، 150 میلی مولار naclاعمال گردید. نتایج نشان داد تأثیر شوری بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، ریشه چه، وزن تر و خشک ساقه چه و.ریشه چه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی با افزایش شوری کاهش یافتند ودر شوری 200 میلی مولاربه صفر رسیدند. اما سرعت جوانه زنی بیشتر تحت تأثیر شوری قرار گرفت. به طوری که در غلظت 100و 150 میلی مولار کاهش چشمگیری را نشان داد. طول ساقه چه حساسیت بیشتری نسبت به طول ریشه چه از خود نشان داد و با روند شدیدتری کاهش یافت. جهت اعمال تنش شوری بر گیاهان، از سطوح شوری 9/2(شاهد)، 5 ،10، 15 دسی زیمنس برمتر استفاده شد. از نظر صفات ریخت شناسی، برخی صفات چون سطح برگ و طول ریشه، وزن تر وخشک اندام هوایی تغییر معنی داری را نشان ندادند. اما طول اندام هوایی و وزن تر وخشک ریشه کاهش معنی داری را نشان دادند. بررسی صفات بیوشیمیایی نیز نشان داد که پروتئین محلول، پرولین و فنل کل به طور معنی داری افزایش یافتند اما تغییرات قندهای محلول و رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیلb ، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها) تحت تأثیر شوری قرار نگرفت. بررسی عناصر معدنی موجود در گیاه نشان داد میزان سدیم در اندام هوایی و ریشه افزایش معنی داری در سطح احتمال ا درصد و میزان منیزیم، پتاسیم، کلسیم و نسبت پتاسیم به سدیم، کاهش معنی داری در سطح احتمال 1درصد نشان دادند. همچنین شوری موجب افزایش آلکالوئیدهای تروپان مانند هیوسیامین و اسکوپولامین در ریشه گیاه بنگ دانه گردید.