نانو ذرات اکسید روی و اکسید روی دوپ شده با یون فلزی کبالت (ii) به روش رسوب دهی مستقیم سنتز شدند. ساختار نانو ذرات سنتز شده توسط تکنیک پراش پرتو ایکس (xrd) و اندازه و مورفولوژی ذرات توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) مجهز به آنالیز عنصری (edx) و تراگسیل (tem) مورد بررسی قرار گرفت. اکسید روی و اکسید روی دوپ شده با کبالت در ساختار هگزاگونال ورتزیت متبلور شدند و الگوی پراش پرتو x ساختار کریستالی نانو ذرات سنتزی را تایید کرد. فعالیت فوتوکاتالیزوری zno و co-zno در تخریب مواد سمی معدنی مانند یون های cr(vi) و pb(ii) در محلول های آبی تحت تابش لامپ 400 وات جیوه مورد آزمایش قرار گرفت. تاثیر برخی عوامل مانند درصد بهینه برای مقدار کبالت دوپ شده، مقدار فوتوکاتالیزور، غلظت اولیه محلول آلاینده، ph و زمان در تخریب این آلاینده ها بررسی و تفسیر شد تا بهترین شرایط برای تخریب فوتوکاتالیزوری مشخص گردد. نتایج بدست آمده نشان داد که تخریب فوتوکاتالیزوری با %6wt co-zno بهترین بازده را دارد که این نشان دهنده موفقیت در بهبود خاصیت فوتوکاتالیزوری اکسید روی به وسیله دوپ کبالت بر آن است.