نام پژوهشگر: مهدی رحیمی نصرابادی

الف) طراحی و ساخت سنسورهای الکتروشیمیایی برای برخی از یونهای فلزی- ب) استخراج و آنالیز روغن های فرار برخی از گیاهان و بررسی خواص آنتی میکروبی و آنتی اکسیدانی آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده علوم 1389
  مهدی رحیمی نصرابادی   محمد باقر قلی وند

چکیده: در سالهای اخیر روشهای الکتروشیمیایی و اسپکتروسکوپی مختلفی برای محاسبه ثابتهای پایداری ترمودینامیکی و سینتیکی کمپلکس های یونهای فلزی مختلف با لیگاندهای مختلف به کار گرفته شده اند. در این تحقیق ثابتهای تشکیل کمپلکس های یون مس با یک سری از لیگاندها در محلول استونیتریل و دی متیل فرمامید، با استفاده از روش ولتامتری چرخه ای، مورد بررسی قرار گرفته اند. ثابت های تشکیل کمپلکس های حاصله با استفاده از اندازه گیری جابه جایی در پتانسیل نیم موج ولتاموگرام یون مس در اثر افزایش غلظت لیگاندها محاسبه شده اند. همچنین اثر ترکیب درصد مخلوط دو حلال روی ثابت پایداری کمپلکس ها بررسی شده است. همچنین در دهه های اخیر، مطالعات گسترده ای در طراحی و سنتز یونوفورهای بسیار گزینش پذیر بعنوان مولکولهای حسگر برای الکترودهای یون گزین انجام گرفته است. در این تحقیق یک الکترود غشایی بسیار حساس و گزینش پذیر را برای اندازه گیری یونهای مس ارائه می دهیم. پاسخ این حسگر در محدوده غلظتی m8-10?0/5 تا m2-10?0/1 مس یک پاسخ نرنستی است. حد تشخیص این حسگر m8-10?0/3 است. داده های ضرایب گزینش پذیری برای کاتیونهای مختلف نشان می دهند که این کاتیون ها مزاحمتی در اندازه گیری مس ندارند. از مشخصات قابل توجه این الکترود زمان پاسخ دهی سریع (کمتر از 20 ثانیه) است. همچنین از این الکترود بعنوان الکترود شناساگر، در تیتراسیون پتانسیومتری مس باedta استفاده کردیم. در یک تحقیق دیگر، تهیه یک الکترود غشایی یون گزین حساس به یون لانتان را گزارش می کنیم. الکترود مذکور برای یون لانتان در محدوده غلظتی m 7-10?1 -1-10?1 از خود پاسخ خطی نشان می دهد که شیب بدست آمده در ناحیه خطی برابر mv/decade 5/19 است. حد تشخیص این حسگر m8-10?0/3 می باشد. سنسور مورد نظر در محدوده ph بین 8-4 به مدت حداقل 2 ماه قابل استفاده است. سنسور غشایی تهیه شده بعنوان یک الکترود شناساگر در تیتراسیون پتانسیومتری لانتان با edta استفاده شده است. الکترود تهیه شده به طور موفقیت آمیزی در تعیین مقدار یون فلورید در محلول های دهان شویه استفاده شده است. در تحقیق دیگری ترکیبات شیمیایی و فعالیت ضد میکروبی و ضد قارچی اسانس میوه های گیاه illicium verum مورد بررسی قرار گرفت. اسانس میوه های گیاه با دستگاه gc-ms آنالیز و ترکیبات موجود در اسانس بوسیله شاخص بازداری کواتس و مقایسه طیف جرمی آن شناسایی شدند. اسانس گیاه فعالیت ضد میکروبی خوبی در مقابل هشت باکتری و پنج گونه قارچ از خود نشان می دهد. همچنین ترکیبات شیمیایی اسانس و فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس و برش های متانولی گیاه psammogeton canescens مورد بررسی قرار گرفتند. فعالیت آنتی اکسیدانی نمونه ها با استفاده از سه روش dpph (2،2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل)، بتا کاروتن-لینولئیک اسید و قدرت کاهندگی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در سیستم dpph، برش قطبی عصاره متانولی (?g/ml 2/1 ± 5/49 ic50=) بالاترین فعالیت را از خود نشان می دهد. همچنین در تست دوم نیز ظرفیت بازداری نسبی (%) برش قطبی عصاره متانولی بیشترین مقدار می باشد (7/0 ± 4/92). اما در آزمایش قدرت کاهندگی، الگوی معکوسی نسبت به دو سیستم قبلی مشاهده شده و اسانس در همه غلظت های تست شده قدرت کاهندگی بیشتری را از خود نشان می دهد. بعلاوه کل محتویات فنولی در برش قطبی ( ?g gallic acid equivalents/mg extract5/1 ± 5/128) و غیر قطبی (?g/mg 0/51) عصاره متانولی تعیین شدند. همچنین آزمایش های ذکر شده در بالا برای بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس و عصاره های دو گیاه haplophyllum robustum و echinophora platyloba مورد استفاده قرار گرفتند. اسانس h. robustum قادر است که رادیکال های dpph را با ic50 معادل 2/1 ± 0/72 احیاء کند. در مورد e. platyloba بالاترین فعالیت گیراندازی رادیکال در تست dpph بوسیله برش قطبی عصاره متانولی نشان داده شده است. همچنین در آزمایش بتا کاروتن-لینولئیک اسید، ظرفیت بازداری نسبی (%) اسانس (1/1 ± 0/68) از عصاره ها بیشتر است. بعلاوه مقدار کل ترکیبات فنولی در عصاره ها تعیین شده اند. در تحقیقی دیگر روشی سریع و ساده (با عنوان میکرو استخراج با حلال از فضای فوقانی) برای استخراج و آنالیز ترکیبات شیمیایی اسانس illicium verum استفاده شده است. پارامترهای موثر در میکرو استخراج با حلال از فضای فوقانی نظیر نوع حلال استخراج کننده، مقدار نمونه، حجم میکروقطره و زمان استخراج مورد بررسی قرار گرفته و بهینه شدند. ترکیب نمونه استخراجی به روش میکرو استخراج شناسایی و نتایج با روش معمولی تقطیر با آب مقایسه شدند. در کار دیگری اسانس برگ های eucalyptus oleasa، بوسیله روشهای تقطیر با آب و استخراج با سیال فوق بحرانی (دی اکسید کربن) جداسازی شده و اسانس ها آنالیز شدند. پارامترهای موثر در استخراج با سیال فوق بحرانی نظیر فشار، دما، زمان استخراج دینامیک و حجم اصلاح گر روی استخراج مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به درصدهای 1,8- cineole و ?-pinene نتایج استخراج سیال فوق بحرانی بهینه به صورت فشار = 100 اتمسفر، دما = 45 درجه سانتیگراد، زمان دینامیک = 25 دقیقه و حجم اصلاح گر = 2 میلی لیتر محاسبه شدند. ترکیب اسانس استخراج شده با تقطیر به مقدار قابل توجه با اسانس های استخراج شده با روش سیال فوق بحرانی متفاوت است.