نام پژوهشگر: مهرداد خاتمی
مهرداد خاتمی شهرام پورسیدی
انواع مواد با ارزشی مانند نانو مواد، کود ها، سموم و بسیاری از مواد پلیمری طی فرآیندهای شیمیایی با مصرف انرژی و ترکیبات سمی تولید می شوندکه در مواردی نه تنها سلامت انسان و محیط زیست را تهدید می نمایند بلکه سرطان زا نیز می باشند. ترکیبات سمی مورد استفاده پس از ورود به محیط زیست، وارد زنجیره غذایی شده و نهایتاً اثرات مخرب زیست محیطی در کلیه سطوح هرم اکولوژیک، برای محیط زیست متجلی می سازند. امروزه مقرون به صرفه بودن روش کافی نمی باشد، بلکه زیست سازگار بودن و بی خطر بودن روش از جنبه های مهم استفاده از آن می باشد. هدف از شیمی سبز عدم استفاده یا کاهش مصرف انرژی و ترکیبات مضر برای محیط زیست و جلوگیری از آلودگی در منشأء آن می باشد. در سنتز بیولوژیکی نانوذرات، ترکیبات طبیعی و عوامل بیولوژیک موجود در عصاره های گیاهی مانند آنزیم ها، کربوهیدرات ها و ترپنوئید ها جایگزین ترکیبات و حلال های شیمیایی مضری می شوند که در روش های شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرند؛ بنابراین سنتز نانوذرات با استفاده از منابع طبیعی منجر به کاهش مراحل سنتز و کاهش استفاده از انرژی و حلال شیمیایی تخریب کننده محیط زیست می شوند؛ بنابراین در این پژوهش، در راستای اهداف شیمی سبز، سنتز سبز نانوذرات طلا و نقره با استفاده از گیاهان به عنوان منبع زیستی سنتز بدون استفاده از عوامل شیمیایی احیاء کننده و پایدار کننده انجام گرفت. تاثیر زمان، ph، غلظت های نیترات نقره، دما، عصاره اندام های مختلف یک گیاه، نوع گونه گیاه در سنتز نانوذرات مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی سنتز و تعیین خصوصیات فیزیکوشیمیایی نانوذرات طلا و نقره با استفاده از uv-visible اسپکتروفتومتری، پراش اشعه ایکس(x-ray) ، میکروسکوپ الکترونی عبوری(tem) ، طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه ((ftir، طیف سنجی نوری بر اساس نشر نور و برانگیختگی به کمک پلاسما ((icp و پراکنش دینامیکی نور ((dls مورد مطالعه قرار گرفتند. در مرحله دوم برخی کاربرد های نانوذرات در شاخه های متفاوت از علوم زیستی بررسی شد. اثر ضد میکروبی، ضد سرطانی، ضد قارچی، نماتود کشی نانوذرات نقره بررسی شد. پس از بررسی فعالیت های زیستی، کاربرد نانوذرات نقره در ساخت محیط کشت بافت های گیاهی ضد میکروبی حاوی نانوذرات و همچنین ساخت پوشش ها و الیاف ضد میکروبی بررسی گردید.