نام پژوهشگر: مهسا باغبان صالحی
مهسا باغبان صالحی محسن وفایی سفتی
به طور کلی بهبود و افزایش کارآمدی فرایند کنترل آب در مخازن نفت و گاز به عنوان منابع ملی، مستلزم سرمایه گذاری کلان است. مطالعات و بررسی ها نشان می دهد در حال حاضر روش های مبتنی بر تزریق ژل پلیمر به محیط متخلخل با هدف بهبود و ارتقای میزان بهره برداری نفت، راه کاری موثر محسوب می شود. بدون تردید محدودیت روش ها، خطاها و شرایط جغرافیایی هر منطقه و حرکت رو به رشد فناوری ها به عنوان عواملی موجه برای ادامه تحقیقات در این زمینه مطرح هستند. به این منظور در پژوهش حاضر، نخست ژل پلیمری متناسب با شرایط واقعی مخازن نفتی جنوب ایران تولید و سپس تزریق این ژل در مقیاس آزمایشگاهی به محیط متخلخل در راستای تحلیل کاهش تراوایی آب مطالعه شده است. بررسی خواص رئولوژیک ژل و تعیین ارتباط آن با میزان کاهش تراوایی محیط نسبت به آب از جمله نقاط قوت این بررسی محسوب می شود. بر این اساس مجموعه مطالعات تجربی- آزمایشگاهی مبتنی بر انجام آزمایش های بطری، رئولوژی، تورم و آزمایش های سیلاب زنی مغزه برای بسترهای شنی و شکافدار طرح ریزی شده است. به این ترتیب، با به دست آورده روابط ریاضی تأثیر نوع و میزان غلظت کوپلیمر و نسبت غلظت عامل شبکه ساز به کوپلیمر بر کلیه خواص ویسکوالاستیک و پارامترهای شبکه سه بعدی ژل پلیمر بیان شده است. بر اساس نتایج به دست آمده ژل پلیمری با ترکیب ppm 26340 کوپلیمر پلی اکریل آمید سولفونه an125vlm و غلظت ppm 3160 استات کروم(iii)، با مدول الاستیک نهایی (kpa30)، پایداری گرمایی و حفظ استحکام ساختاری در دمای oc90، دمای آغاز تشکیل ژل oc 70 و همچنین عامل حساسیت به نمک 56/0 به عنوان نمونه بهینه تأیید شد. با توجه به نتایج بدست آمده این ژل پلیمری با قابلیت کاهش 97 درصدی تراوایی بستر شنی نسبت به آب و عامل مقاومت باقی مانده 483 در مغزه شکافدار، گزینه ای مطلوب و مناسب برای عملیات میدانی خواهد بود.