مسأله این پژوهش، آن است که چه ابزارهایی در گلستان به خدمت گرفته شده که خوانندگان را در زمانها و مکانهای متفاوت و با زمینه‏های فرهنگی،اندیشگانی مختلف به خود جلب می‏نماید؛به دیگر سخن جنبه‏های زیبایی شناختی گلستان کدام است و آیا می‏توان با استفاده از ابزارهای زبانشناختی و علوم بلاغی بر بنیاد علم زبانشناسی آنها را استخراج و دسته‏بندی کرد.به همین منظور تلاش شده ابتدا تمام زوایای نظریه انسجام هلیدی و حسن بررسی و همانندیها و تفاوتها ی آن با میراث بلاغی سنتّی ادبیات فارسی تبیین گردد؛ سپس به این وسیله عوامل انسجامی سبک‏ساز در گلستان، پیکربندی بافتی و رویکرد غالب فرایندی در گلستان مشخص شده است. در نتیجه معلوم شد همه عوامل انسجام متن در گلستان حضور دارندامّا برخی به میزانی است که جزء ابزار نویسنده برای یگانه ساختن سبک خویش به شمار می‏آید.از میان عوامل انسجام واژگانی،تکرار و از میان عوامل انسجام دستوری، حذف بیشترین کاربرد را دارد.