به علت اهمیت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم و خواص بیولوژیکی ترکیبات 4- آریل- 1و 4- دی-هیدروپیریدین، مشتقات 1و 4- دی هیدروپیریدین i، ii، iii، iv , vو vi با روش تراکم هانچ با راندمان متوسط سنتز شدند. استرهای هانچ i وv و vii از تراکم 2- متوکسی بنزآلدهید و2- کلروبنزآلدهید و 3- هیدروکسی-بنزآلدهید با اتیل استواستات و آمونیاک در حلال اتانول تهیه شدند و همینطور دی هیدروپیریدین های ii و iv به ترتیب 3- متوکسی بنزالدهید و 2- بروموبنزالدهید از تراکم اتیل استواستات و آمونیوم استات در حلال اتانول در کاتالیزور مونت موریلونیت k10 تهیه شدند. از تراکم 4- متیل بنزآلدهید با اتیل استواستات و آمونیوم استات در غیاب حلال 1و4- دی هیدروپیریدین iii تهیه شد. با توجه به اینکه وجود استخلاف های الکترون کشنده بر روی حلقه فنیل موقعیت 4- باعث افزایش فعالیت آنتاگونیستی (بلوکه کنندگی) کانال های کلسیم توسط مشتقات 1و 4- دی هیدروپیریدین می شوند، از اینرو ما در صدد برآمدیم که از گروه cr(co)3 به عنوان یک استخلاف الکترون کشنده بر روی حلقه آریل موقعیت 4- استفاده کنیم و به این ترتیب دو روش ملائم (استفاده از bf3.o(et)2 در دمای اتاق )و حرارتی (بکاربردن دی اکسان در دمایoc 100 ( برای تهیه این کمپلکس ها بکار برده شد. کمپلکس های viiو viiiوix و x و xi با روش حرارتی سنتز شدند. ناحیه گزینی به فرم 6? بر روی حلقه آریل به وضوح با استفاده از طیف 1hnmr به اثبات رسید.

به علت اهمیت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم و خواص بیولوژیکی ترکیبات 4- آریل- 1و 4- دی هیدروپیریدین، مشتقات 1و 4- دی هیدروپیریدین i، ii، iii، iv و v با روش تراکم هانچ با راندمان متوسط سنتز شدند. استرهای هانچ i و ii از تراکم 2- متوکسی بنزآلدهید و 3- هیدروکسی بنزآلدهید با اتیل استواستات و آمونیاک در حلال اتانول تهیه شدند و همینطور دی هیدروپیریدین های iii و iv به ترتیب 3- متوکسی بنزالدهید و 2- بروموبنزالدهید از تراکم اتیل استواستات و آمونیوم استات در حلال اتانول در کاتالیزور مونت موریلونیت k10 تهیه شدند. از تراکم 4- متیل بنزآلدهید با اتیل استواستات و آمونیوم استات در غیاب حلال 1و4- دی هیدروپیریدین v تهیه شد. با توجه به اینکه وجود استخلاف های الکترون کشنده بر روی حلقه فنیل موقعیت 4- باعث افزایش فعالیت آنتاگونیستی (بلوکه کنندگی) کانال های کلسیم توسط مشتقات 1و 4- دی هیدروپیریدین می شوند، از اینرو ما در صدد برآمدیم که از گروه cr(co)3 به عنوان یک استخلاف الکترون کشنده بر روی حلقه آریل موقعیت 4- استفاده کنیم . به این ترتیب کمپلکس های vi ، viiو viii با روش حرارتی و با استفاده از cr(co)6 سنتز شدند. کمپلکس های ix، x و xi به روش ملایم و با استفاده از روش تعویض آرن با بکارگیری (naphtalene)cr(co)3 سنتز شدند. ناحیه گزینی به فرم 6? بر روی حلقه آریل به وضوح با استفاده از طیف 1hnmr به اثبات رسید.

در بخش اول این کار پژوهشی مشتقات ایمینوکومارین از طریق واکنش تراکم نوناگل سالسیل آلدهید با مالونونیتریل بر روی بستر جامد mgo تحت شرایط بدون حلال و بدون استفاده از هر گونه منبع حرارتی، تنها در اثر سابیدن تهیه شدند. در این واکنش mgo بعنوان بستر واکنش و کاتالیزور باز ایفای نقش می کند. در بخش دیگر این تحقیق، واکنش مالونوتیتریل واتیل استواستات با مشتقات بنزآلدهید به صورت سه جزئی برروی بستر جامد mgo در دمای آزمایشگاه بررسی شد. در این واکنش نیز mgo بعنوان بستر جامد و کاتالیزور باز بصورت همزمان ایفا نقش می کند و محصولات 2-آمینو-3-سیانو-4-آریل پیران ها با راندمان بالا سنتز می شوند. واکنش سه جزئی ذکر شده، برای تهیه مشتقات پیران، بجای بنزآلدهید از سالیسیل آلدهید استفاده شد. در این قسمت از کار پژوهشی با توجه به نتیج? بخش دوم، هدف ما پیرانوکومارین ها بود، ولی به صورت غیر منتظره ای ترکیبات بنزوکومارین تهیه شدند. با توجه به اهمیت زیاد بیولوژیکی و دارویی کومارین ها و بنزوکومارین ها، روش برای تهی? این ترکیبات بهینه شد. و بدین ترتیب روشی آسان، موثر و بدون حلال در دمای محیط برای تهی? این ترکیبات ارائه شد. در بخش آخر، واکنش سه جزئی دی متیل استیلن دی کربوکسیلات (dmad)، متیل هیدروکسیل آمین و مشتقات آلدهید در شرایط بدون حلال و بستر جامد بررسی شد. در این قسمت از کار پژوهشی پیرول های پر استخلافی با راندمان بالا تهیه شدند. بدین ترتیب یک واکنش سه جزئی بدون حلال که از دیدگاه شیمی سبز بسیار جالب می باشد، برای تهیه پیرول ها ارائه شد.

چکیده: 4-آریل-1و4-دی هیدروپیریدین ها ، 4-آریل-h4-پیران ها و کرومن ها به علت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم و خواص بیولوژیکی دیگر بسیار مورد توجه هستند. تاثیر ترکیبات دارای استخلاف آمین این نوع مواد بر روی سیستم عصبی انسان قبلا به اثبات رسیده است. بنابراین سعی شده است برای تهیه مشتقات مختلفی از این ترکیبات روشهایی با کارایی بیشتر ابداع شود. کارایی یک سنتز شیمیایی نه فقط با پارامترهایی از قبیل انتخابگری واکنش و راندمان محصولات تعیین می شود، بلکه عواملی از قبیل مواد خام واکنش، زمان، انرژی مورد نیاز، و همچنین سمیت و خطرات مواد شیمیایی را نیز شامل می شود. بنا بر این تعداد مراحل انجام یک واکنش، از مهمترین عوامل تعیین کننده کارایی یک سنتز می باشد که در شیمی سبز نیز بر آن تاکید شده است. در این راستا: i) مشتقات 6-آمینو- 5-سیانو-2-متیل-4-آریل-h4-پیران-3-کربوکسیلاتهای i، ii، iii، v و xiii طی یک واکنش تک ظرفی- دو مرحله ای با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات و استات آمونیم در شرایط بدون حلال با استفاده از روش grinding تهیه شدند. ii) مشتقات i-xiii این ترکیبات طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات، در حضور استات آمونیم و ید ملکولی (%15 مولی، به عنوان کاتالیزور) در چند قطره اتانول در دمای محیط سنتز شدند. iii) مشتقات i-xiiiاین ترکیبات طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل، اتیل استواستات، در حضور استات آمونیم و ید ملکولی (%15 مولی) در چند قطره اتانول در دمای محیط تحت امواج التر اسوند با راندمان بالا تهیه شدند. iv) مشتقات کرومن xiv و xv طی یک واکنش سه جزئی، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونو نیتریل و دیمدون در حضور استات آمونیم به عنوان کاتالیزور در شرایط بدون حلال تحت grinding تهیه شدند. (vترکیب دی متیل 6-آمینو-5-سیانو-4-هیدرو-4-(3-متوکسی فنیل)-1-فنیل پیریدین-2و3-دی کربوکسیلات xvi طی یک واکنش چهار جزئی، با استفاده از 3-متوکسی بنزآلدهید، دی متیل استیلن دی کربوکسیلات، مالونونیتریل و آنیلین در حلال اتانول در دمای محیط تهیه شد. کلید واژه ها : 1و4- دی هیدرو پیریدین، h4-پیران، کرومن، الترا سوند، grinding

گسترش واکنش های چند جزئی از نقطه نظر شیمی دارویی و ترکیبی را توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. در این راستا (iاز واکنش چند جزئی آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل، و اتیل استواستات در حضور آمونیاک و در حلال اتانول، به سرعت مشتقات اتیل-6-آمینو-5-سیانو-2-متیل-4-فنیل-h4-پیران-3-کربوکسیلات ix- iبا راندمان بالا تهیه شدند. علی رغم استفاده از آمونیاک در این واکنش، مشتقات 1و4-دی هیدروپیریدین مربوطه تشکیل نشدند. (ii مشتقات 2-آمینو-8,7,6,5-تتراهیدرو-7,7-دی متیل-5-اکسو-4-فنیل-4-هیدروکرومن-3-کربونیتریل xxii- xطی یک واکنش سه جزئی تک ظرفی- تک مرحله ای، با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل، دیمدون و در حضور کاتالیزور استات آمونیوم در شرایط بدون حلال تحت grinding تهیه شدند. (iii با توجه به اینکه واکنش چندجزئی آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل، دیمدون، تحت grinding تا مرحله ی تشکیل بنزیلیدین مالونونیتریل پیش رفت و با انجام همان واکنش در حضور استات آمونیوم، مشتقات هیدرو کرومن تشکیل شدند لذا جهت تهیه هتروسیکل های نیتروژن دار مربوطه، ابتدا ترکیب 3-آمینو-5و5- دی متیل-2-سیکلوهگزن-1-اون با استفاده از دیمدون و استات آمونیوم ودر حلال تولوئن سنتز شد، سپس مشتقات 2-آمینو-7,7-دی متیل-5-اکسو-4-فنیل-8,7,6,5,4,1- هگزاهیدروکینولین-3-کربونیتریل - طی یک واکنش سه جزئی با استفاده از3-آمینو-5و5-دی متیل-2-سیکلوهگزن-1-اون، مالونونیتریل و آلدهید آروماتیک، در حضور کاتالیزور ایمیدازول و در حلال اتانول تهیه شدند. (iv2-آمینوبنزالدهید طی احیای کلمنسن از 2-نیتروبنزالدهید تهیه گردید، ترکیب 3-متیل پیرازولون از واکنش اتیل استات و هیدرازین در حلال آب بدست آمد. از وارد واکنش کردن 2-آمینوبنزالدئید، 3-متیل پیرازولون و مالونونیتریل در حضور کاتالیزور zrcl4 و در غیاب آن در حلال آب، ترکیب 2-آمینوکینولین-3-کربونیتریل تشکیل شد که بیانگر عدم شرکت 3-متیل پیرازولون در واکنش می باشد.

بدلیل دارا بودن خواص مطلوب و مورد انتظار، مایعات یونی مورد توجه فراوانی قرار گرفتنه اند. مایعات یونی هدفمند به منظورهای مختلف سنتزی و کاربردی ویژه طراحی و سنتز می گردند. داشتن گروههای عاملی خاص به آنها این امکان را می دهد که در زمینه های مختلفی کاربرد داشته باشند. مایعات یونی با گروههای عاملی فعال در کاتیونها یا آنیونها به مایعات یونی هدفمند مشهورند. این ترکیبات می توانند به عنوان حلال، واکنشگر و/یا کاتالیزور مورد استفاده قرار گیرند. این ترکیبات دارای سمیت کم بوده و با محیط سازگارند. در این کار تحقیقی سنتز، شناسایی، کاربرد و مزایای تعدادی از مایعات یونی هدفمند گزارش می گردد. در یک بخش از رساله،مشتقات n- متیل بنزو[d] ایزوکسازولیوم هیدروکسید و n- آلکیل 2،3،4،5- کربوکسیلات پیرول در شرایط بدون حلال و با استفاده از تابش امواج مایکروویو سنتز شده است. در ادامه، مایعات یونی هدفمند با گروههای عاملی گوناگون برای استفاده به منظورهای محیط واکنش، واکنشگرهای شیمیایی و/یا کاتالیزور سنتز شده است. مایعات یونی هدفمند جدید سنتز شده عبارت از، 1-(3-تری متوکسی سیلیل پروپیل)-3- متیل ایمیدازولیوم کلرید، 1-(3-تری متوکسی سیلیل پروپیل)-3- متیل ایمیدازولیوم نیتریت، 1- (4- هیدروکسی بوتیل)-3- متیل ایمیدازولیوم کلرید، 1- (4- نیتریتو بوتیل)-3- متیل ایمیدازولیوم کلرید، 1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم نیتریت، 1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم آزید، 1و5- بیس(3-متیل ایمیدازولیوم-1-ایل) پنتان کلرید،1و5- بیس(3-متیل ایمیدازولیوم-1-ایل) پنتان نیتریت و آزید و مایع یونی تثبیت شده بر بستر نانو سیلیکا با آنیون نیتریت می باشند. با استفاده از این مایعات یونی هدفمند، برخی ترکیبات شیمیایی آلی بسیار مهم از جمله: رنگهای آزو، نیتروزو آرنها و 1،2،3- تری آزولها سنتز و شناسایی شده است. در مقایسه با روشهای گزارش شده قبلی، روشهای جدید گزارش شده در این رساله دارای مزایایی از جمله: کوتاهتر بودن زمان واکنش، بالاتر بودن راندمان، عدم استفاده از حلالهای معمول آلوده کننده محیط و در کل مقرون به صرفه بودن اقتصادی می باشند.

تاکرین (1، 2، 3، 4-تترا هیدروآکریدین،tha، cognex) در سال 1993 برای معا لجه بیماری آلزایمر مورد آزمایش قرار گرفت که در ابتدا به عنوان باز دارنده استیل کولین توسط پزشکان تجویز شد. چون بیماری آلزایمر باعث تخریب سلول های مغزی می شود این باز دارنده با تولید فرستنده شیمیایی استیل کولین موجب افزایش سطح این ماده در مغز می شود. امروزه بازدارنده های دیگری رایج هستند چون تاکرین موجب آسیب به کبد می شود. یک سری از شواهد نشان می دهد که اختلال در غلظت ca2+ داخل سلول در ایجاد بیماری آلزایمر دخیل است. بنابراین استفاده از مسدود کننده های کلسیم جهت جلو گیری از ورود بیش از حد آن در زنده ماندن سلول ها نقش حیاتی دارد. از آنجا که مشتقات کرومن با ساختمان های مشابه با ساختمان 1، 4-دی هیدرو پیریدین ها، دارای خاصییت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم هستند، در این کار پژوهشی تلاش شده است که مشتقات هیبریدی تاکرین-کرومن تهیه گردد. برای این منطور ابتدا از واکنش چند جزئی آلدهید های آروماتیک، مالونونیتریل و دیمدون در حضور استات آمونیوم و در حلال اتانول مشتقات 4-هیدروکرومن i-x در مدت 40-20 دقیقه و با راندمان بالا سنتز شدند. سپس از واکنش این ترکیبات با فنیل ایزوتیوسیانات در حلال پیریدین و تحت شرایط رفلاکس، مشتقات هیبریدی تاکرین-کرومن xi-xx با راندمان خوب تهیه شدند.

در چند سال گذشته، یافتن روش های جدید سنتز و تهیه ی ترکیب های ناجورحلقه درخور توجه در شیمی دارویی در حلال های مناسب، ضمن کاستن از تعداد مراحل سنتز، جداسازی و خالص سازی، از اهمیت زیادی برخوردار شده است. افزون بر این، رسیدن به تنوع پذیری در اسکلت شیمیایی و یا استخلاف ها در ساختار ترکیب های ناجورحلقه درخور توجه، کمک شایانی به کشف و ابداع ترکیب های دارویی جدید می نماید. مفیدترین راهبرد برای رسیدن به این اهداف، مستلزم واکنش های چند جزیی است، که به عنوان ابزاری توانمند برای این منظور ظهور یافته اند. پیشرفت های انجام گرفته در شیمی محاسباتی باعث شده است، تا این شاخه از شیمی به محققین در یافتن پاسخ مسایل شیمیایی کمک شایانی نماید. به همین دلیل در این پایان نامه سعی شده است تا روش های جدید برای تهیه ی ترکیب های دارای اهمیت ارایه شود، و در صورت امکان ترکیب های جدید در سیستم های حلال مناسب و با استفاده از واکنش های چند جزیی سنتز و تهیه شوند. هم چنین، سازوکار سنتز مشتق هایی از دی هیدروپیریدین ها با استفاده از شیمی محاسباتی مورد مطالعه قرار گرفته است. در یک بخش از رساله، مشتق های h4-پیران های (n1)-(a1) و (j2)-(a2) طی یک واکنش 3 جزیی با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل و اتیل استواستات (یا استیل استون) در حضور آمونیوم استات به عنوان کاتالیزگر در محیط آبی سنتز شد. در ادامه مشتق هایی از تتراهیدرونفتالن های (i3)-(a3) طی یک واکنش 4 جزیی با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، سیکلوهگزانون و مالونونیتریل در حضور آمونیوم استات به عنوان کاتالیزگر در محیط آبی سنتز شد. در بخش دیگر رساله، مشتق های جدیدی از پیرانوپیرازول های (j4)-(a4) در آب به عنوان محیط واکنش طی یک واکنش 4 جزیی با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل، دی متیل استیلن دی کربوکسیلات و هیدرازین هیدرات سنتز شد. در ادامه، مشتق های جدیدی از 3-پیرولین-2-اون های (i5)-(a5) در محیط آب بدون نیاز به کاتالیزگر طی یک واکنش 3 جزیی با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، آمین های آروماتیک نوع اول و دی متیل (یا دی اتیل) استیلن دی کربوکسیلات سنتز شد. در بخش دیگر رساله، با استفاده از کاتالیزگر ایندیم کلرید در حلال اتانول مشتق هایی از دی هیدروپیریدین های (h6)-(a6) طی یک واکنش 4 جزیی با استفاده از آلدهیدهای آروماتیک، دیمدون، اتیل استواستات و آمونیوم استات سنتز شد. در بخش آخر رساله، سازوکار سنتز مشتق هایی از دی هیدروپیریدین ها با استفاده از شیمی محاسباتی مورد ارزیابی قرار گرفت.

دی هیدروپیریمیدین ها اثرات فارماکولوژیکی مشابه 4-آریل-3،4-دی هیدروپیریمیدین ها از خود نشان می دهند. در سال های اخیر تعدادی از ترکیبات دی هیدروپیریمیدین سنتز شده اند که دارای پایداری و فعالیت بیولوژیکی گوناگون از جمله اثرات ضد ویروس، ضدباکتری، ضدتومور، ضدعفونت و ضدفشارخون بیشتر نسبت به داروهای دی هیدروپیریدین می باشند. دی هیدروپیریمیدین ها همچنین عامل تخریبی کانال کلسیم در ستون فقرات به شمار می آیند. سنتز تک مرحله ای مشتقات 4،3-دی هیدروپیریمیدین از تراکم آلدئیدهای آروماتیک، آلکیل استو استات و اوره یا تیواوره در حضور کاتالیزورهای اسیدی اولین بار در سال 1893 توسط بیگینلی ارائه شد. در این پروژه تحقیقاتی از سدیم هیدروژن سولفات تثبیت شده روی ذرات نانو سیلیکا استفاده شده است که از جمله مزیت های این روش می توان به هتروژن بودن کاتالیست، بازده بالای واکنش، زمان کم و ساده بودن شرایط واکنش اشاره کرد.

هیدروکسید های دوتایی لایه ای طبقه ای از خاک های رسی آنیونی هستند که در چند دهه اخیر به علت داشتن خواص متعدد به عنوان جاذب های سطحی، حاملین داروئی، کاتالیزوری ورنگ های صنعتی بسیار مورد توجه قرار گرفتند. دراین کار پژوهشی، ابتدا پیش ماده آزو(4-(4-فرمیل-3-هیدروکسی-فنیل آزو-)-بنزوئیک اسید) با موفقیت سنتز شد. بعداز سنتز پیش ماده با اضافه کردن اتیلن دی آمین لیگاند آلی رنگی (n ،n بیس?5-(4-کربوکسیل)فنیل آزو سالیسیلیدین?اتیلن دی ایمین) سنتز گردید. برای شناسایی پیش ماده آزو و لیگاند آلی از روش های طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته، طیف سنجی مادون قرمزو طیف سنجی جذبی فرابفش استفاده شده است. الگوی پراشxrd وطیف سنجی مادون قرمز وارد شدن لیگاند آلی رنگی به فضای بین لایه ای ldh های روی- آلومینیوم و منیزیم – آلومینیوم بانسبت مولی متفاوت را تایید می کند. انبساط فاصله صفحات d003روی – آلومینیوم و منیزیم – آلومینیوم و ازبین رفتن نوار جذبی آنیون نیترات در cm-1 1384، سنتز نانو هیبرید آلی – معدنی را تایید می کند. سپس بااستفاده از tga افزایش پایداری حرارتی لیگاند آلی رنگی، بعداز قرارگرفتن درفضای بین لایه ای تایید شد. مرفولوژی ذرات از طریق دستگاه میکروسکوپ الکترونی روبشی(sem) بررسی شد.

ترکیبات هتروسیکلی شامل قسمت پیرازول به دلیل طیف وسیع فعالیت زیستی و حوزه زیاد کاربردشان در شیمی دارویی، طبفه مهمی از ترکیبات ناجورحلقه ای می باشند. به دلیل خواص بیولوژیکی در خور توجه که این ترکیبات از خود دارند، علاقه مندی به تحقیق در زمینه ی توسعه ی روش های سنتزی برای این ترکیبات افزایش یافته است. رسیدن به تنوع پذیری در اسکلت شیمیایی و یا استخلاف ها در ساختار ترکیب های ناجور حلقه در خور توجه، کمک شایانی به کشف و ابداع ترکیب های دارویی جدید می نماید. مفیدترین راهبرد برای رسیدن به این اهداف، مستلزم واکنش های چند جزئی mcrs)) است که به عنوان ابزاری توانمند برای این منظور ظهور یافته اند. به همین دلیل در این پایان نامه سعی شده است تا روش های جدید برای تهیه ی ترکیب های دارای اهمیت دارویی ارائه شود. در یک بخش از پایان نامه ترکیب 3-متیل-5-پیرازولون (1) از طریق هیدرازین هیدرات و اتیل استواستات بدون حلال سنتز شد و در ادامه بوسیله ی واکنش سه جزئی، مشتقات پیرانوپیرازول (f-a2) با استفاده از آلدئید های آروماتیک، مالونونیتریل و 3-متیل-5-پیرازولون در حضور پی پیریدین به عنوان کاتالیزگر در محیط آبی سنتز گردید. برای تهیه ی هیبریدهای پیرانوپیرازول-پیریمیدین (f-a3) از واکنش ترکیبات پیرانوپیرازول سنتز شده با فنیل ایزوتیوسیانات در حضور پی پیریدین در حلال پیریدین استفاده گردید. در بخش دیگری از این کار پژوهشی، ترکیبات 1-آریل-2-اتوکسی کربونیل-1-بوتن-3-اون (f-a4) از طریق واکنش اتیل استو استات و آلدئیدهای آروماتیک در حضور پی پیریدین و استیک اسید گلاسیال سنتز گردیدند. در ادامه با استفاده از واکنش 3-متیل-5-پیرازولون با استات آمونیوم در حلال اتانول و افزودن 1-آریل-2-اتوکسی کربونیل-1-بوتن-3-اون سنتز شده به محیط واکنش ترکیبات دی پیرازولو پیریدین (f-a5) بدست آمدند.

در چند سال اخیر، یافتن روش های جدید تهیه ترکیبات نا جور حلقه مناسب در شیمی داروئی که با به کارگیری حلال های مناسب، از تعدا مراحل سنتز، جداسازی و خالص سازی آنها کاسته می شود از اهمیت زیادی برخوردار شده است. مفیدترین راهبرد برای رسیدن به این اهداف مستلزم واکنش های چند جزیی است که به عنوان ابزاری توانمند برای این منظور ظهور یافته اند. پیرانوپیرازول ها طبق? مهمی از هتروسیکل های فعال بیولوژیکی هستند که به عنوان ضد باکتری، ضد قارچ،ضد میکروبی، آفت کش، ضد التهاب، ضد درد، ضد سرطان و ... کاربرد دارند. بنابراین به خاطر فعالیت بیولوژیکی قابل توجه این ترکیبات ما به توسعه روش های جدید برای تهیه ترکیبات جدید شامل بخش های پیرازول علاقه مند شدیم. برای این منظور ابتدا از واکنش 4 جزیی بین آلدهیدهای آروماتیک، مالونونیتریل، هیدرازین هیدرات و اتیل استواستات در آب و دمای محیط و در حضور پی پیریدین، پیرانوپیرازول های (f-a1) در مدت 10-20 دقیقه و با راندمان های عالی بدست آمدند. سپس واکنش مشتقات پیرانوپیرازول با فنیل ایزوتیوسیانات در حضور پی پیریدین تحت اتمسفر گاز آرگون و رفلاکس هیبریدهای پیرانوپیرازول-پیریمیدین (f-a2) با راندمان های خوب تهیه شدند. هم چنین پیرازولو پیریدین ها به دلیل فعالیت بیولوژیکی و فارماکولوژی قابل توجه خود در دست? جالبی از ترکیبات قرار می گیرند که به عنوان باز کنند? عروق، ضد فشارخون بالا و قند خون بالا، ضد التهاب، مسکن، تب بر و ... عمل می کنند. بنابراین در قسمت دوم کار پژوهشی تلاش شد که مشتقات جدید پیرازولو پیریدین ها تهیه گردند. برای این منظور ابتدا از مخلوط اتیل استواستات و هیدرازین هیدرات در دمای اتاق و در مدت 5 دقیقه 3-متیل-5-پیرازولون تهیه گردید. هم چنین از مخلوط بنزآلدهید و اتیل استواستات در حضور پی پیریدین و استیک اسید در دمای c?80 در مدت 30 دقیقه مشتقات بنزیلیدن (e-a4) تهیه شدند، سپس از واکنش 3-متیل-5-پیرازولون و استات آمونیوم و بنزیلیدن، در حلال اتانول تحت شرایط رفلاکس ترکیبات دی پیرازولو پیریدین (e-a5) بدست آمدند.

در بخش اول این کار پژوهشی، نانوذرات سیلیکای عامل دار شده با ایمیدازول توسط سیلیله کردن سطح سیلیکا سنتز شد و بعنوان کاتالیزور هتروژن بازی در سنتز مشتقات کرومن تحت تابش مایکروویواستفاده شد. در بخش دوم این تحقیق، یک روش سریع و آسان برای سنتز آریل یدیدها با استفاده از مایعات یونی هدفمند(il-ono) و (bmimi) معرفی شد. در بخش آخر کار، کاتالیزور ستاره ای شکل پلی یونی با گروه های عاملی نیتریت سنتز شد و بعنوان کاتالیزور اکسنده در سنتز 1و2-دی کتونها از طریق دکربوکسیلاسیون 1و3-دی کتونها در حضور اسید لوئیس آهن (iii) کلراید استفاده شد.

چکیده ندارد.

اخیرا کریستال مایع های ترموتروپیک و لیوتروپیک نظیر ساختارهای سوپرامولکولی با پیوند هیدروژنی توجه ویژه ای را در انجمن علوم به خود جلب کرده است. بنابر این با توجه به اهمیت پیوند هیدروژنی در تهیه ساختارهای سوپرامولکولی و سهولت ایجاد آن، در این کار پژوهشی بر آن شدیم تا به جای اتصال کووالانس مابین مزوژن با جرم مولکولی پایین به بدنه پلیمری، اقدام به تهیه پلیمرهای مزوژنیک از طریق اختلاط ساده اجزای اولیه نماییم. پلی استرهای ترموتروپیک زنجیر جانبی یکی از پلیمرهای با ارزش صنعتی است که وجود خواص مزومورفیک باعث تقویت خواص مکانیکی در آنها می گردد . در بخش اول کار پژوهشی پلی استری حاوی گروه پیریدینی به عنوان پذیرنده پیوند هیدروژنی که فاقد خواص مزومورفیک بود، سنتز شد . سپس مشتقات آلکوکسی بنزوییک اسید با خواص مزوژنیک سنتز شده و مخلوط هایی با نسبت های مختلف از آنها با پلیمر تهیه شد. مطالعات ir ، dsc و میکروسکوب پلاریزان روی این مخلوط ها نشان دهنده ایجاد پیوند هیدروژنی و القاء خاصیت lc به پلیمر توسط مشتقاتی با طول زنجیر آلکوکسی بالا بود. در بخش بعدی مشتقات کلر دار آلکوکسی بنزوییک اسید که فاقد خواص مزوژنی ولی دارای قدرت اسیدی بالایی بودند، سنتز شدند. مخلوط های این دسته از مواد نیز با پلیمر تهیه گردید و بررسی ها نشان داد که در این سری از ترکیبات، فقط مشتقات با طول زنجیر آلکوکسی 12و14 کربن، در نسبت های پایین قادر به القاء خاصیت lc به پلیمر می باشند . همچنین اثر جرم مولکولی در بررسی های فوق با تهیه دو پلی استر با جرم مولکولی متفاوت مورد بررسی قرار گرفت.

امکان سنتز کومارین ها از طریق واکنش ویتیگ به صورت تک ظرفی در محیط مایع یونی 1- بوتیل-3- متیل ایمیدازولیوم با آنیون های کلرید تترا فلورو بورات، هگزا فلورو قسفات، کاتالیز شده با k2co3 با استفاده از واکنش دهنده های سالسیل آلدئید و مشتقات آن با متیل کلرواستات و تری فنیل فسفین بررسی شد. با به کار بردن این روش کومارین های ساده با بهره خوبی تشکیل شدند. این واکنش کاربرد مایعات یونی را در سنتزهای آلی گسترده تر می کند. بررسی تأثیر به کارگیری امواج مایکروویو در سنتز کومارین های دارای استخلاف در موقعیت 3 از طریق واکنش تراکمی نوناگل بین مشتقات 2- هیدروکسی بنزآلدئید با دی اتیل و دی متیل مالونات و کاتالیز شده با k2co3در شرایط بدون حلال صورت گرفت. نتایج بررسی ها نشان دهنده تشکیل کومارین های مورد نظر با بهره بالا و در زمان های کوتاه بود. مشتقات ترانس متیل سینامات از طریق واکنش هک و به کمک تابش امواج مایکروویو، به صورت تک ظرفی در سیستم کاتالیتیکی pph3/net3/pd(oac)2 با استفاده از آریل یدیدها، برمیدها و کلریدها به عنوان یک جزء کوپلینگ و متیل آکریلات به عنوان جزء دیگر کوپلینگ در شرایط بدون حلال در اشل های زمانی کوتاه و با راندمان بالا تشکیل شدند.

به علت اهمیت بلوکه کنندگی کانال های کلسیم سلولهای ماهیچه ای قلب و خواص بیولوژیکی مشتقات 4-آریل 1و4- دی هیدروپیریدین، واکنش کلاسیک تراکم هانچ با استفاده از اتیل استواستات، 2- متوکسی بنزآلدهید با آمونیوم استات، جهت سنتز2 و6-دی متیل -3و 5- دی کربواتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل)- 1 و4- دی هیدروپیریدین i انجام شد. برمیناسیون ترکیب i با معرف برمه کننده ملایم، پیریدینیوم برماید پربرماید، به صورت ناحیه گزین در موقعیت 2- حلقه دی هیدروپیریدین، ترکیب 2- برمو متیل6- متیل- 3 و5- دی کربو اتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل)- 1 و 4- دی هیدرو پیریدین ii را حاصل کرد. ترکیب ii با معرف گرینیارد ایزوپروپیل منیزیم برماید در حضور کاتالیزور آهن iii کلرید تحت واکنش قرار گرفت و محصولات iii-v تهیه شدند. محصول iii ترکیب 2- (2- متیل پروپیل)-6- متیل- 3 و 5- دی کربواتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل)– 1 و4- دی هیدروپیریدین با راندمان متوسط، محصول iv ترکیب 2 و 6- دی متیل- 2 و 5- دی کربواتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل) پیریدین با راندمان پایین و محصول v ترکیب لاکتونیزه شده با راندمان پایین را نشان می دهد. ترکیب i در حضور باز nah با الکتروفیل یدومتان در دمای اتاق وارد واکنش گردید و منجر به تشکیل محصول n-متیل- 2و6- دی متیل- 3 و5- دی کربواتوکسی-4- (2- متوکسی فنیل) -4- هیدروپیریدین vi با راندمان بالا شد. واکنش کوپلینگ متقاطع بین دی هیدروپیریدین برمه شده ii و آلکیل منیزیم برمیدها تحت شرایط دمایی متفاوت و با استفاده از کاتالیزورهای آهن iii کلریدfecl3 ، آهن iii اتیل استواستونات fe(acac)3 و cucn.2licn مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصله نشان داد که بهترین شرایط برای انجام این واکنش دمای 50- و استفاده از کاتالیزور fecl3 می باشد. انجام این واکنش بین دی هیدروپیریدین برمه شده ii و معرفهای گرینیارد آلیل منیزیم برماید و بوتیل منیزیم برماید به ترتیب تولید 2- (1- بوتن- 4- ایل)-6- متیل- 3 و5- دی کربو اتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل)- 1 و 4- دی هیدروپیریدین vii با راندمان متوسط و محصول 2-n- پنتیل- 6- متیل- 3 و 5- دی کربواتوکسی- 4- (2- متوکسی فنیل)- 1 و4- دی هیدرو پیریدین viii با راندمان بالا حاصل شدند.

-4آریل- 1و -4 دی هیدروپیریدینها (استرهای