نام پژوهشگر: صدیقه سمیعی
صدیقه سمیعی بهزاد ساعدی بناب
کارگزاری در بورس دارای یک جایگاه اساسی است. در بورس اوراق بهادار کلیه معاملات از طریق کارگزاریها انجام می شود. کارگزار یک شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها معامله می کند. بعبارتی کارگزار مأمور خرید و یا فروش اوراق بهادار از سوی مشتریان است و مشتری با مراجعه به یکی از کارگزاران نسبت به خرید و یا فروش اوراق بهادار اقدام می کنند. این پایان نامه تحت عنوان بررسی رابطه حقوقی کارگزار با مشتری (اصیل) با هدف تحقیق در خصوص مسائل حقوقی مربوط به کارگزاران و مشتریان در بورس اوراق بهادار انجام شده است. در راستای انتخاب این عنوان سعی شده ضمن استفاده از روش کتابخانه ای ابهامات موجود در این خصوص با بررسی قواعد حاکم بر رابطه حقوقی کارگزار و مشتری و وظایف هر یک در مقابل دیگری و بالاخره بحث و بررسی ماهیت حقوقی عملکرد کارگزار و اصیل (مشتری) بیان شده است. نتیجه گیری که حاصل بررسی و تحقیق عنوان فوق الذکر می باشد در چند بند ذیل آورده می شود: 1. قواعد حاکم بر رابطه حقوقی کارگزار و اصیل (مشتری) بطور صریح در قانون آورده نشده است. 2. کارگزاران در جهت ارتقاء کیفیت خدمت رسانی باید از حمایت های حقوقی بیشتر و نیز توان و قدرت مالی – تخصصی بیشتری برخوردار گردند. 3. از آنجایی که مسئولیت انجام تعهد خرید یا فروش سهام بر عهده کارگزاران می باشد بنابراین ماهیت حقوقی عملکرد کارگزاران باید صریحاً ذکر و مواد قانونی حمایتی و ضمانت اجرایی این رکن بازار بورس، بیان و اجرا گردد. 4. یکی از نتایج مهم این پژوهش در خصوص ماهیت حقوقی عملکرد کارگزار و مشتری آن است که در ایران فرمهای خرید و فروش بنام دیگری و به حساب دیگری است و کارگزار سهام را بنام دیگری و به حساب او خرید و فروش می کند که این در واقع عملیات عاملی است و بدلیل آنکه ما در قانون تجارت برای عاملی قانونی نداریم پس متوسل می شویم به قوانین مقررات وکالت زیرا که ذات عاملی وکالت است. 5. حرکت در جهت ارتقاء سطح تحلیل در بازار، گسترش اطلاع رسانی و شفافیت در معاملات و ایجاد کارگزاران خبره و همچنین ایجاد نهادهای نظارتی قوی و کارآمد گام های اساسی در گسترش و رونق بازار سرمایه به شمار می آیند.