در پایان نامه حاضر تلاش شده است شرحی مختصر از اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی ایران در دوره های: انقلاب مشروطه، دوران حکومت پهلوی اول، دوران حکومت پهلوی دوم تا حدود سال 1356، آخرین سال های حکومت پهلوی دوم تا آغازین سال های انقلاب اسلامی تا پیش از جنگ ایران و عراق ارائه شود. نقطه آغازین این بررسی از آن جهت انقلاب مشروطه انتخاب شده است که می توان آن را آغاز «تجدد» و «مدرنیزاسیون» ایرانیان به واسطه رشد آگاهی ناشی از تماس بیش از پیش ایشان با غرب دانست و اینکه این رشد آگاهی بر فرهنگ، سیاست و جامعه ایرانی تأثیر شگرفی به جای گذاشت. روند این نوخواهی و نوگرایی در دوره های پهلوی اول و دوم پی گرفته شده است و افت و خیزهای آن بررسی شده است. وقوع انقلاب اسلامی تغییری ماهوی در احوال سیاست و اجتماع ایجاد کرد که در این رساله بدان پرداخته شده است.به موازات مطالب ارائه شده ترانه هایی نیز که در آن به این شرایط سیاسی و اجتماعی اشاره شده است به طور انتخابی و نمونه گردآوری شده است تا بدین ترتیب امکان انطباق و مقابله اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی با ترانه های یاد شده فراهم آید. بررسی هر دوره و ترانه های آن از یک سو تاثیر پذیری ترانه ها را (که ابعادی ادبی و موسیقایی دارد) از اوضاع سیاسی و اجتماعی نشان می دهد و از سویی دیگر موثر بودن ترانه سیاسی و اجتماعی را بر سیاست و اجتماع مشخص می کند. آن چه از برآیند این بررسی ها به دست می آید، نشان می دهد، در ترانه های دوران مشروطه مفاهیمی چون وطن و آزادی و مدنیت غربی و انتقاد سیاسی و اجتماعی، در ترانه های دوران پهلوی اول انتقادهایی سطحی به حکومت، در ترانه های دوران پهلوی دوم گاه انتقادهایی عمیق تر به بنیان حکومت، گاه مفاهیمی مثل یأس و ناامیدی و مرگ و نیستی و گاه امید به فردایی بهتر، و در ترانه های مربوط به دوران انقلاب اسلامی مضامینی چون وطن و آزادی و اتحاد و شهید وجود دارد.

صنایع دستی ایران ،جلوه ای بی مانند از هنر ،صنعت ،فرهنگ وتمدن کهن ایران،است . ..یکی از این هنرها رودوزیها،هنرسنتی زنان ایرانی است .از جمله این رودوزیها ،سوزن دوزی دو قوم کهن ایران ،بلوچ وترکمن است .ویژگی تزئین وکاربردی بودن سوزن دوزی در زندگی روزمره مردم ،به خوبی توانسته در معیشت واقتصاد تاثیر گزارده وخود عامل تقویت اقتصاد گردد .به علاوه ،پیام های اجتماعی وقومی جوامع را با استفاده از طرح ها –نقش ها ورنگ های محصولات کاربردی خود متجلی سازد ؛رنگ وشکل دو وجه اصلی در هنرهای بصری است . هر یک از این عناصر می تواند جلوه ونمود یکدیگر را تعریف ،تشدید یا تعدیل کند ؛می تواند با یکدیگر هارمونی وهماهنگی ایجاد کند .از عواملی که به دست بافته ها وسوزندوزی ها ی بومی استان گلستان (ترکمن وبلوچ)جلوه ای ریتمیک می بخشد،عنصر تکرار ،رنگ وشکل است .آفرینندگان این آثار برای تزئین وسایل مصرفی خویش ذوق وسلیقه شخصی خود را به کار می بندند ؛ذوقی که رابطه ای تنگاتنگ با طبیعت دارد. از نتایج بدست آمده پس از بررسی ومطالعه تطبیق نقش مایه های تزئینی نمونه های سنتی ، سوزن دوزی ترکمن وبلوچ ،نقوش بکار رفته در سوزن دوزی های بلوچ عمدتا هندسی ،گاهی حیوانی ،گیاهی وبه ندرت انسانی اند .در نوع ترکمن بیش تر به صورت اشکال منظم وتکراری ،نمادها وطرح هایی از گیاهان وحیوانات ،نقوش هندسی وقرینه ،در برگیرنده اشکال ساده شده ای همچون عقرب ،عنکبوت وشاخ قوچ دیده می شوند که در نمونه های سنتی ،سطوح گسترده ای از محصول مورد نظر را می پوشانند ودر بخش های به کار رفته به صورت فشرده ودر کنار هم کار می شوند ودر اصطلاح می توان گفت که اکثر نمونه ها پر کار ومیان کار هستند وهنرمند سوزن دوز ،وقت زیادی را برای تهی? آن صرف نموده است .از دیگر مواردی که در ادامه مقایسه می توان به آن اشاره نمود ،رنگ های به کار رفته در سوزن دوزی بلوچ وترکمن است .در سوزن دوزی سنتی بلوچ رنگهایی همچون سبز کمرنگ ،نارنجی ،صورتی ،پسته ای وقرمز کم رنگ ودر دسته بندی کلی ،رنگهایی شاد وروشن به چشم می خورد .در سوزن دوزی سنتی ترکمن ،رنگهایی چون نیلی ،شرابی ،زرد ،سفید ،مشکی ،آبی ،سبز ونارنجی ،در نمونه های جدید دگرگون گشته ورنگ هایی نیز بدان ها افزوده شده است .