چکیده بلوغ مرحله گذر از کودکی به بزرگسالی است که با بلوغ جنسی و افزایش سطح هورمون های جنسی همراه می باشد و به باروری فرد منجر می شود. بسیاری از کارکردهای شناختی و ساز و کار های آنها در این مرحله رشد و نمو پیدا می کنند. همچنین سوء مصرف داروهای حاوی ترکیبات استروئیدی توسط جوانان به تغییر کارکردهای شناختی منجر می شود. لذا به منظور بررسی اثرات حذف منبع اصلی هورمون های جنسی بر یادگیری و حافظه و شکل پذیری سیناپسی ناحیه ca1 حیوانات در سن22روزگی اخته شده، و یادگیری فضایی، انتقال و شکل پذیری سیناپسی در ناحیه ca1 و بیان ژن زیرواحد های nr2a/b، گیرنده های nmda و سیگما در سنین 28، 35، 45 و 60 روزگی بررسی شد. اخته کردن در سن22روزگی یادگیری فضایی را در اوایل بلوغ افزایش می دهد اما این اثر با افزایش سن کاهش پیدا می کند. مهار گیرنده های nmda در اوایل بلوغ یادگیری فضایی را مهار کرد، اما یادگیری گروه اخته در بزرگسالی تخریب نشد. مهار گیرنده های سیگما یادگیری را مهار کرد و اثر آن تحت تاثیر اختگی قرار نگرفت. میزان القاء fepsp-ltp و ps-ltp در اوایل بلوغ به دنبال اخته کردن کاهش پیدا کرد، اما میزان fepsp-ltp در بزرگسالی در گروه اخته و کنترل تفاوت نداشت. اخته کردن تعداد اسپایک های اضافی در بزرگسالی را افزایش داد. fepsp-ltp و ps-ltp در بزرگسالی توسط ap5 مهار شدند و اخته کردن تاثیری نداشت. اما در اوایل بلوغ ltp کاملاً مهار نشد و اخته کردن اثر ap5 بر fepsp-ltp را کاهش داد. در اواخر بلوغ اخته کردن اثر ap5 بر ps-ltp و fepsp-ltp را کاهش داد. اثر اخته کردن بر میزان القاء ps-ltp در اوایل بلوغ در حضور مهار کننده گیرنده های سیگما(bda047) خنثی شد. اخته کردن میزان بیان ژن سیگما در اوایل بلوغ را افزایش و در بزرگسالی کاهش داد، و میزان بیان ژن nr2a/b در بزرگسالی را افزایش داد. این مطالعه بیان می کند که هورمون های جنسی در دوره بلوغ برای فعالیت طبیعی و نمو شبکه عصبی ناحیه ca1 ضروری است، و اختلال در سطح سرمی استروئیدها باعت تغییرات ماندگار در این ناحیه می شود. همچنین سطوح فیزیولوژیک هورمون های گنادی برای رشد و نمو طبیعی یادگیری و حافظه فضایی در دوران بلوغ لازم است. کلمات کلیدی: بلوغ، تستوسترون، گیرنده های سیگما،nr2a ، nr2b، ltp