نام پژوهشگر: سحر شمس

مطالعه تحول پدیده های غباری در منطقه بین النهرین با استفاده از داده های سامانه modis در فاصله سال های 2001 تا 2012
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان - دانشکده فیزیک 1393
  سحر شمس   حمیدرضا خالصی فرد

دراین پایان نامه پدیده های غباری منطقه بین النهرین در بازه زمانی ژانویه ???? تا دسامبر ???? بررسی شده است. محل اندازه گیری در محدوده جغرافیایی ?8 – ?8 درجه شرقی و ?8 – ?8 درجه شمالی است. میانگین ماهانه عمق اپتیکی هواویزها از سامانه modis استخراج شده است. سامانه modis روی دو ماهواره terra وaqua به ترتیب از سال ???? و ???? مشغول داده برداری از سطح زمین است. modis پارامترهای اپتیکی متفاوتی را در 36 کانال طول موجی اندازه می گیرد. در این تحقیق از داده های عمق اپتیکی هواویزها در کانال نانومتر که با استفاده از الگوریتم deep blue استخراج شده اند استفاده شده است. عمق اپتیکی هواویزها در این منطقه از اواسط زمستان شروع به افزایش می کند و در بهار و اوایل تابستان به بیشترین مقدار خود می رسد. عمق اپتیکی هواویزها از اواخر تابستان شروع به کاهش می کند و در پائیز و اوایل زمستان به کمترین مقدار خود می رسد. کمترین مقدار هوایزها در ماه های آبان، آذر و دی و بیشترین مقدار آنها در اردیبهشت، خرداد و تیر مشاهده شده است. میانگین سالانه عمق اپتیکی نشان می دهد که از سال ???? میزان هواویزهای منطقه رو به افزایش است به طوری که کمترین میزان هواویزها در سال ???? با مقدار ????/? و بیشترین میزان آنها در سال ???? با مقدار ????/? است. متوسط گیری های 5 ساله با گام های یک ساله از عمق اپتیکی هواویزها نشان می دهد که عمق اپتیکی هواویزهای منطقه بین النهرین با گذشت زمان افزایش چشمگیری داشته است. همچنین مرکز چشمه غبار منطقه بین النهرین از محدوده ?? درجه شرقی و ?? درجه شمالی به ?/?? درجه شرقی و ?/?? درجه شمالی جابه جا شده است. به منظور تعیین تغییرات شدت منطقه چشمه غبار در منطقه بین النهرین، به دو صورت آهنگ تغییرات عمق اپتیکی بررسی شده است. در حالت اول داده های عمق اپتیکی را با گام های مختلف به ترتیب از هم کم کرده و از نتایج حاصل متوسط می گیریم. در حالت دوم از داده ها متوسط گیری پنج ساله با گام یک ساله انجام می دهیم سپس متوسط گیری ها را با گام های مختلف از هم کم کرده و از نتایج حاصل متوسط می گیریم. شیب مثبت در نمودار میانگین عددی آهنگ تغییرات عمق اپتیکی منطقه نشان می دهد که آهنگ تولید غبار در این منطقه مثبت است و چشمه فعال تر شده است. میزان این شیب در حالت دوم برای سه ماهه های نوامبر- دسامبر- ژانویه، فوریه- مارس- آوریل، می- جون- جولای و آگوست- سپتامبر- اکتبر به ترتیب برابر با ????/? ، 03/0، 0375/0 و 025/0 aod??year?^2 است. بررسی آهنگ تغییرات عمق اپتیکی منطقه نشان می دهد که منطقه بین النهرین از سال 2004 به یک چشمه ی غبار تبدیل شده و فعالیت آن در ماه های اردیبهشت، خرداد و تیر شدید است.